نیروها و کادر حفاظت هواپیمایی در ابتدای فعالیت خود از نیرو‌هایی تشکیل شد که بیشتر در دوران دفاع مقدس و در مناطق مختلف عملیاتی و مناطق مرزی کردستان و مناطق عملیاتی جنوب کشور حضور داشتند.

آیا تامین امنیت تمامی پروازهای کشور بر عهده سپاه حفاظت هواپیمایی است؟

طبق توافقات انجام شده تامین امنیت پرواز‌های مسافربری و یا تجاری در حوزه کاری ما قرار دارد، اما اگر پروازی در حوزه نظامی و یا مربوط به دیگر نیروهای نظامی باشد، حفاظت این پروازها توسط کادر امنیتی همان نیرو انجام می‌شود. ولی به طور کلی تامین امنیت شرکت‌های هواپیمایی فعال کشور بر عهده سپاه حفاظت هواپیمایی قرار دارد. با تلاش سپاه حفاظت هوایی و به یاری خداوند در دهه گذشته هیچ گونه عملیات هواپیماربایی رخ نداده است. زیرا هدف اصلی ما پیشگیری قبل از رخ دادن عملیات‌های تروریستی است.

اصول روند تامین امنیت پرواز‌ها در تمام دنیا به شکل مشترکی انجام می‌شود، اما در برخی موارد نحوه انجام این عملیات‌ها با سایر دنیا متفاوت است. در بحث پیشگیری‌ها و اقدامات در حوزه زمینی اشتراکاتی وجود دارد اما در بحث روش‌ها و تاکتیک‌ها تفاوت‌های زیادی با یکدیگر وجود دارد.

اصولاً روش‌ها و تاکتیک‌های ما مختص به خودمان است و  سایر کشور‌ها نیز بدین گونه عمل می کنند در این حوزه هر کشور و هر سیستم امنیتی تاکتیک‌های خاص خود را برای تامین امنیت پروازی خود اتخاذ می‌کند. به طور مثال تامین امنیت هواپیما‌های رژیم صهیونیستی حتی در فرودگاه‌های اروپا هم به وسیله تانک و نفربر انجام می‌شود.

تعامل حفاظت هواپیمایی در سفر‌های خارجی با فرودگاه و نیرو‌های امنیتی مقصد به چه صورت برقرار میشود؟ آیا با اینترپل همکاری مصداقی و مشخصی داشته اید و منجر به نتیجه شده است؟

برای شرکت‌های هواپیمایی داخلی و مقاصدی که در سطح جهان برای آنها درنظر گرفته می شود، قراردادی بین کشور خودمان و کشور مقصد انجام شده که یکی از بند‌های این قرارداد‌ با فرودگاه‌های مقصد در حوزه تامین امنیت شرکت‌های هواپیمایی داخلی است.

نحوه اتخاذ این توافق بدین گونه است که برای تامین امنیت هواپیما‌های داخلی در فرودگاه‌های خارجی یک هیئت مشترک تعیین شده و در این هیئت ملاحظات و موارد اساسی در حوزه تامین امنیت پرواز در نظر گرفته می شود و پس از آن به طرف خارجی ابلاغ و بعد از تامین نظر هیئت ایرانی، شرکت‌های هواپیمای داخلی مجاز به انجام پرواز  هستند.

در ابتدای تشکیل سپاه حفاظت هواپیمایی در سال ۶۷ ، هنوز چارچوب اصلی و حیطه بندی بین سپاه حفاظت و سایر ارگان‌ها نظیر واجا، ناجا و حراست‌ فرودگاه هنوز نهایی و تکمیل نشده بود و به همین دلیل شاهد مشکلاتی بودیم. ولی پس از سال ۶۷، چارچوب مسئولیت هر کدام از این نهاد‌ها همچون واجا، ناجا و حفاطت هوایی شرکت‌های هواپیمایی و حراست‌ها مشخص شد و خوشبختانه امروز با هماهنگی بین ارگان‌ها، کار‌ها به صورت سیستمی هماهنگ می شود. البته ممکن است در مواردی که کاری انجام می‌شود برخی مشکلات و نگرانی‌های هم وجود داشته باشد، ولی برگزاری با جلسات و هم اندیشی در این حوزه، این مشکلات و نگرانی‌ها برطرف خواهد شد.

دوستان و همکاران ما در حفاظت هوایی بیشتر بر اثر سوانح مجروح و یا شهید شدند. البته دوستان شخصی بنده یا در جبهه جنگ و یا در سوانح هوایی شهید شدند. من از سال ۶٣ که وارد فرودگاه شدم در تمام حوزه‌های امنیتی فعالیت داشتم و  خاطرات تلخ و شیرین بسیاری در حافظه خود دارم.

شیرین ترین خاطره من در سپاه حفاظت هواپیمایی مربوط به روزی بود که آزادگان عزیز وارد کشور شده و به آغوش ملت بازگشتند و تلخ‌ترین خاطره هم مربوط به سوانح و سقوط‌ هواپیما است.

البته یکی دیگر از خاطرات و تجربیات شیرین من در این حوزه راه اندازی بخش حفاظت هواپیمایی فرودگاه امام خمینی است که توسط سپاه حفاظت هواپیمایی و به کمک تمام ارگان‌های مرتبط نظیر پلیس و حراست اتفاق افتاد.

قاعدتاً طبق اصول امنیت پرواز نباید خانواده اعضای حفاظت هوایی در پرواز به همراه آنان حضور داشته باشند و تاکنون هم اینطور نبوده است.

در حوزه تجهیزات در چه جایگاهی قرار داریم؟ چه میزان از آن‌ها داخلی است؟ آیا فناوری ساخت ایکس رِی بومی شد؟

تجهیزات ما به دو شکل تامین می‌شود اولین مورد تامین تجهیزات امنیتی توسط سپاه حفاظت هواپیمایی بوده که معمولا تجهیزات به روز و طبق استاندارد‌های روز دنیا است. تجهیزات مربوط به بازرسی هم توسط شرکت فرودگاه‌ها تامین می‌شود که این تجهیزات با وجود تحریم ها در بیش از ۸۰ درصد فرودگاه‌های سطح کشور تهیه شده که تامین کننده امنیت کشورمان و همچنین تامین کننده امنیت کشور‌های اروپایی است.

با توجه به عملکرد سپاه حفاظت هواپیمایی طی این سال‌ها رتبه و امتیازی که سازمان بین‌المللی هواپیمایی (ایکائو) به این سپاه داده چه تغییراتی داشته است؟

سازمان‌های بین المللی بر اساس بند انکس ۱۷ ایکائو، عملکرد دستگاه‌های امنیتی در حوزه هوایی را مورد بررسی قرار داده و بر این اساس رتبه‌بندی آن‌ها را اعلام می‌کند. یکی از معیار‌های بررسی کیفیت آموزش‌هایی است که به نیرو‌های حفاظت هوایی داده می‌شود.

براساس تجربه ای که من دارم تا کنون ۴ بار این بازرسی و ارزیابی از عملکرد سپاه حفاظت هواپیمایی انجام شده و در آخرین بازرسی عملکرد ما حائز رتبه ممتاز شده که امیدوارم بتوانیم با فعالیت و زحمات کارکنان حفاظت هواپیمایی این رده بندی را حفظ کنیم.

روش‌ها و تاکتیک‌های ما در پرواز‌های داخلی و خارجی یکسان است البته در برخی از بخش ها تفاوت هایی وجود دارد، اما در سایر بخش‌ها روند فعالیت یکسان است البته تاکتیک‌های ما مختص خودمان بوده و جزییات آن قابل بیان نیست.

آیا تاکنون گروهک‌های تروریستی به ویژه (داعش) نیت سوقصدی به هواپیما‌های ما داشته اند؟

تهدیدات گروهک‌های تروریستی به ویژه داعش از ابتدا وجود داشته، ولی تاکنون نتوانسته‌اند هیچ گزندی را به هواپیما‌های ما وارد کنند.

آیا تابه حال از سوی کشور‌های خارجی جهت آموزش به کادر امنیت پرواز آن‌ها درخواستی داشته ایم؟

برخی کشور‌های منطقه به ما برای آموزش حفاظت هواپیمایی درخواست داده‌اند که یکی از این درخواست‌ها پذیرفته شد و انتقال تجربیات و مباحث آموزشی برای آن کشور انجام شد.