به گزارش خبرنگار حوزه تحولات منطقه گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ بیستم ژانویه ۲۰۱۸ میلادی عملیاتی تحت عنوان "شاخه زیتون" در منطقه عفرین خاک سوریه آغاز شد. در جریان این عملیات تا کنون بیش از 300 غیر نظامی کشته و زخمی شدند.

برنامه‌ریزی برای انتخابات ریاست جمهوری ترکیه در سال ۲۰۱۹، تنبیه واشنگتن در خصوص کودتای ۱۵ جولای ۲۰۱۶، تجزیه سوریه و دخالت در امور این کشور مهم‌ترین دلایل ترکیه در حمله به عفرین بود، اما سوریه به عنوان کشوری مستقل دارای حاکمیت است و معضلاتی مثل مسئله کردهای این کشور باید در درون خانواده بزرگ دولت و ملت سوریه حل شود.

دو روز قبل بود که نیرو‌های شبه نظامی کرد‌ در بیانیه‌ای، کردها را مردمی متعلق به سوریه واحد خواند و از دولت سوریه خواستار رویارویی ارتش این کشور با ارتش متجاوز ترک شد. آن‌ها معتقدند از آنجایی که عفرین جزئی از خاک سوریه است، بنابراین دولت این کشور وظیفه دارد از آن در برابر تجاوز ارتش ترکیه دفاع کند.

درخواست نظامیان کرد از دولت سوریه در حالی مطرح می‌شود که آن‌ها در بیانیه چند روز پیش خود، هیچ تمایلی به حضور ارتش سوری در منطقه عفرین نداشته و به طور قاطع بر حضور نیافتن این ارتش در منطقه تاکید داشتند.

هدف از حمله به عفرین چه بود؟

ترکیه با هدف نابودی شبه نظامیان کرد عملیات شاخه زیتون را شروع کرد، چرا که آنان را تروریست می‌دانست و معتقد بود که باقیمانده‌های داعش و اعضای گروه تروریستی پ.ک.ک در میان آنها قرار دارند. رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در همین زمینه  طی یک سخنرانی در شهر توکات گفت:" با عملیات عفرین گامی را که با عملیات سپر فرات در راستای پاکسازی مرز جنوبی مان از عناصر ترور برداشته بودیم، ادامه خواهیم داد".

عده‌ای در این میان بر این باورند که انجام این عملیات جنبه تبلیغاتی دارد؛ در واقع اردوغان سعی دارد تا پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ترکیه در سال ۲۰۱۹، چهره‌ای محبوب از خود به نمایش بگذارد، به همین منظور همواره از پشت تریبون‌های مختلف فریاد سرکوبی گروه‌های تروریستی را سر می‌دهد.

آنکارا بیشترین سود را از درگیری با شبه نظامیان کرد در شمال سوریه خواهد برد، زیرا ترکیه حضور جمع کثیری از کردنشینان را به ضرر خود می‌داند. از سویی دیگر به واسطه آغاز این جنگ به مخالفت با ایالات متحده آمریکا می‌پردازد.

شاید بتوان دلیل عمده مخالفت ترک‌ها با واشنگتن را، ناکامی اردوغان و همراهانش در کودتای ۱۵ جولای ۲۰۱۶ دانست؛ داستان از جایی شروع می‌شود که فتح‌الله گولن مبلغ دینی مستقر در آمریکا بود که واشنگتن از تحویل دادن او به آنکارا امتناع کرد و نظامیان علیه اردوغان کودتایی به راه انداختند.

علاوه بر این موضوع این احتمال وجود دارد که دولت سوریه نیز به مانند دولت عراق ضربه آخر بر پیکره تروریست‌ها را وارد کند، به همین منظور وقوع تحولات اخیر در خاک این کشور، ترکیه را به سمت الحاق منطقه‌ای از الباب به ادلب سوق داد، بنابراین اردوغان قصد دارد در شرایط فعلی اسفناک سوریه و با توسل به این شیوه نهایت استفاده را از کشور سوریه برد.

نقش آمریکا در این بحران

نقش آمریکا مانند دیگر جنگ‌های تاریخ بشر در این جنگ نیز به خوبی به چشم می‌خورد. شاید بتوان تجزیه سوریه را یکی از مهم‌ترین مطالبات واشنگتن برشمرد. به واقع ایالات متحده با تحریک کرد‌ها قصد دارد به دو خواسته اساسی خود یعنی تنبیه ترک‌ها و تجزیه سوریه دست یابد، بنابراین می‌توان این گونه نتیجه گرفت که این آمریکاست که بیشترین سود را از به راه انداختن این جنگ دریافت خواهد کرد.

سیاست چندگانه ترکیه در بحران سوریه

حسین کنعانی مقدم کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با خبرنگار گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ با اشاره به سیاست واقعی ترکیه درخصوص حمله به عفرین اظهار کرد: سیاست ترکیه در سوریه دارای تناقض است، به این معنا که این کشور عضو ناتو است و وظیفه دفاع از نیرو‌های این سازمان را برعهده دارد، لذا چطور قرار است علیه ناتو وارد عمل شود؟

کارشناس مسائل بین الملل خاطرنشان کرد: معتقدم این تناقض نشان دهنده آن است که احتمالا ترکیه به بهانه جلوگیری از پیشروی تروریسم در خاک سوریه، با بخشی از گروه‌های تروریستی از جمله داعش در صفی هماهنگ، عملیات نظامی خود را انجام می‌دهد، بنابراین این موضوع حاکی از آن است که در گفتار، بیان و عمل ترک‌ها نوعی چندگانگی به چشم می‌خورد.

کنعانی مقدم با بیان اینکه ترک‌ها تاکنون چندگانگی سیاست‌شان را نشان داده‌اند، اظهار کرد: سیاستی که ترکیه در سوریه دنبال می‌کند، منجر به تجزیه سوریه می‌شود البته این امر یکی از مطالبات آمریکایی‌هاست، چراکه این کشور قصد دارد پایگاه دائمی خود را در منطقه آزاد شده در سوریه و عراق مستقر کند.

موضع آلمان در مورد تجاوز به عفرین

بنا به گفته مدیر موسسه اقدام عملی برای صلح آلمان وقت آن رسیده که دولت فدرال آلمان به طور کلی صادرات اسلحه و تجهیزات نظامی به کشور‌هایی را که درگیر جنگ هستند یا در اقدامات جنگجویانه مشارکت می‌کنند ممنوع کند. وی چندی پیش نیز به طور صریح اعلام کرده بود که این مسئله تنها در خصوص یمن صدق نمی‌کند.

صادرات تجهیزات نظامی از آلمان به ترکیه در حالی انجام می‌شود که مردم آلمان چندین بار مخالفت خود نسبت به این مسئله را مطرح کرده اند و این کشور تا کنون چندین بار تظاهرات علنی مردمش را شاهد بوده است.

توقف صادرات اسلحه به آنکارا مهم‌ترین خواسته حزب اپوزیسیون آلمان است و چند باری می‌شود که حزب چپ‌گرا برلین به آنگلا مرکل صدراعظم این کشور در این خصوص نامه نوشته اند و خواهان این هستند که دولت آلمان به طور شفاف و صریح موضع خود را درباره حمله ترکیه به عفرین مشخص کند.

ایران موضع شفافی در خصوص این بحران دارد

جمهوری اسلامی ایران به صورت شفافی در خصوص حمله ترکیه به عفرین موضع گیری کرده است، به گونه‌ای که بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان اعلام کرد: جمهوری اسلامی ایران با جدیت بر لزوم حفظ تمامیت ارضی سوریه و احترام به حاکمیت ملی این کشور و جلوگیری از تشدید بحران انسانی و حفظ جان مردم بی‌گناه سوریه تاکید موکد دارد.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان گفت: ایران امیدوار است این عملیات فورا پایان یافته و از تعمیق و گسترش بحران در مناطق مرزی ترکیه و سوریه جلوگیری به عمل آید همچنین، تداوم بحران در عفرین ممکن است باعث تقویت مجدد گروه‌های تکفیری – تروریستی در مناطق شمالی سوریه شده و آتش جنگ و ویرانی را در این کشور دوباره شعله ور کند.

سرلشکر محمدحسین باقری رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح ایران در گفت‌وگویی تلفنی با ارتشبد خلوصی آکار رئیس ستاد کل ارتش ترکیه بیان کرد: تمامیت ارضی، استقلال و حاکمیت سوریه نبایستی آسیب ببیند و ترکیه باید تصریح کند که چشمداشتی به خاک سوریه ندارد، در ضمن این گونه اقدامات نباید موجب سوء استفاده دشمنان ملت سوریه و دشمنان جهان اسلام شود و به ویژه نبایستی آمریکا و متحدین این کشور از این شرایط برای اهداف زیاده طلبانه خود در سوریه سوء استفاده کنند.

موضوعات اینچنینی باید با دستور دولت مرکزی حل و فصل شود

حفظ تمامیت ارضی و استقلال خواسته هر کشوری بوده و هست، به همین منظور اقدامات کنونی ترکیه علیه سوریه نقض صریح حقوق و منشور سازمان ملل متحد است. از سویی دیگر با توجه به سیاست اتخاذی واشنگتن در این ماجرا، در هر صورت ایالات متحده بیشترین منفعت را از بازی کسب خواهد کرد و احتمال نرسیدن ترکیه به امیالش بسیار بالاست.

پروژه آمریکایی اسرائیلی تجزیه طلبی کشورهای غرب آسیا چند سالی می‌شود که کلید خورده است، پروژه‌ای که از عراق آغاز شد، بعدها به لبنان رسید و امروز نوبت سوریه است. اما این نقشه آنقدرها هم حساب شده نیست، زیرا تا کنون در هیچ نقطه‌ای از غرب آسیا موفقیتی نداشته است و امیدواریم این طرح کثیف در سوریه نیز با شکست مواجه شود که شواهد نشان از همین شکست دارد.

در کلام آخر باید اذعان کرد سوریه به عنوان کشوری مستقل دارای حاکمیت است و هرگونه برخورد با کرد‌های این منطقه باید با دستور دولت مرکزی انجام شود و ترکیه به مداخلات خود در این منطقه خودداری کند، همانطور که گفته شد کردهای سوری در بیانیه خود اعلام کردند که تابع تصمیمات دولت مرکزی بشار اسد هستند، زیرا خود را تکه‌ای از سوریه واحد می‌دانند، این موضوع یعنی وحدت، درست چیزی که آمریکا درصدد خدشه وارد کردن به آن است.

انتهای پیام/