ابراهیم پیشیاره‌ کارشناس ارشد کاردرمانی‌ و دکترای علوم اعصاب شناختی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی‌ در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ اظهار کرد: کاردرمانی‌ یکی از رشته‌های پیراپزشکی در حیطه بازگرداندن‌ فرد به جامعه و افزایش کیفیت زندگی فرد مبتنی بر دانش پایه علوم اعصاب، آناتومی و روان‌شناسی است.

وی گفت: تفاوت اصلی کاردرمانی‌ با رشته فیزیوتراپی‌ در این است که فیزیوتراپ‌ بیشتر به برگرداندن توانایی‌های جسمی فرد متمرکز است اما کاردرمانگر‌ بیشتر تلاش می‌کند توانایی‌های فرد را در قالب انجام فعالیت‌های روزانه بازیابی‌ کند.

پیشیاره‌ در ادامه بیان کرد: تمام فعالیت‌هایی که فرد روزانه انجام می‌دهد به 8 حیطه تقسیم شده و کاردرمانگر‌ با توجه به توانمندی‌های جسمی، روانی، رشدی و شناختی توانایی‌های فرد را تقویت‌ و بازیابی‌ می‌کند.

این دکترای علوم اعصاب شناختی تصریح کرد: کاردرمانی و فیزیوتراپی‌ در بسیاری از موقع‌ها مرزهایی مشترک دارند و در برخی بیماری‌ها با انجام گروهی توانمندی‌های بیمار را بازیابی می‌کند اما در برخی بیماری‌ها همچون اوتیسم‌ تنها بازیابی‌ توانمندی بر عهده کاردرمانگر‌ است.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی‌ در مورد سابقه کاردرمانی در ایران گفت: قبل از انقلاب اسلامی اولین دوره برگزاری کاردرمانی‌ بین سال‌های 52 تا 53 شروع شده و بعد انقلاب به فراخور شرایط جنگ و نیاز جانبازان این رشته رشد زیادی داشته است و امروزه در داخل کشور دانشجویان کاردرمانی‌ می‌توانند تا مقطع دکترای تخصصی تحصیل کنند.

وی در مورد حیطه خدمات کاردرمانی برای بیماران تصریح کرد: خدمات بالینی در حیطه کودکان فلج مغزی، در کودکان اوتیسم، کودکان‌ پیش فعال و دیرآموز‌ کار تخصصی انجام می‌دهند و برای سالمندان بیماران سکته‌ای و ضایعات نخاعی خدمات تعریف شده دارند.

جای خالی بیمه در خدمات درمانی

پیشیاره اظهار کرد: بیشتر مراجعات کاردرمانی‌ بستگی به فرهنگ و شرایط جامعه دارد در بسیاری از کشورها که سهم زیادی از هزینه‌های کاردرمانی را بیمه‌ها پرداخت می‌کنند می‌توان گفت که اغلب مردم به کاردرمانگر‌ مراجعه می‌کنند و این مراجعات بیشتر در بخش ارتقای استعداد کودکان در افرادی که زمینه معلولیت‌ دارند است.

وی در ادامه گفت: اما در کشور ما به دلیل اینکه بیمه پوشش زیادی را برای خدمات کاردرمانی‌ تحت نظر نگرفته‌ است و خدمات کاردرمانی‌ تنها شامل بیمه مکمل می‌شود بیشتر مراجعین کودکان فلج مغزی، اوتیسم، پیش فعال و دیرآموز هستند و بعد از آن افرادی که دچار ضایعات دست و اختلالات روانپزشکی‌ و کمترین مراجعات برای افرادی است که دچار سکته مغزی شده‌اند.

این استادیار‌ دانشگاه بیان کرد: ارائه خدمات در بخش خصوصی و دولتی متفاوت است کلینیک‌های خصوصی بیشتر در حیطه کودکان فعالیت دارند و بخش دولتی و بهزیستی هم به سالمندان و کودکان خدمات ارائه می‌کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی‌ در مورد مشکلات این رشته گفت: یکی از مشکلات اصلی مرور تعداد زیادی دانشجویان به این رشته است در حالی‌که برای دانشجویان کاردرمانی‌ موقعیت‌های شغلی دولتی بسیار کم است.

وی گفت: با وجود تأیید وزارت بهداشت خدمات کاردرمانی‌ جزء حوزه بیمه‌ها قرار نگرفته است و مراجعین‌ خود هزینه‌های کاردرمانی‌ را پرداخت می‌کنند و مشکل دیگر این است که طبق لایحه جدید وزارت بهداشت تمام فارغ‌التحصیلان کاردرمانی‌ به محض اتمام تحصیل می‌توانند کلینیک‌های کاردرمانی‌ را راه‌اندازی کنند این کار می‌تواند مشکلاتی‌ را به وجود آورد دانشجویی که سابقه کار بالینی‌ و تجربه ندارد وقتی کلینیک‌ کاردرمانی راه‌اندازی کند حتماً مشکلاتی به بار می‌آورد.

ورود غیرحرفه‌ای‌ها به رشته کاردرمانی‌

پیشیاره‌ اظهار کرد: برخی افراد تحصیل کرده در رشته‌های تربیت بدنی و روانشناسی‌ به ارائه خدمات کاردرمانی‌ می‌پردازند اما آنچه بیشتر مشاهده می‌شود دخالت برخی پزشکان در این کار است طبق قانون در شهرهای دور از مرکز، پزشکان حق دارند قسمتی از مطب خود را اختصاص به خدمات کاردرمانی کنند اما اکنون این قانون در شهرهای بزرگ نیز اجرا می‌شود که این خود یکی از معضلات جامعه کاردرمانگر‌ها است.

شرایط کاردرمانی‌ در استان‌های محروم

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی‌ بیان کرد: در استان‌های محروم به ویژه سیستان و بلوچستان به دلیل کمبود خدمات کاردرمانی‌ برخی از کاردرمانگران‌ اقدام به تأسیس کلینیک‌های خصوصی کردند و با تعرفه‌های دولتی به ارائه خدمات می‌پردازند که جای تشکر و قدردانی‌ دارد اما به طور کلی ضعف سیستم خدمات دولتی و دانشگاهی کاردرمانی در این مناطق مشهود است.

انتهای پیام/