رشد اقتصادی کشور امروز به دست شرکت‌های دانش بنیان رقم می‌خورد و این شرکت‌ها برای پیشرفت خود نیاز به حمایت دارند حمایت‌هایی که از سوی صندوق‌های خطرپذیر تامین می‌شود.

به گزارش خبرنگار  حوزه فن‌آوری‌های نوین گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛  شرکت‌های دانش بنیان و فناور امروز به عنوان نهادهایی هستند که اقتصاد کشور را متحول کرده اند؛ اقتصادی که سالیان سال متکی به نفت و خام فروشی بوده است باید به دانش و خلاقیت جوانان تکیه کند.

  این اقتصاد  رشد نمی‌کند مگر با حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و تیم های خلاق استارت‌آپی  که برای کمک و حمایت از این شرکت ها نهاد‌های بسیاری روی کار آمده اند و با حمایت های خود سبب رشد شرکت‌های دانش بنیان شده اند یکی از این نهاد ها صندوق پژوهش و فناوری توسعه فناوری های نوین  است که تاکنون به بیش از هزار شرکت تسهیلات مختلفی در قالب سرمایه گذاری ، صدور ضمانت نامه ، وام و غیره داده است.

برای آشنایی بیشتر با این صندوق و فعالیت هایش با روح‌الله میرامینی، مدیر عامل صندوق پژوهش و فناوری توسعه فناوری های نوین،  به گفت‌و گو نشسته ایم که مشروح آن را می‌خوانید:

باشگاه خبرنگاران جوان: یکی از فعالیت‌های شما در صندوق پژوهش و فناوری توسعه فناوری های نوین ، سرمایه گذاری در استارتاپ‌ها است، در این حوزه بیشتر توضیح می‌دهید؟

میرامینی: یکی از خدمات مالی در حوزه تجاری سازی فناوری که هم سبب اشتغال فارغ التخصیلان وتوسعه فناوری در کشور می‌شود و هم می‌تواند یک محصول یا خدمت را تجاری سازی کند، سرمایه گذاری‌های خطرپذیر یا سرمایه گذاری جسورانه است، به این ترتیب که صاحب ایده و نوآوری پس از رسیدن به محصول اولیه به یکی از نهاد‌های سرمایه گذاری خطر پذیرمراجعه می‌کند و در ازای واگذار کردن بخشی از سهام یا منفعت خود، منابع مالی هوشمند دریافت می‌کند یعنی سرمایه گذار در کنار پرداخت منابع مالی به شرکت، خدمات فنی، مالی، حقوقی و نیروی انسانی و.. به شریک خود ارائه می‌کند تا به این ترتیب کارآفرین روند رو به رشد کسب و کار خود را سریع‌تر طی کند و بتواند سهم بیشتری را از بازار داشته باشد.

مجموعه این فعالیت‌ها با عنوان سرمایه‌گذاری‌های جسورانه شناخته می‌شوند ؛ از گذشته تا به امروز فرهنگ مشارکت در کشور ما ضعیف بوده است، اما اکنون این فرهنگ درحال شکل‌گیری است؛ در چند سال اخیر مخصوصا با رویکرد معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نهاد‌ها و حلقه‌های سرمایه گذاری خطرپذیر در اکوسیستم نوآوری و فناوری کشور ایجاد و رشد کرده اند برای مثال در گذشته موضوع شتاب دهنده‌های تخصصی و فناوری در کشور وجود نداشتند، اما امروز می‌بینیم که تعداد بسیاری زیادی از این شتاب دهنده‌ها در کنار شرکت‌های نوپا ایستاده‌اند و به آنان کمک می‌کنند.

لازمه فرهنگ سازی مناسب در بحث سرمایه گذاری خطر‌پذیر

باشگاه خبرنگاران جوان: تعامل صندوق های سرمایه گزاری خطر پذیر با نهاد های مختلف کشور به چه صورت است؟

میر امینی: در طول ۱۰ سال گذشته به دلیل نوپا بودن موضوع سرمایه گذاری در استارتاپ‌ها، فرهنگ متناسب با آن هنوز ایجاد نشده بود  و به همین دلیل نیاز به فرهنگ سازی و تدوین قوانین و مقررات مربوطه اهمیت بسیاری داشت؛ لذا با کمک نهاد‌هایی مانند معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، پارک علم و فناوری پردیس و شبکه ایجاد شده در انجمن سرمایه گذاری خطر پذیر سعی کردیم تا نهاد‌های متولی را توجیه کنیم و در حال حاضر سازمان‌های قانونی مانند بورس به این نوع فعالیت‌ها نیز مجوز رسمی در قالب صندوق‌های جسورانه می‌دهند.

این صندوق‌ها هم توانسته اند با استفاده از ظرفیت سایر نهاد‌های فعال در حوزه سرمایه گذاری خطر پذیر، سرمایه گذاری‌های خوبی را داشته و به واسطه این فعالیت‌های قانونی و فرهنگ سازی مناسب در کشور حلقه‌های واسط در حال کامل‌تر شدن هستند در گذشته بورس، بحث صندوق‌های جسورانه را در دستور کار خود قرار نداده بود، اما امروز بیش از ۸ صندوق سرمایه گذار خطرپذیر در بورس فعالیت می‌کنند و در کنار آنان انجمن سرمایه گذاری‌های خطرپذیر تشکیل شده است که در آنجا فعالیت‌های آموزشی، ترویجی، تبادل تجربه، پیشنهادات تدوین قوانین و مقررات پیگیری می‌شود و این‌ها از جمله کار‌هایی است که در اکوسیستم کشور در حال شکل گیری است.

باشگاه خبرنگاران جوان: نقش صندوق در شکل گیری این اکوسیستم به چه صورت بوده است؟

میرامینی: صندوق توسعه فناوری‌های نوین در این جریان نقش موثری داشت، ما به جهت عضویت و استقرار در پارک فناوری پردیس توانستیم ارتباط بسیار خوب و موثری با نهاد‌های متولی توسعه فناوری کشور برقرار کنیم و به همراه چند صندوق دیگر موفق به تاسیس انجمن سرمایه گذاری خطرپذیر شدیم  و تاکنون عضو هیات مدیره انجمن هم  بوده ایم.

صندوق برای اینکه بتواند دامنه وسیع‌تری از سرمایه گذاری در طرح‌های متنوع فناوری را پوشش دهد، در کنار سرمایه گذاری مستقیم بر استارتاپ‌ها، در شتاب دهنده‌هایی با موضوعات مختلف از جمله ICT، نانو، بایو، علوم شناختی، دارو، بازی و سرگرمی وغیره سرمایه گذاری کرده است و اکنون هم در ۳ صندوق جسورانه بورسی به عنوان موسس و عضو هیات مدیره و کمیته سرمایه گذاری فعالیت می‌کنیم.

از طرف دیگر از آنجایی‌که مورد اعتماد برخی از دستگاه‌های اجرایی کشور هستیم می‌توانیم با استفاده ازظرفیت استارتاپ‌ها و شبکه ایجاد شده در صندوق و همچنین با در اختیار داشتن سایر خدمات صندوق از جمله وام و تسهیلات، ضماتنامه، نیاز‌های ایشان و استارتاپ‌ها را رفع کنیم و به این ترتیب به یک شرکت کمک کنیم تا در سریعترین زمان ممکن بتواند محصول خود را به جامعه مخاطب معرفی کند.

باشگاه خبرنگاران جوان: نقش صندوق‌های خطرپذیر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

میرامینی: این صندوق‌های خطرپذیر جزء موثرترین ابزار‌های تجاری سازی هستند و توانسته‌اند یک مدل حرفه‌ای را در کشور به وجود بیاورند ؛ کاری که این صندوق‌ها انجام می‌دهند در مقایسه با وام تفاوت‌های بسیاری دارد چراکه برای گرفتن یک وام قبل از هرچیزی باید دید که آیا شرکت توان بازپرداخت وام در مدت کوتاه را دارد یا خیر؟

اگر این شرکت نتواند در مدت زمان مقرر شده پول را به بانک بازگرداند بدهکار می‌شود و تا مرز ورشکستگی می‌رود به همین دلیل است که می‌گوییم وام تنها برای جایگاه‌های خاصی از رشد یک شرکت اهمیت و کارایی دارد.

وام برای شرکت‌هایی مناسب است که محصول خود را در بازار عرضه کرده اند و این شرکت‌ها با فروش محصولات خود می‌توانند اقساط را پرداخت کنند، اما یک شرکت نوپا که تازه شروع به کار کرده است نمی‌تواند از ابزار وام به صورت مناسب استفاده کند، زیرا این شرکت در ابتدای معرفی محصول خود به بازار است و نمی‌تواند تعهدات خود را به صاحبان منابع و بانک‌ها به موقع انجام دهد و از طرفی امکان معرفی تضامین و وثائق را هم ندارد ؛ بسیاری از شرکت‌ها از این موضوع آگاهی ندارند و پس از مدتی به سازمان دولتی  یا یک وزارتخانه بدهکار می‌شوند و آن نهاد دولتی و یا بانک طبق قوانین و مقررات موظف است تا منابع بازپرداختی  را بازگرداند.

تشکیل کارگروه های مالی در معاونت و وزارت ارتباطات برای کمک به شرکت‌های دانش‌بنیان

باشگاه خبرنگاران جوان : با توجه به صحبتی که داشتید وام دادن به شرکت‌های دانش بنیان نوپا مناسب نیست؛ این شرکت ها چگونه باید به تامین مالی بپردازند و بر چه اساسی وام به شرکت ها  باید داده شود؟

 میر امینی: دکتر ستاری چند ماه پیش در رابطه با همین وام‌ها گفتند که وام دادن به شرکت‌های دانش بنیان نوپا خیانت کردن به آنهاست به دلیل بی تجربه بودن شرکت‌ها وناتوانی آنان برای بازپرداخت پول پس از مدتی ورشکسته می‌شوند و منابع خود را از دست می‌دهند؛ امروز توجه به صندوق‌های خطرپذیر بسیار بیشتر از گذشته شده و  شرکت ها از طریق این نهاد ها می‌توانند سرمایه به دست آورند ؛در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات کارگروه‌هایی تشکیل شده است که در حوزه تامین مالی وارد می‌شوند؛در آن کارگروه‌ها هم اکنون در رابطه با منابع هوشمند صحبت می‌شود.

امروز بسیاری از شرکت‌های بزرگ دنیا از طریق سرمایه گذاری‌های خطرپذیر رشد کرده‌اند و  توجه به این نکته ضروری است که بدانیم اگر شرکتی رشد کرده الزاما وامی دریافت نکرده؛ این درست است که وام ابزار مالی محسوب می‌شود، اما مبتنی با وضعیت یک شرکت باید به آن داده شود.

شرکت‌های بزرگ می‌توانند وام دریافت کنند، اما شرکت‌های نوپا و تیم‌های استارت آپی به هیچ عنوان نباید وام‌ها را دریافت کنند، زیرا احتمال اینکه نتواند وام را بازگرداند، بسیار زیاد است.

باشگاه خبرنگاران جوان: وضعیت صندوق‌های خطرپذیر امروز در کشور ما چگونه است؟

میرامینی: صندوق‌های سرمایه گذار خطرپذیر در گذشته مشکلات خاصی در حوزه‌های فرهنگ، قوانین و مقررات، تنظیم گیری و برداشت‌های ناصحیح داشتند و حتی دستگاه‌های دولتی هم در رابطه با این صندوق‌ها برداشت‌های ناصحیحی  داشتند، اما هرچه جلوتر رفتیم و با گذشت زمان این تهدید‌ها از بین رفت و تبدیل به فرصت شدند.

صندوق ما به کمک تمام ابزار‌های حوزه سرمایه گذاری که را در اختیار دارد توانسته به شرکت‌های فناور یا دانش بنیان کمک کند تا نگاه قدیمی از بین برود و جامعه مخاطب بزرگ شود و راهی برای استفاده آسان و موثر شرکت‌های کوچک از ابزار‌های تجاری سازی فراهم شود.

یکی از معدود صندوق‌هایی هستیم که هم موضوع سرمایه گذاری، هم ضمانمت نامه و هم انواع وام و تسهیلات را در صندوق اجرایی کرده ایم و به فراخور نیاز هر شرکت نوپا، درحال رشد و بالغ  یا دستگاه‌های اجرایی، می‌توانیم از هریک از ابزار‌ها  یا به صورت ترکیبی، بهره برداری کنیم.

باشگاه خبرنگاران جوان: تسهیلاتی که در خصوص  لیزینگ شرکت‌های دانش بنیان داده شده، به چه صورتی بوده است، زیرا این بحث به سرمایه‌گذاری مربوط می‌شود؟

میرامینی: لیزینگ به این معنا است که محصولی را از شرکتی دیگر خریداری کنیم و آن را به یک شرکت دیگر به صورت اقساط بفروشیم تا به کمک این این موضوع بتوانیم به فروشنده کمک کنیم تا بتواند منابعی را به صورت نقد در احتیار داشته باشد و خریدار هم به صورت اقساط پول را بازپرداخت کند.

این موضوع سبب می‌شود تا شرکت‌های دانش بنیان فعالیت خود را بتوانند گسترش دهند. این موضوع را در صندوق نوآوری و شکوفایی هم تسری دادیم و  اکنون تعداد زیادی از صندوق‌های دیگر هم این موضوع و این فعالیت را انجام می‌دهند و امروز بسیاری از شرکت‌ها نقدینگی خود را از این طریق به دست می‌آورند.

هزار و صد شرکت فناوری از صندوق پژوهش و فناوری توسعه فناوری های نوین  خدمت دریافت کرده‌اند

باشگاه خبرنگاران جوان: در خصوص آمار شرکت‌هایی که در صندوق شما ورود پیدا کردند توضیح می‌دهید؟

میرامینی: تقریبا بیش از هزار و ۱۰۰ شرکت فناور در سراسر کشور از صندوق خدماتی را اخذ کرده اند. این شرکت‌ها در حوزه‌های مختلف فناوری فعالیت می‌کنند و صندوق از ظرفیت‌های آنها آگاه است؛ مجموعه خدماتی که از سوی صندوق پژوهش و فناوری توسعه فناوری‌های نوین به مشتری‌ها داده شده چیزی بالغ بر ۴ هزار خدمت مالی بوده است که همه آن‌ها فرآیند تشکیل پرونده، ارزیابی تخصصی، صدور ضمانتنامه، وام و یا سرمایه گذاری را در صندوق طی کردند.

جالب توجه این است که از مجموع تسهیلاتی که صندوق از محل منابع خود به کلیه شرکت‌های فناورپرداخت نموده است کمتر از ۲ درصد آن منجر به معوقات شده است و در حوزه ضمانتنامه‌های صادر شده برای شرکت‌های فناور هم (علیرغم اخذ تضامن منعطف از ایشان و فضای اقتصادی کشور)، این عدد به کمتر از ۱درصد کاهش یافته است و این موضوع نشان می‌دهد که می‌توان به شرکت‌های فناور و دانش بنیان کشور بیش از پیش اعتماد و اعتقاد داشت.

انتهای پیام/