به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ زهرا روددهقان دکترای آموزش پرستاری و هیئت علمی گروه داخلی و جراحی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران،‌ درباره راه‌های پیشگیری از گرمازدگی در پیاده‌روی اربعین، گفت: زمانی که افزایش دمای بدن از مکانیسم دفع حرارتی پیشی بگیرد و بدن نتواند خود را با افزایش دمای محیط تطبیق دهد، دمای بدن افزایش پیدا کرده و گرمازدگی رخ می‌دهد. در این بین علی‌رغم تغییرات شدید محیط، افراد می‌توانند به وسیله اتلاف یا ایجاد گرما دمای بدن خود را در محدوده‌ای ثابت نگه‌دارند.

بیماری­‌های ناشی از گرما

روددهقان بیان کرد: بیماری‌های ناشی از گرما شامل عرق سوز، گرفتگی عضلات ناشی از گرما، سنکوپ گرمایی، ضعف و خستگی مفرط حاصل از گرما و گرمازدگی است،‌در این بین گرمازدگی در کنار این که به راحتی  و سرعت قابل تشخیص و درمان است، می­‌تواند خطرناک و کشنده نیز  باشد.

این دکترای آموزش پرستاری گفت: با فعاليت در هوای گرم بدن برای حفظ دمای خود شروع به تعريق می‌کند، اتفاقی که باعث از دست رفتن آب و املاح از بدن می‌شود و می‌توانیم با مصرف «آب بدون املاح» اقدام به جايگزين کردن آن می‌کنيم، در غیر این صورت باعث اختلال در املاح بدن و بروز دردهای عضلانی می‌شود.

وی ادامه داد: با شدید شدن تعریق، کمبود آب بدن آرام آرام خود را نشان داده و دمای بدن اندکی افزایش پیدا کرده و بدن به کم آبی دچار می‌شود که این حالت منجر به سردرد، سرگیجه، بی­‌اشتهایی، حالت تهوع، غش، افزایش ضربان قلب، رنگ پریدگی پوست و افزایش دما تا ۳۹ درجه سانتیگراد می­‌شود.

وی ادامه داد: در صورت ادامه داشتن این روند، کمبود شدید آب بدن منجر به افزایش شدید دمای بدن (دمای بالای ۴۰ درجه)، گرم و خشک شدن پوست، توقف تعریق و اختلال کارکرد دستگاه­‌های بدن، اختلال در هوشیاری و گاه مرگ می­‌شود،  در تمام این مراحل، بدن خون بیشتری به پوست می­‌فرستد تا با تبادل دما با محیط، دمای خود را پایین بیاورد و این ممکن است به طور لحظه­‌ای­ باعث کاهش خون رسانی مغز و کاهش ناگهانی سطح هوشیاری ­شود.

علائم مهم گرمازدگی

عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به علائم مهم گرمازدگی، تشریح کرد: علائم شامل تب، افزایش ضربان قلب، منگی، گیجی، هذیان، تشنج، توهم، ناهماهنگی حرکتی، رعشه، تکلم ناهماهنگ، حرکات سریع کره چشم، افزایش تعداد تنفس، درد و گرفتگی عضلانی، کاهش میزان ادرار یا تغییر رنگ ادرار است.

روددهقان ادامه داد: گرمازدگی در صورت سهل‌انگاری بیمار یا اطرافیان او، اشتباه در تشخیص و شروع تأخیری در درمان، می­‌تواند ۲۰ درصد مرگ و میر در جوانان و ۷۰ درصد مرگ و میر در افراد مسن را به دنبال داشته باشد.

وی افزود: در مواجهه با چنین موقعیتی باید سریعا به درمان اقدام کرد، درمان قبل از استقرار کامل بیماری یا رساندن فرد بیمار به مراکز درمانی که در بین راه تعبیه شده­‌اند یکی از کارهای مهم است؛ استراحت و پناده دادن از گرما، برای این کار مصدوم را در یک محیط سایه و خنک قرار دهید که از تابش نور آفتاب و گرما دور باشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه بیان کرد: بیمار را در وضعیت به پشت بخوابانید، کاستن دمای بدن یکی دیگر از کارها است، برای این کار بیمار را برهنه کنید و روی بدن او آب ۱۵ تا ۲۰ درجه بریزید (ترجیحاً به وسیله یک اسپری)، می­‌توان از کیسه­‌های یخ در کشاله‌های ران و زیر بغل و گردن  استفاده کنید.

روددهقان گفت: توجه داشته باشید که خنک کردن باید به آهستگی انجام شود و اگر بیمار حین خنک کردن دچار لرز شد باید خنک کردن را متوقف کنید و بعد به آرامی ادامه دهید؛ جهت پیشگیری از بروز گرما زدگی، زمانی که هوا بسیار گرم است سعی کنید لباس خنک و نسبتاً گشاد بپوشید، لباس­‌های تنگ در اثر ایجاد اصطکاک با بدن، نواحی عرق سوز را در بدن به ویژه در زیر بغل­‌ها و کشاله ران ایجاد می­‌کند.

وی با اشاره به اینکه باید افراد گرمازده به اندازه کافی مایعات مصرف کنند، افزود: در کنار مصرف مایعات بیشتر، مصرف نمک همراه با میوه، مصرف کمی آجیل شور یا دوغ برای جبران نمک از دست رفته توصیه می­‌شود؛ در فواصل مناسب استراحت داشته باشید.

این دکترای آموزش پرستاری بیان کرد: یک معجون خوب هم برای این وضعیت و پیشگیری از ابتلا به گرمازدگی همان خاک شیر است که قبل از سفر تهیه کنید، خوب آن را بشویید و بگذارید خشک شود؛ با کمی شکر و آب لیمو می­‌توانید یک شربت معجزه آسا درست کنید؛ سعی کنید در زمان­‌هایی که هوا به شدت گرم است، مثل وسط ظهر، بیشتر استراحت کنید و در صبح زود و زمان عصر که از دمای هوا کاسته می­‌شود، پیاده ­روی کنید.

روددهقان یادآوری کرد: از عینک آفتابی، کلاه، دستکش، پوشیه و کرم­‌های ضدآفتاب برای محافظت پوست خود از تابش مستقیم آفتاب بهره بگیرید؛ نواحی که بیشتر دچار عرق سوز می­‌شوند مانند زیر بغل و کشاله ران را در طول روز چندین بار با دستمال مرطوب تمیز کنید.

انتهای پیام/