گفتگوی ویژه خبری امشب با موضوع علوم شناختی و ابعاد آن انجام شد.

به گزارش خبرنگار گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، در گفتگوی امشب مجری به دیدار امروز رهبر معظم انقلاب با محققان و اعضای ستاد توسعه فناوری و علوم شناختی اشاره کرده و از تاکید معظم له بر توسعه این علوم بر لزوم تهیه نقشه بومی برای این علوم خبر داد.

وی در ادامه به مصادیق این علوم اشاره کرده و گفت: علومی، چون هوش مصنوعی، سلول‌های بنیادی، نانو و زیست فناوری و مباحث پیشرفته‌ای را در بر می‌گیرد و هم اکنون کشورمان هم پای کشور‌های توسعه یافته جهان که در این علوم پیش گام هستند، روند این علوم را شروع کرده و پژوهشگاهی در این زمینه در کشورمان تأسیس شده است.

گفت‌وگوی امشب با حضور نیلی دبیر ستاد توسعه علوم شناختی، عادلی فرد از معاونت علمی ریاست جمهوری و سیدی عضو پژوهشگاه ملی ژنتیک انجام شد.

نیلی در ابتدای این گفتگو با اشاره به علوم شناختی و ماهیت این علوم، گفت: علوم شناختی مجموعه علوم و فناوری‌های ا‌ست که برای فهم کارکرد مغز و ذهن به کار می‌رود بنابراین ما درباره پیچیده‌ترین مسئله بشری صحبت می‌کنیم.

وی افزود: همه ما دنیا را براساس درک ذهنی احساس کرده و آن را لمس می‌کنیم پس آگاهی از نحوه چگونگی درک ما از دنیا بسیار اهمیت دارد و اینکه مغز ما چه کارکردی دارد. از سوی دیگر، فرآیند‌های ذهنی همچون فکر کردن، تصمیم گیری، دچار شدن به اشتباهات، نحوه یادگیری و نحوه جلب توجه ما به دنیا برای فهم بهتر از دنیا نیز در زمره همین علوم هستند.

نیلی ادامه‌داد: اگر بخواهیم به مصداقی از این موضوع اشاره کنیم باید به تصمیم گیری‌های اشتباه و جهت دار بودن تصمیمات خود اشاره کنیم. اغلب این تصمیم گیری‌ها برحسب عادت و بدون انجام تفکر انجام می‌شود. هدف علوم شناختی شناسایی علل تصمیمات اشتباه و جهت‌گیری عقل است. این علوم خاستگاه و علت بروز چنین تصمیمات و جهت‌گیری‌های اشتباهی را ریشه یابی می‌کند و چگونگی بررسی این علوم بر جامعه و زندگی افراد است و نحوه غلبه براین سو گیری‌ها را مشخص می‌کند.

دبیر ستاد علوم و فناوری های شناختی در پاسخ به سوالی مبنی بر نتیجه نهایی این علوم، اظهار کرد: همان طور که در ابتدای بحث اشاره شد هدف علوم شناختی شناسایی علل تصمیمات اشتباه و جهت‌گیری عقل است بنابراین یکی از خروجی های این علوم ارتقا قابلیت های شناختی افراد و بهبود آنهاست. به طور مثال اگر قدرت یادگیری ما در سطح جامعه نیم درصد افزایش پیداکند به این معناست که سرمایه های انسانی و شناختی و قدرت یادگیری ما به صورت عجیبی عوض می شود. اگر نقصانی در قابلیت های شناختی بسیاری از افراد شکل بگیرد که ممکن است براساس سن و مشکلات محیطی آسیب‌هایی به وجود می آید که می توان به آنها رسیدگی کرد.

وی افزود: اگر ما از نحوه فعالیت مغز و یادگیری آگاه شویم همین مسئله باعث ایجاد تحولی جدی در آموزش و پرورش و امور تربیتی می شود. هنگامی که از چگونگی روند یادگیری در کودکان آشنا شویم می توان با استفاده از روش های موثر این روند را متحول کنیم.

نیلی عنوان کرد: بشر از ابتدای خلقت تاکنون بدون آنکه از روند فعالیت و تصمیم‌گیری‌های مغز اطلاع داشته باشد شروع به ساخت ابزارهای مختلف، یادگیری فعالیت‌های مختلف همچون آموزش و تکلم را فراگرفته ایم و اکنون اگر از روند یادگیری توسط مغز آگاه شویم تحولی بزرگ در یادگیری و شکل گیری فهم بهتر از دنیا موثر است پس به عبارتی حد آخر و نهایت علوم شناختی افزایش سرمایه شناختی بشر است.

اسماعیل قادری فر قائم‌مقام معاون توسعه فناوری و رییس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی در ادامه برنامه با اشاره به گستردگی این علوم و نحوه تمرکز این علوم گفت: خوشبختانه امروز اتفاق خوبی در آستانه چهلمین سالگرد انقلاب در کشور رخ داد و ما شاهد آن بودیم که جمعی از فناوران و نخبگان برجسته کشور در حوزه علوم شناختی امروز توفیق حضور و دیدار با مقام معظم رهبری برای رقم زدن برگ زرین دیگری در حوزه علم و فناوری کشور شاهد باشیم.

وی ادامه داد: حوزه علوم شناختی به عنوان بخشی از علوم و فناوری های همگرا در زمره فناوری های نوظهوری که دنیای علم و فناوری طی سال های اخیر به آن پرداخته و کنکاش کرده است. یکی از مسائلی است که در یک دهه اخیر به صورت جدی در کشور مورد توجه قرار گرفته و به آن پرداخته شده است.

قادری گفت: فناوری های همگرا فناوری هایی همچون زیست فناوری، علوم شناختی، فناوری اطلاعات و ارتباطات و فضای مجازی و نانوفناوری که امروزه کشورمان با عمل به فرمان های رهبر انقلاب با شتاب گسترده علمی از دو هه قبل به جایگاهی رسیده که توانایی عبور از مرز دانش های پیشرفته ای مانند علوم شناختی به محصولاتی دست پیداکند که موجب راحتی زندگی مردم شود.

سید مهدی سیدی عضو هیأت علمی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک با اشاره به اینکه بخش عمده‌ای از علوم شناختی وابسته به شناخت مغز است ادامه داد: نگاهمان به حوزه علوم شناختی نباید تجاری باشد، سرمایه گذاری کشور‌ها در این حوزه تماما دولتی است.

محمد رضا نیلی احمد آبادی دبیر ستاد علوم و فناوری‌های شناختی با اشاره به اینکه بخش خصوصی باید در حوزه علوم شناختی فعال شود اظهار کرد: قانون کپی رایت در کشور رعایت نمی‌شود، قانونگذار باید در این حوزه ورود پیدا کند. باید با حداقل هزینه و با استفاده بهتر از منابع بتوانیم این حوزه را در کشور گسترش دهیم؛ اما ساختار فعلی مدیریت دانشگاه‌ها این کار را به شدت سخت می‌کند.

وی با بیان اینکه استعداد‌های خاص باید به حوزه فناوری‌های شناختی ورود پیدا کند که این مسئله با مدل فعلی پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها در تضاد است خاطرنشان کرد: مدل فعلی کنکور محور فوق لیسانس و دکتر برخلاف توسعه علمی در لبه‌های علم و دانش در حوزه‌های پیشرو است. در حوزه علوم شناختی دست دانشگاه‌ها باید باز شود تا افراد برجسته را با روش‌های بهتر و قابل اتکا تری وارد کرد.

نیلی احمد آبادی با اشاره به اینکه باید روز به روز ابزار‌های جدیدی را برای مطالعه بسازیم عنوان کرد: نمونه‌های اولیه از ثبت الکترونیک مغز از حیوان به دست آمده است لذا باید سرمایه شناخت جامعه را افزایش دهیم و برای نسل آینده سرمایه گذاری کرد لذا، سرمایه گذاری اقتصادی در این حوزه جدی است.

اسماعیل قادری فر رئیس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی با اشاره به اینکه نخبه و جوان ایرانی که در دانشگاه‌ها تحصیل می‌کند می‌توانند در پلت فرم توسعه شرکت‌های دانش بنیان محصول تولید و آن را به مرحله تجاری سازی برساند.

وی با اشاره به راهبرد بومی سازی علم در کشور افزود: در ۴۰ سالگی انقلاب تعداد شرکت‌های دانش بنیان محصول محور از مرز ۴ هزار شرکت گذشته است. با افتخار از فناوری صحبت می‌کنیم که شاید در طول یک سال گذشته بیش از ۶۰ هزار میلیارد تومان فروش را تجربه کردند و بیش از ۴۰۰ میلیون دلار صادرات داشتند؛ ما در معاونت علمی پشتیبان جریان علم و فناوری هستیم لذا، وظیفه دولت و دستگاه‌های حاکمیتی در حوزه علوم شناختی این است که با اعطای بودجه جریان علمی را در کشور تقویت کنند.

دبیر ستاد علوم و فناوری شناختی تصریح کرد: باید عزم جدی برای حل مسائل وجود داشته باشد لذا، برنامه‌های علوم و فناوری علوم شناختی باید در دانشگاه‌ها وجود داشته باشد.

سیدی با اشاره به اینکه یکی از پایه‌های علوم شناختی، مغز است، افزود: علوم شناختی در پی آن است که تصمیم گیری و نحوه آن را بتوانیم بشناسیم.

وی با اشاره به اینکه دانشگاه‌های بزرگ آمریکا و اتحادیه اروپا و ژاپن در این رشته به شدت مشغول به کار هستند اضافه کرد: تهیه نقشه مغز و کارکرد آن از اقداماتی است که در حال انجام است و این موضوع از اهمیت اجتماعی و سلامت و نظامی بالایی برخوردار و اقتدار آفرین است.

انتهای پیام/