به گزارش خبرنگار مجلس گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی ۱۹ دی ماه با کلیات اصلاح طرح یک فوریتی موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی موافقت کردند که در صورت تصویب نهایی این طرح، انتخابات مجلس شورای اسلامی به صورت استانی - شهرستانی برگزار می‌شود. اما علی لاریجانی رئیس مجلس برای رسیدگی به جزییات و رفع ایرادات، آن را به کمیسیون امور داخلی و شورا‌ها ارسال کرد.

طرح استانی شدن انتخابات مجلس چند سالی است از سوی برخی طراحان مطرح شده، اما هنوز نتوانسته رای اکثریت مجلس برای تصویب از آن خود کند، در سال ۸۶ طرحی با همین عنوان در مجلس شورای اسلامی مطرح شد که حدود ۴ سال در دست بررسی مجلس بود. پس از ارجاع آن طرح به شورای نگهبان، این شورا مخالفتش را با استانی شدن انتخابات مجلس به نحوی که در آن طرح آمده بود، اعلام کرد، عمده دلیل مخالفت شورای نگهبان، اعلام مغایرت بود به این معنا که این طرح مخالفت با اصولی از قانون اساسی بود که بر مشارکت عمومی مردم و اتکا به آرای ملت مربوط می‌شد.

بیشتر بخوانید: کلیات طرح اصلاح قانون انتخابات مجلس تصویب شد/ ارجاع به کمیسیون شوراها برای رفع ایرادات

سخنگوی شورای نگهبان در اردیبهشت سال 94 و همزمان با مطرح شدن طرح استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی عنوان کرد که اگر این طرح مشابه با طرح سال 86 باشد، شورای نگهبان باز هم مخالفت خواهد کرد چون آن طرح مخالفت با اصولی از قانون اساسی بود که با مشارکت عمومی مردم در انتخابات ارتباط داشت.

بسیاری از نمایندگان مجلس معتقدند که در صورت استانی شدن انتخابات به دلیل کاهش ارتباط مردم با نمایندگان امکان نظارت عمومی مردم بر نمایندگان کاهش خواهد یافت، دسترسی مردم به نمایندگان به مراتب کمتر شده و موجبات نارضایتی بیشتر مردم فراهم می‌شود، مردم‌سالاری دینی به مرور جای خود را به باندهای قدرت و ثروت خواهد داد، به علت کثرت کاندیداها مردم ناگزیرند صرفا به لیست‌های انتخاباتی دیکته شده توسط گروه‌ها و جریانات سیاسی و یا به تعداد محدودی از کاندیداها رای دهند، با کاهش امکان ورود نیروهای نخبه شهرستانی در رقابت‌های سخت و هزینه بر استانی، به مرور تعداد این نیروها در مجلس شورای اسلامی کاهش خواهد یافت.

همچنین مخالفان این طرح معتقدند که در حال حاضر هم در برخی نقاط ارتباط نمایندگان با مردم در حوزه‌های انتخابیه، سخت است؛ با استانی شدن این انتخابات این ارتباط سخت‌تر و حتی ممکن است حذف شود؛ آنها اعتقاد دارند در صورت استانی شدن انتخابات و کشیده شدن انتخاب به دور دوم باتوجه به برگزاری انتخابات در کل استان بار مالی بسیار بالایی در سطح استان بر کاندیداها و دولت تحمیل می‌شود.

اما موافقان این طرح معتقدند که با برگزاری انتخابات مجلس، نمایندگان بهتر می‌توانند به وظایف خود یعنی قانونگذاری و نظارت رسیدگی کنند. آنها معتقدند با برگزاری انتخابات استانی سطح مشارکت احزاب سیاسی را در کشور بالا می‌رود و وکلای ملت می‌توانند به درستی برای چالش‌های کشور تصمیم بگیرند.

برخی از کارشناسان  معتقدند هنوز زیرساخت‌های لازم برای تحقق این امر فراهم نشده است. تاکنون هر بار که طرحی در این زمینه به شورای نگهبان رسیده مشمول ایرادات قبلی بوده است و به نظر می‌رسد طرحی که این روز‌ها در مجلس آماده شده نسبت به دوره‌های قبل تغییر چندانی نکرده است.

عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان نیز معتقد است که استانی یا منطقه‌ای شدن انتخابات برای شورای نگهبان تفاوت ندارد، اما باید فواید این طرح برای انتخابات بیان شود، در واقع این تغییرات اول باید به صورت مزیت محور مورد بررسی قرار گیرد، زیرا هر تغییری قطعا مشکلاتی اولیه‌ای برای اجرا دارد، البته  قانون اساسی کشور ظرفیت بالایی دارد که می‌تواند قوانین و مصوبات را از بن بست خارج کند، اما حساسیت کار هم بسیار بالا است.

برای بررسی  برگزاری انتخابات استانی مجلس شورای اسلامی به گفت‌وگو با موافقان و مخالفان نشستیم که در ادامه می‌خوانید:

انتخابات استانی مجلس  ارتباط لایه‌های مختلف جامعه را با نمایندگان کم می‌کند

حسینعلی حاجی دلیگانی نماینده مردم شاهین‌شهر نیز با طرح استانی شدن انتخابات مجلس مخالف بوده و معتقد است که این امر ارتباط میان لایه‌های مختلف جامعه را با نمایندگان کم خواهد کرد، وی می‌گوید: اکنون ما نمایندگان به عنوان یک پل ارتباطی میان مسئولان و مردم سعی می‌کنیم تا مصلحت مردم را از صاحبان امر مطالبه کنیم در حالی که اگر انتخابات استانی شود دست ما نمایندگان برای انجام چنین مسائلی بسته خواهد بود. اکنون نمایندگان نقش مهمی در حوزه‌های انتخابی خود دارند و در حال حاضر اگر آنها نباشند جایگزینی برای پر کردن خلا آنها وجود نخواهد داشت.

حاجی دلیگانی تصریح کرد: قبول دارم که در شرایط فعلی نمایندگان درگیر مسائل محلی و منطقه‌ای هستند در حالی که باید وقت خود را به قانونگذاری اختصاص دهند، اما باور دارم که بهترین ابزار برای تدوین قوانین کاربردی و مناسب برای حل مسائل کشور مردم هستند.

اصغر سلیمی سخنگوی کمیسیون امور داخلی کشور و شورا‌ها  هم با این طرح مخالف است و می‌گوید در کشور‌های توسعه یافته تلاش می‌شود تا انتخابات مجلس در حوزه‌های کوچک‌تر برگزار شود تا مردم ارتباط نزدیکتری با نمایندگان داشته باشند و با تصویب قوانینی منطبق بر واقعیات در راستای حل مشکلات اجتماعی گام بردارند. به عنوان مثال شهری نظیر پاریس به ۲۰ حوزه تقسیم شده است و هر محله یک نماینده دارد. در کشور‌های پیشرفته حوزه انتخاباتی مجلس را کوچک‌تر کرده تا مردم شناخت بیشتری از نمایندگان داشته باشند.

استانی شدن انتخابات مجلس شایسته سالاری را افزایش خواهد داد

در ادامه سید احسان قاضی‌زاده‌هاشمی نماینده مردم فریمان گفت: من با طرح انتخابات استانی و شهرستانی کاملا موافقم چراکه در این صورت هم نقش حوزه‌های انتخابیه حفظ می‌شود و هم شایسته نگری در خانه ملت  افزایش خواهد یافت.

وی افزود: معتقدم که در طرح استانی شدن انتخابات باید صلاحیت نمایندگان با پارامتر‌های دقیق مشخص شود، در حالیکه در شرایط فعلی تنها به مدرک تحصیلی و برخی مسائل عمومی توجه می‌شود، فردی که به عنوان نماینده مجلس وارد پارلمان می‌شود باید دارای سوابق مشخص و آشنا به سطحی از مسائل حقوقی، قانونی و کلان کشور باشد، وکلای ملت باید دارای تسلط بر موضوعات مختلفی باشند و بتوانند به امر قانونگذاری و نظارت بپردازند، لذا بنده با طرح استانی شدن انتخابات مجلس کاملا موافقم.

استانی شدن انتخابات خرید و فروش رای را کاهش خواهد داد

حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی نماینده مردم محلات معتقد است که این روز‌ها نمایندگان به شدت از وظیفه اصلی خود که قانونگذاری و نظارت است، باز مانده‌اند، وی می‌گوید: وکلای ملت این روز‌ها دیگر کار نمایندگی انجام نمی‌دهند و بار مسئولیت دهیاران، بخشداران و فرمانداران را بر دوش می‌کشند که این امر صدمات زیادی را به کشور وارد خواهد کرد.

سلیمی ادامه داد: امروز نمایندگان به شدت سطحی‌نگر شده‌اند در حالی که ماهیت آنها تفکر ملی است، از طرفی شاهد این هستیم که در زمان انتخابات مجلس برخی افراد با برگزاری ضیافت و ریخت‌و‌پاش سبد رای خود را پر می‌کنند و خرید و فروش رای نیز به وضوح دیده می‌شود. بنده در دوره قبل انتخابات مجلس به وضوح شاهد دخالت برخی از بخشداران و فرمانداران در روند انتخابات بوده‌ام.

وی بیان کرد: دیده می‌شود که برخی از کاندید‌ها با اتوبوس از مناطق مجاور رای دهنده پای صندق‌های رای می‌آورند و به راحتی نتیجه انتخابات را به نفع خود تغییر می‌دهند، لذا در صورت استانی شدن انتخابات دیگر شاهد چنین مسائلی نخواهیم بود، همانطور که مجلس خبرگان سال‌هاست که با برگزاری انتخابات به صورت استانی از آفاتی که مجلس شورای اسلامی به آن گرفتار شده مصون مانده است؛ البته برخی معتقدند که اگر انتخابات مجلس استانی شود رابطه میان نمایندگان با مردم کم خواهد شد درحالی که چنین نیست و در وضعیت فعلی نیز نمایندگان بسیاری هستند که ارتباط و نزدیکی به شدت کمی با مردم دارند.

قطع ارتباط مردم با وکلایشان در خانه ملت

جلیل رحیمی جهان آبادی عضو هیئت رئیسه کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس هم در مخالفت با این طرح می‌گوید: این طرح موجب می‌شود مجلس در اختیار طبقه خاص سیاسی و صاحبان قدرت و ثروت قرار گیرد.

وی افزود: استانی شدن انتخابات مجلس ایراد‌های اساسی دارد و مهمترین آن اینکه وقتی نمایندگان مجلس که پیش از این از شهرستان‌ها و مناطق مختلف بودند قرار باشد نماینده استان باشند، طبیعتا دسترسی شهرستان‌های کوچک به این نمایندگان هم جزء محالات خواهد شد ضمن اینکه این افراد باید به کانون‌های ثروت، قدرت و احزاب وصل باشند.

رحیم‌آبادی تاکید کرد: ما تنوع قومی و مذهبی زیادی در کشور داریم و قومیت‌های مختلف در کنار هم زندگی می کنند؛ با همین ترکیب و به تناسب قومیت‌ها، نمایندگانی هم در مجلس حضور دارند اما وقتی این ترکیب به هم بخورد و افرادی انتخاب شوند که این تناسب برقرار نباشد در این صورت حرف مردم هم شنیده نمی‌شود و این در دراز مدت آسیب جدی به امنیت کشور وارد می‌کند.

نمایندگان مجلس شورای اسلامی وکیل مردم در خانه ملت هستند و با نوع ارتباط نزدیکی که با موکلان خود دارند از تمام چالش‌ها، دغدغه‌ها و مشکلات حوزه انتخابیه آگاه هستند؛ حال باید منتظر ماند و دید که پس از بررسی جزییات این طرح در مجلس شورای اسلامی و نظر شورای نگهبان نسبت آن، سرنوشت برگزاری استانی انتخابات مجلس  در دوره یازدهم چه خواهد شد.

گزارش از سیده فاطمه سیدی

انتهای پیام/