بلاد شاپور (شهرهفت گنبد) در دهدشت یکی از شهرستانهای کهگیلویه و بویر احمد واقع شده و معماری آن به دوران صفویه برمیگردد که در آمیختگی هنر و مذهب باعث شاهکارهای شگفت انگیزی در آن شده است و گچ بری‌ها و طاق و قوسهای بسیار زیبا هنوز جان و نفس تازه‌ای به شهر می‌بخشد و هر ساله میزبان گردشگران بسیاری از سراسر کشور است.

به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یاسوج ؛  بلاد شاپور (شهر هفت گنبد) دارای برج و باروی گرداگرد شهر، باروی قلعه یا ارگ قدیمی آن با مساجد، حمامها، کاروانسرا، زیارتگاها، بازارو گورستان در مجاورت دروازه های شرقی و غربی پیرامون این محور بناها است .

بلاد شاپور (شهر هفت گنبد) در سندی از عصرشاه عباس دوم صفوی در سال 1036 هجری قمری به جا مانده است.

در قدیم نام این شهر قریه الدشت بوده است که در زمان سلجوقیان به اوج رونق خود رسیده است.

 موقعت جغرافیایی و استراتژیکی این شهر و اینکه کوتاه ترین راه میان بنادر جنوبی و اصفهان بوده و مرکز صفویان است اشاره کرد و یادآور شد: وجود راه های سنگفرش شده پلهای متعدد و مرکزیت تجاری آن حکایت از این دارد که شاخه های فرعی جاده ابریشم از این شهر عبور می کردند.

 بلاد شاپور (شهر هفت گنبد) شهری مذهبی و تجاری در گذشته بوده و در آمیختگی هنر و مذهب باعث شاهکارهای شگفت انگیزی در آن شده است و وجود هفت امامزاده، دو مدرسه، یک کاوانسرا، چهار مسجد، بازاری بزرگ و منازل مسکونی گواه بر این است.

مردم این شهر در قدیم آب مورد نیاز خود را از چاه تامین می کردند، یادآور شد: در هر منزل مسکونی و مسجد یک چاه آب وجود دارد.

وی مصالح مورد استفاده در این شهر را سنگ لاشه، گچ، ساروج، خاک، نی و تنبوشه سفالی عنوان کرد.

 در ناحیه گرمسیری غرب استان کهگیلویه و بویراحمد در حاشیه شهر دهدشت، شهر باستانی بلادشاپور قرار دارد که براساس نوشته ها و اسناد تاریخی بنای اولیه آن توسط شاپور اول ساسانی فرزند اردشیر اول ایجاد شده است، این شهر در اواخر دوره صفویه تجدید بنا شد، اما در زمان هرج و مرج دوران زندیه غارت و ویران شده است.

آثار این شهر از معماری و مهندسی جالب توجهی برخوردار است. آثار باستانی زیبایی چون آب انبار، بازار، امامزادگان، ارگ حکومتی، قلعه و باروها که همان حصار پیرامون شهر بوده اند توجه هر بیننده ای را به خود جلب می کند. مصالح بسیار دقیق و محاسبه شده ای از نوع گچ ساروج، آهک در آن به کار برده شده است.

در داخل بافت تاریخی دهدشت، چهار گرمابه تاریخی وجود دارد که شاخص ترین آنها گرمابه ضلع شرقی است که تنها اثری است که در ساخت آن آجر به کار رفته است.

ارگ قدیمی

بنای ارگ یا قلعه قدیمی شهر در بلندترین بستر شهر قدیم بر پا شده و دارای دو باروی جداگانه است که بخش‌های دو گانه فضای ارگ را از یکدیگر جدا می‌ساخته و ورودی آن رو به فضای شهر قدیم و در میان جبهه غربی ارگ بوده است. این بنا احتمالا به عنوان مرکز حکومتی شهر استفاده می‌شده است.

حمام کهیار عروس بناهای شهر هفت گنبد

حمام کهیار در ضلع غربی بافت تاریخی دهدشت به فاصله 40 متری از کاروانسرا قرار دارد. دارای دو بخش سربینه و گرمخانه همراه با سردرب، چاه آب و تون حمام است که به‌وسیله راهروهای پیچ‎دار به همدیگر راه دارند. در چهارگوشه صحن مرکزی و نیم گنبد آن رسم‌بندی‌‎های هندسی متقارنی وجود دارد که پلان چهار گوش را به گنبد تبدیل کرده است و می‎توان گفت حمام کاروانسرا عروس بناهای شهر هفت گنبد است.

آب انبار

این بنا در ضلع شرقی شهر هفت گنبد و در دامنه آبریز مشرف بر شهر به فاصله 120 متری از ارگ تاریخی دهدشت بنا شده که دارای 4 حوضچه پلکانی بوده که کف هر حوضچه نسبت به حوض قبل از خود برجسته‌تر است. پلان آن به شکل مستطیلی با مصالحی از گچ، سنگ و ساروج خاکستری که خاص زیرساخت‌های آبی شهر هفت گنبد بوده ساخته شده است. این بنا مهم‎ترین آب انباری است که در دوره صفویه برای آب آشامیدنی ارگ ایجاد شده است.

کاروانسرا

در ضلع غربی بافت تاریخی دهدشت کاروانسرایی به جا مانده از عصر طلایی صفویه وجود دارد، این بنا دارای 37 حجره و 30 ایوان در جلوی حجره‎ها بوده که دور تا دور حیاط بنا شده‎اند. 4 ایوان بزرگ در چهارگوشه آن به شکل متقارن وجود دارد که هر ایوان به سه یا چهار حجره راه دارد. این کاروانسرا محل بیتوته بازرگانان آن روزگار بوده است.

بازار
مجموعه بازار شهر تاریخی دهدشت از کاروانسرا تا ارگ تاریخی به طول یک کیلومتر امتداد داشته که دو بخش شرقی و غربی شهر را به همدیگر وصل می‎کرد. این بازار یکی از شاهرگ‌های مهم است که تمامی معابر اصلی به آن راه داشته و بیشتر بناهای عام‎المنفعه از جمله کاروانسرا، حمام‎ها، امامزاده‎ها، مدرسه‏‌ها و بناهای مسکونی و تجارتی در مسیر آن تأسیس شده‌اند.

با توجه به موقعیت استراتژیکی شهر دهدشت در آن زمان، این بازار یکی از بازارهای فعال و مهم در منطقه جنوب و جنوب غربی ایران بوده که با کشورهای حوزه خلیج فارس و هند و چین ارتباط داشته است.

بلاد شاپور

انتهای پیام/ش

"بلادشاپور"؛ یادگاری از عصر طلایی صفویه

 

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.