به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، نخستین مناظره تلویزیونی انتخاباتی ریاست جمهوری در سپتامبر ۱۹۶۰ در آمریکا بین جان اف کندی و ریچارد نیکسون برگزار شد ۹۶ میلیون نفر را پای تلویزیون کشاند با روشن شدن مواضع این دو نامزد زمینه پیروزی کندی فراهم شد بعد از این مناظره روش مناظره تلویزیونی در آمریکا تغییر پیدا کرد. کنگره آمریکا بر اساس قانونی اختصاص وقت یکسان را به طرفین مناظره حذف کرد تا دو نامزد اصلی در آمریکا یعنی جمهور‌ی‌خواه و دموکرات که امکان انتخاب شدن آن‌ها توسط مردم بیشتر بود با جواب دادن به پرسش‌های مشخص، مواضع خود را روشن کنند.

مناظره‌های تلویزیونی انتخابات ریاست جمهوری در ایران از دوره هفتم به سبک بسیار ساده‌ای شروع شد تا اینکه در دهمین دوره ریاست جمهوری در سال ۱۳۸۸ صدا و سیما مناظره دو طرفه را طراحی کرد که زمینه مشارکت حداکثری مردم و روشن شدن مواضع نامزد‌ها را در پی داشت و بنا بر نظرسنجی‌های علمی مخاطبان کم‌نظیری را به خود جلب و جذب کرد.

مناظره دو طرفه نامزد‌های دهمین انتخابات ریاست‌جمهوری به استناد آمار منتشر شده، پربیننده‌ترین برنامه در تاریخ تلویزیون ایران شد. همه این مناظرات به مدت ۹۰ دقیقه از ساعت ۲۲:۳۰ الی ۲۴ از شبکهٔ سهٔ سیما پخش می‌شد.. مناظره‌ها از ۱۲ خرداد تا ۱۸ خرداد ادامه پیدا می‌کرد، اما اصلی‌ترین مناظره ۱۳ خرداد بین احمدی‌نژاد و موسوی برگزار شد. مناظرات بین دیگر نامزد‌ها نیز بیشتر در نقد دوران نخست دولت احمدی‌نژاد بود.

در این مناظره‌ها مسائلی مطرح شد و افشاگری‌هایی صورت گرفت و هیجان شدید و عمق اختلاف نامزد‌ها از استودیوی تلویزیون به سطح خیابان‌ها منتقل شد.

در مناظره دو کاندیدای اصلی انتخابات، برحسب قرعه‌کشی محمود احمدی‌نژاد رییس جمهور وقت شروع کننده صحبت و میرحسین موسوی نامزد دهمین دوره ریاست جمهوری پایان دهنده صحبت شد.

محمود احمدی‌نژاد در این مناظره طی سخنانی گفت: در طول تاریخ بعد از انقلاب نداشتیم چه در طول یک دولت، چه در ایام انتخابات، این قدر هجمه سنگین علیه دولت؛ و معتقدم علتش این است که دوستانی که تصمیم گرفتند وارد عرصه شوند احساس کردند که در هیچ یک از عرصه‌های مثبت و سازنده، قدرت رقابت با دولت را ندارند به خصوص در عرصه خدمات گسترده دولت که بی‌نظیر بود. باور من این است که فقط آقای موسوی در برابر من نیست، تنها آقای موسوی نیست، بلکه سه دولت پی در پی در برابر من قرار گرفته‌اند، هم آقای موسوی است، هم آقای هاشمی، هم آقای خاتمی؛ که این سه در گذشته همه با هم بودند.

میرحسین موسوی نیز با جدا کردن خود از هاشمی و خاتمی انتقادات تندی را علیه احمدی‌نژاد مطرح کرد. در پایان مناظره، حملات تند نامزد‌ها به یکدیگر فضای جامعه را به شدت سیاسی و دوقطبی کرد. بعد از تمام شدن این مناظره، حامیان احمدی‌نژاد با تجمع در مقابل سازمان صداوسیما به استقبال او رفتند. طرفداران میرحسین موسوی نیز همان شب به خیابان آمدند.

شوک مناظره به جامعه و مسایلی که در مناظره احمدی نژاد و موسوی مطرح شد، فردای آن روز به مراسم سالگرد ارتحال حضرت امام نیز کشیده شد و طرفداران دو کاندیدا حتی طی مراسم به شعار دادن متقابل پرداختند. سطح بالای هیجانات طرفداران کاندیدا‌ها هرچند نویدبخش یک انتخابات پرشور بود، در صورت عدم مدیریت می‌توانست زمینه‌ساز بروز درگیری‌های بعدی باشد. همین امر باعث شد مقام معظم رهبری در همان مراسم نسبت به بد‌اخلاقی انتخاباتی هشدار دهند. ایشان با اشاره به حضور برخی جوانان علاقمند به نامزد‌ها در خیابان‌ها اشاره فرمودند: در این مورد حرفی نمی‌زنم، اما مبادا این مسئله به مجادله و درگیری و اغتشاش بیانجامد که اگر کسی اصرار به این مسئله داشته باشد حتماً یا خائن است یا بسیار غافل.

موضوع دیگر انتخاباتی سخنان رهبر انقلاب اسلامی در اجتماع عظیم مردم، متوجه نامزد‌های محترم انتخاباتی بود. ایشان چهار نامزد انتخاباتی ریاست جمهوری را به مراقبت کامل برای جلوگیری از بروز دشمنی و کینه توصیه مؤکد کردند و افزودند: صحیح و مورد پسند نیست که یک نامزد در سخنرانی در جمع مردم و یا نطق‌های تلویزیونی، برای اثبات خود، به نفی نامزد دیگر متوسل شود.

حضرت آیت الله خامنه‌ای افزودند: بنده با مناظره و گفتگو و انتقاد مخالفتی ندارم، ولی همه سعی کنند که در چارچوب‌های درست شرعی و دینی انجام شود، مردم بیدارند، می‌فهمند و می‌دانند. اختلاف نظر در مسائل گوناگون طبیعی است، اما نامزد‌ها و هوادارانشان در سخنرانی‌ها و اجتماعات به‌گونه‌ای عمل کنند که کار‌ها با برادری و مهربانی و بدون اشکال پیش برود.

علیرغم تمام این تذکرات و هشدارها، طرفداران نامزد‌ها برای تبلیغ و اعلام هواداری از نامزد مورد نظر خود، خیابان را انتخاب کرده بودند. دو نامزد اصلی کورس رقابت نیز طی فراخوان‌های متعدد در زمان‌ها و مکان‌های مختلف به قدرت‌نمایی در مقابل هم می‌پرداختند. همایش‌هایی که محدود به تهران نبود و تک‌تک شهر‌های کشور را درگیر خودش کرده بود. این تقابل‌ها از اتفاقات بسیار تامل برانگیزی بود که به مثابه یک تمرین واقعی، افراد را برای رویایی‌های خشن در روز‌های بعدی آماده می‌کرد.

جرقه نهایی بر این بنزین انباشته در شامگاه انتخابات زده شد. میرحسین موسوی در یک اقدام عجیب و در شرایطی که هنوز انتخابات در بسیاری از صندوق‌ها حال برگزاری بود، در یک نشست خبری اعلام پیروزی کرد. ادعایی که با نتایج واقعی انتخابات فرسنگ‌ها فاصله داشت و حس تقلب را به طرفداران موسوی القا کرد. این اقدام، پازل دشمن در ایجاد ناآرامی را کامل کرد و دشمن توانست برنامه دقیق خود را با پوشش اعتراض انتخاباتی به اجرا بگذارد. موضوعی که برخی از مسئولان نظام و در راس آن‌ها رهبر معظم انقلاب بار‌ها نسبت به آن هشدار داده بودند؛ و به این ترتیب بود که جشن بلوغ سیاسی به آشوب امنیتی تبدیل شد. براساس رفتار طرفداران و آنچه مشهود بود، کنترل هیجانات انتخابی و برقراری نظم و آرامش روزبه‌روز مشکل‌تر می‌شد و نگرانی‌هایی را نیز به وجود می‌آورد. فضای دو قطبی بعد از مناظره منجر به سیاسی شدن بیش از اندازه جامعه شده بود و تا روز انتخابات هم ادامه داشت.

پی نوشت:

۱. مناظره، مناظره‌های تلویزیونی دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اردشیر زابلی زاده و رامین علی پور

۲. عبور از فتنه بازخوانی پرونده یکسال نبرد نرم مولف: محمد جواد خرم

۳. تیغ بر صخره برگرفته‌ای خلاصه از مجموعه ۹ جلدی دایره المعارف فتنه

منبع: فارس

انتهای پیام/