به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز؛ کاخ ساسانی سروستان در زمان بهرام گور ساسانی ساخته شده و به عنوان اقامتگاه شکارگاهی کاربرد داشته و به وسیله مهر نرسی وزیر معروف بهرام گور که صادرات یزدگرد اول و یزدگرد دوم را بر عهده داشته ساخته شده است.

کاخ ساسانی سروستان که شهره جهانیان است و در محدوده ای به وسعت  ۳۰ هکتار در شهرستان سروستان فارس واقع شده، که مساحت این کاخ  ۴ هزار و  ۳۳۷متر بوده و در ضلع شرقی قسمت اصلی بنا یک ایوان بزرگ و دو ایوان کوچک تر بنا شده که ایوان مرکزی را به تالار اصلی و سپس به حیاط وصل می کند و در دو طرف  تالار بزرگی با سقف گنبدی مرتفع  وجود دارد که در حاشیه زیر سقف تالار بقایایی از گچبری دیده می شود.

قدمت کاخ ساسانی سروستانی به دوره‌ هخامنشی باز می‌گردد، که  در حدود سال ۱۹۱۰میلادی ارنست امیل هرتسفلد باستان‌شناس و ایران شناس آلمانی با توجه به شواهدی از تاریخ طبری قدمت این کاخ را در زمان پادشاهی بهرام پنجم ساسانی ذکر می کند.

این بنا مانند کاخ فیروزآباد و کوچکتر از آن است که طاق‌های گنبدی آن با آجر زده شده‌، و شامل یک ایوان ورودی و گنبدی در مرکز و حیاط بوده  که  این کاخ نسبت به بناهای دیگر  از معماری کامل‌تری استفاده شده‌ است.

در منابعی تاریخی-جغرافیایی اطلاعاتی در باب کاخ ساسان یافت می‌شود که ابن خردادبه در کتاب المسالک و الممالک پس از توضیحات فراوان در مورد شهر استخر یکی از قدیمی‌ترین شهرهای پارس است، که سروستان را یکی از آبادی های بزرگ یشمار می آورد که در این میان از بنایی یاد می‌کند که عظیم بوده و ساختمان آن از سنگ و گچ ساخته شده‌، و شامل  گنبدهای تالار ستون دار، چند ایوان، اطاق‌ها و راهروهای متعددی بوده و وی بنای این کاخ را به بهرام پنجم ساسانی نسبت می‌دهد.

در مورد این بنا پژوهشگران و باستان شناسان نطریه های متفاوتی را ارائه کرده‌اند اما بیشتر پژوهشگران داخلی و خارجی این اثر را مربوط به دوره ساسانی و به احتمال بسیار زیاد دوره سلطنت بهرام پنجم در قرن ۵ میلادی دانسته‌اند.

 برخی  افراد با توجه به نبود وسعت کافی و بنایی که در خور یک کاخ شاهی باشد آن را بعنوان آتشگاه معرفی کرده‌اند و برخی دیگر با توجه به گسترش آن که بیش از محدوده یک آتشگاه است  و این مکان را به یک استراحتگاه یا شکارگاه سلطنتی معرفی کرده‌اند.

بصیری کارشناس فنی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز؛ کاخ ساسانی سروستان از سنگ و گچ ساخته شده که قدیمی‌ترین گنبد‌های آجری کشور را در خود جای داده و نسبت به بنا‌های دیگر این دوره از جمله کاخ فیروز آباد از معماری کامل تری برخوردار است.

وی بیان کرد: کاخ ساسانی سروستان ایوانی مربع شکل بوده و از سنگ و گچ ساخته شده که گنبد، ایوان، اطاق و دهلیز‌های متعددی دارد که ۱۳ متر طول و عرض، و ۱۸ متر ارتفاع دارد و مرکز و حیاط این بنا گنبدی شکل بوده است

بصیری تصریح کرد: بر اساس آخرین بررسی باستان شناسی در مجموعه کاخ ساسانی سروستان این مجموعه در دوره اوج خود ۳۰ هکتار وسعت داشته و شامل یک ایوان ورودی و گنبدی در مرکز و حیاط بوده، و از معماری کامل تری استفاده شده که نمای اصلی بنا در ضلع جنوبی قرار دارد و شامل یک ایوان مرکزی، دو ایوان کوچکتر در دو طرف است که ایوان مرکزی به تالار اصلی و پس از آن به چهار حیاط متصل می‌شود و دیوار جنوبی تالار مرکزی به یک ایوان جانبی خارجی راه دارد.

وی افزود: ایوانی که در سمت شمال کاخ ساسانی سروستان واقع است به وسیله چند پله به محوطه بیرون کاخ مربوط می‌شود، اما ایوان بزرگ شرقی به تالار مرکزی و قسمت‌های دیگر بنا ارتباط دارد و در دو طرف این بنا دو اتاق باریک با طاق گهواره‌ای واقع شده، که مقابل هم قرار نگرفته اند و استفاده از فیلپوش برای قرار گرفتن گنبد‌ها روی بنا به وضوح دیده شده و برای تقویت گنبد‌های مدور از گوشواره استفاده شده علاوه بر این شیوه، استفاده از ستون‌ها به عنوان محافظ سقف در اتاق‌ها دیده می‌شود.

بصیری ادامه داد: این بنا در ۲۴ شهریور ۱۳۱۰ به شماره ۲۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
انتهای پیام /ت

معرفی کاخ ساسانی سروستان در استان فارس