به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، گاهی آدمهایی را میبینیم که از شرایط بد اقتصادی و فشار زندگی شکوه میکنند. آدمهایی که شکوه دارند چرا هر چه تلاش میکنند باز به مقصود نمیرسند و چرا در تمام زندگی، با قرض و قسط و بدهی دست به گریبان هستند.
اما وقتی نگاه میکنیم میبینیم همین آدمها یادشان نمیرود در مهمانیهای خانوادگی گران قیمتترین لباس را بپوشند، مارک ساعت دیروزشان با امروزشان یکی نباشد و اتومبیلشان را سالی یک بار عوض کنند. آدمهایی که میدانند شرایط اقتصادی و توان مالیشان در حد خریدن گران قیمتترین لباسها و مبلمان نیست، اما خود را موظف به پرداخت هزینههای کلان و گرفتن وامهای سنگین میکنند تا به هر زحمتی که شده لوکسترین و تجملاتیترین زندگی را برای خود فراهم کرده و در یک رقابت پوچ و بدون سرانجام از دیگری عقب نمانند.
تجمل گرایی یکی از معضلات جوامع کنونی است که جدا از قشر مرفه، به طور گستردهای قشر متوسط جامعه را در برگرفته و میتوان حتی سایه آن را بر قشر فقیر نیز مشاهده کرد.
این روزها قشر متوسط بیشتر از باقی قشرها و لایههای جامعه با پدیده تجمل گرایی درگیر است. قشری که در برخی موارد شاهد آن هستیم از پس هزینههای سنگین زندگی بر نمیآیند، اما با مقایسه نادرست زندگی خود با دیگران، خود را وادار میکنند تا با هزینهها و قرضهای هنگفت پا به پای دنیای مدرن و قشر مرفه پیش روند و متاسفانه بدون توجه به راه بی پایانی که در پیش گرفته اند گاهی به ورطه تظاهر و خودنمایی سقوط میکنند.
زندگی تجملاتی و افراط در آن، اسراف، چشم و هم چشمی و حتی معضلات اقتصادی را به دنبال دارد که علاوه بر خود شخص، به خانواده و جامعه وی نیز آسیب میرساند.
جبار سعیداوی، کارشناس اجتماعی و فرهنگی در خصوص تجمل گرایی گفت: خدا زیباست و زیباییها را دوست دارد و این که انسان سعی کند همیشه آراسته و زیبا باشد و از وسایل زیبا و چشم نواز استفاده کند، امری شایسته و ممدوح است، اما زیبایی و آراستگی به این معنا نیست که با افراط و تفریط در آن انسان خود را مقید به مسایلی کند که وادار شود برای آنها هزینههای گزاف و بیخودی بپردازد.
وی اظهار داشت: برخی از مردم متاسفانه توجه به موارد ضروری و اصول مهمتر را فراموش میکنند و به مسایل فرعی و غیرضروری چنگ میزنند و برای این فرعیات، خود را متحمل هزینههای سنگینی میکنند. در صورتی که این مسائل فرعی در زندگی آنها نقش اساسی و مهمی ندارند و اگر منطقی و آگاهانه نگاه کنیم میبینیم آن قدر ارزش ندارند که انسان به خاطر آنها، خود و دیگران را برنجاند.
سعیداوی بیان کرد: نمونهای از این توجه به فرعیات، تجمل گرایی افراطی است که متاسفانه در جامعه امروزی ما به میزان زیادی وجود دارد. میل به زندگی تجملاتی و افراط در آن، باعث شده تا افراد به تجمل گرایی بیمارگونه و در نهایت چشم و هم چشمی روی بیاورند. این که برخی تمایل داشته باشند مطابق با شرایط مالی خانواده وسیلههای خود را تعویض و یا بروز کنند، ویژگی و امری عادی است که ممکن است در رفتار و زندگی بسیاری از افراد دیده شود، اما وقتی این تجمل گرایی از مرز تعادل خارج شده و حالتی بیمار گونه و اسراف به خود بگیرد دیگر نه تنها به معنای زیبایی و امری طبیعی نیست بلکه رفتاری ناهنجار و غیرعادی محسوب میشود.
این کارشناس اجتماعی و فرهنگی، با اشاره به این که فضای روانی و ذهنی چنین افرادی تبعات فراوانی بر زندگی آنها و دیگر افراد جامعه دارد افزود: چنگ زدن به مسائل فرعی و رها کردن مسایل ضروری و اصلی نوعی بیماری است که میتواند علاوه بر خود شخص و خانواده اش، جامعه را هم دچار بیماری کند. این مساله حتی در جوامع غربی و اروپایی هم نکوهش شده و ناپسند است و انسانهایی که چنین گرایش مفرطی به تجمل گرایی دارند باید برای معالجه خود اقدام و راه و روش درمان خود را پیدا کنند تا از آن رهایی یابند. در کشور ما هم به افرادی که دچار این نوع معضل رفتاری هستند و به تنهایی قادر به غلبه بر آن نیستند پیشنهاد میشود که به مراکز درمانی و درمانگاههای روانشناسی مراجعه کنند تا با راهنمایی و کمک آنها راه مقابله با این تمایلات ناهنجار و مضر را پیدا کنند.
جبار سعیداوی در خصوص پیامدهای زیان بار تجمل گرایی افراطی گفت: تجمل گرایی در بسیاری از موارد با چشم و هم چشمی مرتبط است. این که همه هدف و انگیزه خود را بگذاریم سر این که ما چیزی را داشته باشیم که بقیه ندارند و به واسطه داشتن آن تفاخر کرده و احساس خود بزرگ بینی داشته باشیم، نشانهای از غرور و خودپسندی است و همین موضوع گاهی زمینه ساز مشکلات بزرگتر و پیچیده تری میشود. چشم و هم چشمیهای ناشایست و افراط در تجمل گرایی بدون در نظر گرفتن شرایط اقتصادی، در بعضی از خانوادهها منجر به بروز مشکلات خانوادگی شدیدی شده که حتی به طلاق و جدایی ختم شده اند.
وی افزود: به طور مثال خانوادهای وسیله نقلیه مناسبی دارند که با آن ایاب و ذهاب و مشکلاتشان را برطرف میکنند و از آن راضی هستند، اما به دلیل میل به تجمل گرایی تصمیم میگیرند ماشین خود را عوض کنند و مدل بالاتر و مدرن تری خریداری کنند. حتی اگر توان مالی خرید آن را نداشته باشند حاضر هستند برای دست یابی به آن هزینههای سنگینی را متحمل شده و وام یا قرض بگیرند. گاهی ناتوانی در پرداخت قرض و قسطها باعث شده بسیاری از این افراد راهی زندان شوند و زندگی شان به خاطر تجمل گرایی و اسراف نادرست متلاشی شود.
سعیداوی اذعان داشت: در بعضی از خانوادهها هم ممکن است بعضی از خانمها بدون در نظر گرفتن توان مالی و شرایط زندگی، همسر خود را وادار کنند که به خرید وسایل غیرضروری و گران قیمت روی آورد و همین در نهایت باعث به وجود آمدن بحثها و درگیریهای خانوادگی شود. بسیاری از خانوادهها از همین طریق از هم پاشیدهاند.
کارشناس فرهنگی اجتماعی در خصوص تربیت فرزندان در چنین خانوادههایی گفت: مساله دیگری که حائز اهمیت است تربیت فرزندان در این گونه خانوادهها است. خانوادهای که افراط و زیاده روی در تجمل گرایی را اصل و رکن زندگی خود قرار داده باشد خواه یا ناخواه روی روان و تربیت فرزند خود نیز اثر میگذارد و کودکی که در چنین محیطی رشد پیدا کند با تاثیر از رفتار والدین خود، در آینده چنین رفتارهای مشابهای را از خود بروز میدهد و این چرخه ممکن است همین طور ادامه پیدا کند.
این کارشناس فرهنگی افزود: متاسفانه تجمل گرایی در کشور ما به مشکلی مهم و جدی تبدیل شده و ایران جز کشورهای اول دنیا در این زمینه است. از این رو باید در پی آن باشیم تا راه حل و پاسخی مناسب برای این مشکل پیدا کنیم تا جامعه را از آسیبهای بیشتر آن دور نگه داریم. یکی از عمدهترین این راهها فرهنگ سازی است. بحث فرهنگ سازی غیر از جامعه، در خانوادهها هم باید موضوعی مهم و جدی تلقی شود چرا که رفتار ما در خانواده، تاثیر زیادی در دید فرزندانمان دارد و کودک با دیدن رفتار خارج از تعادل و وسواس گونه ما تاثیر گرفته و صرفه جویی و اسراف را میآموزد.
سعیداوی بیان کرد: از این رو مهم است که ما میان آن چه برای انسان ضروری است و آن چه بود و نبودش هیچ تاثیری در زندگی وی ندارد تمایز قائل شویم و مرز میان تعادل و زیاده روی را رعایت کنیم و بکوشیم این نوع نگاه و فرهنگ را از کودکی به فرزندان خود آموزش دهیم.
زهرا سلطانی، که زنی خانه دار است در خصوص تجمل گرایی گفت: به نظر من بحث تجمل گرایی به نوعی به فرهنگ و دید خود شخص برمیگردد. فردی که تجمل گراست همیشه خود را در مضیقه و تگنا قرار میدهد تا بتواند بهترین وسیله را بخرد حتی اگر پرداخت هزینهی آن در توانش نباشد. چنین فردی همیشه خود را تحت فشار قرار میدهد تا بتواند برتر و بهتر از دیگران باشد.
وی افزود: تجمل گرایی افراطی باعث میشود که انسان اصلا به شرایط اقتصادی خانواده اش اهمیت ندهد و با هر زحمتی شده خانواده خود را وادار کند تا وسیلهای را که میخواهد بخرند و این روند همیشه ادامه پیدا میکند چرا که چنین فردی هیچ وقت احساس کمال نمیکند و هر روز با دیدن وسیله تازهتر و جدیدتر بدون در نظر گرفتن شرایط اقدام به خرید میکند.
ما در جامعهای زندگی میکنیم که مانند تمام جوامع دیگر تکنولوژی و فضای مجازی حرف اول را در آن میزند و حالا نه تنها والدین و جوان ها، بلکه کودکان و سالمندان را هم درگیر خود کرده است. همین موضوع باعث شده فضای مناسبی در اختیار افراد مصرف گرا و افراطیای قرار گیرد که تمایل بی اندازهای دارند تا زندگی تجملاتی و لوکس خود را در معرض دید دیگران قرار داده و میل به برتر بودن خود را ارضا کنند.
افرادی که همواره تلاش میکنند در یک دور باطل از دیگری جلو بزنند و به همگان ثابت کنند که برتر و داراتر از آنها هستند. در چنین شرایطی آگاهی و فرهنگسازی برای کاهش تب تجمل گرایی و فرو نیفتادن در این چرخه بیهوده اهمیت زیادی دارد.
اگر میخواهیم فرهنگ نادرست تجمل گرایی افراطی و اسراف ریشه کن شود، باید به آموزش صحیح و آگاهی در این زمینه توجه کنیم و اول از همه از خودمان آغاز کنیم.
گزارش از سمانه برون
انتهای پیام/