به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز؛ نگاهی گذرا، به ترجمه‌ی آثار سعدی به زبان‌های اروپایی نشان می‌دهد که شیخ اجل بسیار پیش‌تر از دیگر سخن‌سرایان نامدار پارسی‌زبان، شهرت جهانی یافته و کلامش بر زبان خاص و عام افتاده است.

برای نخستین بار در اوایل قرن هفدهم آندره دوریه منتخبی از "گلستان سعدی" را به زبان فرانسه ترجمه کرد و این ترجمه سرآغازی برای معرفی سعدی در فرانسه و دیگر کشور‌ها شد.

بزرگانی از جمله آندره ژید، ارنست رنان، باربیه دومنار، اولئاریوس، هردر، روکرت و گوته تحت تاثیر کلام شیرین استاد سخن، سعدی شیرازی قرار گرفتند و شیوایی سخنش را تحسین کردند.

هرچند ترجمه‌ها تاثیر گذار بود اما کسانی آثار شیخ اجل را ترجمه کردند که فارسی زبان نبودند، باهمت عبدالمحمود رضوانی کم نظیرترین ترجمه گلستان سعدی از فارسی به انگلیسی ترجمه شد.

ترجمه‌ای که برای انتقال تمام و کمال شکوه کار استاد مسلم زبان فارسی ده سال زمان برد.

دکتر عبدالمحمود رضوانی فعالیت‌های بی شماری را در کارنامه علمی خود به ثبت رسانده است که از آن جمله، به تدریس در دانشگاه ، ترجمه وتهیه مطلب دربیش از ۶۰۰ شماره از نشریه اخباراقتصادی رویترز، عضویت در هیات علمی دانشگاه آمریکایی علوم انسانی و دبیرکل انجمن مترجمان ایران اشاره کرد.

وی در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز؛ علت ترجمه گلستان از فارسی به انگلیسی را عشق و ارادت به زبان فارسی برشمرد و گفت: آنجا که عشق خیمه زَنَد، جای عقل نیست!

غوغا بود دو پادشه اندر ولایتی...

این فعالیت‌ها فقط با عشق می‌تواند صورت بگیرد.

مترجم گلستان سعدی از زمان کودکی به واسطه پدر با آثار شیخ اجل سعدی شیرین سخن آشنا شده است.

رضوانی معتقداست پدرش مانند یک معلم فطری با ظرافت خاصی کلام سعدی را به او آموخته است.

او در سال ۶۰ تا ۶۲ مسئول اخبار اقتصادی بوده و در آنجا از ترجمه و مشکلاتش آگاه شده است. دبیر کل انجمن مترجمان ایران بودن او را به این فکر انداخته که چرا آثار بزرگان ادبیات ما را خارجی‌ها ترجمه می‌کنند.

به گفته این مترجم صاحب نام ، در ایران وقتی از ترجمه یاد می‌شود همه فکر می‌کنند که زبان مقصد لزوما فارسی است و همه به فارسی ترجمه می‌کنند و ندرتاً کسی از فارسی به انگلیسی ترجمه کرده است.

دبیر کل سابق انجمن مترجمان ایران با تسلطی که بر ادبیات فارسی دارد پس از مطالعه ترجمه خیام فیتس جرالد،  پی برده است که این اصلا ترجمه نیست بلکه برداشت و اندیشه خیام است که نوشته شده و برقراری یک تناظر یک به یک بین ادبیات خیام با ترجمه‌ی او تقریبا غیر ممکن است.

رضوانی عنوان کرد: وقتی به سراغ گلستان رفتم مانند کودک نوپایی بودم که می‌خواست اورست را فتح کند.

او بعد از بررسی‌های بسیار و خواندن ترجمه‌های انگلسی گلستان سعدی پی برده است ترجمه جیمز راس انگلیسی که حدود ۲۰۰ سال پیش انجام شده بهترین ترجمه است. اما این ترجمه هم کمی مشکل دارد و سوء تعبیر‌هایی در آن به چشم می‌خورد و مترجم برخی واژه‌ها را به غلط فهمیده است.

به گفته رضوانی ایهام و ابهامات برای جیمز راس واضح نبوده و برداشت درستی نداشته است، سجع نیز در ترجمه او دیده نمی‌شود و از صنایع ادبی نیز چیزی به چشم نمی‌خورد.

این مترجم با سابقه با بیان این که من شعر را به شعر ترجمه کردم گفت: درواقع در ترجمه چهار عامل وجود دارد: زبان مبدا، زبان مقصد، اشراف به موضوع و اصل امانت در ترجمه. من سعی کردم تا امانت در ترجمه رعایت شود.

مترجم گلستان سعدی گفت: دنیا ادبیات فارسی را باشعر می‌شناسد با ترجمه گلستان سعدی دنیا پی خواهد بردما ادبیات داستانی حتی در سطح مینیمالیستی هم داریم. ضمن آن که سعدی متعلق به مکان و زمان خاصی نیست و کلامش برای بشریت است.

رضوانی ترجمه گزیده‌ ای از آثار ادیبان فارسی را برنامه بعدی خود برشمرد.

با توجه به این که ترجمه گلستان سعدی عبدالمحمود رضوانی از فارسی به انگلیسی مورد تایید یونسکو است، این کتاب گام بلندی در جهت شناساندن تفکر ایرانی به جهانیان خواهد شد.

ترجمه انگلیسی گلستان سعدی توسط انتشارات دانشگاه شیراز و با حمایت کمیسیون ملی یونسکو در دو جلد و هر جلد در ۱۰۰۰ نسخه چاپ و منتشر شده است.

مهدی مستکین مشاور فرهنگی کمیسیون ملی یونسکو که در مراسم رونمایی از ترجمه گلستان سعدی که به همت دانشگاه شیراز حضور داشت در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز؛ گفت: ترجمه حاضر کم نظیرترین ترجمه این اثر ارزشمند ادبی در ۴۰۰ سال گذشته است.

اوی افزود: عبدالمحمود رضوانی طی پنجاه سال انس با سعدی و با شناخت کامل از نثر سهل و اندیشه‌های شیخ اجل و تسلط همه جانبه بر زبان انگلیسی، کار ترجمه این اثر را در طول ۱۰ سال انجام داده است.

مستکین که مسوولیت پی گیری ثبت جهانی مشاهیر ایران در یونسکو را دارد گفت: تا کنون نام ۳۵ تن از بزرگان ایران در فهرست مشاهیر و گرامیداشت‌های یونسکو به ثبت رسیده است.

مشاور فرهنگی کمیسیون ملی یونسکو استان فارس را با داشتن مشاهیر بسیار و مکان‌های تاریخی یکی از منابع غنی برشمرد و گفت: بزرگانی ازجمله سعدی، حافظ، ملاصدرا، قطب الدین شیرازی، سیبویه در این فهرست قرارگرفته است و طیف وسیعی از بزرگان را در دست بررسی برای ثبت جهانی داریم.

وی فعالیت دیگر در کمسیون فرهنگی یونسکو را حفاظت از میراث مادی عنوان کرد و افزود :در حوزه استان فارس آثار گران ارجی، چون تخت جمشید، ارگ کریم خان و بسیاری از بنا‌هایی معرف هویت و جایگاه وزین ایران درتاریخ بین الملل قرار دارد.

مستکین با اشاره به اینکه  گردشگری فرهنگی بعنوان دومین صنعت در آمدزا‌ی جهان تبدیل شده است گفت: فارس ظرفیت فوق العاده‌ای برای جلب گردشگر دارد.

بیشترین ثبت جهانی در آثارمادی ایران که حدود ۲۲ اثر در حوزه مادی است عمدتا از این استان بوده است.

وی گفت: ثبت جهانی محور ساسانی یک اتفاق ارزشمند بود و تلاش برای ثبت جهانی مجموعه زندیه و بافت تاریخی شیراز ادامه دارد تا مانند شهرتاریخی یزد به ثبت جهانی برسد.

این مقام مسوول رسیدن به این هدف را نیازمند حمایت و یاری همه مردم و مسولان برای حفاظت از این آثار تاریخی در حد استاندارد‌های جهانی دانست.

مستکین گفت: از حدود ۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون گردشگر در جهان ایران به دلایل مختلف سهم اندکی از این خیل گردشگران داشته است.

او افزود: تقاضا‌های بسیاری برای ورود گردشگر داریم. روال چنین است که گردشگران جهانی برای ورود به یک کشور وارد سایت یونسکو می‌شوند و به آثار و میراث جهانی آن کشور توجه می‌کند.

به گفته مشاور فرهنگی کمسیون ملی یونسکو اثری که به ثبت جهانی می‌رسد میراث مشترک بشری می‌خوانند و آثاری مانند دیوارچین، تخت جمشید، شهرتاریخی یزد را متعلق به بشریت می‌دانند.

این مقام مسئول  از میراث ناملموسی مانند نوروز، تعزیه، شب یلدا که بیانگر فرهنگ و تمدن ایرانی است، بعنوان میراث ارزشمند ایرانی یاد کرد .

وی افزود: ما مدت هاست در تلاش هستیم شیراز به عنوان شهر خلاق ادبی ثبت شود که برای این کار همدلی‌های ارزشمندی بانهادهایی، چون شهرداری، دانشگاه شیراز و انجمن دوستداران حافظ صورت گرفته است و امیدواریم به زودی این تلاش‌ها به نتیجه برسد.
انتهای پیام/م

رونمایی از ترجمه نفیس گلستان سعدی