به گزارش خبرنگار حوزه فن‌آوری‌ گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، باریت یکی از هزاران سنگ معدنی است که کاربرد‌های فراوانی در صنعت بخصوص صنایع انرژی دارد. این سنگ زیبا به صورت بی رنگ یا شیری رنگ یافت می‌شود و ویژگی‌های منحصر به فردی را داراست.

در همین راستا امروز باشگاه خبرنگاران جوان قصد دارد تا به معرفی سنگ باریت و کاربرد‌های شگفت انگیز آن بپردازد. پس با ما همراه باشید.

معرفی سنگ باریت

 باریت (Baryte)  از کلمه Baros آمده است که به معنای سنگین بودن یا وزین بودن است و این نشان دهنده این است که باریت سنگی سنگین است!

باریت به عنوان یک ماده افزودنی سنگین است که در گل حفاری برای چاه‌های نفت و گاز استفاده می‌شود، در صنایع کاغذ و لاستیک سازی و رزین، به عنوان پرکننده یا توسعه دهنده در تولیدات صنایع پارچه – جوهر و پلاستیک، در رادیوگرافی به عنوان گاز ربا در لامپ‌های خلاء، بعنوان اکسیژن زدایی از مس (احیاء کردن مس)، به عنوان روان کننده در روتور‌های آندی در لامپ‌های اشعه X، به عنوان نوعی آلیاژ در شمع ماشین و در رنگدانه‌های سفید کاربرد داشته و در تولید لنت ترمز مصرف بسیار دارد.

عناصر تشکیل دهنده باریت

باریت متشکل شده از مواد معدنی سولفات باریم (BaSO۴).

بیشتر بخوانید: مریوان صاحب بزرگترین معدن باریت ایران

معمولاً بی رنگ یا شیری رنگ هستند ولی در رنگ‌های قرمز- قهوه‌ای – زرد – بنفش وجود دارد. رنگ باریت بستگی به ناخالصی هایش در زمان تشکیل کریستال آن دارد. سختی باریت بین ۳ تا ۴.۳۰ است. چگالی بالای باریت باعث با ارزش و کاربردی شدن آن شده است. باریت از نظر شیمیایی خنثی و حل نشدنی است.

منابع باریت

بیشتر باریت‌ها از لایه صخره‌های رسوبی که تشکیل شده از باریت و در اعماق اقیانوس‌ها بوده استخراج می‌شود. در بعضی از استخراج‌ها باریت به صورت رگه‌های سنگی دیده می‌شود که در این حالت به مقدار کمی استخراج می‌شود. سولفات باریم در اعماق زمین به وسیله آب‌های گرم زیرزمین تشکیل می‌شود. در برخی موارد نیز باریت محصول فرعی استخراج موادی مانند سرب، فلز روی، نقره یا سایر فلزات است.

در آمریکا ۹ معدن بزرگ باریت در Missoure, Tennesse, Georgia, Nevada وجود دارد. تولید باریت در چین حدود ۱۰ برابر بیشتر از آمریکا است، هندوستان نیز از تولید بالایی برخوردار است و حدود ۴۰ کشور دیگر جهان تولید کننده باریت هستند. بسیاری از ذخیره‌های جهان جنبه اقتصادی دارند، اما بعضی‌ها مقرون به صرفه نیستند ، به دلیل اینکه در چین بسیار ارزان استخراج می‌شود.

بیشتر بخوانید: استخراج بیش از ۱۲میلیون تن سنگ در مجتمع فلات مرکزی

این کانه در صنایع گوناگونی مورد مصرف قرار می‌گیرد. به دلیل فراوان بودن ذخایر باریت در بیشتر نقاط دنیا و همچنین ویژگی‌های خاص آن، این کانه، کاربرد زیادی در صنایع مختلف پیدا کرده‌است.

باریت عمدتاً به عنوان پرکننده در تهیه گل حفاری، لاستیک، کاغذ‌های مرغوب، کابل‌سازی، پلاستیک سازی، ساخت و پردازش کائوچو، رنگ سازی، سرامیک سازی، ساخت شیشه‌های شفاف، صنایع چینی‌سازی، لوازم آرایشی، جوهر سفید و لاک غلط گیر، ساخت لباس‌های عایق، لنت ترمز، شمع خودرو، لوله‌های خلاء، وسایل آتش بازی، مواد منفجره، آلیاژ، حفاظت پرتو، در لامپ‌های فلوئورسنت، در رآکتو‌های هسته‌ای، داروسازی و پزشکی یافت می‌شود.

کانسار‌های باریت نوع لایه‌ای بیشتر با ذخایر ماسیوسولفاید و ذخایر استراتی باند استراتی فرم رسوبی در ارتباط هستند. در ماسیوسولفید‌های نوع کروکوباریتدر قسمت فوقانی و اطراف ذخیره ماسیوسولفید یافت می‌شود. در بعضی از کانسار‌های استراتی باند استراتی فرم رسوبی، لایه‌های باریت‌دار گزارش شده‌است.

این مطلب را از دست ندهید: منطقه‌ای خطرناک که به شهر طلای جهان شهرت دارد +تصاویر

باریت به صورت لایه‌ای و گاهی به صورت سیمان سنگ دیده می‌شود. لایه‌های باریت‌دار بیشتر به رنگ خاکستری هستند که از بالا و اطراف به چرت وشیل‌های سیلیسی ختم می‌شوند. میزان باریت بین ۵۰ تا ۹۵ درصد متغیر است.

به غیر از کاربرد فوق الذکر، باریت بعنوان افزودنی به رنگ ها، در لعاب دادن (مینا کاری)، پلاستیک‌ها، در تولید به اصطلاح کریستال سرب و یا شیشه سرب گرفته، برای جلوگیری از پرتوافشانی اشعه‌های مانیتور و لامپ تصویر تلویزیون، و منابع باریم در مواد شیمیایی کاربرد دارد.

باریت دارای توانایی است که اشعه‌های X و گاما را جذب می‌کند، در نتیجه در علم پزشکی برای تست‌های خاص اشعه X. برای روده کاربرد دارد. همچنین با سیمان مخلوط شده و برای ساختن محفظه‌ها یا اتاقک‌های نگهدارنده مواد رادیواکتیو کاربرد دارد و اخیرا برای ساختن لنت ترمز و کلاچ ماشین و کامیون (ماشین‌های سنگین) کاربرد دارد.

ببینید: معدن سنگ استان زنجان، در لیست 10 معدن برتر جهان

باریت عمدتا به صورت کنکرسیون (سخت دانه) در سنگ ماسه‌ها و همچنین کریستال‌هایی که درون سنگ‌های رسوبی را پرکرده اند یافت می‌شود. باریت معمولا به صورت کنکرسیون یا رگه‌های پرکننده در لایسمتون و دولومیت نیز یافت می‌شود. هنگامی که این سنگ‌های کربنات در معرض هوا ساییده می‌شوند، توده‌های زیادی از باریت در سطح سنگ بستر یافت می‌شود. بسیاری از معادن تجاری باریت از همین رسوب‌های باقی مانده تشکیل شده اند.

همانطور که گفته شد باریت به صورت کنکرسیون در سنگ ماسه‌ها نیز یافت می‌شود. این کنکرسیون‌ها به صورت کریستال‌های باریت در فواصل میان دانه‌های شن و ماسه تشکیل می‌شوند.

گاهی اوقات کریستال‌های باریت به شکل‌های جالبی در میان سنگ ماسه‌ها تشکیل می‌شوند. یک نمونه از این ساختار‌های جالب "باریت رز" است که با طول چند اینچ و تعداد زیادی از شن و ماسه‌های بهم چسبیده وجود دارند. گاهی اوقات باریت به قدری در یک سنگ فراوان است که به عنوان سیمان آن سنگ محسوب می‌شود.

ویژگی‌های فیزیکی باریت

ظاهر باریت عموما به گونه‌ای است که شناسایی آن آسان است.

ببینید: لحظه هولناک شکسته‌ شدن سد آب در معدن سنگ آهن

این ماده یکی از معدود موادمعدنی غیرفلزی با وزن مخصوص بالای ۴ است. علاوه براین، سختی پایین این ماده (۲.۵ تا ۳.۵) و همچنین سه جهت رخ با زاویه قائمه این سنگ باعث شده تا بتوان تنها با سه بار مشاهده این ماده را شناسایی کرد.

از دیگر روش‌های تشخیص باریت با استفاده از وزن مخصوص آن است. فرض کنیم چند نمونه سنگ معدنی سفید مثلا کلسیت، کوارتز، باریت، تالک و جیپسوم داریم. برای اینکه باریت را از میان آن‌ها تشخیص دهیم کافی است یکی از نمونه‌ها را در دست راست و دیگری را در دست چپ قرار دهیم.  باریت سنگی که از همه سنگین‌تر است.

انتهای پیام/