به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، «رئیس شبکه ملی پیشگیری از بیماریهای غیرواگیر در جدیدترین مصاحبه اش گفته است: «۳۵ تا ۴۰ درصد دانشجویان کشور تجربه مصرف قلیان را دارند و مصرف این ماده دخانی در دختران دانشجو، ۱۰ برابر افزایش یافته است. ۲۰ تا ۲۵ درصد دانش آموزان دبیرستانی در کشور نیز تجربه مصرف قلیان را دارند.». در این باره چند نکته از منظر روان شناسی وجود دارد که در ادامه خواهید خواند.
تصور رایج، اما اشتباه درباره آرامش بخش بودن قلیان
قلیان یک وسیله برای مصرف تنباکوست که تفاوتهای خاصی با انواع دیگر مصرف آن مانند سیگار دارد. نیکوتین موجود در تنباکو به مرور زمان خاصیت وابستگی ایجاد میکند، اما بر خلاف بسیاری از مواد، میزان وابستگی جسمی آن کم است و بیشتر وابستگی روانی دارد. به ندرت افرادی که به سمت مصرف قلیان میروند به خاطر نیکوتین موجود در آن است بلکه این وسیله معمولاً همراه با تشریفات خاصی است که بر جذابیت آن بین افراد میافزاید. یکی از این جذابیتها این است که قلیان معمولاً یکی از خدمات برخی کافهها در دورهمیهای خانوادگی و دوستان است. این موضوع باعث میشود که در کنار قلیان، لذتهای دیگر مثل گفتگو، تماشای فیلم و ... وجود داشته باشد و این همزمانی قلیان با یک عامل لذت بخش یا آرامش بخش میتواند باعث تبدیل آن به یک محرک شرطی شود و آن رفتار را تداوم بخشد. در واقع فردی که متاسفانه قلیان میکشد، فکر میکند خود قلیان کشیدن باعث آرامش یا لذت او میشود در حالی که این طور نیست و معمولاً فضای همراه با قلیان است که باعث میشود فرد آن رفتار را ادامه دهد.
بیشتر بخوانید: نگرانی سازمان بهداشت جهانی بابت قلیان کشیدن دختران ایرانی
چرا مصرف قلیان در دخترها ۱۰ برابر شده؟!
قبلاً این رفتار در میان دخترها کمتر شایع بود نه به این خاطر که دخترها دوست نداشتند قلیان استفاده کنند بلکه به نظر میرسد این روزها دخترها نسبت به گذشته آزادی بیشتری در رفتارهای خود دارند و احتمالاً محدودیتهای کمتری را از طرف خانواده، همسالان و حتی جامعه احساس میکنند. دلایل مختلف دیگری نیز میتوان برای آن برشمرد. به عنوان مثال، قبلا این رفتار بیشتر مردانه تلقی میشد، ولی الان دیگر چنین دیدگاهی ممکن است وجود نداشته باشد. دلیل دیگر ممکن است این باشد که قلیان یک تفریح ارزان قیمت و در دسترس است و شاید ممنوع نبودن آن در جامعه به گستردگی مصرف آن کمک کرده است. حالا سوال این جاست که قلیان مانند سیگار و حتی بیشتر از آن برای سلامتی مضر است و به هیچ عنوان مورد تایید نیست، اما با این وجود چرا یک فرد سراغ این رفتار میرود؟!
والدین نقششان در تربیت فرزند را کم رنگ نبینند
هرچند فرضیات زیادی در این باره وجود دارد، اما شاید پاسخ این سوال در نوعی گم گشتگی هویت نهفته باشد که اغلب جوانها و دختران را درگیر کرده است. این روزها اگر به یک دختر بگویید قلیان برای سلامتیات ضرر دارد، ممکن است در حالی که دود قلیان را به صورتتان فوت میکند بگوید: «سلامتی به چه درد میخورد؟!» و با یک پوزخند شما را متهم به نصیحت کردن بکند. پیشنهاد ما این است که با توجه به اهمیت شکل گیری شخصیت افراد در خانواده، والدین باید نقش پررنگ تری در مدیریت رفتارهای فرزندان ایفا کنند. همچنین زمینه برای پرداختن دختران به هیجانات خودشان از راههای سالم درجامعه فراهم شود و خانواده و جامعه بستر مناسب را برای پرداختن به هدفهای باارزشتر در زندگی از جمله هنر، مهارتهای فردی، ورزش، مطالعه و ادامه تحصیلات فراهم کنند. مطمئن باشید وقتی یک دختر در زندگی هدف داشته باشد و زمانش را صرف فعالیتهای سازنده کند، به سلامتی خود بیشتر اهمیت میدهد و از سرگرمیهای زیان آور فاصله خواهد گرفت.
منبع: روزنامه خراسان
انتهای پیام/