یک کارگردان تئاتر گفت: اگر ما امروز موفق بشویم دغدغه مردمِ کشورِ خودمان را با مخاطب در میان بگذریم، کار مهمی در حوزه فرهنگ و هنر انجام داده‌ایم.

به گزارش خبرنگار حوزه تئاتر گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ نمایش سانتی متر، به نویسندگی و کارگردانی مرتضی شاه‌کرم، این روزها اجرای دوم خود را در سال استاد  ناظر زاده کرمانی مجموعه ایرانشهر برگزار می کند،نمایش برگزیده ششمین جشنواره تئاتر شهر  که جایزه برگزیده کارگردانی و نمایشنامه نویسی و تقدیر ویژه برای گروه بازیگران را از آن خود کرد.

نمایشی با موضوع کاملا اجتماعی که با گوشت و خون ما عجین شده است، خانه‌های متراژ پایین و کوچکی که هر روزه با مسائل و مشکلاتی جدید گریبانِ ساکنانش را می‌گیرد. 

 دکور، نوع حرکت بازیگران و حس و حال انتقالی به مخاطب تماما با ظرافت و سلیقه خوب کارگردان با موضوع نمایش همراه است و سختی و فشارِ تک تک اعضای خانواده  در لحظات مختلف به خوبی منتقل می‌شود.

نمایشی ساده و بی‌آلایش که منتقل کننده ده‎ها حرف و نکته دارد.

در همین رابطه خبرنگار حوزه تئاتر گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ با مرتضی شاه کرم کارگردان و نویسنده این اثر موفق به گفتگو نشسته است که در ادامه آن را می خوانید:

در ابتدا از  شکل گیری ایده سانتی متر بگویید؟ نمایشی که  به نوعی خیلی از ما آن را احساس کرده‌ایم، خانه‌های کوچک و سختی زندگی در چنین فضاهایی

من اصالتا بچه خرمشهر هستم و از حدود 3 سال پیش به تهران آمدم، یک واحد مسکونی حدود 45 متری متراژ کوچک منزل مسکونی من پس از مهاجرت بود که پس از مدتی ایده اصلی نگارش این نمایش نامه شد. طبیعی است که تطبیق دادن زندگی در چنین خانه‌ای کوچک با خانه بزرگ پدریم در خرمشهر بسیار برایم سخت بود.

چندی بعد به دعوت یکی از دوستان به منزل او رفتم، موقع خواب متوجه شدم که جای کافی برای همه نیست و ما مجبور شدیم برای خواب آنجا را ترک کنیم، موضوع وقتی جالب تر شد که متوجه شدم همسایه طبقه پایین من یک خانواده شش نفری هستند که در همین متراژ کوچک در حال گذران زندگی بودند. این دغدغه‌ها از حدود یکسال پیش در من شروع شد، اینکه ما چطور در چنین خانه‌هایی کوچک زندگی می‌کنیم.

مرتضی شاه کرم: اعتقادی به تئاتر سلبریتی ندارم

نگارش نمایش نامه چقدر زمان برد؟

من معتقدم نگارش یک نمایش نامه خوب پنجاه درصد راه است، زیرا مخاطب ایرانی به قصه خیلی اهمیت می‌دهد از این رو نگارش نمایش نامه همیشه زمان زیادی را از من می‌گیرد .

پس از نگارش متن به دنبال فضای مناسبِ اجرا بودم، با توجه به مشکلات عدیده ای که در تهران بر سر راه کارگردانان جوان است، با مافیای سالن ها، مافیای میزان سالن ها ،مافیای تبلیغات و ... به مشکل برخوردم، تا اینکه با اعلام فراخوان تئاتر شهر و بنا بر اعتقادی که به عملکرد و حمایت تمام قد آقای شهرام کرمی در طول سالهای  دبیری جشنواره از ایشان داشتم، گروهم را جمع کردم و در جشنواره تئاتر شهر شرکت کردم.

خوشبختانه در جشنواره اثر برگزیده شدیم و جایره ویژه هیات داوران به همه بازیگران نمایش سانتی متر داده شد که این اتفاق یکی از بهترین و شیرین ترین جوایز حرفه ای دوران کارم بوده است.

مرتضی شاه کرم: اعتقادی به تئاتر سلبریتی ندارم

چند سال است که به کار تئاتر مشغول هستید؟

از سال 1375 در خرمشهر کار تئاتر را شروع کردم و پس از کار «تمام من همه عدو »که برگزیده جشنواره خرمشهر شد به تهران مهاجرت کردم.

شرایط کار در شهرستان ها در چه حدی است؟

شهرستان‌ها امکانات محدود و شرایط بدی دارند، یکی از مشکلات عدیده شهرستان ها مشکل آموزش است، آموزش حرفه‌ای آنچنانی وجود ندارد، تهران پر از آموزشگاه‌های تئاتر و ورکشاپ‌های هنری  و ... است  در حالی که شهرستان‌ها فاقد این بستر ها هستند.

هر چند به شدت اعتقاد دارم که بچه‌های شهرستان دارای استعداد بسیار نابی هستند و در صورت سرمایه گذاری روی نسل جوان قطعا پیشرفت خوبی در تئاتر ما حاصل  می‌شود.

مرتضی شاه کرم: اعتقادی به تئاتر سلبریتی ندارم

چرا تئاتر کار می‌کنید؟ و این همه سال پای تئاتر ایستاده‌اید؟

من عاشق تئاترم و اگر زندگیم را پای عشقم نگذارم چه باید کنم. تئاتر یک وسیله ارتباطی دسته جمعی است که بیشترین تاثیر مستقیم را روی تماشاگر خود می‌گذارد.

تئاتر خوب چه ویژگی باید داشته باشد؟

به اعتقاد من یک تئاتر خوب بهتر از صد فیلم خوب و هزاران کلاس و نصیحت برای آدمها محسوب می شود. تئاتری خوب است که هر کس به اندازه ظرف خودش ببیند و از آن لذت ببرد، یک نجار، آهنگر، یک بقال و ... تئاتر مال همه است؛ هر مخاطبی که تا حالا تئاتر نبیند اگر یک بار بیاید و ازکاری را خوشش بیاید برای همیشه مخاطب تئاتر می شود.

حرف اصلی سانتی متر برای مخاطب چه بود؛ چه تاثیری بر مخاطب می‌گذارد؟ آیا صرف همدردی و نشان دادن مشکلات مد نظرتان بوده است؟

 به اعتقاد من سانتی متر می‌گوید به هم نگاه کنیم به فکر هم باشیم، ما آدمها در حال محدود شدنیم و متاسفانه این محدودیت را می‌پذیریم. سانتی متر اخطاری به همه ماست، به اینکه زندگی ما به سمت و سوی مکانیکی شدن می‌رود، ما کم کم  بعد اصلی انسانیت را از دست می دهیم، در کنارش می گوییم ما به وضعیت مسکن اعتراض داریم،  ما خانواه های را داریم که بسیار شرافتمند هستند و محل زندگیشان و اصلا جایگاه اجتماعیشان در این حد نیست. ما مشکلات زیادی را با سانتی متر مطرح می کنیم و هر کس از دیدگاه خودش می تواند سانتی متر را ببیند و برداشت خودش را داشته باشد.

از مشکلاتی که داشتید بگویید؟

 به اعتقاد من تئاتر ما به سمت و سوی درستی هدایت نشده است، من به دلیل اینکه اعتقادی به تئاتر سلبریتی ندارم، حمایت کافی و لازم را نداشتم، هر چند زحمات آقای شهرام کرمی بسیار زیاد بود، واقعیت این است که جامعه تئاتری کمی راه را اشتباه می‌رود، من حمایت از جایی نداشتم زیرا به قولی چهره در کار نداشتم، و به من می گفتند شاید مخاطب برای تو نیاید، در حالی که من معتقدم اگر مخاطب قرار است پول بدهد و به سالن بیاید باید برای دیدن نمایش و تئاتر بیاید نه برای دیدن چهره که البته رسالت ما هم  این نیست.

از همین جا از مسئولان دعوت می کنم  که تئاتر دغدغه‌مند ببینند. حرف مردم را در نمایش ما ببینند و درد مردم را بشنوند، ببینند مردم با چه مشکلاتی ، زندگی را می گذرانند.

تئاتر دغدغه‌مند را توضیح دهید؟ فکر می‌کنید نمایش‌نامه‌های فعلی چقدر تئاتر دغدغه مند دارند؟

درصد بسیار پایینی از نمایش‌نامه‌ها دغدغه مردم را دارند و اکثرا دغدغه‌های شخصی کارگردان‌ها و نویسندگان است، در واقع در تعداد زیادی از نمایش‌ها از متون خارجی استفاده می‌شود. من نمیدانم کجای متون خارجی دغدغه ‌های مردم شهر و مملکت ماست؟

این قشر معتقدند که روابط انسانی را نشان می‌دهند؛ روابطی که مرز و جغرافیا نمی‌شناسد؛ شما با این استنباط موافقید؟

بله این هم حرف درستی است اما واقعیت این است که گاهی اوقات کلی گویی‌ باعث فراموشی خیلی از مسائل می‌شود، ما یکسری دغدغه‌های ملموسِ امروزی در کشور خودمان داریم، ما تا از خودمان و مملکت خودمان شروع نکنیم نمی‌توانیم حرف جهانی بزنیم.

شاید به نوعی حمایت از فکر و نگاه داخلی و بومی دارید؟

دقیقا اگر ما امروز موفق بشویم که دغدغه مردمِ کشورِ خودمان را با مخاطب در میان بگذاریم، کار مهمی در حوزه فرهنگ و هنر انجام داده‌ایم، مردم ما پر از مسائل و مشکلاتی‌ هستند که باید در مورد آنها شفاف سازی شود و در نمایش‌نامه‌ها فریاد زده شود.

تئاتر دغدغه‌مند باید از جنس مردمِ خودمان باشد، مخاطب با قصه همزاد پنداری کند و بگوید من هم در خانه‌ چنین پدربزرگی داشته‌ ام، چنین دختر عمو یا فامیل، پس کاملا به مخاطب ایرانی برمی‌گردیم.

مرتضی شاه کرم: اعتقادی به تئاتر سلبریتی ندارم

کار بعدی  شما چیست؟

احتمالا از 23 اردیبهشت در تالار قشقایی تئاتر شهر نمایش "نوبت جنگ بعدی" را اجرا خواهیم کرد، نوبت جنگ بعدی دو قصه موازی است؛ مادری که به دنبال عضو برای بچه‌اش می‌گردد و پدری که می خواهد دوقلوهای به هم چسبیده‌اش را از هم جدا کند.

لازم به ذکر است؛ سایر عوامل مجموعه عباتند از بازیگران: (به ترتیب حروف الفبا) پروا آقاجانی، ابتسام بغلانی، محسن پوشایی، سارینا رزاق مرندی، مسعود شامی خاتونی، مرتضی شاه کرم، ماهان عابدی، سرپرست: سامان خلیلیان، مدیرتولید: مسعود شامی خاتونی، دستیارکارگردان و برنامه ریز: پروا آقاجانی،مدیر اجرایی: علیرضا طاهری مقدم، مدیر صحنه: فرید کیامرثی، طراح صحنه: میلاد خرمن بیز، طراح لباس: آرزو ذوالفقاری، طراح پوستر و بروشور: مهدی دوایی، طراح نور: مسلم رضایی، مشاور رسانه ای: میترا رضائی، ساخت تیزر: محمد علیپور، امیر کامیابی، موسیقی تیزر: آرمین داوودی، عکس: پریسا خسروشاهین.

انتهای پیام/

گفتگو از سمیه سلامت

 

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار