به گزارش خبرنگار حوزه رادیو تلویزیون گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ برنامه «چشم شب روشن» به تهیه‌کنندگی امیر قمیشی و با اجرای محمد صالح علا، با حضور مهرداد رایانی مخصوص مجری کارشناس بخش تئاتر، میزبان علی سرابی و پژمان جمشیدی بازیگران سینما، تئاتر و تلویزیون بود.

در ابتدای برنامه علی سرابی درباره تمایز و تفاوت بازی در تئاتر و سینما گفت: بازیگر باید روی بدن، بیان و حس خودش کار کند و همه این ها یک بازیگر را می سازد. می ماند بخش تکنیکی که به عنوان مثال، وقتی جلوی دوربین سینما و صحنه تئاتر قرار می گیری، چه رفتاری باید داشته باشی. در سینما دوربین چشمی است که تو را می بیند و دوربین و تدوین در کنار هم هستند که تشخیص می دهند کدام پلان و بخش را تماشاگر باید ببیند.

وی ادامه داد: اما در صحنه تئاتر، بازیگر باید بداند که آن دریچه نیست؛ بلکه یک دهانه بسیار بزرگ و حدود 600 تماشاگر ممکن است او را ببیند و حالا باید برای آن ها بازی کند و تداوم حس را داشته باشد. اگر در سالن سینما تماشاگر در یک سالن گرم و نرم می نشیند، در صحنه تئاتر ساعتی که ما برای تماشاگر مشخص کردیم، می آید و اولین ویژگی بازیگر تئاتر این است که صدای خود را به تماشاگری که در یک متری و 70 متری اش هست، برساند.

بازیگر «زمستان 66» یادآور شد: تفاوت بازیگری در تئاتر و سینما تکنیک است. این نخستین گام یک بازیگر است. سینما برای یک پرده بزرگ ساخته می شود، چون جزئیات چندین برابر می شود و بازیگر باید بداند که کدام لحظه قرار است توسط نویسنده برجسته شود و از هر نوع حشو پرهیز می کند. در تئاتر متنی نوشته می شود که برگرفته از یک نوع نگاه، معضل یا حرفی در جامعه یا تفکر بشری است و به عنوان بازیگر باید بدانید که این کلی گویی را چطور باید روی صحنه ظاهر شوید یا رفتار کنید.

در ادامه رایانی مخصوص گفت: بحثی درباره آمدن بچه های سینمایی به تئاتر یا تلویزیون به تئاتر وجود دارد و واکنش جماعت تئاتری طرح پرسشی در این خصوص است که چرا می آیند؟ دوست دارم بدانم که آیا این ورود را منفی می دانید یا مثبت؟

سود و زیان حضور سلبریتی‌ها در تئاتر به روایت علی سرابی

علی سرابی پاسخ داد: هم مثبت و هم منفی است؛ یعنی هم سودمند و هم زیان آور است. ضررها می تواند این باشد که تئاتر کشور در سراشیبی بیفتد؛ چون نگاه مالی نسبت به تئاتر حرف اول را می زند. کارگردانان تئاتر ما عادت کردند چهره های سینمایی یا تلویزیونی برای جلب مخاطب بیشتر به سالن های تئاتر بیاورند؛ به طور طبیعی ضعف ایجاد می شود و اولین ضعف در نوشتن است که متون جدید نوشته نمی شود و ترجیح می دهند از متون قدیمی که بازیگر روی آن تسلط بیشتری دارد، استفاده کنند.

وی یادآور شد: مورد بعدی این است که اتفاقی به نام شبه تئاتر نمی افتد، چون بازیگری که چهره بود و در سینمای ایران کار می کرد، هرگز توانایی نداشته یا تمرین نکرده که استایل یک بازیگر تئاتر را داشته باشد. به عنوان مثال، بتواند سه ساعت روی صحنه سالن های اصلی تئاتر شهر بالا یا تالار وحدت پایین بپرد، در عمق و جلو بازی کند و انرژی خود را ذخیره کند، بیانش لطمه نبیند و بتواند بین 60 تا 80 شب بدون لطمه به بیانش بازی کند. وقتی نمی شود، به ناچار از میکروفن استفاده می کنند و ارزش تئاتر به طور ناخودآگاه کم می شود.

چهره های سینمایی آداب، رفتار، تمرین و تمرکز درستی در تئاتر ندارند

صداپیشه شخصیت «گابی» در «کلاه قرمزی» ادامه داد: منظورم این نیست که در تئاتر آدم سنتی هستم، اما حضور این چهره ها از لحاظ تکنیکی ایراد دارد. من با بسیاری از دوستانی که از سینما آمدند، کار کردم و دیده ام که آنها آداب، رفتار، تمرین و تمرکز درست ندارند. من تئاتری بازی کردم که بازیگران کنارم سینمایی و تلویزیونی بودند و به عنوان بازیگر تئاتر اذیت می شدم، چون مدام چیزی را که با آنها تمرین شده فراموش می کردند و به جز این تماشاگر هم به حضور بازیگران چهره عادت می کند.

سرابی تصریح کرد: ضرر بعدی بیکاری یا کم کاری بازیگران پرورش یافته در تئاتر است و حالا نمونه های زیادی در کشورمان دیده می شود و این حیف است؛ چون معتقدم تئاتر شکل کامل هنر و گویاترین نوع نمایش است، اما حضور بازیگران چهره در تئاتر آن اثربخشی را کمرنگ می کند.

او درباره منفعت های حضور بازیگران چهره در تئاتر نیز گفت: یادم می آید که 6 سال پیش بازیگران چهره به تئاتر کوچ کردند. اکنون اگر کسی در خانواده ای بگوید که تئاتر دیدم، خود را به جامعه روشنفکری متصل کرده و به نوعی پز محسوب شده و این به نفع تئاتر است. از طرف دیگر بازیگران چهره ما در سینما ترجیح دادند تئاتر کار کنند؛ چون واضح است که تئاتر ما در دوسال اخیر رشد کرد، اما سینما افت داشت.

چهره ها برای تئاتر مخاطب آوردند

بازیگر فیلم سینمایی «خشکسالی و دروغ» یادآور شد: بازیگران سینما ترجیح می دهند تئاتر کار کنند؛ چون می خواهند نام انسان روشنفکر و اهل مطالعه بودن را یدک بکشند. ورود این بازیگران چهره باعث شد سالن های زیادی برای تئاتر تأسیس شود و تئاتر همه گیرتر و شناخته شده تر شود. به عنوان مثال، مردم تئاتر پژمان جمشیدی نوعی را که دوستش دارند، می بینند. نکته بعدی اینکه خود آن بازیگران آورده ای برای تئاتر دارند و علاوه به کمک به افزایش مخاطب تئاتر، خودشان هم آموزش می بینند. حضور بازیگران چهره در تئاتر امری است که از آن گریزی نیست.

وی درباره تفاوت بازیگری تئاتر و سینما توضیح داد: فکر می کنم عمده ترین تفاوت، همان چیزی است که علی جان اشاره کرد و بستگی به بازی روبروی لنز یا حضور در صحنه دارد. در سینما بسیاری مراقبند که شما بازی خوب انجام دهید، اما در تئاتر، ما روی صحنه ایم و به این اندازه مراقبت نمی شود. همان طور که علی جان درباره صدای بازیگر گفتند، در سینما صدا بالا و پایین می شود، اما صدابردار و صداگذار معمولا صدایی را که مورد قبول خودشان باشد انتخاب می کنند.

بازیکن سابق پرسپولیس ادامه داد: در سینما مجبورید برای لنزهای مختلف بازی های مختلف انجام دهید و اگر بسته باشد، مجبورید حرکت کمتری داشته باشید، اما در تئاتر حدود 2 ساعت زمان داریم و هیچکس کمک نمی کند. به نظرم با وجود تفاوت کمی که بازی در تئاتر و سینما وجود دارد، بازی در تئاتر سخت تر است.

جمشیدی با اشاره به اینکه به بازی در تئاتر علاقه بیشتری دارد، افزود: بیشتر تئاترهای دهه 70 را دیدم و از دیدن، بازیگری و تمرین تئاتر هم لذت می برم.

آیا با آمدن چهره ها، صفری و بهبود و چنگیزیان رفتند!؟

پژمان جمشیدی نیز با بیان اینکه با بیشتر صحبت های سرابی به جز بیکاری بازیگران تئاتر موافق است، گفت: چهره های سینما سال های گذشته هم به تئاتر آمدند و همان طور که علی جان گفت، اولین موضوع این است که اقبال نسبت به تئاتر بیشتر شد و سالن ها افزایش یافت و اکنون حدود هر شب 100 نمایش اجرا می شود. سوال این است که آیا با آمدن این چهره ها سیامک صفری، رضا بهبودی و سعید چنگیزیان از بین رفتند؟

انتهای پیام/