به گزارش خبرنگار حوزه تجسمی گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ طنز پدیدهای است خداداد که کمابیش در وجود هر انسانی دیده میشود؛ اما هر کسی به مقام طنازی نمیرسد. طناز شدن و طناز ماندن شرایطی را میطلبد که در وجود هر کسی متجلی نیست. کاریکاتور، در ابتدا به عنوان تصاویر خندهآور و فکاهی میان مردم رایج بود. در کتب قدیمی نیز میتوان نمونههایی از آنها را به چشم دید. سالیان سال وضع بدین گونه بود تا اینکه هنرمندان این عرصه به این مهم پی بردند که کاریکاتور تواناییهایی بیش از این دارد. بعدها کاریکاتوریستهای زیادی روی به کاریکاتورهای اجتماعی و سیاسی آوردند که تاثیر آنها بسیار بیشتر از مقالات تند سیاسی و اجتماعی بود. این گونه کاریکاتورها، خیلی زود جای خود را در محافل هنری و نشریات باز کرده و شهرتشان عالمگیر شد. در کشور ما نیز کاریکاتورهای خلاقانه و تاثیرگذار، خیلی زود به جایگاه مطلوب دست یافتند. هر چند که دستگاههای دولتی و غیردولتی با آن زاویه داشتند. امروزه در ایران و جهان کاریکاتوریستهایی هستند که شهرتشان مرزها را درنوردیده است. در حوزه هنری نمایشگاهی با نام "دونالد سلمان" در حال برگزاری است که سید مسعود شجاعی طباطبایی آثاری را با موضوع ترامپ، آل یهود و آل سعود در قالب کاریکاتور طراحی کرده . بر همین اساس با مهمانان این نمایشگاه درخصوص اهمیت و تاثیر کاریکاتور روی مخاطبان گفت و گویی داشتیم که در ادامه صحبت های آنها را می خوانید؛
در نمایشگاه "دونالد سلمان" همزمان با استکبار ستیزی آثاری را به نمایش گذاشتم تا مسائل روز را در قالب کاریکاتور بیان کنم و خوی واقعی کشورهایی که خودشان را برتر و نژاد ویژه میدانند را نشان دهم. رسانههای غربی رفتاری دوگانه دارند و زمانی که اتفاقی رخ میدهد، سکوت میکنند و این اوج فاجعه است. وظیفه ما در عرصه تصویر خیلی مهم و جدی است. من از طریق کاریکاتور تلاش میکنم ظلم و ستیزه جویی کشورهای دیگر را به نمایش بگذارم. کاریکاتور زبان تیزی دارد و با یک قلم میتواند کشوری را به ستوه آورد.
تابلوهایی که در این نمایشگاه به دیوار نصب شده در خصوص ظلم ستیزی آمریکا و آل سعود و آل یهود است و تصاویری که به نمایش گذاشته حاکی از ظلم و جور آنها. زبان کاریکاتور میتواند ابزار بسیار مهمی در نقد سیاستهای آمریکا باشد، به شرطی که به آن توجه لازم شود و امکان نمایش آثار مربوطه نیز به شکل مطلوبی در جشنوارههای خارجی فراهم باشد. زبان کاریکاتور بهنوعی با طنز درآمیخته شده، برای همین شاید در بسیاری از قسمتها که امکان نقد وجود نداشته باشد با زبان کاریکاتور بتوان حرفهای مورد نظر را زد. مسعود شجاعی در آثار خود همیشه نقدهایی درخصوص موضوعات روز دنیا داشته که بازتابهای خوبی را به دنبال داشته است. کاریکاتور زبان بین المللی دارد و نسبت به مسائل روز به سرعت واکنش نشان میدهد و تأثیرات بسزایی در انتقال مفاهیم دارد.
کاریکاتور طنز تصویری است و همچون ادبیات کلمات و تصاویر را با اغراق و بزرگ نمایی به مخاطبان منتقل میکند. به طوری که برای تمام زبانها قابل ترجمه است. تابلویی را در این نمایشگاه دیدم که درمورد جمال خاشقچی بود و مخاطب با دیدنش تمام مطالب را از این ماجرا متوجه میشد. این هنر خلقانه طراح است که در کوتاهترین زمان اصل مطلب را بیان میکند. در حال حاضر رساندن صدا و فریاد مظلوم وظیفه تمام مردم است و کاریکاتور هم متعالیترین طنز است و میتواند صدای مظلوم را به گوش همگان برساند. این آثار هنری هستند که اشاعه آن دولتمردان را به واکنش و اعتراض وا میدارد و این واکنشها یعنی ما موفق عمل کردیم و توانستیم قدم درستی در این زمینه برداریم.
زبان کاریکاتور با نفوذترین صدایی است که فراتر از مرزها میتواند حرکت کرده و مفهومش را منتقل کند، صراحت بیانی که در آن نهفته از شیرینیهای این رشته هنری است که مخاطبان بسیاری را به خود جلب کرده است. محوریت آثار نمایشگاه دونالد سلمان جنگ افروزی آمریکا را نشان میدهد. زمانی که به تاریخ نگاهی میاندازیم، در صد سال اخیر هر جنگی که صورت گرفته پای آمریکا در میان بوده است و مسعود شجاعی هم در این آثار به خوبی به آن اشاره کرده است. مثلا یک اثری که در اینجا دیدم تصویری از سکوهای قهرمانی بود که رتبه اول را آمریکا در جنگ گرفته و این نشان میدهد آمریکا در جنگ افروزی هر چقدر هم رتبه اول را به خود اختصاص دهد، اما باز هم تنزل یافته است.
انتهای پیام/