به گزارش خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ معلولان قشری از افراد جامعه هستند که به علت وجود نقصی مادرزادی یا اکتسابی در اثر تصادفات، حوادث یا بلاهای طبیعی، جنگ، آتش سوزی، مسمومیت ها و یا بیماری های مزمن دچار معلولیت شده اند و از انجام برخی فعالیت های عادی زندگی فردی یا اجتماعی ناتوان هستند.
این افراد مانند سایر شهروندان نمیتوانند از وسایل حمل و نقل عمومی برای عبور و مرور روزانه خود استفاده کنند. علاوه بر آن این قشر افراد هنگام عبور از پیاده روها، معابر، چهارراه ها و گذرگاه ها و برای دسترسی به اماکن اداری، دولتی و تجاری با مشکلات متعددی مانند موانع مختلف، نامناسب بودن راه ها، نبود جایگاه ویژه برای رفت و آمد و مواجه می شوند.
روزی در هنگام عبور از پله برقی یکی از ایستگاه های پر تردد مترو، فردی را مشاهده کردم که به دلیل محدودیت جسمی بر روی ویلچر نشسته بود. او به دلیل نبود آسانسور در آن ایستگاه، برای خروج از ایستگاه راهی نداشت جز استفاده از پله های انبوه یا پله برقی که بدون تردید مشکل و خطرات زیادی برای او به همراه داشت. در نهایت بعد از مدتی انتظار با کمک سایر مردم توانست با استفاده از پله برقی از ایستگاه خارج شود. شاید این سوال به ذهن شما هم برسد که چرا نباید برای معلولان جسمی و حرکتی که بخشی از جمعیت کشور را شامل می شوند، امکانات مناسبی در شهر وجود داشته باشد؟
افرادی مشابه این فرد زیاد هستند که از ویلچر یا وسایل کمکی برای راه رفتن استفاده می کنند و زمانی که پای صحبت آنان می نشینید از این اوضاع که نمی توانند همچون شهروندان عادی زندگی کنند ناراضی و گله مند هستند. معلولان به دلیل اینکه نمی توانند از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنند متحمل هزینه های زیادی می شوند. آن ها نمی توانند از پل های هوایی استفاده و چهار راه ها عبور کنند و به دلیل وجود خطرات احتمالی حتما باید با کمک فرزندان یا اطرافیان یا خودرو شخصی در شهر تردد کنند و حتی مانند مردم عادی به بعضی از مراکز تفریحی و تجاری نمی توانند بروند.
نکته مهم اینجاست که معلولان مانند سایر شهروندان در استفاده از خدمات شهری سهیم هستند اما دلایلی همچون خطرناک بودن عبور از عرض خیابان، عدم وجود فضایی مناسب در معابر، پل های هوایی، پیاده روها، عدم وجود پله یا سکو و محل مخصوص برای ورود و خروج افراد معلول به ایستگاه های بی آرتی و مترو، باعث شده که این افراد برای رفت و آمد در شهر و حتی استفاده از پل های هوایی برای برطرف کردن نیازهای روزمره خود با دردسرهایی رو به رو شوند. علاوه بر آن در بسیاری از مراکز تجاری و فرهنگی جایگاهی برای معلولان در نظر گرفته نشده است.
همچنین تعدادی از ساختمان های اداری، دولتی و عمومی وجود دارند که برای استفاده معلولان مناسب سازی نشده است. به عنوان مثال تعدادی زیادی از بانک ها و مراکز شهری هستند که توسط دو یا سه پله از سطح زمین جدا شده اند و معلولان برای ورود به این مکان ها با مشکل مواجه می شوند. این موضوع خود به تنهایی سبب ایجاد تبعیضی میان یک شهروند معمولی و یک شهروند معلول می شود.
شایان ذکر است برای معلولان در اتوبوس های بی آرتی جایگاهی قرار داده شده است اما دلایلی مانند عدم وجود پله یا سکو برای ورود و خروج معلولان، جمعیت بیش از حد مردم عادی و فاصله زیاد میان محل توقف اتوبوس ها با ایستگاه، کم تحملی برخی رانندگان برای سوار شدن افراد ناتوان، مانع می شود که این افراد اتوبوس های بی آرتی را برای رسیدن به مقصد خود انتخاب کنند.
گفتنی است تاکسی ها موجود در سطح کلانشهرهای ایران، هیچکدام جهت استفاده معلولان مناسب سازی نشده است و عملا امکان استفاده از این وسایل نیز برای آنها موجود نیست. در این میان تنها امتیازی که به معلولان داده شده است، پلاک های مخصوص برای خودروهای شخصی آنها است که اجازه تردد در محدوده زوج و فرد و طرح ترافیک را دارند. همه این مسائل باعث می شود تا معلولان خانه نشین شده و نتوانند در شهر تردد کنند.
با وجود اینکه برخی از ایستگاه های مترو وجود دارد که در آن ها برای استفاده از افراد معلول و ناتوان بالابر وجود دارد، اما هستند تعداد زیادی از ایستگاه ها که در آن ها بالابری وجود ندارد و معلولان به هنگام تردد در این ایستگاه ها با مشکل رو به رو شده و برای رسیدن به مقصد خود روشهای دیگری را ترجیح می دهند. علاوه بر آن ایستگاه هایی همچون شادمان و پانزده خرداد نیز وجود دارند که فاقد پله برقی هستند و تعداد زیادی از افراد ناتوان و کم توان و همچنین مادرانی که از کالسکه برای حمل کودکان خود استفاده می کنند، از این موضوع گله مند هستند.
علی امام مدیر عامل شرکت راهآهن شهری تهران و حومه در خصوص ایستگاههای مترو فاقد پلهبرقی و بالابر در گفتوگو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ اظهار کرد: «خطوطی که در گذشته احداث شده اند، این مشکلات را دارند اما در حال حاضر به دنبال مشاور هستیم تا راهحل مناسبی برای این موضوع اتخاذ کنیم.»
مدیر عامل شرکت راه آهن شهری تهران و حومه افزود: «در احداث خطوط جدید مترو امکاناتی برای افراد کم توان و معلول تعبیه شده است تا در شرایط بهتری از مترو استفاده کنند. برخی از ایستگاهها فضای کافی برای تعبیه آسانسور و پلهبرقی را دارند که شناسایی این ایستگاهها در دستور کار است.»
وی ادامه داد: «در بسیاری از ایستگاهها فضا برای تعبیه پلهبرقی وجود دارد، اما پله برقی خریداری نشده است. تأمین منابع برای رسیدن به این امر مهم حائز اهمیت است.»
این در حالی است که علی امام مدیر عامل شرکت راه آهن شهری تهران و حومه در اردیبهشت ماه سال جاری در همین خصوص گفته بود: «تمام تلاش خود را انجام خواهیم داد تا برای رفاه حال شهروندان نسبت به نصب پله برقی و آسانسور اقدام کنیم، اما واقعیت این است که باید مشخصات ایستگاه ها با مشخصات پله برقی و آسانسور منطبق شود و در صورت انطباق این کار انجام می شود.»
همچنین سید حمید موسوی مدیرکل معماری و ساختمان شهرداری تهران در اردیبهشت ماه سال جاری از اصلاح معابر شهری خبر داده و گفته بود: «قرار است در گام اول به صورت ضربتی معابر نامناسب را شناسایی و اصلاح کنیم. ضمن اینکه به مناطق ابلاغ کردیم تا با نظارت دقیق از ایجاد هرگونه پله یا رمپ داخل پیادهروها جلوگیری کنند. متأسفانه به دلیل شیب طبیعی بیشتر معابر به ویژه در جهت شمال به جنوب و عدم توجه به کد ارتفاعی هر پلاک، در سالهای گذشته شاهد احداث پله و اختلاف سطح در معابر بودیم. این موضوع از یک طرف موجب اغتشاش در منظر شهری شده است و از طرف دیگر به دلیل ایجاد اشکال برای تردد افراد ناتوان و جابهجایی وسایلی مانند کالسکه به هیچ عنوان با مبانی مناسبسازی همخوانی ندارد.»
مناسب سازی محیط شهری برای داشتن زندگی آرام و بی دغدغه همراه با رضایت مندی تمام اقشار جامعه از امکانات شهری از جمله مواردی است که به صورت یک استاندارد بین المللی، در تمام کشورهای دنیا سابقه ای طولانی دارد. بنابراین انتظار می رود مسئولان مربوط ضوابط و معیارهایی را تعیین کنند که بر اساس آن تجهیزات و خدمات شهری برای استفاده از معلولان نیز مهیا و مناسب سازی شود تا آنها هم مانند سایر افراد بدون دغدغه رفت و آمد به زندگی روزانه خود ادامه دهند و در استفاده از تجهیزات و خدمات شهری سهیم شوند.
انتهای پیام/
گزارش از زینب امینیان