به گزارش خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان،حسینعلی مومن زاده  رییس انجمن تعزیه و شبیه خوانی استان اصفهان  در این گردهمایی گفت: برای شناخت آسیب ها باید به گذشته خود برگردیم و حدود سی سال گذشته تعزیه را مرور کنیم، آنگاه خواهیم دید که آن چیزی که در گذشته داشته ایم خیلی با ارزش تر از آن چیزی است که امروز به عنوان تعزیه ارائه می شود و به نظر من تمام این مشکلات بر اثر آسان پنداری در این مورد است.

وی افزود: ما از برخی هنرها و امکانات برای با شکوه تر جلوه دادن تعزیه استفاده کرده ایم اما تنها به ظاهر توجه داشته ایم و کم کم از اصل ماجرا دور افتاده ایم.

وی همچنین ذاکران و تعزیه خوانان را به معرفت و مطالعه پیرامون کرامات و شخصیت امام حسین (ع) تشویق کرد.

رییس انجمن تعزیه و شبیه خوانی استان اصفهان بیان کرد : متاسفانه بر آموزش تعزیه نظارتی نمی شود. در گذشته به شیوه مرشد محوری آموزش داده می شد و کسی که می خواست وارد این عرصه شود، پس از طی مراحل زیر نظر مرشد به فعالیت می پرداخت، اما در حال حاضر امکان چنین شیوه آموزشی وجود ندارد.

وی با بیان اینکه در گذشته تعزیه خوانان از بچگی در دو زمینه اعتقادی و هنری آموزش داده می شدند ، گفت :  امروزه یک شبه و از طریق نوار و دی وی دی، افراد اجرای آثار را می بینند و شروع به فعالیت می کنند و برخی گروه ها هم از این افراد سوء استفاده می کنند و به دلیل این که آنها دستمزدی طلب نمی کنند، امکان کار برایشان فراهم می کنند.

به گفته این تعزیه خوان اصفهانی ، تعزیه چارچوب و شیوه خاص خود را دارد که باید آن را برای آیندگان حفظ و براساسش به اجرا پرداخت، اما متاسفانه در سه دهه اخیر برخی تعزیه خوانان تعزیه را با تئاتر اشتباه گرفته اند.

مومن زاده اظهار کرد: برخی تعزیه خوانان تعزیه را شبیه به تئاتر اجرا و سعی می کنند در اجرای خود از حرکات، میمیک و رفتار تئاتری کمک بگیرند، در حالی که این موضوع به تعزیه لطمه می زند و برای مثال فاصله گذاری در تعزیه که برشت هم از آن الهام گرفته، یک اصل است که باید در نظر گرفته شود.

وی با انتقاد از اینکه اکنون از مکتب‌ها و فرهنگ اصیل تعزیه‌خوانی دور شده‌ایم و این موضوع مطلوبی برای شهری مانند اصفهان نیست، تصریح کرد: متأسفانه برخی از تعزیه‌ها بر مبنای تعزیه‌خوانی خوانده نمی‌شود و این موضوع اکنون نه‌تنها در اصفهان بلکه در تهران نیز اتفاق افتاده است.

مومن زاده  با اشاره به اینکه پیشکسوتان تعزیه همچون محمد تقی سعیدی موسیقی در تعزیه را از هنرهای مهم و با ارزش به شمار می آوردند ، اظهار داشت: تعزیه‌خوانی هنری بسیار مهم بوده و نباید این هنر را دست کم ارزیابی کرد؛ از نظر من هنر تعزیه‌خوانی را می‌توان فراتر از موسیقی اپرا دانست زیرا در این هنر تغییر سبک بدون فاصله و پرده انجام می‌شود.

وی افزود: موزیک در تعزیه‌خوانی در زمان های گذشته به صورتی که اکنون از موسیقی در تعزیه استفاده می‌شود نبوده است و تنها از موسیقی به بهانه پر کردن فواصل و خلأهای زمانی استفاده می‌شد. در تعزیه‌های قدیمی زمانی که یکی از یاران امام(ع) برای اجازه گرفتن از ایشان به سمت امام حسین(ع) می‌روند فاصله یک دقیقه‌ای رفت و برگشت وی را با موسیقی پر می‌کردند. 

رییس انجمن تعزیه و شبیه خوانی استان اصفهان بیان نمود : از طرف دیگر از موسیقی های غیرقابل قبول در تعزیه استفاده می شود، سازها و ملودی های تعزیه مشخص است و در گذشته از نی، فلوت، طبل، دهل و شیپور در تعزیه استفاده می شد، اما امروزه به جز طبل و شیپور از قره نی هم استفاده می شود، با این وجود مشکل موجود ربطی به سازهای موسیقی ندارد و مهم استفاده از آهنگ های مناسب تعزیه است، اما متاسفانه در حال حاضر از ملودی ترانه های بازاری در تعزیه استفاده می شود.

وی در ادامه تصریح نمود: این در حالی است که تعزیه موسیقی خاص خود را دارد و این هنر باعث حفظ موسیقی سنتی ما شده است و در تعزیه از دستگاه های موسیقی مختلف چون شور، همایون و اصفهان استفاده می شود و جنس و دستگاه موسیقی بسته به مجالس مختلف و نوع صحنه که شهادت، جنگ یا پیش درآمد باشد، متفاوت است.

مومن زاده  بیان نمود : گاهی چوب لای چرخ این هنر دیرینه و ملی می گذارند، در حالی که پیش از اسلام هم شبیه خوانی داستان های ایرانی در ایران رایج بوده و پس از وقوع حادثه کربلا، شبیه خوانی بر روی داستان های آن متمرکز شد و در طول تاریخ تکامل پیدا کرد تا این که به شرایط امروز رسید.

رییس انجمن تعزیه و شبیه خوانی استان اصفهان در پایان گفت : آنچه که تعزیه اصفهان را متمایز کرده در واقع همین امر بوده است. خود من به عنوان مسئول تعزیه اصفهان، کسی که چهل سال مسئول تصمیم‌گیری تعزیه استان بودم، باید بگویم تعزیه اصفهان یک مجمع البحرین است. یعنی ما تعزیه ای که در «جرقویه» داریم با تعزیه «برخوار» بسیار تفاوت دارد. تعزیه برخوار با تعزیه «خمینی شهر» فرق دارد.  تعزیه «لنجان» تفاوت هایی دارد و از چهارمحال و بختیاری نغماتی را تاثیر پذیرفته است.ما در اصفهان دو ایل بزرگ بختیاری چهار لنگ و هفت لنگ را داریم. در یک قسمتی از شهرضا ایل قشقایی دیده می‌شود. در نصر آباد عرب «باسیری» داریم. در «فریدن»، گرجی داریم که تعزیه خودشان را دارند. یعنی هر کدام از این قومیت ها در اصفهان، تعزیه مختص به خودشان را دارند.بنابراین خود اصفهان یک مجمعی از سبک های متفاوت است که قومیت‌های مختلف زیرشاخه های آن هستند. برای همین تعزیه اصفهان بسیار مهم و شاخص است.

 همچنین حجت الاسلام حبیبی استاد حوزه و دانشگاه در گردهمایی تعزیه خوانان نایین گفت : وقتی امروز داستان واقعه کربلا از زبان واعظان نقل می شود  صحنه های تعزیه که در دوران کودکی شاهد بودیم در ذهن ها تداعی می شود چرا که تعزیه یک رسالت عظیمی است و اثر آن از منبرها و سخنرانی ها بیشتر است  و وقتی یک سخنرانی در ده سال قبل صورت گرفته واثری از به جا نمانده تنها  صحنه های تعزیه سال ها در ذهن ها ماندگار شده است.  

وی افزود : صحنه هایی که در تعزیه رخ می دهد ناخودآگاه در ذهن ها نقش می بندد و اگر تعزیه خوانان صحنه نامربوط را به نمایش گذاشتند یک عمر مخاطب را با تحریفی نادرست به بیراهه کشانده و از طرفی اگر به خوبی اجرا شود رسالت بزرگی که اهل بیت داشتند را برای جامعه روشنگری نموده اند. 

این کارشناس حوزه با اشاره به بیانات مراجع تقلید در خصوص آسیب های تعزیه تصریح نمود : تعزیه نباید با ظلم باشد چرا که در اغلب تعزیه ها از حیواناتی استفاده می شود و کسانی که در لباس مخالف نقش بازی می کنند و با استفاده از  زنجیر ، چوب و یا شمشیری که دارد به آزار و اذیت حیوانات می پردازند در صورتی که این خلاف مقدسات دینی ما است.

حبیبی در ادامه افزود : صدای تعزیه نباید باعث آزار و اذیت همسایگان حسینیه و مسجد شود چرا که اگر باعث نارضایتی یک همسایه هم شود تمام زحمت ها به هدر می رود و بایستی در جهت کسب رضایت همسایه پیش قدم باشند.  

کارشناس حوزه و دانشگاه ، تحریف ، دروغ وکذب را از آفت ها و آسیب های مهم تعزیه دانست. 

وی در ادامه با بیان اینکه تعزیه با نماز و سخنرانی نباید تداخل پیدا کند گفت : برنامه تعزیه باید طوری تنظیم شود که با نماز اول وقت و سخنرانی با بحث تعزیه تداخل نداشته باشد.

حجت الاسلام حبیبی از دیگر مشکلات تعزیه امروز به هتک حرمت به ائمه و بزرگان اشاره و بر استفاده درست کلمات  و الفاظ در آن تاکید کرد. 

به گفته این استاد حوزه ، بعضی از تعزیه ها تبدیل به میدان اسب دوانی و عرصه انواع شتر شده است در صورتی که این ها باعث شده تا تعزیه کمتر به چشم آید. 

وی در پایان افزود : از اصیل ترین موسیقی ها به موسیقی تعزیه می توان اشاره نمود متاسفانه به خاطر بی توجهی هایی که در امر تعزیه صورت گرفته تعزیه خوانان در اغلب تعزیه خوانی از آلات موسیقی نامربوط استفاده می کنند که باعث شده تا از مسیر قربه الی الله فاصله بگیرند. 

    این گردهمایی با حضور مسئولان ، اقشار مختلف مردم و هشت گروه  تعزیه خوانی در مسجد حضرت ابوالفضل (ع) چهل دختران نایین برگزار شد که اعضای گروه های تعزیه خوانی نایین ، محمدیه ، مزرعه امام و بافران در سبک های مختلف شروع به خواندن اشعاری از قسمت های تعزیه کردند و در پایان به رسم یادبود از زحمات دکتر مومن زاده تقدیر شد.

غلامحسین محمدی از پیشکسوتان تعزیه در این مراسم به خواندن اشعار تعزیه در دوران قدیم پرداخت.

انتهای پیام/م

گردهمایی گروه های تعزیه خوانی در حسینیه چهل دختران نایین