رییسی گفت: تا پایان سال ١۴٠۴ پزشک خانواده و پرونده الکترونیک سلامت در کل کشور اجرایی می‌شود.

به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، علیرضا رییسی معاون بهداشت وزارت بهداشت در نشست خبری دستاورد‌های چهل ساله انقلاب در حوزه بهداشت اظهار کرد: در حوزه سلامت ما در رسیدن به اهداف بسیار موفق بودیم، البته این به معنای آن نیست که اشکالاتی نداریم، اما در سطح یک خدمات و در رسیدن به اهدافی که از قبل  به وسیله سازمان بهداشت جهانی و یونیسف برای ما در سطح منطقه در نظر گرفته بودند، بسیار موفق بودیم.

وی ادامه داد: سازمان بهداشت جهانی در منطقه مدیترانه شرقی که ایران در آن قرار دارد شاخص‌های سلامت را در ابتدا نسبت به منطقه و پس از آن نسبت به جهان می‌سنجد.

محرومیت بیش از ۱۹ میلیون کودک در دنیا از واکسیناسیون

رییسی گفت: در سال ۲۰۱۹ بیش از ۱۹ میلیون کودک در دنیا از واکسیناسیون محروم هستند، حالا این موضوع را با پوشش ۹۸ درصدی واکسیناسیون در ایران مقایسه کنید.

وضعیت بیماری‌های واگیر در ایران قبل از انقلاب

معاون بهداشت وزارت بهداشت تصریح کرد: سیر و رفتار بیماری‌ها در قرن گذشته بیشتر در حوزه بیماری‌های واگیردار بود، پیش از انقلاب بیش از هزار کودک سالیانه به فلج اطفال مبتلا می‌شدند و در شرق و جنوب کشور ۵۰ سال پیش در هر خانواده یک کودک به فلج اطفال مبتلا بود و این آمار وحشتناکی محسوب می‌شد.

وی افزود: بیماری تراخم در ایران شمار بسیاری را نابینا می‌کرد و بیش از ۱۰۰ هزار نفر به مالاریا مبتلا می‌شدند و هزاران نوزاد به دلیل ابتلا به کزار از بین می‌رفتند و به ازای هر هزار نفر ۵ نفر جان خود را به دلیل کزار از دست می‌دادند و یک دهه قبل آن  سالیانه ۲۱ نوزاد به دلیل کزاز فوت می‌شدند.

رییسی بااشاره به واکسیناسیون در ایران گفت: از دهه ۴۰ در کشور واکسیناسیون شروع شد و در آغاز انقلاب پوشش واکسیناسیون کشور ۳۰ درصد بود و دسترسی به واکسیناسیون نامناسب بود چرا که شبکه بهداشتی وجود نداشت و در تامین واکسن دچار مشکل بودیم.

فعالیت بسیج همگانی برای اجرای  واکسیناسیون در سال ۶۳

معاون بهداشت وزارت بهداشت ادامه داد: از سال ۶۳ بسیج همگانی برای واکسیناسیون فعال ایجاد شد و بهورز‌های ما در گرما و سرما خانه به خانه به دورترین روستا‌ها می‌رفتند و واکسیناسیون را انجام می‌دادند و در نهایت پوشش واکسیناسیون به ۹۰ درصد رسید و کزاز نوزادی حذف شد.

وی افزود: پیش از انقلاب بیش از ۱۰۰ هزار مبتلا به مالاریا داشتیم، اما با وجود اینکه ما در همسایگی افغانستان که کانون اصلی مالاریاست، هستیم در سال گذشته ۲۰ نفر به مالاریا مبتلا شدند.

روند افزوده شدن واکسن‌ها به واکسیناسیون کشوری

وی به روند افزوده شدن واکسن‌ها به واکسیناسیون کشوری اشاره کرد و گفت: سال ۷۲ واکسن هپاتیت بی، سال ۸۳ واکسن سرخک، سرخچه و اوریون را اضافه کردیم، سال ۹۳ واکسن پنتاوالان به واکسیناسیون کشوری اضافه شد و ۱۸ سال است هیچ موردی از فلج اطفال گزارش نشده است و امیدواریم در آینده به سمت  حذف و ریشه فلج اطفال برویم.

وی افزود: واکسن فلج اطفال سه ظرفیتی بود و از سال ۹۴ که سازمان بهداشت جهانی دید که سوی دوم فلج اطفال در دنیا ریشه کن شده است واکسن سه ظرفیتی به واکسن ۲ ظرفیتی تبدیل شد و واکسن سه ظرفیتی خوراکی نداریم، اما به دلیل اینکه ایران در مرحله ریشه کنی قرار دارد و برای اینکه ویروس وحشی فلج اطفال از افغانستان و پاکستان به ایران وارد نشود در سن ۴ ماهگی واکسن فلج اطفال تزریق می‌شود و این برنامه جهانی است، اما از آنجا که واکسن فلج اطفال از سه ظرفیتی به ۲ ظرفیتی تبدیل شد متولدین سال ۹۴ که واکسن فلج اطفال به آن‌ها تزریق نشده است باید فراخوان شوند و واکسن فلج اطفال تزریقی به آن‌ها تزریق شود.

شرط ایران برای خرید واکسن

وی از اضافه شدن ۲ واکسن به واکسیناسیون کشوری خبر داد و گفت: دو واکسن پنوموکوک که در پیشگیری از بیماری‌هایی مثل ذات‌الریه و بیماری‌های تنفسی موثر است و واکسن روتاویروس به برنامه واکسیناسیون کشوری اضافه می‌شود، روتاویروس می‌تواند از بستری هزاران کودک مبتلا به اسهال در بیمارستان‌ها جلوگیری کند و ما به دنبال عقد قرارداد با کمپانی‌ها هستیم و شرط ما برای خرید واکسن این است که پس از خرید واکسن، فناوری آن به کشور منتقل شود و آن را در ایران تولید کنیم، در شرایط تحریم نیز کمپانی‌ها محدودیت دارند و انستیتوپاستور به دنبال آن است که فناوری تولید واکسن را به ایران منتقل کند.

ایران در آستان حذف ۴ بیماری واگیردار

رئیسی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره بیماری‌هایی که در کشور حذف یا ریشه کن شده است، گفت: ریشه کنی با کنترل و حذف متفاوت است، ریشه کنی بدین معناست که نسل ویروس مانند ویروس آبله در کره زمین برداشته می‌شود بیماری‌هایی مانند سیاه سرفه، دیفتری، فلج اطفال و کزاز در ایران کنترل و در آستانه حذف قرار دارند.

وی به بیماری سل و کنترل آن اشاره کرد و گفت: در عین حال بیماری سل یکی از بیماری‌های واگیردار و بسیار ویرانگر بوده که کانون اصلی آن افغانستان و پاکستان است و ما به دلیل مهاجرت قانونی و غیرقانونی از این کشور‌ها و با وجود مشکلاتی که داریم، از معدود کشور‌های جهان هستیم که علاوه بر مردم خودمان، اتباع خارجی را هم در حوزه ایدز و سل رایگان درمان می‌کنیم.

آمار ابتلا به سل در ایران

رییسی تصریح کرد: باید توجه داشت که در زمینه میزان بروز سل قبل و چند سال بعد از انقلاب شاخص ابتلادر کشور ما ۱۴۷ نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر بود که آمار بسیار بالایی محسوب می‌شود، اما اکنون آمار ابتلا در پاکستان ۱۸۵ و افغانستان ۲۷۰ در هر ۱۰۰ هزار نفر است و ترکیه تنها کشوری است که در این حوزه می‌تواند با ایران رقابت کند و شاخص ابتلا به سل در این کشور ۶۷ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر است و در ایران آمار ابتلا به سل ۱۱ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر بوده و این درحالی است که افغانستان و پاکستان کانون اصلی سل در دنیا هستند.

وی با تاکید بر اینکه نباید از بیماری‌های واگیر غافل شویم، گفت: ریشه کنی بیماری‌ها به این معنا نیست که از آن‌ها غافل شویم، زیرا احتمال ابتلای دیگران در بیماری‌های واگیردار وجود دارد و خاصیت بیماری‌های واگیر این است که اگر یک لحظه از آن‌ها غافل شویم، ممکن است بیماری کل کشور را در برگیرد، اما اکنون مشکل ما در بیماری‌های غیرواگیر مانند فشارخون، چاقی و کم تحرکی است و وزارت بهداشت هم به تنهایی نمی‌تواند این بیماری‌ها را کنترل کند و همه باید در این زمینه دست به دست هم دهیم.

رییسی ادامه داد: اگر کیفیت سوخت ما مشکل داشته باشد و صنایع ما پیوست سلامت نداشته باشند می‌توانند به آب، خاک و هوای ما آسیب بزنند پس وزارت بهداشت به تنهایی نمی‌تواند آن‌ها را کنترل کند و در این حوزه باید بر روی عادات و سبک زندگی هم کار کنیم.

کالری دریافتی ایرانی‌ها بالاست

معاون بهداشت وزارت بهداشت با ابراز تاسف درباره اینکه مردم ما تقریباً ۲.۵ برابر متوسط دنیا نمک و سه برابر متوسط دنیا شکر دریافت می‌کنند، گفت: افزون بر این‌ها میزان کالری دریافتی ایرانی‌ها بالاست و بنابراین باید از خودمان شروع کنیم.

وی با بیان اینکه یکی از بزرگ‌ترین دستاورد‌های حوزه بهداشت بعد از انقلاب اسلامی ایجاد نظام شبکه است، گفت: ما در بیش از ۱۸ هزار خانه بهداشت، ۲۶ هزار مرکز ارائه خدمت سلامت، ۳۰ هزار بهورز، ۲۲ هزار مراقب سلامت، ۱۷۰۰ کارشناس بهداشت روان و ۱۴۶۰ کارشناس بهداشت تغذیه داریم و در سراسر کشور خدمت می‌دهیم و یکی از ویژگی‌های حوزه بهداشت ایران داشتن نظام شبکه است که می‌توانیم برنامه‌های بهداشتی را به صورت همزمان و به طور یکسان در همه جا انجام دهیم.

معاون بهداشت وزارت بهداشت ادامه داد: در چند سال اخیر، بیش از ۲۶۰۰ پروژه در روستا‌ها و مناطق محروم و حاشیه شهر‌ها ‏در حوزه سطح یک خدمات سلامت تعریف شد و تاکنون نیمی از آن‌ها به افتتاح شده و سعی می‌کنیم در نیمه اول ‏اردیبهشت ۹۸ حدود ۱۵۰۰ پروژه را در مناطق محروم بهره برداری کنیم.

رییسی درباره برنامه پزشکی خانواده و اجرای آن در سطوح یک، دو و سه خدمات سلامت گفت: نظام ارجاع بدون پزشکی خانواده و از طرفی نظام ارجاع بدون حضور سطح دو و سه خدمات سلامت معنی ندارد و این ‏شبکه باید با هم کار کند چرا که پزشکی خانواده به معنی کار تیمی است. ‏

وی افزود: وقتی خانواده‌ای برای دریافت خدمات سلامت به مرکز بهداشت مراجعه می‌کند نیازمند بررسی تیمی است و معمولا در راس تیم ‏پزشکی خانواده یک پزشک حضور دارد. ‏

رییسی ادامه داد: اکنون در سطح روستا‌ها مردم به خانه بهداشت مراجعه می‌کنند و در این خانه‌های بهداشت، بهورز تا جای ‏تعیین شده خدمات سلامت را به افراد ارائه می‌دهد و بهورز از طریق سامانه اطلاعات بیمار را ثبت می‌کند و در صورت نیاز، بیمار را ‏به پزشک ارجاع می‌دهد، همچنین پزشک بعد از ویزیت و تجویز دارو، بازخوراند آن را به بهورز می‌دهد و بهورز بعد از آن باید از بیمار ‏مراقبت کند تا بیمار دارو‌ها را مصرف کند و پس از گذشت مدتی بیمار را به پزشک ارجاع بدهد، این اتفاق در ‏سطح روستا و شهر‌های کوچک به علت وجود نظام شبکه به خوبی اتفاق می‌افتد و این درحالی است که در سطح شهر هر شخص یک دفترچه در اختیار ‏دارد و هر جایی که بخواهد می‌رود.

محدودیت پزشکی خانواده خوشایند نیست اما باید انجام شود

وی با بیان اینکه برنامه پزشکی خانواده در ۱۲ گام اجرایی تدوین شده است که ۷ گام آن در حوزه بهداشت و ۵ گام در ‏حوزه‌های دیگر مثل درمان قرار دارد، گفت: در انگلستان ‏NHS‏ اجرا می‌شود، اما همه مردم از این موضوع راضی نیستند، اما باید دانست که به هر حال این سیستم یک نوع ‏محدودیت ایجاد می‌کند و این محدودیت خوشایند نیست، اما باید انجام شود.

رییسی با اشاره به ۲ سناریو پزشکی خانواده گفت: ۲ سناریو برای پزشکی خانواده تعریف شده و در این ۲ سناریو ۱۲ گام تعریف شده است و بخش اعظم ۱۲ ‏گام تا سال ۱۴۰۲ تکمیل می‌شود و ممکن است تا اواخر سال آینده در مطب ‏پزشکان عمومی نیز همه خدمات در سامانه ثبت شود البته از فروردین ۹۷ گام چهارم برنامه پزشک خانواده اجرایی شد و بر این اساس همه پزشکان در بخش دولتی ‏باید خدمات خود را در سامانه ثبت کنند.

وی افزود: سناریوی دوم پزشکی خانواده این است که اگر اعتبارات کمتر تخصیص پیدا کند، ممکن است اجرای کامل ۱۲ گام ‏پزشکی خانواده تا سال ۱۴۰۴ به تاخیر بیفتد، اما به طور کامل پزشکی خانواده تا سال ۱۴۰۴ در کشور اجرایی خواهد شد. ‏

معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: اکنون در تمام استان‌ها گام‌های اجرایی پزشکی خانواده به صورت همزمان پیش ‏می‌رود البته در استان گلستان، زنجان، گیلان و مازندران سرعت اجرای گام‌ها بیشتر شده است. ‏

وی در زمینه مراقبت از مادران باردار در شبکه بهداشت گفت: سالانه حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار مادر باردار در کشور وجود دارد که فقط ۵۳۰ هزار نفر ‏به شبکه بهداشت و سطح یک مراجعه می‌کنند و یک میلیون مادر باردار به مطب‌ها و بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند و اغلب ساعت‌ها در مطب منتظر می‌مانند، اما به مراکز بهداشت مراجعه نمی‌کنند.

رییسی افزود: میزان پوشش مادران باردار در شبکه ‏بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ۱۸ درصد، در دانشگاه علوم پزشکی ایران ۲۳ درصد و در دانشگاه علوم پزشکی تهران ‏۳۴ درصد بوده و این در حالی است که پوشش مادران باردار در خلخال ۹۳ درصد و در سبزوار ۹۱ درصد است. ‏

وی افزود: در انگلستان اگر بخواهید به صورت مستقیم به پزشک متخصص مراجعه کنید باید ۲۲۰ پوند پرداخت کنید، اما اگر بخواهید ‏از نظام ارجاع به متخصص مراجعه کنید، رایگان خواهد بود. ‏

رییسی گفت: یک روستای ۱۵۰۰ نفری پیدا نمی‌کنید که خانه بهداشت نداشته باشد و این موضوع ‏اصلا امکان ندارد و پوشش خدمات بهداشتی در سراسر روستا‌ها صددرصد است و بهترین مراکز خدماتی دولتی در روستا‌ها در حوزه ‏بهداشت ساخته شده است. ‏

وی درباره اولویت‌های وزیربهداشت در حوزه بهداشت گفت: از آغاز طرح تحول سلامت درمان پررنگ شد، اما انصافا در بهداشت ‏نیز کار‌های بزرگی انجام شد، ولی به دلیل اینکه نواقص در حوزه درمان بیشتر بود این اصلاحات در حوزه درمان بیشتر دیده می‌شود و به چشم آمد، حوزه درمان پیش از طرح تحول شرایط ‏نامناسبی داشت و هزینه‌های کمرشکن بالا بود و دسترسی به پزشک متخصص وجود نداشت و باید بگویم که  پس از اجرای طرح تحول سلامت، زیرساخت‌های زیادی در حوزه بهداشت شکل گرفت. ‏

معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: در حوزه بهداشت ۱۰ سال طول می‌کشد تا برنامه‌ها به نتیجه برسد، اما در حوزه درمان شما با خرید دستگاه تصویربرداری می‌توانید به سرعت مشکل را حل کنید و به همین دلیل اقدامات در حوزه درمان بیشتر به چشم می‌آید.

ممنوعیت تبلیغ کالا‌های آسیب رسان 

رییسی با بیان اینکه تبلیغات کالا‌های آسیب رسان ممنوع شده است، گفت: وظیفه ذاتی ما در حوزه سلامت و وزارت بهداشت این است که مراقبت کنیم، هشدار دهیم و از مراجع ذی ربط تخلف‌ها را پیگیری کنیم.

معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به موفقیت ایران در کنترل بیماری‌های غیرواگیر درباره میزان مالیات بر سیگار ابراز تاسف کرد و گفت: باید توجه کرد که سازمان جهانی بهداشت در حوزه بیماری‌های غیرواگیر از ایران تقدیر کرده است، اما در حوزه مالیات بر مواد دخانی از ما ایراد گرفته‌اند؛ در حوزه جمع آوری قلیان در برخی استان‌ها اقدامات بسیار خوبی انجام شد، اما برخی تجمع کردند و گفتند که با این اقدام شغل را از بین می‌برید و قلیان‌ها به زیرزمین‌ها می‌روند و فساد ایجاد می‌شود.

وی افزود: در حال حاضر برخی استفساریه گرفتند تا قهوه خانه‌ها را از شمول اماکن عمومی خارج کنند و اگر این اتفاق بیفتد کارشناسان بهداشت ما حق ورود به قهوه خانه‌ها را نخواهند داشت، اما متاسفانه در قهوه خانه قلیان عرضه می‌شود.

رییسی گفت: کشور ما تحریم شده است، اما سیگار نه تنها تحریم نیست بلکه تولید آن هم رو به توسعه است و وزارت صنعت می‌گوید تعداد نخ‌های مصرفی در کشور ۷۵ میلیارد است و ما ۶۰ میلیارد تولید می‌کنیم، حال باید توسعه را افزایش دهیم تا خودکفا شویم.

گزارشی از بیماری‌های واگیردار در مناطق زلزله‌زده نداشتیم

معاون بهداشت وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی درباره وضعیت شیوع بیماری‌های واگیردار در مناطق زلزله زده کرمانشاه، گفت: سال گذشته واکسیناسیون انجام شد و در نتیجه آن  همه گیری آنفلوانزا را در کرمانشاه نداشیم.

وی افزود: درباره بیماری‌هایی، چون سالک و تب مالت نگرانی داشتیم که خوشبختانه با اقدامات انجام شده، مشکلی پیش نیامد و امسال هم این اقدامات انجام شد و تاکنون مورد غیرعادی یا همه گیری از بیماری‌های واگیردار در مناطق زلزله زده کرمانشاه گزارش نشده است.

انتهای پیام/