کاهش جمعیت بحرانی غیر قابل انکار و متاثر از عوامل داخلی و خارجی بوده و بی وقفه در حال پیشروی و فراگیری است.

کاهش جمعیت از تدبیر تا تقصیربه گزارش خبرنگار  حوزه رفاه و تعاون گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ دو بچه کافیست ! این شعاری بود که در دهه های قبل و بنا بر ظرفیت‌های موجود کشور در همه جا شنیده می شد و دولت نیز آن را در دستور کار خود قرار داده بود. سیاست کاهش جمعیت در سال های قبل به خوبی اجرا شد و اکنون ثمرات و نتایج این تصمیم گیری ها به وضوح مشهود است .

اینکه افزایش یا کاهش جمعیت می تواند عنصر مطلوب یا مطلوبی باشد، به تنهایی قابل ارزش گذاری نیست و باید گفت این موضوع کاملا نسبی است و به بسیاری از عوامل همچون جغرافیای طبیعی و سیاسی کشورها، اقتصاد عمومی و فرهنگ مردم بستگی کامل و مستقیم دارد.

میزان جمعیت هر جامعه ای می تواند یکی از شاخص های توانمندی آن جامعه محسوب شود. در کشور ایران سال هایی را مشاهده می کنیم که به علل مختلف، سیاست کلی کشور به سمت کاهش جمعیت متمایل بوده و در این زمینه نیز تا حد قابل توجهی پیش رفته است.

این در حالی است که روند کاهش جمعیت جوان در سال های آتی می تواند کشور ایران را از جهات مختلف در معرض خطرات جدی و چه بسا جبران ناپذیری قرار دهد.

روند کاهش جمعیت و تبعات ناشی از آن بقدری جدی است که رهبر معظم انقلاب در  سال های اخیر این مساله را با جدیت به مسئولین و ملت ایران بارها گوشزد نموده و خطرات تحدید نسل و راه کارهای افزایش جمعیت را به مناسبت های گوناگون بیان فرموده اند. این موضوع از چند منظر قابل توجه و بررسی است که در ادامه به آنها می پردازیم.

کاهش و تحدید جمعیت محور برنامه های دولت در سال های گذشته

چند سالی اســت زنگ خطر کاهش رشــد جمعیت و به تبع آن کاهش شیب صعودی رشد جمعیت به گوش می رســد و پژوهشگران و مسئولان کشور بارها نسبت به پیامدها و خطرات ناشی از کاهش روند رشد جمعیت در کشور هشدار داده اند.

مقام معظم رهبری در ســخنرانی های مختلف بارها نســبت به وضع کنونی جمعیت هشدار داده اند و نهادهای مختلف به نوبه خود برای ایجاد شرایط  مناســب افزایش جمعیت گام هایی برداشــته اند.

رهبر انقلاب اسلامی پس از تأكيدات مکرر، نخستین بار به طور رسمی مردادماه سال 1390 ، در ديدار مسئولان نظام  در مورد وضع جمعيت در کشور هشــدار دادند و تاکید کردند: «هر اقدام و تدبيری كه می خواهد برای متوقف كردن رشد جمعيت انجام بگيرد، بعد از صد و پنجاه ميليون نفر جمعیت انجام گيرد.»  یک سال بعد از آن مقام معظم رهبری در دیدار با کارگزاران نظام به مناسبت ماه مبارک رمضان، بار دیگر موضوع جمعيت و خطراتی كه در نتیجه کاهش جمعيت كشــور را تهديد می كند، مورد تأکید قرار دادنــد و فرمودند: «جمعیت جوان و بانشاط و تحصیلکرده و باسواد کشور، امروز یکی از عامل های مهم پیشرفت کشور است. در همین آمارهایی که داده می شود، نقش جوان های تحصیلکرده و آگاه و پرنشاط و پرنیرو را می بینید. ما باید در سیاست تحدید نسل تجدید نظر کنیم. سیاست تحدید نسل در برهه ای از زمان درست بود؛ یک اهدافی هم برایش معین کردند. آنطوری که افراد متخصص و عالم و کارشناسان علمی این قسمت تحقیق و بررســی کردند و گزارش دادند ما در ســال ۷۱ به همان مقاصدی که از تحدید نســل وجود داشت، رسیدیم. از ســال ۷۱ به این  طرف، باید سیاســت را تغییر می دادیم؛ خطا کردیم، تغییر ندادیم. امروز باید این خطا را جبران کنیم.»

برای بررسی دقیق تر این روند باید روند تصویب قوانین کاهش جمعیتی و مشکلات و موانع پیش روی برنامه های ازدیاد جمعیت را بررسی کنیم.

کاهش جمعیت و بحران پیری؛ از تدبیر تا تقصیر

سیاستهای مقابله با کاهش جمعیت

شــورای عالی انقلاب فرهنگی یکی از اولین نهادهایی بود که پس از تذکر مقام معظم رهبری به تدوين سياســت هايی برای جلوگيری از كاهش نرخ باروری اقدام کرد که در نهایت راهبردها و اقدامات ملی مربوط به جلوگيری از كاهش نرخ باروری و ارتقای آن متناسب با آموزه های اسـلامی و اقتضائات راهبردی كشــور در تاريخ خردادماه 1391 به تصويب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسيد.

اعطای ســکه طلا، تغذيه رايگان، پوشش کامل خدمات بيمه ای درمان ناباروری در دو سطح، اعطای وام مسکن دو برابر وام مسکن معمولی، 9 ماه مرخصی زايمان با حقوق و 21 ماه بدون حقوق و مواردی از اين دســت از جمله مشوق های خوب سیاست های مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی بود.

اما متاسفانه پس از ابلاغ این مصوبه در مهر ماه 91، به دلیل این که اصل قانون تنظيم خانواده مصوب سال 1372 در آن لغو نشده بود، دستگاه ها همچنان بر اساس همان قانون محدودیت های در نظر گرفته شده برای  فرزند سوم به بعد را اجرا می كردند.

نمايندگان مجلس شورای اسلامی نیز آبان ماه 1391 در طرحی با عنوان «طرح جمعيت و تعالی خانواده» در 55 ماده به بحث جمعیت ورود  کردند که در نهايت  طرحی که برای ارائه به صحن مجلس آماده شد با مشکلاتی چون بار مالی و عدم لغو برنامه تنظیم خانواده و تداوم آن در طرح جامع جمعيت با نام باروری ســالم روبرو بود.

در همين زمان لایحه ای  از سوی دولت دهم در تاريخ اوایل دی ماه سال 1391 با نام «اصلاح قوانين تنظيم خانواده» به مجلس ارائه شد که در این لایحه دولت خواستار حذف قانون تنظيم خانواده سال 72 شده بود که این لایحه با پیشــنهاد مرکز پژوهش ها، در مجلس فقط به حذف ماده یک قانون تنظیم خانواده منجر شد. در نتیجه، به جای لغو یا تصحیح این قانون، تنها سیاست های محدودیتی برای فرزند چهارم برداشته شد.

پس از آن 82 نفر از نمایندگان مجلس، اسفند ماه سال 1392 با استناد به مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی طرح 4 ماده ای دو فوريتی را با عنوان افزايش نرخ باروری و پيشگيری از كاهش رشد جمعيت، به منظور لغو قانون مصوب سال 1372 به هیات رئیسه تقدیم کردند.

مجلس شورای اسلامی نیز اوایل تیرماه 1393 به کلیات طرح افزایش نرخ باروری و پیشگیری از کاهش رشــد جمعیت رأی مثبت داد و طرح برای بررسی به کمیسیون بهداشــت و درمان ارجاع داده شد. متاسفانه طرح پیشنهادی در مقایسه با طرحی که کلیات آن در مجلس مصوب شده بود تغییرات زیادی داشــت. به طوری که حتی عنوان آن به  طرح محدودسازی روش های دائمی جلوگیری از بارداری تغییر یافته بود.

بر اساس این طرح همه اقدامات مربوط به ســقط جنین، عقیم ســازی، وازکتومی، توبکتومی و هرگونه تبلیغ راجع به تحدید موالید و کاهش فرزندآوری ممنوع  شد و مرتکب به مجازات مندرج در ماده 624 قانون مجازات اسلامی دو تا پنج سال حبس محکوم می شد.

علاوه بر این اشــخاص حقوقی که در خصوص تحدید موالید اقدام کنند، باید توسط وزارت ارشاد شناسایی شــده و به مراجع صالح قضایی معرفی شوند و هرگونه تبلیغ اقدام در مورد كنترل مواليد نيز از طرف وزارت بهداشــت شناسايی و به مراجع صالح قضايی معرفی می شود.

با تمام این مصوبات و این لوایح و همچنین در نظر گرفتن مشوق های لازم برای فرزند آوری رشد جمعیت جایگزین، روند مطلوبی ندارد و همچنان با وجود تغییرات مثبتی که در سال های اخیر داشته سیری نزولی دارد.

بحران پیری؛ تهدیدی خاموش

در سال های اخیر به دلیل افزایش امید به زندگی و کاهش مستمر و مــداوم باروری، جمعیت بسیاری از کشورهای در حال توسعه با تغییرات مهمی در ساختار سنی مواجه شده است که از نظر سیاستگذاری اجتماعی و اقتصادی یک زنگ خطر اســت.

در دهه اخیر جمعیت افرادی که در رده سنی کمتر از 15 ســال قرار دارند به میزان قابل توجهی کاهش یافته است و در مقابل جمعیت جوان و به عبارتی نیروی کار رو به افزایش بوده است.

کاهش جمعیت و بحران پیری؛ از تدبیر تا تقصیر

بر این اساس می توان گفت سرعت سالخوردگی جمعیت با آهنگ کندی رو به افزایش اســت. جوانی جمعیت از ویژگی های اصلی کشورهای در حال توسعه است و این شــاخص در این کشورها در حال کاهش است. بر اساس بررسی های انجام شده از ســال 2025 در کشورهای آلمان، انگلیس، ژاپن، فرانســه و کره به طورمتوسط 20 درصد از جمعیت از مرز 65 سالگی عبور می کنند.

این در حالی است که کشورهای ایــران و ترکیه نیز از ســال 2050 با این بحران مواجه خواهند شد. اگر چنین روندی در کشــور ما ادامه پیدا کند تا ده ســال آینده با بحران های اقتصادی، امنیتی و فرهنگی مواجه خواهیم شد و به ناچار برای حل این بحران به مهاجر نیاز خواهیم داشت.

در نگاهی دقیق تر باید گفت سالمندی جمعیت سه مرحله دارد. در نخستین مرحله که تا 14 درصد جمعیت در سنین بالای سالمند شدن نام دارد، افراد بین  60  تا 70 سال قرار می گیرند.

در مرحله دوم جامعه سالمند تا 21 درصد از جمعیت جامعه در سنین بالای  60 سال قرار دارند. مرحله سوم، که  مرحله فوق سالمندی است بیش از 21 درصد از جمعیت در سنین بالای 60 سال قرار دارند.

کشورهای آلمان و انگلیس در فاصله زمانی بین سال های 1940 تا 1970 در مرحله سالمند شدن قرار داشته اند و از سال 1970 تا 2030 مرحله دوم را پشت سر میگذارند. از سال 2030 نیز وارد مرحله سوم سالمندی می شوند.

کشور ما بر اساس بررسی های انجام شده از سال 2000 تا 2020 میلادی مرحله سالمند شدن را می گذراند و از سال 2050 وارد مرحله فوق سالمندی می شود.

بررسی و مقایسه سرعت سالمندی در ایران نسبت به هشت کشور توسعه یافته و در حال توسعه که با مشکل سالمندی جمعیت مواجه هستند، حاکی از آن است که کشور ما در مقایسه با کشورهای مصر، ترکیه، پاکستان، کره جنوبی، انگلیس، فرانسه، ژاپن و آلمان بیشترین سرعت سالمندی را دارد.

رشد جمعیت در کشور ما سه شیب غیر طبیعی را پشت سر گذاشته است. در حقیت در زمان های جنگ دوم جهانی، جنگ تحمیلی ایران و عراق و همچنین زمان اجرای سیاست های کاهش جمعیت از سوی دولت در روند رشد جمعیت سه شیب غیر طبیعی دیده می شود.

در پژوهش های جمعیت شناسی می توان از طریق بررسی اطلاعات موجود درباره رشد متوسط جمعیت جهان به ویژه در کشورهای توسعه یافته و مقایسه آن با روند رشد جمعیت در ایران به اطلاعات مهمی دست یافت.

افزایش هزینه‌های سلامت، برهم خوردن توازن جمعیتی میان نیروهای فعال و غیر فعال در بازار کار و تولید و همچنین مشکلات و مسائل اجتماعی منتج از تغییرات ساختار جمعیتی، تنها بخشی از پیامدهایی است که در صورت مهیا نساختن زیرساخت‌ها در استقبال از جمعیت رو به رشد سالمندان، جوامع با آن دست به گریبان خواهند شد.

از طرف دیگر و در یک قیاس میدانی و قابل لمس باید گقت این تغییر نسبت جمعیت سالخورده به جمعیت فعال در کشور طی دهه های آتی نظام مالی کشور و به خصوص نظام بازنشستگی کشور را تحت فشار بی سابقه ای قرار خواهد داد؛ نظامی که هم اکنون نیز با مسائل مالی بسیاری دست به گریبان است و هر روزه شاهد افزایش روزافزون بدهی دولت به این صندوق ها و در نتیجه آن افزایش تعهدات دولت و بار مالی روزافزون آن هستیم؛ بنابراین با چنین وضعیتی باید پرسید که این ساختار چطور می تواند زیر فشاری اینچنینی مقاومت کند. 

همچنین، این واقعیت که در دهه های پیش رو با مسن شدن جمعیت کشور، درصد بیشتری از افراد تحت تکفل را افراد مسن و نه کودکان تشکیل می دهند، فشاری مضاعف بر منابع جامعه وارد خواهد کرد زیرا جمعیت سالخورده به صورت سرانه سهم نسبتا بیشتری از منابع را مصرف می‌کند در حالی که این سهم برای کودکان بسیار کمتر است.

در همین حال  با افزایش تعداد سالمندان، میزان هزینه های درمانی و تامین اجتماعی نیز افزایش می یابد که مضاف بر محدودیت های منابع است و از این رو یکی از حوزه های در معرض آسیب مستقیم افزایش طول عمر و نیز افزایش سالمندان، تامین اجتماعی و صندوق های بازنشستگی هستند.

شاید پس از تبعات اقتصادی و بلند مدت پیری جمعیت کشور، مهمترین تاثیر منفی این پیری تدریجی جمعیت به موضوع بودجه دولت و به خصوص بودجه بخش بهداشت و مراقبت های پزشکی برمی گردد.

در حال حاضر سهم مخارج بهداشت و مراقبت های پزشکی در کشور ایران کمتر از۶ درصد تولید ناخالص داخلی یعنی ۳۰ هزار میلیارد تومان در سال است و این در حالی است که این نسبت در آمریکا بیش از ۱۶ درصد و در سایر کشورهای در حال توسعه بالاتر از ۱۱ درصد است.

همچنین، سرانه این مخارج در کشور کمتر از ۴۰۰ دلار است و این در حالی است که برای کشورهای توسعه یافته این رقم بالاتر از ۵ هزار دلار در سال و برای آمریکا حدود ۹ هزار دلار می باشد.

همچنین بررسی آمار سازمان بهداشت جهانی در این حوزه نشان می دهد که هم اکنون سهم مخارج پرداخت شده توسط شخص از کل مخارج بخش بهداشت و مراقبت های پزشکی در کشورهای اروپایی و آمریکا رقمی کمتر از ۲۰ درصد است و این در حالی است که در ایران این رقم در حدود ۶۰ درصد می باشد.

این موضوع در وهله نخست نشان می دهد که با پیرتر شدن جمعیت کشور حجم بودجه مورد نیاز حوزه سلامت و مراقبت های پزشکی در کشور باید افزایش قابل توجهی کند و این روند از همین حالا شروع شده است.

در عین حال، با توجه به اینکه مطابق با چشم اندازهای ترسیم شده، کشور باید در جهت رسیدن به توسعه اقتصادی قدم بگذارد، سرانه این هزینه ها و در کنار آن سهم پرداختی توسط دولت نیز باید افزایش یابد و این به معنای فشار مضاعف است.

به نظر می رسد موثرترین و تنها راه حل برای بالا بردن سطح رفاه و زندگی کارگران و بازنشستگان طی دهه های پیش رو، افزایش پس انداز ملی و افزایش بهره وری استفاده از این پس اندازها است.

باید هم اکنون، بخشی از سنگینی باری که بر دوش نسل دو دهه آینده خواهد بود را به دوش بکشیم و اقداماتی انجام دهیم که این نسل بتواند بار را به منزل مقصود برساند.

در مجموع باید گفت اگر مطالعات جمعیتی در سطح ملی انجام نشود و این مطالعات با اطلاعات موجود درباره دیگر کشورها مقایسه نشود ممکن است نتوان در سیاستگذاری ها درست و منطقی عمل کرد. مطالعاتی که باید بطور حتم به تصمیم گیری متقن و جامع منجر شود .

دسیسه ای برای  کاهش موالید در کشورهای در حال توسعه

در کنار این شرایط که نتیجه یک فرایند طبیعی و موثر است برخی دیگر از عوامل نیز باعث بی رغبتی نسل مولد به فرزندآوری است.

یکی از مهمترین این عوامل می توان برنامه ریزی کشورهای غربی برای کنترل جمعیت مولد و جوان در کشورهای در حال توسعه و جهان سومی است.

این سیاست ها به دقت طراحی شده و به درستی و بر اساس یک برنامه زمانبندی شده در حال اجرا است .

در این زمنیه بیشتر اتکای عوامل اجرایی این سیاست ها بر روی مضامین فرهنگی است و کشورهای عامل سعی دارند با ایجاد خرده فرهنگ های مختلف فرزند آوری را امری  بی هدف و بی نتیجه القا کنند که می تواند علاوه بر دست و پا گیر بودن فرزند مانعی برای رسیدن به اهداف بلند مدت جوانان نیز محسوب شود.

بعنوان مثال ترویج و ازدیاد سگ های خانگی با سبک و سیاق خاص و آرایش های مختلف می تواند خلاء بچه را در بین زوج های جوان پر کرده و بدون هزینه ها و استرس های لازم بعد از ارضای روحی می توان پس از یک دوره حیوان را فراموش کرد.

از طرف دیگر برای رفع نیازهای جنسی جوان واردات بی رویه و قاچاق انواع و اقسام لوازم و ابزارها از جمله عروسک های جنسی بخش زیادی از نیاز جوانان را به داشتن همسر از بین می برد .

این اقدامات برنامه ریزی شده می تواند نسل جوان را بیشتر از پیش از تشکیل خانواده و  تعهد و فرزند آوری دور کند.

روندی که در سایه بی توجهی مسئولان بطور خزنده ایی در حال رشد و فراگیری است و می تواند مانند موریانه ایی از درون نیاز به تشکیل خانواده و همسر گزینی را در هر دو طیف دختران و پسران از بین ببرد و نداشتن همسر و تعهد را به فرهنگ غالب تبدیل کند .

موانع داخلی افزایش جمعیت

گفته می شود جمعیت و روند افزایش آن تابع مستقیمی از میزان رفاه و اقتصاد عمومی است .

در جوامع سنتی و در روزگاران قدیم که کشاورزی محور اصلی اقتصاد خانواده را تشکیل می داد و بیشتر جمعیت کشور نیز در روستاها ساکن بودند تعداد فرزندان به نوعی ارزش افزوده محسوب می شد و تعداد بیشتر فرزندان به معنای توسعه بیشتر کشاورزی و درآمد خانواده بود.

امروزه با شهرنشینی، فرزند بیشتر برای خانواده های طبقه متوسط  یا فقیر به معنای عدم رفاه و فقر بیشتر است. سیاست های افزایش جمعیت در صورت عدم برنامه ریزی برای  ایجاد رفاه نسبی برای خانواده ها و تامین بهداشت و آموزش کودکان و استاندارد سازی  تنها در حد طرح و نوشته باقی می ماند که مفهومی برای خانواده های ایرانی ندارد.

در واقع دولت باید پیش از برنامه ریزی و اتخاذ تدابیر تشویقی برای فرزندآوری نگرانی های طبقه متوسط و فقیر جامعه را بابت وضعیت اقتصادی، بهداشت و آموزش رفع کرده و تضمین های لازم برای  داشتن یک زندگی استاندارد و با کمترین دغدغه را برای آینده این خانواده ها ارائه کند .

کاهش جمعیت و بحران پیری؛ از تدبیر تا تقصیر

نگاهی به سیاستهای جمعیتی دیگر کشورها

جمعیــت جهان به طور متوســط هر ســاله 5/1 درصد افزایش پیدا می کند و این درحالی اســت که در کمتر از 50 سال اخیر جمعیت روی کره زمین دو برابر شده است. 

کشور های چین، هند و کشور های آفریقایی مانند کنیا،  بورکینا فاســو، مالی و ســومالی در افزایش جمعیت در مقایسه با دیگر کشور های جهان بیشترین سهم را داشته اند.

درباره تاثیر افزایش جمعیت در رشــد اقتصادی دو نظریه کلی مطرح است. بر اســاس نظریه مطرح شده از سوی توماس متووس در ســال 1798 ، رشد بیش از حد جمعیت نوعی بیماری اقتصادی اســت اما بسیاری از مکتب های امروزی رشــد جمعیت را برابر با شکوفایی اقتصادی می دانند.

نشانه های این شکوفایی را می توان در کشور هایی که قصد پیشرفت در عرصه تجارت دارند، مشــاهده کرد. توســعه دارویی و بهبود سلامت جامعه، تقویت اقتصاد و دیگر پیشــرفت های اجتماعی در سایه افزایش جمعیت امکان پذیر اســت.

افزایش جمعیت با توســعه اقتصادی ارتباط نزدیکی دارد. بسیاری از کشور های صنعتی و توســعه یافته مانند جوامع غربی و ژاپن در تلاش هستند از سیاســت هایی برای تشویق جامعه به داشتن فرزندان بیشــتر کمک بگیرند. افزایش درآمدهای مالیاتی و افزایش تعداد مصرف کنندگان در بهبود وضع اقتصاد محلی کشورها نقش بسیار مهمی دارد و به همین دلیل در فرهنگ این کشورها افزایش جمعیت به عنوان یک ضرورت مورد توجه قرار گرفته و در این کشور سیاست های تشــویقی با هدف افزایش جمعیت به اجرا درآمده است.

روسیه

روسیه کشــوری اســت که بیش از هر کشوری با مشکل جدی کاهش جمعیت دست و پنچه نرم می کند. اکنون  جمعیت روسیه به 143 میلیون نفر رسیده است و انتظار می رود در 45 ســال آینده جمعیت این کشور با افت 22 درصدی مواجه شــود. ادامه این روند در این کشور به این معنی است که روسیه بیش از 40 درصد از کارکنان و نیروی کار خود را از دست خواهد داد. در کشور فرانسه برای حل مشکل کاهش رشد جمعیت، سیاست پیشنهاد کمک مالی به مردم مطرح شده است. کشور فرانسه در بین کشور های اروپایی رشد جمعیت بسیار پایینی دارد و این نشان دهنده  افزایش جمعیت افراد مســن و نیاز بیشتر آنها به خدمات درمانی و نگهداری است که این مسائل هزینه های زیادی را به دولت تحمیل می کند.

سوئد

کشور سوئد از دیگر کشورهایی است که به منظور افزایش نرخ رشد 1/75 درصدی جمعیت کشور و تشویق مردم به داشتن فرزندانی بیشتر سیاست های تشویقی مختلفی را در نظر گرفته است. دولت سوئد برای پدر و مادرهایی که صاحب فرزند می شوند مرخصی 18 ماهه همراه با حقوق در نظر گرفته است و پس از پایان مرخصی نیز آن ها می توانند از امکان تغیر ساعت کار بهره مند شــوند. همچنین مادرانی که فرزندانشان در مقطع پیش از دبستان هســتند می توانند ساعت کاری خود را کاهش دهند.

 انگلیس و آلمان

در کشور انگلیس رشد جمعیت به 1/74 درصد رسیده اســت. دولت انگلیس علاوه بر مرخصی 6 ماهه با حقوق برای مادرانی که به تازگی صاحب فرزند  شده اند امکان استفاده از یک دوره مرخصی 6 ماهه بدون  حقوق نیز در نظر گرفته اســت.

ایجــاد مهدکودک های اختصاصی برای کودکان بالای 4 سال و فرصت تحصیل رایگان برای فرزندان از دیگر اقدامات کشور انگلیس برای مقابله با کاهش رشد جمعیت است.

به گزارش مرکز آمار اروپا، کشــور آلمان با نرخ رشــد 37/1 درصدی، از دیگر کشور های اروپایی است که با مشــکل کاهش نرخ رشد جمعیت مواجه است.

بیشترین سهم زنان بدون کودک در اتحادیه اروپا به کشــور آلمان تعلق دارد. دولت آلمان مرخصی زایمان مادران را به 14 هفته افزایش داده و 36 ماه مرخصی مشروط در اختیار والدین قرار می دهد. از دیگر سیاست های تشویقی در دستور کار دولت آلمان، کاهش و یا قطع مالیات برای یک دوره زمانی است. حذف شهریه کودکستان ها نیز از دیگر اقدامات تشویقی دولت آلمان با هدف افزایش جمعیت به شمار می آید.

در این کشورها موضوعات فرهنگی نیز به کمک سیاست های  رشد موالید آماده و با تهیه فیلم های سینمایی و انیمیشن های جذاب ضمن تشویق خانواده ها به فرزند آوری هر موضوعی را که به نوعی  جایگزین فرزند می شود را تقبیح کنند.

در همین حال حتی در پذیرش مهاجران  و اتباع خارجی و اعطای تابعیت به پناهندگان خارجی فرزند داشتن یکی از عوامل تاثیر گذار در اعطای شهروندی است .

اکنون که جمعیت بومی اروپا به تدریج در حال کاهش است و به سرعت به زادآوری صفر نزدیک می شود، سیاستمدارن غربی علاوه بر ایجاد شرایط مساعد برای ازدیاد جمعیت، از پناهندگان و اتباع خارجی کمک گرفته و حتی به قیمت تغییر بافت جمعیت کشور حاضر به افزایش جمعیت تابع هستند. به چنین کشورهایی، کشورهای مهاجرپذیر و «چند فرهنگی» گفته می شود.

سیاست ها و برنامه ریزی های خرد و کلان و هرگونه تصمیم گیری برای ترقی و پیشرفت همه موضوعاتی هستند که عملیاتی و اجرایی شدن آن ها در گرو مجری آن است.

نداشتن جمعیت جوان و مجریان باانگیزه می تواند بهترین و بی نقص ترین قواعد را بی ارزش و بی اثر کند. جمعیت جوان و مولد در محاسبات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آنقدر مهم و موثر است که جمعیت یکی از عناصر تشکیل دهنده کشور است و در خصوص اهمیت جمعیت موثر همانقدر باید گفت که اگر چنین جمعیتی وجود نداشته و یا ضعیف باشد، کشور مفهومی نخواهد داشت و کشوری نیز وجود نخواهد داشت .

گزارش از عاطفه عبدی اینانلو

انتهای پیام/

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۷۱
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
محمدمهدی
۲۲:۰۱ ۲۲ خرداد ۱۳۹۹
دارن به طور غیر مستقیمی میگن تند تند ازدواج و زاد و ولد کنید
خب راست هم میگن
United States of America
ناشناس
۱۷:۵۷ ۰۷ فروردين ۱۳۹۹
یه زمانی تلویزیون رادیو روزنامه تابلوهای تبلیغاتی همه یک صدا میگفتن فرزند کمتر زندگی بهتر،چرا چون انگلیس میخواست جمعیت ایران کم بشه جنگ جهانی دوم چقدر جمعیت ایران از بین رفت جنگ ایرانو عراق ،تصادفات جاده ایی اینها همه کار دشمنه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۰۸ ۲۸ آبان ۱۳۹۷
واقعا این بازنشسته ها ناراحت کننده شدن
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۳۶ ۲۷ آبان ۱۳۹۷
مگه این بازنشسته ها میرن کنار که جا برا جوونا واز بشه و بتونن ازدواج کنن و بچه بیارن ؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۵۸ ۱۶ آبان ۱۳۹۷
مجردی خوبه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۴۸ ۱۴ آبان ۱۳۹۷
نرخ ازدواج کاهش پیدا کرده
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۱۵ ۱۴ آبان ۱۳۹۷
سلام من افغانستانیم هفت تا بچه دارم خودم کارگر چهارده می ایستم واقعا فقط پول نون آگه گیرم بیاد خدا یا مهدی موعود رابرسان
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۵۳ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
برای جوانان این جمعیت 80 میلیونی کار مشکل پیدا می شه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۱۲ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
چه کار مثبتی برای افزایش جمعیت انجام شده فقط و فقط هزینه زایمان اونم به صورت طبیعی رو کاهش دادید اون همه هزینه ای که در دوران بار داری و بعد ان انجام میشه این چیزی نیست در مقابلش، با حلوا حلوا گفتن دهن کسی شیرین نمیشه باید یه کار مثبت کرد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۱۰ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
یارانه نوازادن 97رو پداخت نمی کنن..چرا.............
پوشک بچه سه برابر شد چرا...................
همه چیزی قیمتش دو سه برابر شد............حقوق ماهانه اگه داشته باشیم .....کمتر هم شد.................چرا
بعد بچه بیاریم ............چرا؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
Iran (Islamic Republic of)
reza
۱۴:۰۳ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من یه جوون 29 ساله ام والله از وقتی یادم میاد دارم کار میکنم و هیچ خلافی هم ندارم. اما تا میام ازدواج کنم میبینم واقعا نمیشه .الان یا باید مثل 30 سال پیش ازدواج کرد که با پیشرفت دنیا و زندگی مردم هیشکی نمیتونه یام که خونه اگه داشته باشی حداقل 100 میلیون نقد برای شروع زندگی میخای!
شما شرایط ازداج و مشکلات و بررسی کنین و حل کنین
Iran (Islamic Republic of)
reza
۱۴:۰۳ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من یه جوون 29 ساله ام والله از وقتی یادم میاد دارم کار میکنم و هیچ خلافی هم ندارم. اما تا میام ازدواج کنم میبینم واقعا نمیشه .الان یا باید مثل 30 سال پیش ازدواج کرد که با پیشرفت دنیا و زندگی مردم هیشکی نمیتونه یام که خونه اگه داشته باشی حداقل 100 میلیون نقد برای شروع زندگی میخای!
شما شرایط ازداج و مشکلات و بررسی کنین و حل کنین
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۳۵ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
حقوق دریافتی الان با این وضع گرونی فقط کفاف یک نفر رو میده بعد چطور انتظار ازدواج و حتی تشکیل خانواده داد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۳۲ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
1-برای زنان کارمند اگه فرزند بیاورند 6 ماه مرخصی با حقوق میده ولی زنان خانه دار چی ؟ هیچ در حال که زنان خانه دار شرایط بهتری براب فرزند آوری دارند
2- در همین سبد جبرانی تورم اخیر گفته به حقوق زیر 3 میلیون تعلق میگیره ولی اصلا تعداد افراد خانوار را در نظر نگرفته یعنی به خانواده ای که حقوقشان 2900000 است و فرزند ندارند تعلق میگیره ولی به کسی که 3100000 حقوق میگیره ولی 3 فرزند داره تعلق نمیگیره
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۱۵ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
یکی از دوستام میخواست امثال اقدام به بچه آوردن کنه، بعد همینجوریش هزینه ها سرسام آور هست، امسال همون هزینه هاچند برابر شدن، و این دوست ما منصرف شد، به این فکر کنید چند هزار نفر امسال انصراف دادن برای بچه آوردن، از هزینه های غلبارگری تا سونو و آزمایش ها بگیر تا الی آخر و بعد دنیا اومدن هزینه پوشک تا الی آخر، در کل من خودم فرزند 2 ساله دارم و تازه دارم بچه از پوشک میگیریم، خیلی خیلی هزینه ها زیاده، وقتی بچه میارید باید جای بیشتری بگیرید و بیشتر کار کنید تا بتونید اجاره خوبه بدید و الی آخر...
واقعیت تلخه...
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۱۸ ۲۶ بهمن ۱۳۹۸
بنظرم مسولین شیرخشک پوشاک بچه وهزینه بچه روباید کپنی کنند!!!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۱۴ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
گرانی های اخیرو سالهای پیش نشان داد
Iran (Islamic Republic of)
سعید
۱۳:۰۹ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
یک ساعت نمیتواند قیمت جنس را ثابت نگه دارند
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
ناشناس
۱۲:۱۶ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
نگهداری فرزند سخت شده .فکری برای این موضوع کنید ...
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۱۱ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من فقط یه دونه بچه دارم هنوز12 ساله است . من21 سالم بود که ازدواج کردم چون کار داشتم و پدرم هم وضع مالی خوب داشت ولی الان زندگی خیلی مشگل شده و کار کردن
Iran (Islamic Republic of)
ابوالفضل رمضانی
۱۱:۵۰ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
داداش ما خودمونم زیادی هستیم برامون کار نیست یکی دیگرم بد بخت کنیم
بزار تنهایی خودمون با شیم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۴۱ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
همه گذاشتن تک فرزندی این خیلی بده اینده خوبی نداره و کشورر رو به پیری میره طبیعیه علتش هم گرونیه
Iran (Islamic Republic of)
علیرضا قربانزاده
۱۱:۳۸ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
تنها دلیل پیر شدن جامعه فقط و فقط گرونی هستش همینطور که خیلی از دوستان گفتند تو این شرایط به نظر شما میشه ازدواج کرد؟ قیمت مسکن ( اجاره و خرید)، لوازم خانگی، تالار، آرایشگاه، فیلمبردار و طلا به آدم اجازه نمیده که ازدواج کنه. حالا اگه آدم ازدواج هم بکنه با این وضعیت قیمت خوراک و پوشاک چطور میشه بچه داری کنی اونم چند تا. اگه میشه با وام ۱۵ تومنی زن گرفت و میشه با ۴۵ تومن یارانه بچه بزرگ کرد به ما هم راهش رو نشون بدید
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۲:۵۳ ۲۰ بهمن ۱۳۹۸
البته تقصیرخانمها نیس ازالان خودشونو سفت وسخت نشون میرن ک نگن ما بی کس وکاریم چونکاگه بخوان ازاول نامزدی ب مردها اسون بگیرن وسطای زندگی شوهرشون بشون میگه توهمونی بودی ک ازخدات بود بامن ازدواج کنی ک هیچی دوران نامزادیت ن ازازم سرویس طلا خواستی ن ازم اینوخواستی ن ازم اونوخواستی بعدطرف فکرمیکنه زنش بی صحاب بوده که ک براش گذشت کرده واون زنه هم مظلومه ک بعدها شوهرش بهش ظلم میکنه و...پس دیگه نگین ب مردها اسون بگیرن بعضیهاشون فکرمیکنند یتیم گیراوردن اگه واقعا ادم خوبی باشن میشه بهشون اسون گرف درغییراین صورت ن بایدسخت گرفت..
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۰۲ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
بابا با این وضعیت چطور میشه زندگی کرد آخه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۴۴ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من عاشق ازدواج هستم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۴۳ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من زن میخوام
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۴۲ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
منم مجردم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۴۸ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
منم همینطور،گرونی ها بیکاری اقتصاد همه شون باعث این وضعیت هستند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۳۸ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من میخوام ازدواج کنم و همسر داشته باشم و بچه بیارم اما پولش رو ندارم چیکار کنم ؟
Iran (Islamic Republic of)
artemis
۱۰:۳۷ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
فقط یه فکری به حال زنان خانه دار بکنین... همه تصمیمات قانون برای زنان شاغله..مرخصی زایمان و حقوق.... ولی کسی به فکر زنان خانه دار نیست.... انگار هیچ حقی ندارن... مگه اونا بیمه و حقوق نمیخوان.... مگه بارداری خانه دارا با شاغلا فرق میکنه که به اونا مرخصی و حقوق میدن به خانه دارا نمیدن.....
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۳۷ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من عاشق زندگی با تعهد هستم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۳۶ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من عاشق ازدواج هستم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۳۲ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
کی میتونه خرج بچه رو بده، ؟ با این وضعیت گرونی
Iran (Islamic Republic of)
م
۱۰:۲۷ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من ی بچه دارم و الان پشیمونم که اونو وارد ی جهنم کردم با این وضعیت و مشکلات گرونی

هر روز دارم افسرده تر میشم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۱۲ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من عاشق همسر هستم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۱۲ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
شما کجا زندگی می کنید؟
حقوق متوسط یک ایرانی 2 میلیون و 500 هزار تومن (اکثرا کمتر است) تازه خیلی از نهادها مثلا شش و هفت ماه که حقوق نگرفتند (یعنی همین حقوقتون هیچ زمانتی نداره که همین دوزار حقوقتون هم آخر ماه گیرتون بیاد). بعد شما تو همین تهران می تونید با این حقوق خونه بخرید؟ یا اجاره کنید؟ خرج تحصیل و مهد کودک و اینها را نمی دونید؟ یک نفر عادی با حقوق کارمندی می تونی تو این کشور زندگی کنه؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۲۵ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من به فکر ازدواج نیستم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۱۲ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من عاشق ازدواج و تشکیل خانواده و تعهد و همسر داری هستم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۱۱ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من بچه زیاد میارم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۲:۵۴ ۲۰ بهمن ۱۳۹۸
اگه خودت ازگوشنگی نمردی بجه بیارتا میتونی!!!
Iran (Islamic Republic of)
مجید
۱۰:۱۱ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
مردم از گرانی و بی پولی نون ندارن خودشون بخورن ، چه منطقی میگه که با این وضعیت موجود که روز به روز هم بدتر و بدتر میشه طرف باید ازدواج کنه و بچه هم بیاره ، اشتباهه ، نه شغلی هست نه درآمدی و نه هیچگونه پولی ، بخدا مردم عزیز ما خیلی نجیبن حقشون این نبود و نیست ، واقعاً جای تاسفه ، خداوند تبارک و تعالی به فریادمون برسه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۱۱ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من بچه زیاد میارم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۰۰ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من بچه زیاد میارم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۰۰ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
مجردی بهترینه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۰۰ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من 14 تا بچه میارم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۰۰ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
تا کی باید خودمونو گول بزنیم ؟؟؟ این وضعیته؟؟/ با این گرونی میشه ازدواج کرد ؟؟ بریو خواستگاری طرف خانواده دختر میگن 4 قلم جنس کالا باید بخرید حالا به فرض قبول کنیم با گرونی میشه یخچال الان کمی 10 میلیونه بعد انتظار دارید ما ازدواج کنیم و بچه هم بیاریم ؟؟؟؟!!!
واویلا میشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۰۰ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من عمرا به فکر ازدواج باشم الانم سنم 37 سالمه . چون گرونی هست نمیتونم کالا بخرم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۰۰ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
عجب.........///!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۵۹ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
مجردی بمونیم بهتره تا اینکه بدبخت بشیم خودمونو به قرض بندازیم با گرونی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۵۹ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من میخوام ازدواج کنم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۵۹ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من میخوام زن بگیرم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۵۹ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من زن میخوام همدم میخوام
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۵۹ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من ازدواج میخوام
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۵۸ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من زن میخوام
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۵۸ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
شما پولشو بدین ما درر آینده به فکر بچه هم میشیم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۵۸ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
ای داد وبیداد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۵۱ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
ماکه اومدیم به دنیا چه گلی به سر خانواده زدیم که بچه های مابزنن
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۴۲ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
با این فشار اقتصادی و گرانی شکم خودمون به زور سیر میکنیم
Iran (Islamic Republic of)
بهزاد
۰۹:۳۸ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
با این وضعیت اقتصادی و معیشتی بد توقع دارین جوونا ازدواج کنن؟
من به شخصه تو ۳۰ سالگی قید ازدواجو زدم
Iran (Islamic Republic of)
m
۰۹:۱۸ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
یعنی چی
Iran (Islamic Republic of)
Abc
۰۹:۱۷ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
ایران کشش حدود 30 الی 40 میلیون نفر رادارد. در این صورت این افراد نیز زندگی همراه با آسایش خواهند داشت.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۳:۰۷ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
پس افغانی ها و پاکستانی ها چی میشن تو ایران؟!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۱۵ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
کسی از ازدواج و تشکیل خانواده و فرزند آوری بدش نمیاد و همه مشتاق هستن فقط پولشو ندارن
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۱۳ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
با این همه مشکلات از جمله تامین اجتماعی، کار، نوسانات اقتصادی و از همه مهمتر تحصیلی که قرار بود رایگان باشه و الان پولی بچه اوردن یعنی تباه کردن یه زندگی دیگه.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۱۳ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
با این همه مشکلات از جمله تامین اجتماعی، کار، نوسانات اقتصادی و از همه مهمتر تحصیلی که قرار بود رایگان باشه و الان پولی بچه اوردن یعنی تباه کردن یه زندگی دیگه.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۱۳ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
با این گرانی چطور میشه ازدواج کرد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۰۹ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
با کدوم کار و پول ازدواج کنیم و فرزند بیاریم ؟! شما به ما پول بدین ما ازدواج می کنیم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۰۷ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
بلایی که سر دهه شصت اومد . کاهش جمغیت هم از این ناشی میشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۴۸ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
من عمرا ازدواج کنم با این وضعیت گرونی بزاریم سن ازدواج بره بالا
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۴۰ ۱۳ آبان ۱۳۹۷
امید ب زندگی کم باشه وکارنباشه فقرباشه معمولا مردم ببشتر ب تک فرزندی فکرمیکنندوگرانی هم باشه البته ورفاه وخدمات کم باشه
آخرین اخبار