به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛ افزایش ناگهانی قیمت مسکن در سه ماه پایانی سال گذشته که در اسفند ماه در برخی مناطق تهران بر اساس اعلام بانک مرکزی تا ۴۵ درصد نیز میرسد، بسیاری از کارشناسان اقتصاد مسکن را به واکنش وادار کرد.
سفته بازی بازار مسکن با مالیات ستانی حذف میشود؟
اقتصاددانان معتقدند یکی از دلایل افزایش افسارگسیخته قیمت مسکن در دورههایی که رونق نسبی یا به قولی پیش رونق در معاملات مسکن ایجاد میشود، هجوم دلالان و سفت بازان به این بازار است. علت موفقیت آنان نیز این است که مسکن در کشور به عنوان کالای سرمایهای شناخته شده نه کالای مصرفی.
بیشتر بخوانید:کدام منطقه در تهران برای خرید مسکن ارزانتر است؟
مشکلی که که در دهههای گذشته در چند کشور اروپایی نیز نمود یافت، ولی با راه اندازی سازوکار مالیات بر خانههای خالی، اجازه احتکار مسکن را به دلالان، سفته بازان، سازندگان و دیگر فعالان ساخت و ساز ندادند. مکانیزمی که راه اندازی آن در ایران میتواند مشکل هجوم دلالان به خرید مسکن و نگهداری آن برای فروش گرانتر را هم حل کند.
این نظریه مخالفانی هم دارد که از این اعتقاد نشأت میگیرد که قیمت مسکن نه به خاطر سرمایهای بودن آن بلکه به دلیل نقدینگی بالایی که در جامعه وجود دارد، دچار نوسان میشود و هر آن ممکن است با هجوم نقدینگی سرگردان به سمت مسکن، افزایش قیمت رقم بخورد. اتفاقی که در زمستان سال گذشته شاهد آن بودیم.
علی رغم اینکه برخی معتقدند امکان شناسایی خانههای خالی وجود ندارد، مجلس نهم با تصویب تبصره ۷ ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم وزارت راه و شهرسازی را متولی طراحی سامانه ملی املاک و اسکان کشور کرده است. با این حال هستند اقتصاددانانی که بر این اعتقادند که حتی در صورت شناسایی و ثبت خانههای خالی و اخذ مالیات از دارندگان این واحدهای مسکونی، باز هم بازار مسکن از وضعیت دلالی و سفته بازی و تبدیل شدن مسکن به کالای سرمایه ای، خارج نخواهد شد.
یک اقتصاددان: اخد مالیات از خانههای خالی اثر معکوس بر بازار مسکن دارد
تیمور رحمانی مجری پروژه مطالعاتی مالیات مسکن وزارت راه و شهرسازی در گفت: وگو با خبرنگار مهر درباره اخذ مالیات از خانههای خالی گفت: من از دیدگاه منطق اقتصادی این نوع مالیات را نمیپسندم. نوعی سفسطه در این مسأله وجود دارد که سبب شده تا سیاست گذاران به سمت اتخاذ چنین راهبردی سوق داده شوند.
وی ادامه داد: منطق ساده مالیات بر خانههای خالی این است که اگر کشوری ثبات اقتصادی داشته باشد، فردی که ۱ میلیارد تومان برای خرید یک واحد مسکونی هزینه میکند و آن را خالی نگه میدارد، قاعدتا این فرد در حال زیان دهی است و متضرر میشود. چون از ماندگاری مسکن خود، سودی به دست نمیآورد.
به گفته عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد و مدیریت دانشگاه تهران، از آنجایی که ما کشوری هستیم که همواره انتظار تورمی در آن وجود داشته است و منتظر ایجاد تورم در قیمتها هستیم، خریداران خانههای خالی، از بلااستفاده نگه داشتن آنها از این تورم انتظاری سوءاستفاده کرده و میخواهند از این وضعیت به منفعت برسند. مهمترین دلیل نیز این است که داراییهای دیگری در کشور نداریم که با به جریان انداختن آنها، صاحبان سرمایه به سوددهی برسند.
رحمانی یادآور شد: به هر حال این موضوع تبدیل به قانون شده و دولت موظف به اجرای آن است، اما از نظر اجرایی کار پردردسری است. به این معنا که اثبات خالی بودن واحد مسکونی و استفاده شدن یا نشدن آن و همچنین تعداد پروندهای که برای این موضوع باید تشکیل شود کاری بسیار فرسایشی و مشکل است.
مکانیزم مالیات گیری از خانههای خالی فسادآور است
وی تأکید کرد: اگرچه اخذ مالیات از یک سو نوعی خلق درآمد برای دولت است، اما از سوی دیگر اجرای آن هزینه دارد؛ بنابراین در موضوع مالیات خانههای خالی، بحث اجرایی و تشکیل پروندههای آن ممکن است به قدری مشکل و مسأله یا حتی فساد ایجاد کند که عملا خیری که قرار است از اجرای این قانون به دولت برسد، منتفی شود.
این اقتصاددان گفت: مسکن تنها بخشی است که میتواند در اقتصاد تحرک ایجاد کند؛ نکته مثبتی که در دیگر بخشهای اقتصادی به دلیل وابستگی آنها به خارج از کشور و بودجه دولت امکان ایجاد تحرک در اقتصاد را ندارند. در حالی که بخش مسکن تا حدود زیادی از این وابستگیها جداست. همچنین مسکن میتواند اشتغالزا بوده و بخشهای پیشین و پسین خود را فعال کند بنابراین اخذ مالیات از خانههای خالی میتواند سرمایه گذاری در کل بخش مسکن را با چالش مواجه کند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا در دیگر کشورها هم از خانههای خالی مالیات گرفته میشود، اظهار داشت: حتی در کشورهای پیشرفته هم خانههای خالی در حد نرمال وجود دارد که معمولا به خانههایی که دولتها برای اقشار آسیب پذیر تولید میکنند، اختصاص دارد، ولی در ایران تعداد این واحدها به این دلیل زیاد است که علاوه بر اجرای طرح مسکن مهر از سوی دولت که سبب شده بود تعداد خانههای خالی افزایش یابد، همزمان بخش خصوصی و بانکها نیز در سالهای گذشته به سمت سرمایه گذاری در مسکن حرکت کردند که باعث شد تعداد خانههای خالی از نُرم متعارف خود خارج شود.
وی با تأکید بر اینکه امکان برآورد درآمد دولت از محل مالیات خانههای خالی به دلیل پیچیدگی آن وجود ندارد افزود: اگرچه تردیدی نیست که اجرا نشدن قانون مالیاتهای مستقیم باعث شده تا درآمد مناسبی از دست دولت برود، اما اجرای آن هم سبب نمیشود تا بر روی قیمت مسکن تأثیر بگذارد.
منبع:مهر
انتهای پیام/