به گزارش خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ روزگاری کودکان تهران در فصل تابستان به حیاط خانه و کوچه‌ها می‌آمدند و مشغول بازی‌های دسته جمعی همچون هفت سنگ، عمو زنجیر باف، قایم باشک و غیره می‌شدند، اما امروزه تهران تبدیل به شهری شده است که کودکان با خیال راحت نمی‌توانند در پارک‌ها و کوچه‌ها مانند گذشته مشغول به بازی و سرگرمی شوند.

وجود خانه‌های کوچک و نبود فضای کافی تا کودک آزاری و کودک ستیزی امنیت کودکان را گرفته است.

دلخوشی کودکان امروز پایتخت چیست؟

در زمان گذشته کودکان در حیاط خانه خود جمع می‌شدند و صدای خنده‌های آنان خاطرات خوشی از زمان گذشته برای آنان به یادگار می‌گذاشت، اما تهران کنونی با وجود شهربازی‌های غیر استاندارد و ناایمن بودن پارک‌های سطح شهر باعث شده است که خانواده‌ها برای گذراندن اوقات فراغت در پارک دائما استرس کودکان خود را داشته باشند.

در سال ۸۱ شاهد حادثه‌ای تلخ در دریاچه پارک شهر تهران بودیم که خانواده شش دختر دانش آموز را داغدار کرد و یا قطعه قطعه شدن فاطمه ۵ ساله در پارک کوهسار شهرک رضویه و یا ربوده شدن و به قتل رساندن کودکانی چون ندا، بنیتا و غیره که تعداد آن‌ها کم نیست و روز به روز در حال افزایش است که نوشتن تمامی آن‌ها تبدیل به یک کتاب قطور خواهد شد.

افراد در دوره کودکی بیشتر از همیشه احتیاج به تفریح و شادی دارند، اما به دلایل و مشکلات متعدد کودکان در خانه‌های آپارتمانی حبس شده‌اند. این کمبود فضا ممکن است بر روی اختلالات روانی کودکان تاثیر منفی بگذارد. این در حالی است که وجود فضای باز و بازی‌های متنوع و گروهی در گذشته، آثار مثبتی را بر جنبه‌های ذهنی و روانی و جسمی کودکان بر جای می‌گذاشت. اما امروزه بازی‌های اینترنتی و کامپیوتری جایگزین باز‌های گروهی کودکانه قدیمی شده است و به گفته برخی از پزشکان بازی‌های رایانه‌ای تاثیرات منفی بر فکر، اعصاب، بینایی، ستون فقرات کودکان دارد. ایجاد تهوع و سرگیجه از دیگر عوارض بازی‌های رایانه‌ای است.

با به وجود آمدن چنین فضا‌هایی برای کودکان، آنان در مقایسه با کودکان گذشته در برقراری ارتباط اجتماعی ناتوان‌تر شده و بیشتر آنان دارای روحیه انزوا طلبی هستند.

در این خصوص امان الله قرائی مقدم جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی در گفتگو با خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ گفت: تغییر فضای فیزیکی شهر و زندگی‌کردن در فضای محدود شهری می‌تواند آسیب‌های اجتماعی و مسئله هراس و اضطراب و فشار روحی را به همراه داشته باشد. فضای محدود شهری امروز که برگرفته از فضای شهری اروپایی است، بر فرهنگ و خصوصیات شخصیتی کودکان موثر است؛ بنابراین هرچه فضای زندگی کوچک‌تر و محدود‌تر باشد بر حالات روحی، روانی، خصوصیات شخصیتی و بینش کودکان و جوانان تأثیر بیشتری دارد.

وی افزود: شهر‌های بزرگ اصولا استرس زا هستند و یکی از عوامل استرس زایی، زندگی در ساختمان‌های کوچک است.

آزادی و روابط دوستانه‌ای که کودکان در زمان گذشته داشته اند از کودکان امروز سلب شده است و به دلیل جمعیت بیش از حد شهر‌هایی مانند تهران چاره‌ای جز زندگی در آپارتمان‌های کوچک و محدود نیست.

وجود فضای سبز متعدد در مناطق مختلف از دایره دید خارج نیست، اما در قیاس با ساختمان و برج‌های عظیم الجثه به چشم نمی‌آیند و اینگونه است که کودکان ما طعمه مدیریت شهری شده اند. شورای شهر تهران از دوره‌های گذشته تاکنون مانور زیادی در خصوص مصوبه‌ شهر دوستدار کودک داشت، مصوبه‌ای که اگر چه به تصویب رسیده، اما هیچ یک از اهداف آن محقق نشده است.

علی اعطا رئیس کمیته معماری و طرح‌های شهری در گفتگو با یکی از رسانه‌ها اظهار کرد: یونیسف شهر دوستدار کودک را شهری تعریف کرده که در آن کودکان در تصمیمات تاثیرگذار باشند، نظرات خود را بیان کنند، امکانات مناسب خود را در دسترس داشته باشند، به‌راحتی و با امنیت بالا به‌ تنهایی در شهر خود قدم بزنند و در امور فرهنگی و اجتماعی فعال باشند. باید دید که شهر‌های ما چقدر با این تعاریف همخوانی دارند؛ پاسخ مشخص است. در تهران به‌علت نبود امنیت عینی و ذهنی در کنار نبود امکانات یک کودک ۱۰‌ساله در بیشتر محلات شهر امکان فعالیت مستقل و تفریح و کنش اجتماعی را ندارد.

او بیان می‌کند: به‌طور کلی و در یک نگاه عمومی کلانشهر‌های ما مناسب کودکان نیستند و علت آن پرداخت سطحی به موضوع شهر دوستدار کودک است. در جوامع مدرن به‌علت مشغله فراوان، والدین امکان همراهی دائمی کودکان خود در شهر را ندارند.

امیدواریم مسئولان برای ایجاد زندگی توام با آرامش و امنیت بیشتر و برای رشد، تعالی، تربیت و شناخت بیشتر دنیای کودکان فضایی را برای آنان ایجاد کنند تا بتوانند مانند کودکان قدیم، کودکی خود را پشت سر بگذارند.

شهر‌هایی مانند تهران که کلانشهر محسوب می‌شوند حال و اوضاعی مانند تهران دارند. گرچه کودکان آن‌ها از فضا و محیط کافی و بیشتری برخوردار هستند. اما در شهر‌های کوچک و روستا‌ها هنوز کودکان مانند قدیم به بازی‌های کودکانه خود ادامه می‌دهند و کودکی خود را سَر می‌کنند و از شرایط بهتری برخوردار هستند.

انتهای پیام/

گزارش از زینب امینیان