به گزارش حوزه فناوریهای نوین گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان؛ سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهور در دومین همایش همکاریهای بینالمللی اقتصادی و فناوری ایران و اروپا در بروکسل، گفت: امروز در اینجا میخواهم از تمام افراد حاضر در کنفرانس همکاری اروپا و ایران به خاطر خوشامدگویی، تشکر کنم، اجازه دهید نگاهی سریع به این مسئله بیندازیم که نوآوری در جمهوری اسلامی ایران، چگونه مستولی شده است تا کشور را به سمت یک اقتصاد مبتنی بر خلاقیت، سوق دهد.
وی افزود: شاید بدانید که ایران با بزرگترین ذخایر گاز و نفت جهان، از نظر منابع طبیعی غنی میباشد. هرچند این کافی نیست. در سالهای اخیر توجه خود را به سمت توسعه سرمایه انسانی بهعنوان محرک رشد، معطوف کردیم. در خلال دهههای ۲۰۰۵ و ۲۰۱۶، ایران شاهد پیشرفت در زمینه STI بود. رتبه جهانی ایران در تولید علمی به طرز چشمگیری از رده ۳۴ به ۱۶ ارتقا یافته است، ایران رتبه اول را در آسیای غربی دارد. تعداد دانشجویان از ۲.۴ میلیون به ۴.۸ میلیون نفر افزایشیافته است. این مسئله، ایران را از لحاظ تعداد مهندسان فارغالتحصیل در رده ۵ کشور برتر قرار داده است. مشارکت ایران در توسعه فناوریهای پیشرفته زیستی (بیو)، نانو، انرژی تجدید پذیر، علوم شناختی و سلول بنیادین، رشد بینظیری داشته است.
وی گفت: ایران علاوه بر پیشرفتهای چشمگیر در علوم و فناوری، اکنون در حال گذار به سمت نوآوری و دانش مبتنی بر اقتصاد است. این گذار بهطور کامل در گزارش UNCTAD با عنوان علوم، پیشنمای سیاست نوآوری فناوری (در سال ۲۰۱۷ چاپ شد) بررسیشده است. ایران جمعیت بسیاری دارد که عمدتاً تحصیلکرده هستند و پتانسیل کارآفرینی بسیاری دارند. نفوذ اینترنت و گوشیهای هوشمند در ایران بسیار بالا است، ۳۳ میلیون نفر (بین ۲۰ و ۴۰ ساله) از این فناوریها استفاده میکنند. نفوذ گوشی هوشمند در هر ۱۰۰ نفر، ۱۳۰ عدد است. ۴۷ میلیون کاربر اینترنت در ایران وجود دارند. آنها تقریباً نیمی از کل کاربران اینترنت در خاورمیانه را تشکیل میدهند. چنین احتمالاتی این اطمینان را میدهند که کشور ما در بین مکانهای بالقوه برای گسترش و رونق استارتاپ، قرار دارد.
معاون علمی رئیس جمهور اظهار داشت: با تمرکز بر صحنه استارتاپ در ایران، اصلاحاتی در سیستم نوآوری انجام دادیم. برای مثال، مدل اکوسیستم تجاری و استارتاپهای جدید، شکل گرفتهاند؛ امور مالی و سرمایهگذاری در اقتصاد مبتنی بر دانش، تسهیل شدهاند و فرار مغزها معکوس شده است.
ستاری گفت: ترویج کارآفرینی در زمینه فناوری، بیش از ۳۵۰۰ شرکت مبتنی بر فناوری، طی ۶ سال اخیر، شناسایی شدند. ما با ارائه معافیتهای مالیاتی، معافیتهای گمرکی، وامهای کمبهره و بسیاری از امکانات توانمندسازی و برنامههای ترغیب کسب و کار، فعالانه از آنها حمایت میکنیم. این شرکتها در حال حاضر سالانه ۱۲ میلیارد دلار آمریکا، گردش سالیانه دارند و باعث ایجاد (تقریباً) ۳۰۰۰۰۰ (سیصد هزار) شغل مستقیم جدید شدهاند.
وی اضافه کرد: صنعت محتوای دیجیتال، نسخه یوتیوب ایرانی (آپارات) هر روز ۷۴ میلیون بازدید میخورد. فروشگاه برنامه موبایل ایران، کافه بازار ۴۰ میلیون کاربر و ۲۱۰۰۰ طراح دارد.
شرکت دیجی کالا، بزرگترین شرکت تجارت الکترونیک در ایران، سرمایه محلی و خارجی اضافی زیادی را کسب کرده است و صاحب بیش از ۹۰ درصد فروشگاه خرده فروشی آنلاین کشور است؛ بهعنوان یک فروشگاه آنلاین، بیشترین بازدید را در خاورمیانه دارد و جزو برترینهای آسیا است؛ بیش از ۱۰۰۰ عرضهکننده و ۱۱۰۰۰ مسئول فروش دارد و هر روز ۳ میلیون دلار آمریکا، فروش میکند. در بخش اجاره آنلاین خودرو، یک استارتاپ با نام اسنپ که با سرمایهگذاری مشترک یک شرکت ایرانی و شریکی خارجی، تأسیس شد، توانست بهسرعت، ابعاد بازار خود را از ۱۰۰ سواری روزانه در ژانویه ۲۰۱۶ در تهران تا حدود ۱ میلیون سواری روزانه در حال حاضر، گسترش دهد. در زمینه پرداخت آنلاین، AP، یک استارتاپ پیشگام محلی در حوزه امیدبخش فین تک (Fintech)، طی ۴ سال اخیر توانسته بازار خود را سالانه بهطور متوسط ۴۵ درصد، گسترش دهد و درآمد عملیاتی آن به ۷۰۰ میلیون دلار رسیده است.
وی افزود: ایران در زمینه تولید داروهای بیولوژیک، رتبه اول را در خاورمیانه دارد، یکی از موفقترین شرکتهای بیوتک (فناوری زیستی) با کارمندان جوان و ماهر (با میانگین سنی ۳۳ سال و ۸۶ درصد از آنها تحصیلکرده هستند) داروهای بیولوژیک را به بیش از ۱۰ کشور، صادر میکند. برخی از این استارتاپها در شرف دستیابی به درآمد بینظیر میلیارد دلاری در ایران هستند.
معاون علمی رئیس جمهور خاطرنشان کرد: رونق چنین استارتاپهایی که در حال رشد سریع هستند، روی دیگرِ پیشرفتهای اخیری است که در نوآوری ایران و رتبهبندی کارآفرینی، دیدید؛ در ۴ سال اخیر، شاخص نوآوری جهانی ایران از ۱۲۰ به ۷۸ جابجا شده است؛ ایران همچنین در زمره ۵ کشور برتری است که بیشترین رشد را در رتبه کارآفرینی جهانی (سال ۲۰۱۷ در مقایسه با سال ۲۰۱۶) دارند.
ستاری عنوان کرد: ظهور چنین استارتاپهای معتبری، فرصتهای بسیاری برای همکاری بینالمللی در اکثر بخشهای مختلف، فراهم کرده است، چند مورد از این همکاریهای موفق با شرکای اروپایی را نام میبریم: سرمایهگذاری مشترک برای تولید داروهای گیاهی جهت صدور به اروپا و بازارهای ثالث و همکاری بهصورت عرضهکنندگان OEM برای برندهای معروف اروپایی در تجهیزات پزشکی، اینها تنها چند نمونه هستند. بد نیست بگوییم که برای ارتقای سرمایه انسانی ماهر و تحصیلکرده موردنیاز برای این موج نوآوری و کارآفرینی در کشور، از تأسیس ۶۶ مرکز خلاقیت در دانشگاهها و نهادهای تحقیق منتخب، حمایت کردیم. آنها بهطور منظم، رویدادهای کارآفرینی مختلفی برگزار میکنند و در برنامههای فشرده، میزبان بسیاری از تیمهای استارتاپ هستند.
وی افزود: در بین ۳۹ پارک فناوری در ایران، پارک فناوری پردیس، یکی از بزرگترین بخشها در غرب آسیا است. پارک فنی پردیس، میزبان بیش از ۲۰۰ شرکت است، برخی از آنها صادرکنندگان محصولات فنی پیشرفته هستند. این جالب است که اکوسیستم شهری جدید که در پیرامون دانشگاههای برتر تهران و دیگر شهرها شکل میگیرد، بیشتر مملو از کارآفرینان جوان است. رویهمرفته میبینید که مدل اکوسیستم تجاری جدید و استارتاپها چگونه در کشور، ایجاد شدهاند. قطعاً این مستلزم تسهیلات جدید مالی و سرمایهگذاری است و بدین منظور، گامهای بلندی برداشتهایم.
معاون علمی رئیس جمهور گفت: علاوه بر منابع مالی دولت، منابع خصوصی بیش از پیش به شرکتهای مبتنی بر فناوری و استارتاپهای خلاق، اختصاص داده میشوند. برای مثال در ۲ سال اخیر، ۱۳ صندوق سرمایه توسط اوراق بهادار و سازمان بورس ایران، تصویب شدند و چند سرمایه دیگر VC در انتظار تأیید هستند. دیگر کارگزاران مانند شتابدهندگان، فرشتگان تجاری، شرکتهای VC و صندوقهای سرمایه علوم و فناوری نیز در زمینه سرمایهگذاری VC در کشور، فعال هستند. در حال حاضر، ۳۲ صندوق سرمایه علوم و فناوری علاوه بر ۲۲ شتابدهنده خصوصی فعال در اکوسیستم نوآوری کشور، وجود دارند.
وی ادامه داد: برای مثال یک شتابدهنده خصوصی توسط یک داروساز صادراتی پیشرفته ایرانی، تأسیسشده است که ۴۰ پژوهشگر با مدرک دکتری دارد و میزبان ۲۲ استارتاپ در بیوتکنولوژی پزشکی است و زیرساختهای آزمایشگاهی، آموزش و خدمات مربیگری را ارائه میکند. از لحاظ تسهیلات مالی نوآوری، بیش از ۲۴۰۰ شرکت برای تحقیق و توسعه فعالیتهای مربوطه، از مالیات معاف شده و اعتبار بانکی دریافت کردند، این فقط در سال مالی محلی گذشته رخ داد.
ستاری عنوان کرد: در سه سال اخیر، پلتفرمی برای همکاری با دانشمندان و کارآفرینان ایرانی که در خارج، کار میکنند، تأسیس کردیم. این پلتفرم، فارغالتحصیلان ایرانی مقطع دکترا از ۱۰۰ دانشگاه برتر جهان، اعضای دویست دانشکده برتر و همچنین کارآفرینان و کارشناسانی که در شرکتهای برجسته فناوری، کار میکنند را خطاب قرار میدهد. این پلتفرم میتواند توسط یک رویه راحت و سریع برای یافتن ایدهها و کانالهای همکاری، منجر به پیوند ارتباطی بین دانشمندان ایرانی در آمریکا، اروپا و استرالیا با تقریباً ۶۰ دانشگاه ایرانی و مراکز تحقیق شود. بیش از ۴۲۰۰ متخصص و محقق ایرانی بهنوعی از این پلتفرم برای بازدید از کشور، استفاده کردهاند و پروژههای همکاری با شرکای ایرانی را شناسایی نمودند.
وی افزود: جالب است بدانید که بیش از ۱۰۰ استارتاپ توسط کارشناسان جوان ایرانی، خلق شدهاند که در خارج تحصیلکردهاند و تصمیم گرفتند تا با استفاده از بهترین تجارب و شبکه جهانی خود در ایران، زندگی و سرمایهگذاری کنند. این استارتاپها، مشاغل تخصصی بسیاری برای کارشناسان ایرانی در حوزههایی مانند ICT، تجهیزات پزشکی، بیوتکنولوژی و نوآوری شهری، ایجاد کردند. ایران، ظرفیتهای بینظیری در سرمایه انسانی، بازار و زیر ساختار لازم برای رشد استارتاپ فناوری دارد. سرمایهگذاری و مشارکت اقتصادی در ایران نهتنها جذاب بلکه مفید نیز هستند و فرصتی برای بررسی بازار بهرهبرداری نشده در منطقه، ایجاد میکنند.
وی گفت: ایران تلاش کرده است حرکت به سمت اقتصاد خلاقانه را شتاب بخشد که عمدتاً مبتنی بر قابلیتهای درونی مجسم در شرکتها و استارتاپهای محلی است. باور داریم آنها میتوانند ظرف مدت کوتاهی، حضور محلی چشمگیری داشته باشند و آنها اینجا هستند! آماده توسعه و دستیابی به فرصتهای منطقهای و جهانی هستند، نسبت به آینده مشترک خود، خوشبین هستم. همکاری با شرکای اروپایی، این پروسه را تسریع میکند. مزایای کلان و نتایج مطلوبی برای هر دو طرف دارد. جمهوری اسلامی ایران کاملاً از چنین مشارکتهایی بین شرکتهای ایرانی و اروپایی حمایت میکند.
به گفته وی، ما بهعنوان نمایندگان دولت، خود را ملزم میدانیم تا زمین را مهیا سازیم و استارتاپها و شرکتهای خلاق هر دو طرف را به هم پیوند دهیم تا همکاری آنها را تسهیل کنیم. این قطعاً منجر به همکاری مضاعف جهت نوآوری و کسب مزایای اجتماعی میشود.
ستاری گفت: ظاهراً بدون امکانات لازم برای پیوند و تحرک کارآفرینان و شبکههای ارتباطی بین آنها، همکاری مشترک، میسر نخواهد شد. تراکنشهای مالی و دیگر همکاریهای سازمانی ضروری بین دو طرف، اهمیت بسیاری در ایجاد همکاری دارند؛ بنابراین آماده هستیم تا دست در دست کشورهای اتحادیه اروپا، این زیر ساختارها و کانالهای ضروری برای همکاری را تأسیس نماییم. نقش اتحادیه اروپا در بهرهبرداری از این همکاری بسیار حائز اهمیت است.
انتهای پیام/