به گزارش خبرنگار حوزه رادیو تلویزیون گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، مستند مسابقه «خانه ما» جزو مجموعه برنامه هایی است که به دلیل ساختار متفاوتی که دارد، توانست خیلی زود مورد توجه مخاطبان تلویزیون قرار بگیرد. می توان گفت خانواده ها در این مسابقه با چالش بزرگی روبرو می شوند که در عین سخت بودن اما برایشان جذاب است و همه اعضای خانواده را به نوعی درگیر خود می کند و از این نظر جزو برنامه هایی است که توانسته مشارکت همه اعضای خانواده را در بر داشته باشد و یکی از نکات مهم و مثبت آن همین است.
به این دلیل که در کمتر برنامه و مسابقه ای از تلویزیون شاهد هستیم که همه اعضای خانواده در کنار هم خود را محک بزنند. آن هم در شرایطی که فضای مجازی به قدری گسترده شده و جوانان و نوجوانان را درگیر خود کرده که صاحب نظران و جامعه شناسان مدام در این باره به خانوادهها هشدار می دهند که تولید و ساخت چنین مسابقه هایی می تواند کودکان و نوجوانان را کمی از این فضا دور کرده و در یک سفر خانوادگی نکات مهمی را آموزش ببینند. ضمن اینکه هر کدام از اعضای خانواده با تقسیم کار و مسئولیت هایی که در این مسابقه دارند، اتفاقات جدیدی را تجربه کنند. اگر از مخاطبان برنامه های تلویزیونی و مستندها و مسابقات تلویزیونی باشید، کمتر برنامه ای را می توانید نام ببرید که در طول این سال ها ساخته و پخش شده و تا این حد همه اعضای خانواده را در کنار هم قرار داده است.
خانواده ها در فصل های نخست خانه ما سفر رفتن و رقابت در صرفه جویی کردن که چالش سختی برای شرکت کننده ها و به خصوص بچه ها بود را تجربه می کردند و در ادامه به اتفاقات جالب تری رسیدند. گرچه اعتراض بچه ها در حین سفر هم شیرینی ها و جذابیت خود را برای مخاطبان این برنامه داشت. به خصوص زمانی که بچه ها از شرایط خسته شده و آن را برای مدت کوتاهی رها می کردند. به عنوان مثال در یکی از قسمت های این برنامه در فصل گذشته پسربچه ای وجود داشت که قرار بود در کنار خانواده روی دیوار نقاشی کند، اما به جای انچه که والدینش از او خواسته بودند، نقاشی بچه های دیگر را خراب می کرد و هر آنچه را که خودش می خواست روی دیوار نقاشی می کرد. همین تصاویر باعث می شد که مخاطب از دیدن آن لذت ببرد. اما «خانه ما» در فصل های بعد و با تغییر رویکرد مسابقه و طرح های جدیدی که در آن اجرا می شد، به نوعی توانست نگاه مخاطبانش بسیاری را به خود معطوف کند.
یکی از نکات مثبت این برنامه در فصل اول و در ادامه آموزش نحوه درست مدیریت اقتصادی خانوادههای ایرانی است که اتفاقاً با شرایط این روزهای اقتصادی خانواده ها همخوانی بسیاری دارد و شاید بتوان گفت که لزوم چنین مدیریتی در خانواده به شدت احساس می شود. به خصوص در شرایط روز جامعه و مشکلات اقتصادی این برنامه در عین سرگرمی و لحظات مفرحی که دارد، با نگاه هوشمندانه برنامه ساز توانسته سبک زندگی تقریباً ایده آلی را به مخاطب آموزش بدهد.
از این رو در کنار مشارکت خانوادگی و تقسیم کار اعضای خانواده و صمیمیت و مشورتی که هر کدام از اعضا در این مسابقه دارند، سبک زندگی متناسب با شرایط اقتصادی روز جامعه را به خانواده ها آموزش می دهد. بچه های کوچکتر با شرکت در این مسابقه یاد می گیرند که مسئولیتپذیر باشند و در صورت خطا و اشتباه در صدد جبران آن برآیند.
یکی دیگر از ویژگی های این مسابقه به تصویر کشیدن زندگی حقیقی خانواده ها مقابل دوربین است. با همان چالش ها، درگیری ها و تلخی ها و شیرینی ها. در این مسابقه خانواده ها به نوعی زندگی خود را دارند و سعی نمی کنند، تظاهر به چیزی کنند. حتی گاهی می توان احساس کرد که دوربین را فراموش کرده و همه تمرکز خود را روی مسابقه می گذارند.
از این رو همین که شرکت کنندگان خود واقعی شان را مقابل دوربین بازی می کنند، برای مخاطب جذاب است. شاید یکی از دلایل جذابیت آن هم برای مخاطب همین نکته است که به راحتی می تواند با شرکت کنندگان ارتباط برقرار کنند. چرا که مخاطب به راحتی با زندگی شرکت کنندهها و شرایطی که در آن قرار گرفته اند همذات پنداری می کند. خودش را به جای آنها می گذارد و سعی می کند در چنین شرایطی بهترین تصمیم را بگیرد.
از همه مهمتر اینکه مخاطب این برنامه منحصر به گروه سنی خاصی نمی شود. هر کدام از اعضای خانواده با هر سن و سالی می تواند پای این مسابقه بنشیند و از دیدن چالش هایی که مقابل روی خانواده ها قرار داده می شود، لذت ببرد. بنابراین این مسابقه ثابت کرده که قهرمانان یک برنامه هم می توانند خانواده های معمولی باشند و صرفاً حضور سلبریتی ها و چهره های مشهور دلیل بر جذابیت یک برنامه نیست. بلکه ایده و خلاقیتی که در طرح و اجرای یک برنامه وجود دارد، باعث جذابیت آن می شود. گرچه اگر این مسابقه تا آنجایی ادامه پیدا کند که از حضور چهره های مشهور و بنام هم دعوت شود و اگر آنها هم بپذیرند، به جذابیت بیشتر برنامه می افزاید. با این حال همین خانواده های معمولی هم توانستند مخاطبان بسیاری را به برنامه جذب کنند و این از درایت و هوشمندی سازنده آن حکایت دارد.
از طرفی می توان گفت همین که یک برنامه و یا مسابقه ای منحصر به پایتخت نشین ها نیست هم به جذابیت آن می افزاید. معمولا تلویزیون به قدری توجه ویژه به سبک زندگی پایتخت نشین ها دارد که معمولاً از زندگی آدم ها در شهرهای دیگر غافل شده است. اما در «خانه ما» کارگردان پای را فراتر گذاشته و علی رغم سختی های کار در شهرهای دیگر سفری به نقاط مختلف ایران داشته است. از این رو مخاطب با سبک زندگی و فرهنگ شهرهای دیگر نیز آشنا می شود که این هم از نکات مثبت دیگر این برنامه است. به خصوص اینکه می توان گفت «خانه ما» تا حدودی از طریق این مسابقه به صنعت گردشگری هم کمک شایانی کرده است. چرا که بیننده با دیدن این مجموعه با اماکن گردشگری و اماکن دیدنی شهرهای مختلف آشنا می شود.
البته هنوز این مسابقه جای کار بسیاری دارد و دست اندرکاران و سازندگان آن می توانند ایده های جذاب تری هم به برنامه اضافه کنند که ممکن است در صورت ادامه دار شدن این مجموعه اتفاقات بهتری را رقم بزند؛ اما در همین حد هم اتفاق خوشایندی است و به خوبی توانسته مورد توجه خانواده های ایرانی قرار بگیرد و می تواند یکی از الگوهای مناسب برنامه سازی در تلویزیون باشد.
یادداشت از صدف تهرانی - منتقد رسانه
انتهای پیام/
به نظرم از زوج های جوان تر استفاده کنند.