باشگاه خبرنگاران جوان: سوال اول را در ارتباط با نوروز آغاز می‌کنیم؛ نوروز به عنوان یکی از سنت‌های باستانی ایران چه اهمیتی دارد؟  اینکه نوروز یکی از جلوه‌های سنت محسوب می‌شود؛ آیا در تضاد با مدرنیته و توسعه یافتگی نیست؟

موثقی گیلانی: در واقع نوروز از جمله معدود مناسبت‌ها در جهان است که با شروع بهار آغاز می‌شود؛ تحول از زمستان به بهار، از عقب ماندگی به توسعه، از رکود به رشد؛ همچنین یک سنت معناداری است و این تحول حال ما در کنار تحول طبیعت، نوزایی در همه بخش‌های زندگی نه فقط وسایل خانه را نشان می‌دهد؛  اساسا اصل همه چیز در این دنیا بر تغییر و تکامل است.
این سنت ایرانی نه تنها تضادی با مدرنتیه ندارد بلکه تایید کننده آنست؛ مدرنیته به معنای نفی جنبه‌های مثبت سنت نیست؛ نوروز ویژگی خاص ایرانیان است که می‌توان با ویژگی‌های عام مدرنیته آن را گره زد تا به یک ترکیب خاصی متناسب با شرایط ایران دست یافت؛ مدرنیته نوعی پیوند با جنبه‌های مثبت و متعالی سنت است.

هیچ یک از کشور‌های توسعه یافته سنت خود را نفی نکردند

موثقی گیلانی: نوروز نقطه عطف و نماد سنت ایرانی است؛ باید از نوروز این درس را بگیریم که موفقیت در پی تغییرات و تکامل مستمر بدست می‌آید؛ باید بتوانیم با احیای سنت‌های اصیل خود و دست یابی به معنای حقیقی نوروز آن را الگویی برای حرکت به سمت توسعه قرار دهیم.

باشگاه خبرنگاران جوان: آیا شبیه مراسم نوروز در سنت‌های کشور‌های دیگر وجود دارد که بتوان آنرا الگویی از پیشرفت آن‌ها دانست؟

موثقی گیلانی: بسیاری از سنت‌ها در کشور‌های جهان زنده و پویا هستند؛ تولد حضرت عیسی مسیح یا عید چینی‌ها نشان دهنده آداب و سنن خاص آن هاست؛ هیچ یک از کشور‌های توسعه یافته سنت خود را نفی نکردند؛ به جنبه‌های مثبت سنت خود اهمیت دادند و در عین حال مدرن شدند؛ اصالت ملی خود را حفظ کردند و همزمان الزامات مدرنیته را پذیرفتند.
رنسانس اروپا با الهام از همان مسیحیت و باور تولد مجدد حضرت عیسی،  از طریق پروتستانیزم شکل گرفت؛ نوعی رویکرد به سنت مسیحیت که متوجه دنیا، اقتصاد، تولید، انباشت سرمایه، زایش ثروت و کار شد.

باشگاه خبرنگاران جوان: یعنی سنت به مدرنیته و توسعه کمک کرد؟

موثقی گیلانی: بله نباید سنت را نفی مدرنیته تلقی کرد؛ تجدد به معنای ایدئولوژیک آن، نفی سنت را تجویز می‌کرد، پادشاهی پهلوی هم در حرکتی افراطی و غلط تقویم پهلوی را جایگزین تقویم هجری شمسی کرد یا پیش از انقلاب تجدد خواهان در حالتی افراطی به تخریب جلوه‌های سنتی مشغول بودند؛ همه اینها در حالی است که سنت و مدرنیته در پیوند با یکدیگر هستند؛ در حقیقت ما نتوانستیم این دو را به خوبی با هم جمع بزنیم به همان صورت که عید غدیر و عید نوروز هم با یکدیگر تضادی ندارند؛ در حقیقت ما باید این ترکیب را هم بین ایران و اسلام و هم بین سنت و مدرنیته بوجود بیاوریم.

تغییر سبک زندگی مهمانی‌های خانوادگی عید را عوض کرده است

باشگاه خبرنگاران جوان: ایام عید در زمان کودکی شما چگونه بود؟
موثقی گیلانی: به خاطر دارم در زمان کودکی، قبل از عید همه لباس‌های نو را آماده می‌کردیم و منتظر عید می‌شدیم تا آن‌ها را بپوشیم؛ بازدید‌های دسته جعمی متداول بود؛ همه فامیل با هم به خانه بزرگ‌های فامیل می‌رفتند؛ ما هم با لباس‌های نو از این سمت روستا به آن سمت روستا می‌رفتیم و از خانه همسایگان و اقوام عیدی می‌خواستیم؛ عیدی هم معمولا پول یا تخم مرغ بود؛ به عنوان عیدی به ما تخم مرغ می‌دادند و حتی به خاطرم هست که چندین بار تخم مرغ در جیب من شکست و لباس نوی ما را خراب می‌کرد؛ ناچار می‌شدیم لباس را عوض کنیم.
متاسفانه صلح و صفا و محبتی که در گذشته وجود داشت کمرنگ شده؛ ضعیف شدن قدرت مادی و تغییر سبک زندگی موجب شده تا دیگر شاهد مهمانی‌های خانوادگی به شکل گذشته نباشیم؛ در زمان قدیم حتی قهوه خانه‌ها محلی برای جمع شدن افراد دور هم بود؛ با هم صحبت کرده و مشکلاتشان را حل می‌کردند؛  اما امروزه تنهایی، مشکل بسیاری از ما شده و ملاقات‌های امروزی، کاری و بسیار مکانیکی شده است.

نوسانات نرخ ارز یکی از نقاط ضعف دولت

باشگاه خبرنگاران جوان: بهترین  و بدترین اتفاق  سال ۹۶ به نظر شما چه بود؟

موثقی گیلانی: سال ۹۶ مثل همه سال‌ها سالی با حوادث تلخ و شیرین بود؛ حادثه تلخ نفت‌کش سانچی، سقوط هواپیمای مسافربری یاسوج از اتفاقات تلخ سال گذشته بود؛ انتخابات ریاست جمهوری و حضور پرشور مردم در این انتخابات و انتخاب آقای روحانی را می‌توان از اتفاق‌های خوب سال ۹۶ دانست؛ البته آقای روحانی در تحقق بسیاری از شعار‌ها و اهداف خود موفق نبودند؛ بسیاری از دستاورد‌های برجام هنوز به ثمر نرسیده و از طرف دیگر طرف غربی فشار‌های خود را مضاعف کرده است.
نوسانات نرخ ارز که ارزش پولی و ثبات مالی را تحت تاثیر قرار داد، عدم توانایی دولت برای حرکت به سمت قیمت بازار در پی آسیب دیدن بنیان‌های تولیدی کشور کاملا مشخص است؛ از طرفی فشار‌های سیاسی در داخل کشور هم توان دولت را کاهش داده است.

آمریکا تضمین مناسبی به کره‌شمالی نخواهد داد

باشگاه خبرنگاران جوان: در سالی که پیش رو داریم تحولات سیاسی جهانی را چطور ارزیابی می‌کنید؟

موثقی گیلانی: رفتار‌های دولت آمریکا تنش‌های زیادی را در جهان بوجود آورده است؛ ما با یک رئیس جمهور دروغگو مواجهیم، مشاهده می‌کنیم که روابط آمریکا با کشور‌های اروپایی دچار تنش شده است از طرفی ممکن است آمریکا با کره شمالی هم مذاکراتی را داشته باشد؛ رهبر کره شمالی به دنبال یک تضمین امنیتی است، باید دید ترامپ چه تضمین امنیتی به کره شمالی خواهد داد البته به نظر من آمریکا تضمین مناسبی به رهبر کره شمالی نخواهد داد و اساسا رویکرد کره شمالی در این زمینه غلط است از سوی دیگر آمریکا هم نیاز به توافقی برای محدود کردن کره شمالی دارد تا قدرت خود را نشان دهد.

باشگاه خبرنگاران جوان:  رهبر انقلاب در چند سال اخیر، شعار سال‌ها را با محوریت مسائل اقتصادی مطرح می‌کنند که نشان دهنده دغدغه رهبری نسبت به اقتصاد و معیشت مردم است؛ به نظر شما چه مقدار این شعارها علمیاتی شده است؟

موثقی گیلانی: اینکه اهداف کلان ملی و توسعه‌ای را تفکیک و هر سال با تاکید بر یک فاز آن و با یک پارادایم مشخص به دنبال تحقق اهداف توسعه‌ای باشیم خیلی خوب است اما مشکل این است که این شعار‌ها در حد حرف باقی می‌مانند و اجرای آن‌ها در خلا دنبال می‌شود کسانی که مسئول اجرای این شعار‌ها هستند، پیش نیاز‌های آن را لحاظ نمی‌کنند، موضوعات مطرح شده به صورت یک بسته باید دیده شود زیرا اقتصاد تحت تاثیر عوامل سیاسی، نظامی، امنیتی، فرهنگی و مذهبی است تا نگاه ما به اقتصاد، صنعت و توسعه عوض نشود و در مسیر توسعه قرار نگیرد، شعار‌ها مشکلی را حل نخواهد کرد.

حمایت از کار و سرمایه ایرانی نیازمند دولتی است که بتواند در این راستا عمل کند

برای مثال سال حمایت از کار و سرمایه ایرانی نیازمند دولتی است که بتواند در این راستا عمل کند؛ نباید نوعی از سیاست‌های اقتصادی و بین‌المللی را در پیش گرفت که کار و اشتغال چین بالا برود.
سیاست خارجی و سیاست داخلی با اقتصاد ارتباط دارند؛ باید تمام این عوامل را با یکدیگر به شکل یک منظومه و یک بسته هماهنگ دید؛ در فضای پرتنش سیاسی که جو هیجانی غالب است، به رشد اقتصادی و توسعه نمی‌رسیم؛ از طرفی بخش‌های مختلف نظام با یکدیگر هماهنگ نیستند و اصلا در مدار توسعه حرکت نمی‌کنند. 

بیش از پیش نیازمند اتحاد و همدلی در کشور هستیم

از طرفی مشاهده می‌کنیم که در جهان، جریان‌های راست افراطی در آمریکا و اروپا قدرت را به دست گرفتند؛ تهدیدات رژیم صهیونیستی، سیاست‌های کشور‌های حوزه خلیج فارس، جریان سلفی گری و داعش شرایط را برای ایران به سویی برده است که بیش از پیش نیازمند اتحاد و همدلی در کشور هستیم؛ ایران باید بتواند سیاست‌ها و افکار منسجمی را دنبال کند و مسئولین نظام باید بین سیاستگذاری‌ها و اجرای آن‌ها هماهنگی بوجود بیاورند؛ نباید دیگر شاهد تناقض در گفتار و رفتار مسئولین باشیم.
مسئولین باید تمام امکانات کشور را تعریف کنند موضوعاتی نظیر انباشت سرمایه در جهت تولید، نسبت سرمایه گذاری در صنعت، میزان اشتغال، رفع بیکاری و حل مشکلات اجتماعی جوانان از مواردی است که  باید به طور جدی برای آن برنامه مدونی داشته باشند تا در آینده دیگر شاهد اعتراضات خیابانی نباشیم؛ مردم گله مندند و باید روی این موضوعات کار کرد، هم در رابطه با شورش‌ها و اعتراضات و هم در رابطه با فشار‌های خارجی باید به موقع عمل کرد و این را باید بدانیم که پاسخگویی دیرهنگام به قیمت هزینه بیشتر است.

برخی از افرادی که حرف از اقتصاد مقاومتی می‌زنند خودشان  مشغول واردات هستند

 باشگاه خبرنگاران جوان:  آیا می‌توان بر روی اقتصاد مقاومتی حساب کرد؟

موثقی گیلانی: می‌توان از اقتصاد مقاومتی به عنوان اقتصاد ملی یاد کرد که در پی خود اتکایی است اما عملا با شرایط موجود نمی‌توان به خود اتکایی رسید زیرا وابستگی ما به نفت بیشتر شده است؛ در حقیقت تحقق اقتصاد مقاومتی به این موضوع  نفت بستگی دارد باید ببینیم تا چه میزان توانستیم به اقتصاد تنوع دهیم، تا چه میزان اقتصاد کشور صنعتی شده یا تا چه میزان وابستگی ما به نفت کم شده است؟
متاسفانه شاهد هستیم برخی از افرادی که حرف از اقتصاد مقاومتی می‌زنند خود مشغول به واردات هستند؛ یعنی کسانی که تصمیم گیری‌هایشان در رشد اقتصاد مقاومتی تاثیر دارد، در عمل به آن ضربه می‌زنند و وارد کننده انحصاری کالا‌ها به کشور هستند.
باید بدانیم که اقتصاد مقاومتی تنها از طریق تولید صورت می‌گیرد؛ باید تولید ملی را تقویت کنیم، باید در داخل کشور صنعتی شویم، باید در کوتاه مدت بخش خصوصی، کار آفرینان و نخبگان صنعتی را تقویت کنیم و باید فضای رقابتی را در داخل بوجود بیاوریم.

با تولید می‌توانیم نه تنها اقتصاد مقاومتی بلکه اقتصاد تهاجمی هم داشته باشیم

حتی با تولید ملی می توانیم بیش از مقاومت تهاجم هم داشته باشیم؛ این نه تهاجم نظامی بلکه تهاجم اقتصادی از طریق تولید کالا و ورود به بازارهای جهانی است، بنابراین اقتصاد مقاومتی با تحقق تولید داخلی امکانپذیر است، حال آیا همه دستگاه‌ها و ارگان‌ها در مدار تولید هستند؟ اگر نیستند باید به سرعت اصلاح شوند، باید به سرعت بخش‌های خصوصی قدرت بیشتری پیدا کنند، اقتصادی که هشتاد درصد آن در انحصار دولت است نمی‌تواند پویا باشد. 

اقتصاد مقاومتی با ارتباط داشتن با کشورهای دیگر هم مغایرتی ندارد، باید بتوانیم با حفظ اصول خودمان نقشی موثر در بازارهای جهانی ایفا کنیم، نمونه خوب این روش، دولت مهاتیر محمد در مالزی است، کشوری اسلامی که توانست بر مبنای روابط موثر بین المللی اقتصاد خود را شکوفا کند. 

وحدت گروه‌های سیاسی لازمه توسعه اقتصادی است

باشگاه خبرنگاران جوان: این یک موضوع کلی و همه جانبه است؛ حال اولویت امسال دولت و نظام برای حرکت به سمت رشد، توسعه و اقتصاد پویا چیست؟ 

موثقی گیلانی: برای داشتن اقتصاد پویا ما باید از داخل قوی شویم تا بتوانیم در صحنه بین المللی موفق عمل کنیم تا در رابطه با کشورهای دیگر امتیاز بگیریم نه اینکه امتیاز بدهیم؛ اولین اولویت هم به اعتقاد من برای قوی شدن در داخل مصالحه همه گروه‌های سیاسی با یکدیگر است، باز کردن باب گفت و گو بین جریانات سیاسی مختلف است، ما هر چه در داخل بیشتر به یکدیگر امتیاز دهیم، صلح و آشتی در خانه برقرار باشد، هر چه بیشتر شاهد  ثبات سیاسی باشیم و هرچه اجماع ملی بیشتری حول مولفه‌های اساسی کشور وجود داشته باشد می توانیم تهدیدهای نرم و سخت علیه کشور را دفع کنیم؛ من اولویت اول را همین اجماع ملی می‌دانم.

انتهای پیام/