به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بوشهر، خرما قبل از اینکه به میوه تکامل یافته تبدیل شود شکوفه‌ای دارد به نام طاره، که به رنگ سفید وشیری است و بوی مطبوع و طعمی گس دارد. طاره کمی که رشد کرد، به شکل دایره یا بیضی سبز رنگ در می‌آید که در گویش بوشهری به آن «پَهَک» می‌گویند. این محصول در مرحله بعد به «خارَک»، تبدیل می‎شود که در بعضی از گونه‌ها زرد است و در بعضی دیگر، قرمز.

در بعضی از گونه‌های نخل، خارک شیرین و قابل خوردن است، اما در بعضی از گونه‌ها باید صبر کرد تا رطب به دست آید. خرما آخرین محصول درخت نخل است.

خرما سرشار از ویتامین‌ها از جمله A-B-C-E است، همچنین فلزات معدنی مثل فسفر، کلسیم، آهن، ید و منیزیم دارد و ضد سرطان به شمار می‌رود.

این میوه برای تقویت شنوایی و بینایی مفید است، دردکمر و مفاصل را التیام می‌دهد و برای درد سینه و ریه مناسب است. همچنین به علت داشتن فسفر و منیزیم موجب تقویت حافظه می‌شود.

بوشهر یکی از استان‌های خرماخیز کشور

بوشهر یکی از استان‌هایی است که درخت نخل به خوبی در آن پرورش می‌یابد. در این استان ۶ میلیون اصله نخل وجود دارد و سالانه بیش از ۱۵۰ هزار تن خرما تولید می‌شود.

در این میان، شهرستان دشتستان با داشتن حدود چهار میلیون اصله نخل ۷۰ درصد خرمای این استان را تامین می‌کند.

گنتار، بریمی، کبکاب، خاصویی، شکر، شیخالی، شاهانی، زاهدی و استعمران از جمله گونه‌هایی است که در این استان بیشتر کشت می‎شوند و هرکدام از لحاظ اندازه و مزه متفاوت هستند.

برای مثال گونه شکر با شکلی ظریف شیرین‌تر از بقیه خرماهاست، یا کبکاب درشت‌تر است ورنگی روشن دارد، یا رنگ شیخالی رنگی تیره‌تر است.

موارد مصرف خرما

رنگینک دسر پرطرفداری است که با خرما تهیه می‌شود. برای تهیه این دسر هسته خرما را جدا می‎کنند و به جایش مغز گردو می‌گذارند. پس از چیدن خرما‌ها در ظرف مورد نظر، آرد و روغن تفت داده شده را روی آن می‌ریزند و با دارچین و پودر پسته تزیین می‌کنند.

حلوا خرمایی دسر دیگری است که با خرما تهیه می‎شود. خرما را پس از هسته گرفتن با آرد و روغن تفت داده شده مخلوط می‌کنند.

از خرما در تهیه خمیر نانی محلی به نام «گرده» نیز استفاده می‌شود.

مردم استان بوشهر در فصل تابستان خرما را با کشک، لورک (از دوغ تهیه می‌شود) و ماست سرو می‎کنند و در زمستان با ارده وکنجد می‌خورند.

شیره خرما یکی دیگر ازفرآورده‌های خرماست که بسیار مقوی است و پس از مخلوط شدن با ارده به عنوان صبحانه‌ای مناسب برای روز‌های سرد زمستان استفاده می‌شود.

از هسته خرما نیز برای تهیه نوعی آرد، دم کرده و حتی کار‌های هنری استفاده می‌کنند.

از برگ درخت نخل هم انواع صنایع دستی تهیه می‌شود.

با این اوصاف همه اجزای درخت نخل قابل استفاده است و هیچ جزء آن دور ریختنی نیست.

وقتی بعضی از افراد طرفدار خرما نیستند

با همه خواصی که خرما دارد، در بین برخی افراد به ویژه کودکان نتوانسته جای خودش را پیدا کند.

علی که ۵ سال دارد می‌گوید، خرما را اصلا دوست ندارد و رضا که کلاس پنجم دبستان است از یکنواختی طعم این میوه می‌گوید و آرزو دارد که بشود طعم این میوه را تغییر داد.

به همین بهانه به سراغ کارگاهی می‌‎رویم که تلاش کرده خرما را برای این افراد دلپذیر کند.

این کارگاه در روستای بندرگاه است، که ۲۰ دقیقه با بوشهر فاصله دارد و در ساحل خلیج فارس واقع شده است.

در این کارگاه، خرما با طعم‌های متفاوتی فرآوری می‌شود؛ با طعم‌های موزی، توت فرنگی، شکلاتی، قهوه وشیری.

رضا جوکار که فعالیتش را از سال ۹۲ در حوزه فرآورده‌های سنتی خرما مثل توپک خرمایی و رنگینک شروع کرده بود، حالا با خریداری دستگاه‌های صنعتی و به روز، خرما را با طعم‌های متفاوت فرآوری می‌کند.

او در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بوشهر، می‌گوید: همیشه به این فکر می‌کردم که چه کار‌هایی می‌توان روی خرما انجام داد که بازارپسندی داشته باشد و همه سنین مخاطبش باشند؛ همچنین بتوان ارزش افزوده برای این محصول ایجاد کرد.

این تولیدکننده ادامه می‌دهد: با انجام آزمایش‌هایی توانستم طعم و مزه‌های سازگار را شناسایی کنم و کارم را در زمینه فرآوری خرما با طعم‌های مختلف شروع کنم.

به گفته او، کودکان دو طعم توت فرنگی و موزی را بیشتر دوست دارند.

جوکار می‌گوید: اکنون کارگاه در دو نوبت، فعالیت می‌کند و ظرفیت تولید صد تن محصول را داریم.

این کارآفرین بیان می‌کند: با این دستگاه‌های جدید توانسته‌ایم محصولاتی تولید کنیم که در خارج از کشور هم مخاطب داشته باشد و اکنون به قطر صادرات داریم و حتی از کشور عمان سفارش داشته ایم که خط تولیدمان را در این کشور راه اندازی کنیم.

او می‎گوید: از برخی کشور‌های آسیایی هم سفارش کار گرفته‌ایم و به کشور‌های اروپایی هم نمونه کار فرستاده‌ایم.

این تولیدکننده خوراک کارگاهش را از نخلستان‌های استان تامین می‌کند، به ویژه خرمای کبکاب دشتستان اکنون در این کارگاه ۱۲ نفر کار می‌کنند.

یکی از آن‌ها خانم تاج الدین است که از فروردین به این مجموعه افزوده شده است.

او از روند کارش می‌گوید: اول خرما را تمیز می‌کنیم و پس از شست وشو، هسته می‌گیریم و مغز بادام و فندق به جای آن می‌گذاریم. سپس، خرما‌ها با طعم‌های مختلف فرآوری و بعد هم بسته بندی و روانه بازار می‌شوند.

محصولات کارگاه نشان سلامت دارند که این محصول را از لحاظ بهداشتی تضمین می‌کنند مسئول کارگاه، از آزمایش مزه‌های جدید می‌گوید و اینکه درپی افزایش تنوع است.

طعم شیرین محصولات این کارگاه نه تنها کام افراد کشور خودمان ودیگر کشور‌ها را شیرین می‌کند بلکه می‌تواند نگرانی باغ‌داران استان بوشهر را برای بازاریابی محصولشان کمتر کند.

خاطره خواجگانی