به گزارش خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از سمنان، با پیشرفت جوامع بشری، شاهد انسان هایی هستیم که تا نیمه های شب به فعالیت مشغولند و شاهد چشم های شب زنده داری هستیم که ناخودآگاه روند سبک زندگی بشر را تغییر می دهند.

همانند بسیاری از سفارش ها و نکات و اصولی زندگانی که به دست فراموشی سپرده شده اند انگار یادمان رفته است که خداوند شب را برای آرامش قرار داده است و در آیه 67 سوره یونس می فرمایند :" او خداوندی است که شب تار را برای آسایش و روز روشن را ( برای امر معاش) مقرر فرمود که در آن نشانه هایی (از قدرت خدا ) برای مردمی که سخن حق را بشنوند پدیدار است .

خداوند در این آیه اشاره به آرامش جسمی با خواب و استراحت دارد  و مسلما ما می دانیم که شب برای ما موجب آرامش است چه جسمی و چه روحی .اما حال نمی دانیم که برای برخی از ما انسان ها چه اتفاقی رخ داده که شب و روزمان را جابه جا کرده ایم  و یا اصلا شاید برای بعضی ها شب و روزشان یکی شده است.با همین موضوع به سراغ برخی از جوانان می رویم و سوالاتی از آنان می پرسیم:

آیا تا کنون به ساعت خوابیدن خودتان در شب توجه کرده اید ؟  شما چه ساعتی می خوابید ؟

سحر می گوید که معمولا ۱۲ به بعد و هنذفری به گوش به خواب می رود .

 محمد در میان خانواده ای زندگی می کند که باید قبل از ساعت 10 همگی خواب باشند.

سپیده که بانویی شاغل و خانه دار است می گوید : هروقت کارهای خانه تمام شود میخوابم.

خلاصه ،  با شرایط زندگی های امروزی ما، شاید کمتر کسی ساعت خواب منظمی داشته باشد .

اصلا بهترین ساعت خواب چه زمانی است ؟ این سوال و سوال های متعدد در ذهن ، مرا راهی مرکز مشاوره کرد.

دکتر رزا صالحیان متخصص روانشناسی سلامت که معمولا خودشان سعی می کند ساعت ۳۰: ۱۲ تا ۱ بامداد بخوابند و صبح ها  هم  ساعت ۸ تا ۹ بیدار شوند ، در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از سمنان ، می گوید: طول مدت خواب، کیفیت و عمق خواب و همچنین زمان بخواب رفتن می تواند از ویژگی های یک خواب مفید باشد . یک انسان بالغ درطول شبانه روز به ۶ الی ۸ ساعت خواب نیاز دارد که منظور از شبانه روز این است  که فرد در طول ۲۴ ساعت این میزان خواب را داشته باشد که می تواند شامل خواب شب ویا نیمروزی  باشد.

اما دلیل اینکه معمولا بر روی خواب شب تاکید زیادی دارند، این است که پژوهش های متعدد از دیرباز تا به امروز نشان داده که بهترین ساعت خواب شبانه از حدود ساعت ۱۰ تا ۵ صبح است ؛چرا که هورمون هایی مانند سروتونین که نقش مهمی در سلامت روان ،شادی و سرزندگی دارند فقط در همین ساعت و در خواب ترشح می شوند و وجود احساس خستگی، غمگینی و حتی افسردگی در فردای شبی که بی خوابی داشتید، دقیقا بخاطر ترشح نشدن همین هورمون ها است.

این متخصص روانشناسی سلامت در پاسخ به این سوال که آیا نیازی است هرشب سر ساعت مشخصی بخواب برویم پاسخ داد: نظم داشتن درساعت خواب همانند نظم داشتن در هرکار دیگری موجب بهبود عملکرد فرد می شود ؛ البته برای این کار نیاز به زحمت خاصی نیست .فقط کافی است چند شب سر ساعت مشخصی بخوابید و بیدار شوید  در اینصورت ساعت بیولوژیک بدن شما خیلی سریع به این موضوع عادت می کند .

صالحیان در ادامه اشاره زیادی به ضررهایی که دیر خوابیدن  برای سلامت انسان کردند . اما یکی از آثار منفی کم خوابی یا دیرخوابیدن بر روی اندام های درونی ازجمله کبد و ریه ها است که طبق بررسی ها دیرخوابیدن یا حتی دیر بیدارشدن بویژه اگر در مدت زمان طولانی ادامه داشته باشد می تواند خطر صدمات کبد را دو برابر افزایش دهد.

در ادامه گفتگو صالحیان اضافه کرد، ما از نسل پدربزرگ هایی هستیم که ساعت خواب و بیدارشدنشان  با طلوع و غروب خورشید بوده است ، اصلا چه شد که تا خاموشی ستاره ها، تا این اندازه  شب زنده دار شدیم؟ خانم دکتر از دلایلی گفتند که حرف دل خیلی از ما بود . ایشان یکی از دلایل شیوع شب زنده داری را پیشرفت تکنولوژی مانند بوجود آمدن گوشی های هوشمند می دانند و همچنین اعتیاد نسل جوان به فضای مجازی موجب می شود تا نسبت به گذشته دیرتر به  رختخواب بروند .

 البته، عامل مهم دیگری که از نظر ایشان  نقش بسزایی در این معضل دارد مشکل بیکاری جوانان است.

وی تصریح کرد : وقتی جوان دلیلی برای بیدار شدن صبح زود ندارد به راحتی ساعت خواب و بیداری اش را به تعویق می اندازد در صورتی که می بینیم جوانانی که مشغول به کار هستند به دلیل شرایط کاری نظم خاصی در خواب و بیداری شان وجود دارد .

 در میان صحبت های این متخصص سلامت به این نکته اشاره کردم که البته ممکن است گاهی، دیر خوابیدن دلیل اش مشغله کاری باشد؛ شخصی که زیر خط تورم و گرانی مجبور است سه شیفت کار کند ، برای بدست آوردن زمان بیشتر، فقط توانش به ساعت خواب اش می رسد نه چیز دیگری.

 برای داشتن خواب مفید در طول شب ، حتما باید ساعت مشخصی برای خوابیدن و بیدار شدن داشته باشید. حتی اگر درحال حاضر ساعت خواب شما خیلی دیروقت است  می توانید از امشب  تنها ۱۰ دقیقه زودتر به رختواب بروید و روز بعد ۱۰ دقیقه زودتر از خواب بیدار شوید هر شب همین قدر آهسته پیش بروید تا ساعت بیولوژیک بدن شما کم کم با شرایط جدید سازگار شود.

سعی کنید قبل از خواب از تلفن همراه ،لپ تاپ یا هرچیز دیگری که به هوشیاری کامل نیاز دارد استفاده نکنید ؛ می توانید به جای آن  در نور ملایم  چند دقیقه مطالعه کنید.اگر مدت هاست که مشکل خواب دارید و در هنگام  خواب درگیر حمله افکار و اضطراب می شوید حتما از یک روانپزشک کمک بگیرید.موسیقی ملایم گوش کنید و از فنون آرام سازی جسمانی و روانی استفاده کنید.از خوردن مواد محرک مثل نوشیدنی های کافئین دار و مواد غذایی تند با فاصله کم از زمان خواب جدا خودداری کنید.

به هیچ عنوان قبل از خواب ورزش سنگین نکنید چرا که هورمون هایی در بدن ترشح می شود که فرمان بیداری و فعال بودن را به مغز می دهند و در نهایت سعی کنید همیشه محیط و جای خواب راحتی را برای خودتان فراهم کنید .

تمام صحبت های خانم روانشناس را خواندیم اما دیگر زمان آن رسیده است که  باور کنیم حال شب های این روزهایمان خوب نیست . دیگر خبری از سکوت شب نیست . هیاهو آمده است و با خودش آرامش را برده است  ... چراغ های روشن مغازه ها تا روشنای صبح سو سو میزنند ... صدای بازی کودکان در نیمه های شب به گوش می رسد . مدت هاست که دیگر چراغ راهنماها مجال چمک زدن را ندارند گاه سبز اند گاه قرمز و ترافیک در بیکران شب موج می زند و مردمانی از جنس انسان در روسری بلند شب تا طلوع خورشید پراکنده شده اند.

خلاصه که شب هایمان دیگر حال گذشته را ندارند. کاش کسی پیدا شود سکوت و آرامش را به بالین شب بازگرداند.

گزارش از معصومه سرخانی

انتهای پیام / س