به گزارش خبرنگارگروه استان هایباشگاه خبرنگاران جوان ازاهواز، حکیمان و طبیبان بزرگ کشور که شهرتی جهانی داشته اند و تا همین اواخر کتب علمی شان در دانشگاه های خارج از کشور نیز تدریس می شده است، بهترین داروهای خود را از گیاهان تهیه و تأمین می کردند. متأسفانه، با ازدیاد فرآورده های شیمیایی کم کم استفاده از این فرآورده های خاموش طبیعت که مؤثرترین، باارزش ترین و شفا بخش ترین مظهر عظمت خداوندی است رو به فراموشی سپرده شد.

خوشبختانه، با پیشرفت علم و توجه دانشمندان و جهانیان به اثرات مخرب استفاده از ترکیبات شیمیایی، مجدداً جهانیان  رو به استفاده از فرآورده های گیاهی و طبیعی آورده اند. با روی آوردن به استفاده از فرآورده های گیاهی و مصرف رو به ازدیاد آن در جهان چه در صنایع و چه در داروسازی، فرصت طلایی است تا از آن به بهترین نحو ممکنه استفاده گردد.

در این گزارش، سعی شده که درمورد گیاهان دارویی در خوزستان، درباره تعداد محدودی از گیاهان و خواص درمانی و کاربرد آن ها توضیح داده شود، امیدوارم تا حدودی مفید باشد. در همین خصوص با مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی گفتگویی داشتیم.

مزیت گیاهان دارویی نسبت به داروهای شیمیایی

خدا رحم امیری زاده، مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز،گفت: ماهیت طبیعی گیاهان دارویی باعث سازگاری بیشتر با بدن و رفع عوارض جانبی می شود. گیاهان دارویی به دلیل ماهیت طبیعی و وجود ترکیبات همولوگ دارویی در کنار هم، با بدن سازگاری بهتری دارند و معمولا فاقد عوارض ناخواسته هستند، لذا به خصوص در موارد مصرف طولانی و در بیماری های مزمن، بسیار مناسب هستند.

وی افزود: به عنوان مثال گیاهان دارویی در بسیاری از اختلالات اعصاب و روان به عنوان بهترین انتخاب خواهند بود. بیش ترین داروهای مصرفی در سال 1380 با تعداد حدود 6/6 میلیارد عدد مربوط به ناراحتی های اعصاب و روان است. که دارای عوارض ناخواسته متعددی است، در حالی که به راحتی می توان بخش قابل توجهی از آن ها را با داروهای گیاهی جایگزین کرد.

استفاده از گیاهان دارویی راهی به صرفه برای درمان بیماری ها

امیری زاده بیان کرد: با توجه به توصیه های سازمان جهانی بهداشت (WHO) یکی از روش های مناسب برای دسترسی راحت عموم مردم به طب مطمئن و ارزان قیمت است. بسیاری از بیماری ها با استفاده از گیاهان دارویی قابل پیشگیری و درمان هستند و هزینه و عوارض آن به مراتب کمتر از درمان با  روش های نوین است.

مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان  اظهار کرد: گیاهان دارویی نه تنها به عنوان عامل موثری در مراقبت های بهداشتی مطرح هستند، بلکه امروزه به عنوان منبع درآمد نیز شناخته شده اند. تجارت بین المللی گیاهان دارویی در سال 62 میلیارد دلار تخمین زده می شود. اما ایران به رغم داشتن قدمت 7 هزار ساله در طب سنتی و داشتن هزاران نوع گیاه دارویی امروز آن چنان که باید مانند دیگر کشورهای جهان نتوانسته از گنجینه غنی و ارزشمند خود بهره های اقتصادی ببرد.

ایران منبع غنی کلیه گیاهان دارویی موجود در جهان

وی ادامه داد: به گفته کارشناسان مربوطه حدود 7 هزار نوع گیاه دارویی در جهان شناخته شده است که تقریبا تمام آن در ایران وجود دارد، اما تاکنون فقط2 هزار و 500 نوع آن شناسایی شده است. این در حالی است که سودآوری پرداختن به گیاهان دارویی در طب سنتی تا آن جا است که خود تولید کنندگان و شاغلان در این حرفه اذهان می کنند که سودهای تولید گیاهان دارویی، نجومی است.

مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان افزود: گیاهان دارویی در نگاه نخست شاید فقط کاربرد دارویی داشته باشند، اما جالب است بدانید گیاهان دارویی دارای 4 کاربرد درمانی، بهداشتی، غذایی و صنعتی هستند. این کاربردهای فراوان و سودهای کلان کشت گیاهان دارویی موجب شده است تا بسیاری از کشورها تلاش کنند با رو آوردن به این صنعت اقتصاد خود را سامان دهند.

امیری زاده، مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول و باغ گیاه شناسی فدک را از مراکز تحقیقاتی گیاهان دارویی در خوزستان و سطح زیر کشت این گیاهان را یکهزار و 102 هکتار عنوان کرد.

مهم ترین گیاهان دارویی کاشت شده در استان خوزستان

وی گفت: آلوئه ورا، گل گاوزبان، نعنا فلفلی، نعنا بومی، به لیمو، آویشن، بادرنجبویه، رزماری، اسطوخدوس، بابونه، کاسنی، مورد معطر، شوید، مرزه خوزستانی، کرفس است و به جز اهواز در شهرهای اندیمشک، دزفول، شوشتر، ایذه، باغملک، بهبهان، رامهرمز، حمیدیه، شوش، باوی، گتوند، خرمشهر، مسجدسلیمان، کارون کار کشت گیاهان دارویی انجام می گردد.

میزان برداشت گیاهان دارویی از هر هکتار

وی در ادامه گفت: بیشترین میزان برداشت مربوط به گیاه آلوئه ورا با مقدار 70 تن در هکتار و کمترین میزان برداشت مربوط به گیاه چای ترش با مقدار 0.4 تن در هکتار است و رتبه خوزستان از لحاظ عملکرد پنجم، از لحاظ تولید چهاردهم، از لحاظ سطح زیر کشت پانزدهم است.

برنامه ها در خصوص توسعه و رتبه شدن خوزستان

امیری زاده در پایان اظهار کرد: برنامه توسعه گیاهان دارویی مطابق برنامه های وزارتی در حال انجام است و در سال97-96 تعداد 59 طرح با سطح 50/402 هکتار و اعتبار 576/209 میلیون ریال از طریق تسهیلات توسعه اشتغال روستایی به بانک های عامل معرفی شده است و تعداد 9 طرح با سطح 5/44 هکتار و اعتبار 17650 میلیون ریال پرداخت و اجرا شده است.

در خصوص برخی از گیاهان  دارویی و خواص درمانی و کاربردی آنها با مصطفی ملائکه پور، کارشناس باغبانی گفتگویی داشتیم.

پونه

مصطفی ملائکه پور، کارشناس باغبانی در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز،گفت: پونه، گیاهی علفی و بوته ای به ارتفاع تا 60 سانتیمتر برگ های بیضی شکل و نوک تیز و اکثرا دارای دندانه های کوچک و منظم، گل ها به صورت مجتمع در کنار برگ ها و اکثرا در قسمت های بالای محور ساقه و به رنگ بنفش است. پونه از گیاهان با مزاج گرم وخشک است که اندام دارویی مورد استفاده آن برگ است. روش مصرف این گیاه به صورت جوشانده، دم کرده و عرق استفاده می گردد. میزان مصرف روزانه دم کرده یک فنجان است.

وی افزود: از جنبه داروشناسی مقوی معده، ضد نفخ، ضد درد، ضد التهاب، ضد باکتری، ضد سرطان، بی حس کننده و ضد چسبندگی پلاکت است. کاربرد های درمانی پونه در طب سنتی این گیاه دارای اثر بادشکن، صفرابر، خلط آور و ضدعفونی کننده است. همچنین اختصاصا برای رفع سیاه سرفه، آسم، نفخ، نقرس است.

گشنیز

ملائکه پور بیان کرد: گشنیز، گیاهی علفی به ارتفاع تا 70 سانتیمتر، ساقه ها راست، 2 نوع برگ، برگ های قاعده ای لوب و دندانه دار و برگ ساقه ای و دارای تقسیمات زیاد، گل های کوچک و سفید یا صورتی رنگ است. به صورت گیاه خام، دم کرده و عرق استفاده می شود. میزان مصرف روزانه دم کرده آن نصف فنجان است.

کارشناس باغبانی اظهار کرد: از جنبه داروشناسی تقویت معده، ضد نفخ، ضد اسپاسم، ضد باکتری، ضد قارچ و ضد کرم است. کاربرد های درمانی در طب سنتی به عنوان محرک و مقوی معده، ضد نفخ، اشتها آور، آرام بخش، کاهش اضطراب و بی خوابی، ادار آور، کاهش فشار خون، دفع سنگ کلیه و مثانه، رفع تجمع آب در بافت ها کاربرد دارد.

نعناع فلفلی

وی ادامه داد: نعناع فلفلی گیاهی علفی، چایا، دارای 2 نوع ساقه خزنده و زیرزمینی، ساقه 4 گوش، برگ های متقابل و پوشیده از کرک، گل ها به رنگ صورتی متمایل به ارغوانی و دارای 4 لوب است. روش مصرف به صورت دم کرده و اسانس استفاده می شود. میزان مصرف روزانه دم کرده یک فنجان است.

 کارشناس باغبانی افزود: از جنبه داروشناسی ضد میکروب، ضد انقباضات دستگاه گوارش، صفراآور، ضد ورم و مسکن است. کاربرد درمانی نعناع فلفلی جهت درمان علامتی نفخ، سوء هاضمه و قولنج روده است. در طب سنتی به عنوان قاعده آور، ضد کرم، شیر افزا و همچنین برای درمان عفونت دستگاه تنفسی و ادراری، اسهال خونی، دیابت، قاعدگی دردناک، تب و زردی کاربرد دارد.

رزماری

وی بیان داشت: رزماری گیاهی بوته ای و همیشه سبز با ارتفاع 2 متر با شاخه های افراشته، یرگ های متقابل کشیده، نخی یا طول 15-40 میلی متر، رنگ برگ ها سبز روشن، در سطح بالایی چروک دار و در سطح زیرین پوشیده از کرک های کوتاه سفید رنگ، برگ بذون دمبرگ، گل ها به صورت دسته های چندتایی در خوشه هایی که در طول محور پراکنده اند. رزماری به صورت گیاه خام، دم نوش، جوشانده، عرق و روغن استفاده می گردد. میزان مصرف روزانه دم کرده یک فنجان است.

در پایان افزود: از جنبه داروشناسی ضد درد، ضد اسپاسم، ضد التهاب، آنتی اکسیدانی و ضد میکروب است.کاربرد درمانی رزماری به عنوان ضد نفخ، ضد اسپاسم در سوء هاضمه و در مصرف خارجی جهت درمان روماتیسم و اختلالات گردش خون است. در طب سنتی به عنوان صفرا آور، قاعدع آور، تقویت کننده و درمان اختلالات قاعدگی کاربرد دارد.

خوزستان، استانی زرخیز که علاوه بر منابع نفت و گاز، دارای منابع طبیعی و گیاهان دارویی است که در صورتی که شناخته و سرمایه گذاری شود، گاها سود گیاهان دارویی شاید از نفت و گاز هم بیشتر شود و کاشت این گونه محصولات سرمایه های کلانی به بار خواهد آورد.

گزارش از مهتاب محمدحسینی

انتهای پیام/