به گزارش حوزه ادبیات  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان،  نویسندگان و مولفان زیادی برای آشنایی کودکان با ادبیات و داستان‌های کهن بزرگان این سرزمین تلاش می‌کنند تا تکیه گاه داستانی بسیار خوبی برای فرزندان ایران فراهم کنند اما در این میان برخی مولفان به دلیل شرایط نامساعد اقتصادی از نوشتن کتاب‌های تازه سرباز زده و فقط به بازگردانی متون ادبی کهن می‌پردازند.

حسین فتاحی نویسنده و کارشناس آثار ادبی انتشارات قدیانی در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: ارتباط میان ادبیات داستانی کهن و کودکان از اولین قدم‌هایی است که در ادبیات کودک برداشته شده است. مهدی آذر یزدی مجموعه «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» را نوشت که توسط انتشارات امیرکبیر و در حدود سال‌های ۱۳۳۵ و ۱۳۳۶ منتشر شد و انسان‌های بزرگی هم بر آن کتاب مقدمه نوشتند.این کتاب هنوز هم بعد از  حدود ۵۰ سال جزءپرفروش‌های انتشارات امیرکبیر است و ۳ یا ۴ نسل آن را خوانده اند.

فتاحی با بیان اینکه بعد از او نویسندگان و شاعران بزرگی قبل و بعد از انقلاب در عرصه شعر و نثر متون کهن فعالیت‌ داشتند،گفت: شاعران و نویسندگان بزرگی مانند مولوی , سعدی و فردوسی و... متون کهنی پدید آورده اند که بسیار پر بار و میان ایرانیان شهرت دارد به همین علت سبب شد مولفان باسواد و بزرگ به بازگردانی متون بپردازند اما متاسفانه برخی اشخاصی که سواد خوبی در این حوزه نداشتند ، شروع به فعالیت کردند و روی متون ادبی بزرگان کار کردند که باعث ورود آسیب هایی به این حوزه شد.

وی با اشاره به اینکه والدین بیشتر به سراغ ادبیات کهن می‌روند، ادامه داد: اگر شما در نمایشگاه‌های کتاب به غرفه‌های کودک و نوجوان سر بزنید, ۸۰ درصد آن‌ها کتاب‌هایی از بازآفرینی و بازنویسی متون کهن هستند زیرا استقبال جامعه نسبت به این کتاب‌ها خوب بوده است. دلیل مراجعه والدین و کودکان به این کتاب‌ها این است که این آثار مربوط به  نویسندگان و شاعران بزرگی است و از طرفی هم بازگردانی متون به خوبی صورت گرفته است. از زمانی که مهدی آذر یزدی بنای این کار را گذاشت بسیاری از نویسندگان و ناشران این کار را دنبال کردند. کانون پرورش فکری یکی از معتبر‌ترین ناشران در حوزه کودک و نوجوان به این مسئله پرداخته است و ناشران دیگر  بعد از انقلاب روی کار آمده و در حوزه کودک و نوجوان برجسته شدند.

فتاحی با اشاره به این که دغدغه اصلی این ناشران معرفی آثار کهن با متن و داستانی پاکیزه و مناسب کودکان بوده است، بیان کرد: چند سال قبل انتشارات سوره مهر چند کتاب از متون کهن را با جلد خوب و انتشارات قدیانی حدود ۴۰ کتاب از متون کهنی که قابلیت بازگردانی برای نوجوانان و جوانان داشت را منتشر و برای کودکان  ۱۰ قصه از شاهنامه و ۱۰ قصه از کلیله و دمنه و ... را کار کردند.

وی ادامه داد:برخی از این متون کهن مانند «شاهنامه» و «هزار و یک شب» به زبان‌های اسپانیایی و زبان‌های دیگر هم ترجمه شده اند که به  دلیل بازگردانی خوب بوده است.

این نویسنده ادامه داد:هر پدیده خوبی عوارضی هم دارد و برخی از نویسندگان به جای این که به سراغ تولید کار تازه و امروزی بروند به سراغ بازنویسی می روند زیرا متن و مضمون آن آماده است و فقط به بازآفرینی نیاز دارد  اما بسیاری از نویسندگان و مولفان بزرگ با این نگاه به سراغ مثنوی مولوی رفتند که آن را به کودکان و بزرگ ترها معرفی کنند تا آنها در دوران جوانی به سراغ کتاب اصلی رفته و با ادبیات کهن پیوند برقرار کنند چرا که بزرگان ادبی را نباید فقط در حد اسم بشناسیم.

وی با اشاره به این که همه متون ادبی قابلیت بازگردانی برای کودکان را ندارد، گفت: این طور نیست که مولفان تمامی قصه‌ها را بازگردانی کنند. برای نمونه اگر کسی سراغ کتابی برود ابتدا آن را می‌خواند و قصه‌هایی را انتخاب می‌کند که از نظر مضمون و مفهوم  مناسب مخاطب کودک باشد؛ «هزار و یک شب» , «شاهنامه» , «کیمیای سعادت»، «مرزبان نامه» و کلیله و دمنه از این جمله هستند.

فتاحی با بیان اینکه مولف قصه‌هایی را انتخاب می‌کند که کودک بتواند آن را بفهمد، گفت: مولف  از یک کتاب ۶۰۰ صفحه‌ای ۱۰ قصه که ۵۰ صفحه هم نمی‌شود را برای کودک بازگردانی می‌کند، زیرا آن را از یک متن گزارشی تبدیل به متن داستانی به همراه تصویر می‌کند.

انتهای پیام/

چه کتاب هایی مناسب کودکان است؟