به گزارش خبرنگار کشتی و رزمی گروه ورزشی باشگاه خبرنگاران جوان، غلامرضا تختی در 5 شهریور 1309 در محله خانی آباد و فقیر نشین چشم به جهان گشود،17 دی 1346 در سن 39 سالگی از دنیا رفت.

قرار است امروز یکشنبه (17 دی) مراسم پنجاهمین سالروز درگذشت جهان پهلوان غلامرضا تختی با حضور علاقه‌مندان به آن مرحوم و اهالی ورزش در ابن بابویه شهرری برگزار شود.

با وجود گذشت پنج دهه از درگذشت تختی همچنان منش و رفتار او زبانزد جامعه ایرانی است و ورزشکاران کشورمان قصد دارند با الگو گرفتن از مرام جوانمردی تختی خاطره خوبی را از خود به یادگار بگذارند.تختی نه به خاطر مدال‌های فراوان و قهرمانی‌های متعددش در نزد محبوب یک اسطوره شد بلکه به خاطر منش پهلوانی و جوانمردی جاودانه شد. در ضمنا با وجود سرمای زمستان اما مردم بی تفاوت نسبت به این مسئله همیشه با حضور گرمشان نشان دادند که سرما برای آنها معنی ندارد و تنها گرمای خود تختی است که باعث می‌شود مردم در آنجا جمع شوند یاد خاطره او را گرامی بدارند. با وجود آمدن قهرمانان و پهلوانان زیاد به تشک و کسب مدال های بی شمار در این سال ها اما از نظر مردم هیچ کسی برای آنها تختی نشد که نشد.

در این گزارش سعی داریم ویژگی‌های مرحوم تختی از لحاظ اجتماعی، ورزشی و سیاسی به صورت مختصر آشنا شویم.

 غلامرضا تختی که بود و چه کرد؛ چگونه زیست و چگونه از دیار فانی سفر کرد؟

پسرکی که در خانواده فقیر نشین جنوب شهر تهران متولدشد. خیلی زود توانست یکی پس از دیگری به سرعت برق و باد در ورزش نامی برای خودش دست و پا کند. به طوری که در مسابقات جهانی هلسینکی در وزن ۷۹ کیلوگرم صاحب مدال با ارزش نقره شد. مرحوم تختی در اولین المپیکی که شرکت کرد، توانست همانند رقابت‌های جهانی به عنوان نایب قهرمانی و مدال نقره برسد. او با ممارست و تمرین فراوان بالاخره کاری کرد کارستان و اولین مدال طلا را برای خودش و کشتی کشورمان در المپیک به ارمغان آورد. از سوی دیگر تختی در مسابقات قهرمانی جهان ۱۹۵۹ تهران، ۱۹۶۱ یوکوهاما و ۱۹۶۲ تولیدو به ترتیب صاحب ۲ مدال طلا و یک مدال نقره رسید. در المپیک ۱۹۶۰ رم هم با کسب ۵ پیروزی و یک شکست با امتیاز از عصمت آتلی ترک به نایب قهرمانی المپیک رسید.

همین موارد و قهرمانی هایش سبب شد جای تختی در دل مردم باز شود و در زمان کشتی گرفتن‌های او سالن مسابقات از هوادارانش لبریز می‌شد. با این وجود وضعیت مالی و معیشتی غلامرضا تختی به هیچ وجه در حد ایده آل نبود و او ترجیح می‌داد بیشتر در کار‌های خداپسندانه سهیم باشد.

جهان پهلوان تختی ۲۰ بهمن ۱۳۴۵ با شهلا توکلی ازدواج کرد و ۱۱ شهریور ۱۳۴۶ صاحب پسری به نام بابک شد. آن مرحوم در حیاط خانه اش باغچه‌ای داشت که گل‌های آن را در یکی از گلفروشی‌های چهارراه طالقانی به فروش می‌رساند، اما هر بار که گل‌ها را سمت آن گلفروشی می‌برد یک شاخه از گل‌ها را به مردم اهدا می‌کرد چراکه اعتقاد داشت درست نیست با بدرفتاری نسبت به مردم آن‌ها را دلسرد کند.

جالب اینجاست تختی پیشنهاد محمدعلی فردین، دوست و هم تیمش قدیمی اش برای ایفای نقش در فیلم‌های سینمایی و شو‌های تبلیغاتی را رد کرد. این درحالی است که درحال حاضر بسیاری از ورزشکاران مطرح پیشکسوت برای دور نماندن از مشهوریت پس از پایان دوران قهرمانی خود به بازیگری روی می‌آورند.

پس از مشکلات فراوانی که حکومت وقت برای تختی ایجاد کرد تصمیم گرفت به دوران حیاتش پایان دهد و در تاریخ ۱۷ دی ۱۳۴۶  در هتل آتلانتیک تهران دست به خودکشی زد. هر چند که هنوز هم خبر خودکشی او به طور دقیق اثبات نشده است و بسیاری از پهلوانان و اشخاص دیگر معتقدند کسی که این همه افتخار و غرور را برای کشورمان به ارمغان آورده بعید است دست به چنین کار‌هایی عجیب و غریبی بزند. هر چه است هنوزهم تختی نزد مردم بسیار محبوب است و نمودش را می‌توان از حضور مردم در مراسم سالیانه او در ابن بابویه به شمار آورد.

 بُعد اجتماعی جهان پهلوان تختی

از نگاه اجتماعی یکی از بزرگ‌ترین اقدام‌های اسطوره جاودان ورزش ایران همراهی او با زلزله زدگان بوئین زهرا در سال ۱۳۴۱ بود. پس از زلزله وحشتناک بوئین زهرا که منجر به مرگ حدود ۲۰ هزار نفر از هم وطنانمان شد، غلامرضا تختی تصمیم گرفت با ایده گرفتن از طرح روزنامه کیهان، پای پیاده از پارک ساعی خیابان ولیعصر تا خیابان فردوسی حرکت کرد و با استفاده از صندوقی که بر گردنش داشت از مردم برای کمک به زلزله زدگان درخواست کمک کرد. این اقدام ارزشمند جوان پهلوان تختی سبب شد مردم بسیاری طلا، جواهر و پول نقدشان را در اختیار او قرار دهند و  مبلغ هنگفتی جمع آوری و برای کمک به آسیب دیدگان ارسال شد. قهرمان دسته ۸۷ کیلوگرم کشتی آزاد المپیک ملبورن حرکات انساندوستانه دیگری مانند اهدای حقوقش به نیازمندان هم انجام داد، اما در جامعه مدرن امروز کشورمان کمتر ورزشکاری حاضر می‌شود چنین حرکتی را تکرار کند. هرچند اهالی ورزش پس از وقوع هر حادثه دلخراشی همپای مردم بودند و آن‌ها را تنها نگذاشتند.

بُعد سیاسی جهان پهلوان تختی

تختی در سن ۲۱ سالگی وارد فعالیت‌های سیاسی شد او در ابتدا جزء حزب زحمت کشان ملت ایران شد. زمانی که حزب سوسیالیست تاسیس شد او به عنوان قائم مقام  دبیر کل دکتر خنجی منصوب شد. غلامرضا تختی پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در کمیته ورزشکاران نهضت مقاومت ملی نیز فعالیت داشت و پس از تشکیل جبهه ملی دوم در سال ۱۳۳۹ نیز به این سازمان وارد شد.

رفت‌وآمد غلامرضا تختی به جبهه ملی و عضویت در شورای مرکزی آن سبب شد ساواک مزاحمت‌هایی را برای او ایجاد کند.  از این روی، دستگاه ورزش هم برای تبعیت از حکم این سازمان  تصمیم گرفت از تمرین‌های تختی جلوگیری کرده و حضور او در عرصه‌های بین المللی را محدود کند.   حتی در دورانی که تختی از محبوبیت ویژه‌ای بین مردم بهره می‌برد حکومت وقت ایران سعی داشتند با حربه خاصی پای تختی را به دربار  محمدرضا پهلوی باز کنند که او از این امر سرپیچی کرد. این درحالی است که در حال حاضر بیشتر ورزشکاران پس از پایان دوران قهرمانی خود سعی می‌کنند وارد عرصه سیاست شوند.

در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ دست به کار خطرناکی زد و به یاری خانواده زندانیان سیاسی شتافت و حتی در هفتمین روز از درگذشت دکتر مصدق همراه با گروهی از ورزشکاران به زعم مخالفت‌های حکومت وقت خودشان را به احمد آباد رساندند و به او ادای احترام کرد. در هر جهت به هر صورتی بود ماموران حکومت از ورود این ابر قهرمان به داخل احمد آباد جلوگیری کردند و نگذاشتند مردم از آمدن او به این مراسم مطلع شوند. حتی یک بار شاه حسینی رییس سازمان تربیت بدنی از تختی درخواست نمود تا همراه او به دیدن شاه بروند که او از این پیشنهاد حیرت زده شد و بدون هیچ تاملی دست رد بر سینه شاه حسینی زد.

بُعد ورزشی جهان پهلوان تختی

غلامرضا تختی یکی از مفاخر تاریخ ورزش ایران در رقابت‌های المپیک و جهانی محسوب می‌شود. او در سال ۱۳۲۴ و در ۱۵ سالگی کشتی باستانی را آغاز و از ۲۰ سالگی زیرنظر حبیب الله بلور کشتی گرفتن در رقابت‌های قهرمانی کشور را شروع کرد و در سال ۱۳۲۹ برای نخستین بار عنوان قهرمانی ایران را به دست آورد. او توانست طی دورانی که در کشتی فعالیت کرد علاوه بر کسب سه مدال طلا و نقره المپیک بار‌ها هم در مسابقات جهانی برای کشورمان مدال‌های زرینی از جمله ۲ طلا و ۲ نقره به ارمغان بیاورد.   یکی از جالب‌ترین نکات درباره جوانمردی جهان پهلوان تختی به این موضوع اشاره کرد که در مسابقات جهانی در حالی که حریف آمریکایی اش از یک دست آسیب دیده  بود تصمیم گرفت با یک دست با او کشتی بگیرد و همین مسئله باعث شد تا آمریکایی‌ها تندیسی از تختی به خاطر این کارش درست کنند. اما برعکس تختی خیلی از ورزشکاران هستند که وقتی متوجه می‌شوند حریفشان از ناحیه‌ای دچار مصدومیت است سعی دارند از همین ناحیه به او ضربه بزنند.

 بعد خانوادگی جهان پهلوان تختی

رشادت‌های زیاد جهان پهلوان تختی در طول تاریخ انقلاب اسلامی از او یک ابر ستاره در میان مردم ایران ساخته بود و کار‌هایی که در زلزله بوئین زهرا برای خدمت رسانی به مردم انجام داد موجب شده تا هنوز هم بیشتر خانواده‌ها با وجود درگذشت آن مرحوم از تختی به نیکی یاد کنند و اگر در بیشتر خیابان‌ها درمورد تختی از آن‌ها سوال کنید تنها یک جواب به شما می‌دهند آن هم اینست که او مردمی شریف و زحمت کش بود.

در مجموع می‌توان کار‌هایی که جهان پهلوان تختی در دوران زنده بودنش انجام داد به هیچ وجه قابل قیاس با ورزشکاران فعلی نیست و همین کار‌ها موجب شده است تا هنوز هم پس از گذشت ۵ دهه از نام تختی به نیکی یاد شود.

انتهای پیام/