به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، ویتامینD یکی از ویتامین های محلول در چربی است که به آن" ویتامین آفتاب" هم گفته می شود، زیرا در اثر تابش نور خورشید ویتامین D در پوست ساخته می شود، به دلیل اهمیت و نقش ویتامین D در بدن با معاون بهداشت دانشگاه و رئیس مرکز بهداشت استان خوزستان گفتگویی داشتیم.

بیماری های شایع در اثر کمبود ویتامین D

شکراالله سلمان زاده، معاون بهداشت دانشگاه و رئیس مرکز بهداشت خوزستان در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، گفت: ویتامین D در جذب کلسیم موثر بوده و سبب رشد و استحکام دندان و استخوان می شود . بنابراین کمبود آن به طور غیرمستقیم سبب کمبود کلسیم نیز می گردد همچنین ویتامین D برای داشتن استخوان های قوی و دندان های سالم حیاتی است.

وی ادامه داد: امروزه نقش این ویتامین در پیشگیری از برخی بیماری های غیرواگیر مانند : دیابت ، بیماری های قلبی –عروقی ،برخی سرطان ها و بیماری ام اس ثابت شده است. همچنین کمبود ویتامین D باعث کاهش سطح ایمنی و بروز انواع آلرژی از جمله آسم، به خصوص در کودکان می گردد. کمبود این ویتامین در نوزادان و کودکان سبب ایجاد بیماری"راشی تیسم " (نرمی استخوان) می شود، این بیماری باعث اختلال در ساخت استخوان های بزرگ شده و استخوان ها را دچار خمیدگی می کند . کمبود ویتامین D در بزرگسالانی که استخوان آنان شکل گرفته است، سبب نرمی استخوان یا استئومالاسی می شود . دیگربیماری ناشی از کمبود ویتامین D پوکی استخوان یا استئوپروز است که در این حالت غلظت یا تراکم استخوان کم می شود .این بیماری در اثر همزمان کمبود ویتامین D و کلسیم ایجاد می شود.

وی افزود: افراد در معرض خطر کمبود ویتامین: D سالمندان و کودکان شیر خوار، افراد با پوست تیره، ساکنان مناطق با آلودگی هوا هستند.

سلمان زاده ادامه داد: برای دریافت ویتامین D از نور آفتاب، باید روزانه 10 دقیقه قبل از ساعت 10 یا بعد از ساعت 16 ، دست ها و پاها بدون پوشش (لباس) در معرض نور آفتاب (نه از پشت پنجره) قرار گیرد .

معاون بهداشت دانشگاه و رئیس مرکز بهداشت خوزستان عنوان کرد: در حال حاضر کمبود در حدی است که از طریق نور خورشید و منابع غذایی تامین نمی شود و باید تمام افراد سالم از مکمل استفاده کنند.

موارد منع مصرف مکمل با دوز بالا مگادوز ویتامین D

سلمان زاده تصریح کرد: در صورتی که پزشک برای شما مکمل با دوز بالا (مگادوز) ویتامین D تجویز نموده است نیازی به مصرف مگادوز ارائه شده در مدرسه نیست.

در افرادی که مبتلا به بیماری های کلیوی و بیماری های کمیابی مثل سارکوییدوزیس (یک بیماری مزمن که اصولاً ریوی است) ، هیپرپاراتیروئیدیسم (افزایش هورمون غدد پاراتیروئید)، هیستوپلاسموزیس(نوع خاصی بیماری ریوی) هستند ویتامین D نباید مصرف شود.

بررسی اهمیت ویتامین  D از جنبه تغذیه ای

به دلیل اهمیت، ضرورت و نقش این ویتامین در سلامت بدن و آشنایی با منابع غذایی با متخصص تغذیه و رژیم های درمانی گفتگویی داشتیم که در ادامه می خوانید.

مجید کاراندیش، متخصص تغذیه و رژیم های درمانی گفت: ویتامین D یکی از ویتامین های محلول در چربی، که در تغذیه انسان نقش بسزایی دارد. فعالیت این ویتامین، همانند هورمون در بدن بوده و عمده نقش شناخته شده آن تنظیم املاح معدنی به خصوص کلسیم و فسفر در بدن است. اما به تازگی نقش های دیگری در تغذیه برای این ویتامین شناسایی شده که اهمیت آن را زیادتر کرده است،

وی افزود: نظریه هایی وجود دارد که می گویند بعضی از جمعیت ها، به خاطر کمبود ویتامین Dخطر بروز برخی از بیماری ها مانند دیابت نوع 1 یا دیابت وابسته به انسولین در آن ها ممکن است افزایش پیداکند.

کاراندیش ادامه داد: یکی از مهم ترین منابع تامین ویتامین D، تابش مستقیم نورخورشید به پوست است، یعنی این که پیش سازهای این ویتامین در پوست وجود دارند که اگر به طور مستقیم در اکثر مناطق جغرافیایی، ساعات میانی روز نور خورشید به پوست بدن بتابد، این پیش ساز تبدیل به ویتامین D فعال می شود.

متخصص تغذیه و رژیم های درمانی عنوان کرد: مشکلاتی که امروزه وجود دارد این است که آلاینده ها تا حدود زیادی ساخته شدن این ویتامین را محدود می کنند.

وی ادامه داد: مشکل بعدی این است که هر چند در معرض نورخورشید قرار گرفتن این فایده را دارد که ویتامین Dنرم فعال در پوست ساخته شود اما دارای عوارض جانبی و حتی خطر افزایش سرطان پوست را دارد، به همین دلیل خیلی از افراد اگر هم در معرض نور خورشید قراربگیرند، احتمالش هست که از کرم های ضد آفتاب استفاده کنند که این کار مانع رسیدن نورخورشید به بدن خواهد گردید.

کاراندیش تصریح کرد: طی چندین دهه اخیر، خیلی از کشورها به دنبال شناسایی روش های کارایی برای مقابله با کمبود ویتامین D بودند، که غنی کردن بعضی از مواد غذایی با ویتامین D را روش مقابله با این کاهش برشمردند، و بهترین گزینه برای غنی سازی، گروه لبنیات است. خوشبختانه در کشور ما شیر غنی شده با ویتامین D وجود دارد که می تواند تا حدود زیادی نیاز بدن به این ویتامین را رفع کند.

کاراندیش گفت: ویتامین D در منابع غذایی معمول، عمدتا غداهای حیوانی مانند زرده تخم مرغ، گروه روغن ها و چربی ها، روغن کبد ماهی ، ماهی های چرب مثل سالمون ، جگر ، کره ، شیر و لبنیات وجود دارد و به جهت این که منابع غذایی وجود این ویتامین خیلی پرچرب هستند و به امید تامین نیاز بدنمان به این ویتامین، از طریق مواد غذایی غنی، باید شاهد عوارض جانبی از جمله چاقی هم باشیم.

وی افزود: راه دیگر غنی سازی مواد غذایی، استفاده از مکمل غذایی است. اگر افراد در آزمایش هایی که زیر نظر پزشک یا متخصص تغذیه انجام می دهند متوجه شوند کمبود ویتامین دارند، دستورالعمل های مناسبی وجود دارد که اگر کمبود شدید باشد با تزریق ویتامین D این مشکل برطرف می شود و اگر کمبود شدید نباشد با استفاده از مکمل های هفتگی یا روزانه این کمبود را برطرف می کنند.

وی در پایان من باب پیشگیری از کمبود ویتامین D بیان داشت: توصیه می شود خیلی از گروه های جمعیتی ماهیانه یک عدد کپسول نرم ویتامین D که 50000 واحد ویتامین دارد را استفاده نمایند.

ویتامین D نقش قابل توجهی در سلامت و بقا انسان دارد و به عنوان عامل ضروری پیشگیري از پوکی استخوان و هم چنین تشکیل استخوان، تنظیم سیستم ایمنی، پیشگیري از سرطان و پر فشاري خون بیان شده است.

به سبب ماهیت ویتامین D، عوامل متعدد و متنوع تاثیر گذار و تعیین کننده سطح آن، و همچنین بیماری ها و عوارض منتج از کمبود آن، بی شک کمبود این ویتامین باید یکی از اولویت هاي مهم عرصه سلامت برشمرد.

انتهای پیام/ح