به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان، جان کری، وزیر خارجه پیشین آمریکا، چهارشنبه گذشته در یک مصاحبه رادیویی ادعا کرد که از زمان پایان دوران وزارتش در ژانویه ۲۰۱۷ تا به امروز سه یا چهار بار با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان دیدار کرده است؛ ادعایی که از آن روز تاکنون واکنش‌های انتقادی زیادی را در محافل سیاسی و رسانه‌ای آمریکا به دنبال داشته است.

جان کری گفته که در این دیدارها مذاکره‌ای صورت نگرفته بلکه تنها نظرات شخصی خودش را به ظریف گفته است اما با این حال، مقامات کاخ سفید او را به تلاش برای تضعیف سیاست دولت ترامپ در قبال ایران متهم کرده‌اند و رسانه‌های محافظه‌کار نیز در انتقاد از وزیر خارجه دولت اوباما تا آنجا پیش رفته‌اند که برخی مانند روزنامه «واشنگتن اگزمینر» این اقدام او را مستحق "مجازات زندان" برشمرده‌اند.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، که کِری را یکی از رقبای احتمالی خود در انتخابات ریاست‌جمهوری 2020 آمریکا می‌داند، روز گذشته (جمعه) در نخستین واکنش رسمی خود به این خبر در یک پیام توییتری ضمن "غیرقانونی" خواندن دیدارهای وزیر خارجه اسبق آمریکا با ظریف، او را به تلاش برای تضعیف "کارهای بزرگ دولت خود علیه ایران" و "زیان رساندن به منافع مردم آمریکا" متهم کرد و با طرح این سوال که "آیا جان کِری نام خود را ذیل «قانون ثبت‌نام عوامل خارجی» ثبت کرده است یا نه؟" تلویحا خواستار این شد که نهادهای ذیربط، قانونی بودن اقدام او را بررسی کرده و خودش نیز درباره منافعی که از این راه عایدش می‌شود، شفاف‌سازی کند. ترامپ همچنین از اینکه جان کِری (طبق ادعای برخی) به مقامات ایران گفته است که تا پایان دولت ترامپ صبور باشند، انتقاد کرد.

مایک پمپئو، وزیر خارجه دولت ترامپ، نیز شب گذشته دیدار کری با ظریف را "نامناسب" و "بی‌سابقه" توصیف کرد و گفت: «شما نمی‌توانید برای این در تاریخ آمریکا مورد مشابهی پیدا کنید. کری نباید این رفتار‌ها را انجام دهد. این کار با سیاست خارجی آمریکا که توسط دونالد ترامپ هدایت می‌شود، منافات دارد.»

این نخستین باری نبود که خبر دیدار جان کری با محمدجواد ظریف در رسانه‌های آمریکا منعکس می‌شد. روزنامه «بوستون گلوب» نیز در اردیبهشت امسال گزارش داد در سفر محمدجواد ظریف به نیویورک، جان کری نیز برای دیدار با او به نیویورک سفر کرد. این روزنامه آمریکایی نوشت: «جان کری در تلاش برای نجات دادن یکی از مهم‌ترین دستاوردهایش در زمان تصدی سمت وزارت امور خارجه، برای گفتگو درباره روش‌های حفظ برجام با وزیر خارجه ایران دیدار کرد.» بوستون‌گلوب در آن زمان (اواسط اردیبهشت ماه) به نقل از یک منبع آگاه اعلام کرد این دومین بار در حدود دو ماه گذشته است که جان کری و ظریف برای تدوین راهبرد‌هایی جهت نجات توافق هسته‌ای ایران با یکدیگر دیدار می‌کنند.

در اسفند ماه سال گذشته (۱۳۹۶) نیز پس از انتشار اخباری درباره دیدار کری و ظریف در حاشیه نشست امنیتی مونیخ ، بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان، تصریح کرد که چنین دیدار‌هایی بخشی از سیاست‌ها و رایزنی‌ها برای استفاده بهینه از فرصت‌ها جهت تبیین سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران و در جهت تعامل هر چه گسترده‌تر با جهانیان برای تامین حداکثری منافع ملی است.

اما خبر اخیر از آنجا که برای اولین بار از زبان خودِ کری نقل شده، بازتاب گسترده‌ای در محافل داخلی آمریکا داشته و شبهات زیادی را درباره "قانونی بودن" آن مطرح کرده است. همانطورکه ترامپ نیز در توییت خود اشاره کرده، استناد منتقدان دیدار جان کری و ظریف به قانونی موسوم به "قانون ثبت‌نام عوامل خارجی" (FARA) است که دقیقا ۸۰ سال پیش یعنی در سال ۱۹۳۸ میلادی به تصویب رسید و افرادی که با تکیه بر ظرفیت سیاسی یا شبه‌سیاسی خود در جهت منافع یک کشور خارجی حرکت می‌کنند را مکلف می‌کند در رابطه با نوع ارتباط خود با آن کشور خارجی و فعالیت‌هایی که انجام داده‌اند، شفاف‌سازی کنند.

با این حال، درباره اینکه آیا دیدارهای جان کری با وزیر خارجه ایران ناقض این قانون بوده یا مشمول آن قرار می‌گیرند، تردیدهای زیادی وجود دارد. «جاش روزنشتاین» کارشناس یک موسسه حقوقی در واشنگتن، در این رابطه به فاکس‌نیوز گفته است: «برای اینکه بدانیم آیا این قانون به تعاملات جان کری و ظریف قابل تعمیم است یا نه، باید به پرسش‌های زیادی در این خصوص پاسخ داده شود. قانون ثبت‌نام عوامل خارجی فعالیت‌هایی که تماما در خارج از مرزهای آمریکا انجام شده‌اند را در بر نمی‌گیرد. بنابراین، جایی که کِری در آن با وزیر خارجه ایران دیدار کرده، مهم است. ضمن اینکه مشخص نیست آیا ایرانی‌ها از وزیر خارجه اسبق آمریکا درخواست مشاوره کرده‌اند یا اینکه این، تصمیمِ خود او بوده است. شما با مشاوره دادن به یک کشور خارجی، لزوما عامل خارجی نامیده نمی‌شوید.»

جان کری در همان مصاحبه‌ای که در آن ادعا کرد از زمان پایان کارش در وزارت خارجه آمریکا تاکنون سه چهار بار با وزیر خارجه ایران دیدار کرده است، مدعی شد که یکی از این دیدارها در اسلو (نروژ) و دیگری در مونیخ بوده است. ملاقات سوم که گفته می‌شود در مقر سازمان ملل در نیویورک انجام شده نیز به لحاظ حقوقی در "خاک آمریکا" صورت نگرفته است.

علاوه بر این، جان کری در این مصاحبه گفته است که هدف او از این دیدارها -برخلاف اظهارات کاخ سفید- مشاوره دادن به ایران درباره چگونگی رفتار با دولت ترامپ نبوده بلکه او فقط می‌خواسته بداند ایران برای بهتر کردن شرایط خاورمیانه چه کاری مایل است انجام دهد.

انتهای پیام/