وزیر پیشین امور خارجه ایران گفت: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران سیاستی برگرفته از مبانی اسلام، آموزه های امام راحل و سه کلمه کلیدی عزت، حکمت و مصلحت است.

به گزارش حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، منوچهر متکی روز سه شنبه در نشستی با عنوان چهار دهه سیاست خارجی جمهوری اسلامی که با حضور وزیران امور خارجه پس از انقلاب و سفیران و نمایندگان کشور‌های مختلف در تهران در محل مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی برگزار شد، با گرامیداشت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، افزود: ۵۵ سال پیش پس از سرکوب قیام ملت ایران در ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲، تعدادی از یاران امام خمینی (ره) شرایط را بسیار دشوار دیدند، شاه وضعیت خیلی سختی را بر کشور حاکم کرده بود و انقلابیون در شرایط دشواری بودند.

وی با ذکر خاطره از یکی از یاران امام راحل پیش از سفر به تبعید ایشان به ترکیه، ادامه داد: زمانی که ایشان چهره‌های به هم ریخته ما را ملاحظه کردند، این جملات را گفتند که شاه شرایطی را به وجود آورد که فکر می‌کند که ما نه راه پیش داریم نه راه پس و نه در جایی که هستیم می‌توانیم بمانیم، انشاالله کاری خواهیم کرد که شاه نه راه پیش داشته باشد نه در راه است و نه در جایی که هست، بتواند بماند.

وزیر پیشین وزارت امور خارجه یاد آور شد: این روایت پیروزی انقلابی شد که شما دیروز آخرین چشمه حضور ملت را در پیوند رهبری و مردم مشاهده کردید.

متکی اضافه کرد: پیام خیلی روشن مردم این است که آقای ترامپ از ۴ نوامبر سال ۲۰۱۸ گمان کرده است که ما را در شرایطی قرار خواهد داد که راه پیش و پس نداشته باشیم، اما رویکرد و عملکرد آقای ترامپ نه تنها در رابطه با ایران بلکه در مجموعه مناسبات جهانی خود برای خود او راه پیش و راه پس نخواهد گذاشت.

وی با بیان این‌که انقلاب اسلامی یک پاسخ منطقی بود، یادآور شد: از زمان نادرشاه به بعد تقریبا ملت ایران روی استقلال جدی را به خود ندید و شرایط روز به روز سخت‌تر شد، در سطح جهانی هم بعد از رنسانس و از قرن ۱۸ غرب به دنبال پایه گذاری یک حکمرانی خوب بر مبنای سکولاریسم بود.

وزیر پیشین امور خارجه خاطرنشان کرد: اوایل قرن نوزدهم کمونیسم با حذف خدا محوری تلاش کرد الگوی دیگری از حکمرانی را ارائه کند. انقلاب اسلامی یک پاسخی است به این دو نگرش ناقص در حکمرانی بر پایه دین محوری.

متکی تاکید کرد: نظام جمهوری اسلامی بر پایه تعلیمات بر گرفته از اسلام و آموزه‌های امام راحل پله به پله سیاست‌های خود را تدوین کرد.

وی ادامه داد: صرف نظر از میزان انطباق ما بین تئوری و نظریه‌های اسلامی، نگاه ما به سیاست خارجی، از جمله اصول، قوانین و مقررات، نگاه شناخته شده‌ای است که از جنگ تا صلح و از مراودات دوستانه تا قواعد خصمانه را برای ما تعریف می‌کند.

وزیر پیشین وزارت امور خارجه اظهار داشت: اگر یک منحنی از کارکرد جمهوری اسلامی ترسیم شود در نقاط عطفی که در حوزه سیاست خارجی با موضوعات مختلف وجود داشته است، حاکمیت یک منطق قابل دفاع و یک عقلانیت را در سیاست خارجی جمهوری اسلامی مشاهده می‌کنیم.

متکی به وجود برخی مشکلات در گذشته در کشور‌های منطقه اشاره کرد و ادامه داد: دستگاه دیپلماسی تلاش کرد در یک رویکرد منطقه ای، قابل دفاع و با کمک کشور‌ها دیگر این مشکلات را حل کند.

وی در ادامه به اشغال کویت توسط عراق اشاره کرد و افزود: به فاصله ۱۸ ساعت بعد از اشغال کویت توسط عراق، در همین دفتر مطالعات به ریاست ولایتی وزیر خارجه وقت بیانیه‌ای قاطع و مستدل جمهوری اسلامی در محکومیت این اقدام صادر می‌شود در حالی که برخی از این کشور‌ها در طول هشت سال جنگ تحمیلی مبالغ گزاف و حمایت‌های فراوانی از متجاوز داشتند.

وزیر پیشین امور خارجه یادآور شد: اگر کارکرد سیاست خارجی سال‌های اخیر جمهوری اسلامی را در موضوعات منطقه‌ای رصد کنید از جمله همکاری‌های ما با ترکیه، سوریه، قطر، گرجستان و ارمنستان، صداقت، سلامت و منطق قابل دفاعی را از جمهوری اسلامی مشاهده خواهید کرد.
متکی در ادامه با اشاره به مشکل لبنان در انتخاب رییس جمهوری و انتخابات در این کشور، خاطرنشان کرد: وقتی که گروه‌های مختلف لبنانی برای حل این مشکل در دوحه جمع شدند، دو شبانه روز مذاکره کردند و ساعت یک صبح امیر قطر به جلسه می‌آید و می‌گوید حالا که به توافق نمی‌رسید، بلند شوید و بروید.

وی اضافه کرد: ساعت ۲ صبح سفیر ما از لبنان تماس می‌گیرد و می‌گوید چنین اتفاقی افتاده است که با وزیر خارجه قطر، معاون وقت رییس جمهوری سوریه و مقامات لبنانی تماس گرفته می‌شود و مذاکرات ادامه پیدا می‌کند و ۹ صبح وزیر خارجه قطر تماس می‌گیرد و می‌گوید که مساله حل شد و توافق کردند.

متکی ادامه داد: وقتی مقامات آمریکایی بعد از حمله بدون مجوز از شورای امنیت در عراق در این کشور مستاصل شدند، جیمز بیکر و لی همیلتون از سوی دو حزب جمهوری خواه و دمکرات مامو بررسی کننده عدم توفیق آمریکا در عراق می‌شوند.

وی افزود: آن‌های گزارشی تقریبا ۱۵۰ صفحه‌ای تهیه می‌کنند که بخش‌هایی از آن منتشر شد. از جمهوری اسلامی درخواست مذاکره می‌کنند و ایران نمی‌پذیرد. مقامات عراقی به رهبر معظم انقلاب نامه می‌نویسند و درخواست می‌کنند که به خاطر عراق مذاکره با آمریکا را در مورد این کشور داشته باشید و سه دور مذاکره در دوران جورج بوش پسر انجام شد.

وزیر پیشین امور خارجه اضافه کرد: در این مذاکرات چرایی عدم توفیق آمریکا را به آن‌ها گوشزد کردیم که آقای اوباما از این حادثه شعار انتخابات خود را تنظیم می‌کند که اگر من انتخاب شوم در سال ۲۰۱۱ نیرو‌های آمریکایی از عراق خارج می‌کنم.

متکی به مذاکرات برجام اشاره کرد و گفت: طرف مقابل در برجام اوج صداقت مذاکرات کنندگان جمهوری اسلامی ایران را دیدند.

وی ادامه تاکید کرد: بزرگترین گناه ما این است که می‌خواهیم مستقل باشیم، خودمان باشیم، خودمان تصمیم گیری کنیم، در همه مذاکرات دیپلمات‌های خارجی کشور‌های دیگر و وزارت خارجه‌های دنیا به توانمندی دیپلمات‌های ایرانی در مذاکرات اذعان دارند.

وزیر پیشین وزارت امور خارجه یادآور شد: بزرگترین مشکل کسانی که تصور می‌کنند با قدرت و زور و پول قادر خواهند بود حرف خود را به کرسی بنشانند و منطق خود را بقبولانند، این است که از رسانه‌های گروهی تاثیر گذار و فضای مجازی جهت دهنده خبر ندارند و پشت در‌های بسته تصمیم می‌گرفتند و تصمیمات خود را اعمال می‌کردند، اما امروز چنین رویکردی اگر هم بخواهند، مقدور نیست.

متکی یادآور شد: امام خمینی (ره) معتقد بود که قدرت نمی‌تواند منشا پذیرش منطق باشد بلکه قدرت برآمده از یک منطق می‌تواند مجاب کند.

وی با تاکید بر اینکه ما همه راه‌ها را با عربستان سعودی در گذشته تجربه کردیم، گفت: آن‌ها می‌دیدند زمانی که همکاری و مذاکره می‌کردند، چه قدم‌هایی در منطقه می‌توان برداشت.

وزیر پیشین امور خارجه ادامه داد: یکصد سال است که آل سعود تاسیس شده است، یک صد سال است عربستان نفت تولید می‌کند و می‌فروشد و یک صد سال است که سلاح می‌خرد و برای اولین بار در جنگی وارد شده که طرف مقابل نه هواپیما برای پریدن و نه تانک برای جنگیدن دارد.

متکی اضافه کرد: عربستان مدعی بود یک تا دو هفته کار یمن را تمام می‌کند، چرا نشد؟ برای اینکه مقاومت امروز یک واقعیت قابل توجه است.

وی تاکید کرد: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، سیاستی برگرفته از مبانی اسلام، آموزه‌های امام راحل و سه کلمه کلیدی عزت، حکمت و مصلحت است.

انتهای پیام/