به گزارش خبرنگار حوزه محیط زیست گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛

به پایان سال نزدیک می شویم و آخرین برگ های این ماه را ورق می زنیم و برای ورود به سال جدید خود را آماده می کنیم.

زمانی که به تقویم نگاه می کنیم به نیمه های ماه اسفند که می رسیم روزی را در این نیمه مشاهد می کنیم که دست دوستی به سوی طبیعت دراز کرده است.

درخت یکی از مهمترین و حیاتی ترین نقش ها را درحیات زندگی بشر و موجودات روی زمین ایفا می کند چرا که انسان و موجودات برای ادامه زندگی نیاز به اکسیژن دارند و درختان سالانه 22 کیلوگرم دی اکسید کربن جذب و هوای سالم تقدیم می کنند.

درختان ریه های شهرهای صنعتی

با صنعتی شدن جوامع بشری و پیشرفت صنعت و فناوری و افزایش فعالیت کارخانجات صنعتی باعث افزایش آلاینده ها در شهرها و اطراف آن ها می شود که درخت ها به عنوان ریه های یک شهر نقش مهمی در این معضل ایفا می کنند.

درختان تکیه گاهی مطمئن برای توسعه اقتصادی و اجتماعی، بستری برای رونق کشاورزی، زمینه ای برای اشتغال، منبعی برای تولید چوب، زیستگاهی برای گونه های گیاهی و جانوری، منبعی برای تولید اکسیژن و تفرجگاهی برای گذران اوقات فراغت به وجود می آورند و دارای اهمیت بسیار زیادی هستند.

به همین دلیل 15 اسفند در تقویم ایرانی به نام روز درختکاری نامگذاری شده است. این روز بهانه ای شده است تا در پایان روزهای سال و با نزدیکی به روز طبیعت آن را پاس بداریم و این را بدانیم که درختان نیز حق زندگی دارند و آیندگان ما نیز باید از آن بهره مند شوند.

ایرانیان باستان برای هر جشن درخت می کاشتند

سنت درختکاری در ایران به سال های دور باز می گردد . تاریخ نشان می دهد که ایرانیان باستان برای هر روزی جشنی داشتند و در این جشن ها به درختکاری می پرداختند.

ایرانی ها هرسال با کاشت درخت به استقبال بهار می روند و درواقع این کار نمادی از بازگشت زمین به زندگی است.

تاریخچه روز درختکاری

روز درختکاری ابتدا در سال 1872 و در ایالت نبراسکای آمریکا و در تاریخ 10 آوریل (21 فروردین)، توسط فردی به نام J.Sterling Morton برگزار شد و گفته می شود که در آن روز بیش از 1 میلیون درخت کاشته شده است اما بعد از مدتی این تاریخ به آخرین جمعه ماه آوریل انتقال یافت.

امروزه بیشتر کشورهای دنیا روز درختکاری را محترم شمرده و در این روز به کاشتن درخت ها و نهال های متفاوت اقدام می کنند. البته تاریخ این روز با توجه به آب و هوای هر کشور متفاوت است و بیشتر سعی می کنند تا در موقعی از سال این کار را انجام دهند که درخت قابلیت رشد کردن را داشته باشد.

برای مثال می توان به کشورهایی مانند آلمان، مصر، پاکستان، مکزیک اشاره کرد که روز درختکاری به ترتیب در روزهای 5 اردیبهشت، 26 بهمن، 27 مرداد و دومین پنجشنبه از ماه جولای است.

پویش یه عالمه درخت در فضای مجازی

در اکثر نقاط دنیا روز درخت کاری توسط سازمان‌های مردم‌نهاد (NGO) و گروه های مردمی برنامه ریزی و برگزار می شود. در ایران بزرگترین و مردمی ترین پویش درخت کاری، پویش «یه عالمه درخت» است.

این پویش طی دو سال تعداد 8 میلیون نهال کاشته است. پویش یه عالمه درخت در اسفند 95 با طرح ایده جدید، افراد را در فضای مجازی قادر ساخت با استفاده از یک ربات تلگرام اقدام به ساخت پوستر شخصی حمایت شان را از پویش یه عالمه درخت اعلام کنند. این طرح مورد استقبال بسیار قرار گرفته و بزرگترین پویش فارسی زبان و یکی از بزرگترین پویش های دنیا شد.

تصویب قانون قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی

یکی از برنامه های دولت ایران نیز در سال های اخیر، در راه توسعه فضای سبز کشور، کویرزدایی و جنگل کاری 10 میلیون هکتار زمین است. البته درخت کاری و گسترش فضای سبز، تنها به عهده دولت و روستاییان و باغداران نیست، بلکه هر فرد ایرانی، در هر محیطی که مناسب باشد، خواه در باغچه کوچک خانه خود، یا جلوی مغازه و کنار کوچه و خیابان، اگر تنها یک نهال بکارد، میلیون ها درخت، بر شمار درختان این مرز و بوم افزوده خواهد شد.

حفاظت از درختان و جنگل ها و جلوگیری از نابودی آن ها، نیازمند عزم همگانی است. متأسفانه عده ای افزون بر نابودی درختان پرشمار، اقدام به قطع گونه های کمیاب درختی نیز می کنند.

برای برخورد با این عده، مجلس شورای اسلامی در سال 1371، «قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی» را به تصویب رساند. در این مصوبه، درختانی از قبیل شمشاد، گَوَن، گردو جنگلی، بادام وحشی، پسته وحشی، زربین، سرخدار، سرو خُمره ای، فندق و زیتون طبیعی، جزء ذخایر جنگلی محسوب می شوند.

134/4 میلیون هکتار درختکاری شده در کشور

براساس آخرین آمار سازمان جنگل ها و مراتع کشور 134/4 میلیون هکتار عرصه منابع طبیعی، شامل 16/9میلیون هکتار جنگل ، بیشه زار و درخچه زار ، 84/8 میلیون هکتار مرتع ، 22/5 میلیون هکتار بیابان به عنوان سرمایه های ملی و حیاتی در کشور وجود دارد.

مهمترین اقداماتی که در زمینه حفاظت از جنگل ها و مراتع صورت گرفته است می توان به احداث کمربند حفاظتی در حاشیه اراضی ملی به طول 4031 کیلومتر، حفاظت از جنگل ها و مراتع با مشارکت مردم در سطح 19 میلون هکتار، کاهش مصرف سوخت هیزمی از طریق تامین سوخت فسیلی انرژی خورشیدی و ملزومات آن برای حداقل 40 هزار خانوار عشایری و روستایی، توقف بهره برداری صنعتی و تجاری از جنگل های شمال از سال 96 در اجرای بند (ف) ماده (38) قانون برنامه ششم توسعه به میزان 440288 هکتار اشاره کرد.

اهمیت درختکاری در اسلام

در ادیان و فرهنگ های مختلف جهان، درخت و درختکاری جایگاه خاصی دارد. دین مقدس اسلام نیز بشر را به کاشت درخت تشویق و ترغیب کرده است و بعضی از بزرگان دین به این امر اشتغال داشته اند. حضرت علی علیه السلام در مدینه باغ های خرمای فراوانی به وجود آورد و بیشتر آنها را در راه خدا وقف کرد.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در این باره می فرمایند: اگر شخصی درختی بکارد یا مزرعه ای را به زیر کشت ببرد و انسان ها، حیوانات یا پرندگان از آن بخورند، این کار صدقه ای از طرف آن شخص شمرده می شود.

این نشانگر تاکید و توصیه اولیای اسلام به حفظ و حراست از درختان و اهمیت درختکاری است.

انسان عامل نابودی جنگل است

رابطه انسان و طبیعت کاملا دو طرفه است. اگر به آن احترام بگذارید مدت زمان بیشتری را به شما خدمت می کند اما اگر آن را نادیده بگیرید به مرور زمان مرگ آن را رقم می زنید.

آتش سوزی های طبیعی، سیل و زلزله، برخی از عوامل طبیعی به شمار می روند که انسان کنترلی بر روی آنها ندارد و جزئی از چرخه طبیعت هستند. در مقابل انسان، به روش های گوناگون، دانسته و ندانسته، به جان منابع طبیعی می افتد و آنها را به مرگ نزدیک و نزدیک تر می کند.

بی احتیاطی جنگل نشینان، دامداران و آتش سوزی های جنگل ها و مراتع، عبور جاده های گوناگون از جنگل ها و مراتع، مدیریت اشتباه در عرصه منابع طبیعی و نبود آموزش صحیح تنها گوشه ای از اقدامات نادرست انسان هستند و قطع درختان و آلودگی هوا را منجر می شوند.

به طور خلاصه روز درختکاری بهانه ‌ای است برای این که ما به محیط زیست احترام گذشته و آن را احیاء کنیم و یا حداقل آن را با دقت بیشتری نگه داری کنیم. امید است که با تلاش در این جهت، حتی با کاشتن یک نهال کوچک، کشوری زیبا و آباد را برای خویش مهیا کنیم که یقیناً کاری پسندیده است.

انتهای پیام/