منظومه شمسی

4/6 میلیارد سال پیش یک ابر مولکولی غول پیکر از هم فروپاشید و منظومه شمسی را به وجود آورد. منظومه شمسی، منظومه خورشیدی یا سامانه خورشیدی از یک ستاره به نام خورشید در مرکز، و اجزا دیگر مانند سیاره، قمر،  شهاب سنگ در اطرافش تشکیل شده است.

تمامی این اجزا به دور خورشید در حال گردش هستند، گرد و غبار و تکه یخ‌هایی که به دور خورشید می‌گردند هم جزو منظومه شمسی هستند. خورشید حدود 99/86 در صد از کل منظومه خورشیدی را تشکیل داده است، این منظومه در بازو شکارچی کهکشان راه شیری واقع شده است و 25000 سال نوری از مرکز کهکشان و کناره‌ای کهکشان فاصله دارد.

کهکشان

مجموعه‌ای از ستارگان، گازها، سیارات، قمرها، گرد و غبار در فضای بین ستاره‌ای که در اثر یک جاذبه کنار یکدیگر قرار گرفتند را کهکشان می‌گویند؛ کهکشان طیف پیوسته‌ای از انرژی از خود ساطع می‌کند که شامل بعضی امواج رادیویی، اشعه ایکس، اشعه مادون قرمز و اشعه ماورای بنفش است.

کهکشان‌ها اشکال مختلفی دارند مانند کهکشان نامنظم، مارپیچی، مارپیچی میله‌ای، بیضوی. میلیون‌ها کهکشان وجود دارد؛ کهکشانی که کره زمین به همراه سایر اجزا منظومه شمسی در آن قرار دارد را کهکشان راه شیری می‌گویند.

سیاره

سیاره یک جسم بزرگ در فضاست که اطراف یک ستاره در یک مدار حرکت می‌کند، این جسم از خود نوری ندارد و نوری نمی‌تاباند و دمای آن نسبتا سرد است.

سیارات به دو دسته سیارات درونی(زیرین، سفلی) و سیارات بیرونی (زبرین، اولیا) تقسیم می‌شوند؛ سیارات عطارد، زهره، زمین، مریخ سیارات درونی و مشتری، زحل، اورانوس، نپتون سیارات بیرونی هستند. یکی از تفاوت دو نوع سیاره ماده تشکیل دهنده آنهاست.

ستاره

ستاره یک توپ بزرگ درخشان از گاز داغ مثل هیدروژن و هلیوم است؛ دما هسته آنقدر بالاست که همجوشی هسته‌ای اتفاق می‌افتد و انرژی تولید می‌کند. ستاره‌ها به دلیل نور حاصل از تبدیلات هسته‌ای می‌درخشند.

ستارگان برخلاف اینکه حرکت می‌کنند اما ما حرکت آنها را نمی‌بینیم به دلیل اینکه آنها از ما بسیار دورند؛ خورشید یک ستاره است.

سحابی‌ها

سحابی‌ها در واقع ابرهای بزرگی متشکل از گاز و اندکی گرد و غبار و محل تولد ستارگان  هستند؛ آنها در فضای بین ستاره‌ای یا فاصله بین ستارگان  یافت می‌شوند.

سحابی عمدتا از گاز هیدروژن، هلیوم و پلاسما ساخته شده است؛ بعضی از سحابی‌ها حاوی گازهای دیگر مانند نیتروژن، اکسیژن و کربن هستند؛ آنها انواع مختلفی دارند. مانند سحابی ستاره‌ای، بازتابی، انکساری، تاریک(جذبی)، نشری(پخشی)، بقایای ابر نواختری

سیاه چاله

سیاه چاله منطقه‌ای در فضاست که نیروی کششی آنقدر قوی است که حتی نور نمی‌تواند از آن فرار کند؛  به دلیل اینکه ماده به یک فضای کوچک می‌رسد گرانش قوی رخ می‌دهد.

بعضی از سیاه چاله‌ها نتیجه مرگ ستارگان هستند.

قمر

این اجرام اغلب به صورت کروی هستند و به دور سیارات می‌چرخند و مانند سیارات از خود نور ساطع نمی‌کنند.

شهاب سنگ‌ها

در منظومه شمسی، اجرام سرگردانی وجود دارند که دارای مدارهای مستقلی هستند؛ این اجرام تا زمانی که در فضا سرگردانند شهاب واره خوانده می‌شوند.

شهاب‌واره‌ها وقتی که وارد جو زمین می‌شوند بر اثر اصطحکاک با لایه‌های مختلف جو به شدت داغ می‌شوند و می‌سوزند و به رنگ‌های مختلفی می‌درخشند؛ اگر این اجرام به طور کامل در جو بسوزند شهاب و اگر تکه‌هایی از این اجرام به زمین سقوط کنند، شهاب سنگ نامیده می‌شوند.

شهاب سنگ‌ها از قدیمی‌ترین سنگ‌های موجود در جهان هستند و از زمان شکل گیری منظومه شمسی ما باقی مانده‌اند. اعتقاد بر این است که بیشتر شهاب سنگ‌ها قطعات شکسته از سیارک‌ها، ستارگان دنباله‌دار و حتی سیارات هستند.

شهاب سنگ‌ها در اندازه‌های مختلف یافت می‌شوند؛ کوچک‌ترین آنها می‌تواند فقط چند گرم وزن داشته باشد در حالی که بزرگترین شهاب سنگ‌ها می‌توانند چندین تن وزن داشته باشند. سه نوع شهاب سنگ، سنگی، آهنی و سنگی-آهنی وجود دارد.

دنباله دارها

دنباله‌دارها توپ‌نسبتا کوچکی از  یخ، سنگ و گرد و غبار هستند که از سه قسمت هسته، گیسو و دم تشکیل شده‌اند.

با نزدیک شدن دنباله‌دار به قسمت‌های داخلی منظومه شمسی، گرمای خورشید منجر به تبخیر قسمتی از یخ موجود در سطح هسته دنباله دار شده و ذرات غبار و گاز با فشار از دنباله دار به فضا خارج می‌شوند و به این شکل قسمت گیسو را شکل می‌دهند.

پرتوهای خورشید، ذرات غبار را از قسمت گیسو به بیرون هل می‌دهند؛ این ذرات سبب تشکیل دم غباری دنباله دار می‌شوند؛ بعضی از آنها با چشم غیر مصلح قابل دیدن هستند اما اکثریت آنها از درخشندگی کمی برخور دارند و با چشم غیر مصلح دیده نمی‌شوند.

انتهای پیام/