ترامپ و کابوس چین / روابط واشنگتن و پکن به شرایط اول باز می‌گردد؟
ترامپ با جنگ تجاری با چین، شکاف بین دو اقتصاد برتر دنیا را عمیق‌تر و اقتصاد آمریکا را با چالش‌های سختی مواجه کرد.
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، چند روزی از آغاز ماه مارس میلادی، یعنی زمانی که ترامپ به‌عنوان ضرب‌الاجل توافق تجاری میان آمریکا و چین تعیین کرده بود، گذشته است و همچنان از اعلام توافق رسمی میان دو کشور خبری نیست. با وجود این رئیس‌جمهور آمریکا ضرب‌الاجل خود را اجرایی نکرد چراکه به گفته وی در جریان مذاکرات پیشرفت‌های خوبی حاصل شده و او نمی‌خواهد اخلالی در آن ایجاد کند. اما با این حال ترامپ در روزهای اخیر در توئیتی مجددا به چینی‌ها تصمیم خود را برای تعلیق افزایش تعرفه‌ها یادآوری کرد و از آنها خواست به دلیل آنچه او آن را خوش‌رفتاری آمریکا در گفت‌وگوهای تجاری نامید، فورا تمامی تعرفه‌های محصولات کشاورزی این کشور را لغو کند. در هر حال هنوز شرایط مبهم باقی مانده و گمانه‌زنی‌ها و تحلیل‌ها در مورد سرنوشت مذاکرات و فراتر از آن آینده روابط سیاسی و اقتصادی چین و آمریکا همچنان ادامه دارد.
بیشتربخوانید: ترامپ: توافق تجاری با چین در صورت دستیابی، توافقی جامع خواهد بود
درهمین راستا نشریه «تایم» در شماره اخیر خود در مقاله‌ای به قلم «ایان برمر» نویسنده و تحلیلگر در حوزه ریسک سیاسی، به این موضوع پرداخته و به‌ویژه آینده روابط این دو کشور را از زاویه‌ای خاص مورد توجه قرار داده است. در یک نگاه اجمالی شاید بتوان گفت که چارچوب تحلیلی «برمر» در این نوشتار بر محور چند سوال متمرکز بوده است:
آیا به توافق نزدیک شده‌ایم؟
ایان برمر در پاسخ به این پرسش می‌گوید که از نظر رئیس‌جمهور آمریکا جواب «مثبت» است. ترامپ هنگام بازدید جمعی از فرمانداران از کاخ سفید در ماه گذشته میلادی به آنها خبر می‌دهد که به توافق بسیار نزدیک شده‌ایم. علاوه‌بر این، او ضرب‌الاجل اول مارس در رابطه با افزایش شدید تعرفه‌های 200 میلیارد دلاری کالاهای چینی را به دلیلی که خود آن را «پیشرفت‌های اساسی در مذاکرات» می‌خواند، به تعویق انداخت. رئیس‌جمهور آمریکا امیدوار است که اجلاسش با رئیس‌جمهور چین که احتمالا در اواخر ماه مارس در مارالاگو برگزار می‌شود، به امضای توافقی میان سران دو کشور منتهی شود. در تایید نظر برمر، این نکته را باید اضافه کرد که «لری کادلو»، یکی از نزدیک‌ترین مشاوران اقتصادی ترامپ هم چند روز پیش مدعی شد توافق اقتصادی میان پکن و واشنگتن تقریبا نهایی شده و قرار است دیداری میان روسای جمهور دو کشور به‌منظور امضای توافق جدید برنامه‌ریزی شود.
چرا دستیابی به توافق با چین؟
تحلیلگر نشریه «تایمز» بر این اعتقاد است که ترامپ هم‌اکنون در برابر مسائلی همچون تحقیقات چندوجهی، حملات فزاینده قانونگذاران دموکرات، ناکامی‌اش در ساخت یک دیوار مرزی و سرانجام شرمساری عمومی ناشی از شهادت وکیل سابقش قرار دارد و این موضوعات بر افق سیاسی‌اش سایه افکنده است. در چنین موقعیتی یقینا او می‌تواند از دستیابی به یک توافق با پکن بهره برده و آن را یک پیروزی بزرگ سیاسی قلمداد کند. در کنار این موضوع، در پیش بودن تقویم انتخاباتی الکترال آمریکا هم مساله دیگری است که ترامپ را برای دستیابی هر چه سریع‌تر به مصالحه با چین ترغیب می‌کند. دموکرات‌ها از هم‌اکنون رقابت‌های درون حزبی خود را برای مقابله با او شروع کرده‌اند. ترامپ هم امیدوار است که توافق با چین بتواند اثرات زیان‌بار تشدید یک جنگ تجاری را بر بازارهای مالی و اقتصادی خنثی سازد. در توضیح آنچه برمر آنها را به‌عنوان اثرات و ضربات جنگ تجاری می‌خواند، باید اظهارات تند و انتقادی فرماندار ایالت داکوتای جنوبی آمریکا را اضافه کرد که جنگ‌های تجاری ترامپ را نابود‌کننده ایالتش توصیف کرده است. نکته درخور توجه این است که بخش بزرگی از این تحولات زیان‌بار اقتصادی در مناطقی رخ داده است که در دور پیشین انتخابات ریاست‌جمهوری آرای خود را به حساب ترامپ واریز کرده بودند.
توافق پکن و واشنگتن زیر بنایی است؟
در این زمینه ایان برمر بحث خود را با مثال روسیه شروع می‌کند. ترامپ خواهان یک بازنگری کلی در روابط با روسیه بود و پیش‌بینی‌ها هم بر این قرار داشت که او روابط با روسیه را گسترش خواهد داد. اما در نقطه مقابل قانونگذاران هر دو حزب آمریکا همچنان به اتهام‌زنی به روسیه در مورد مداخله در انتخابات و ارتکاب جرائم متنوع دیگر ادامه دادند. در اینجا برمر به این نکته اشاره می‌کند که نه ستایش‌های ترامپ و نه تنبیهات کنگره هیچ‌کدام روسیه را نسبت به تغییر مسیر و روشش متقاعد نکرده است. از نظر او همین شرایط برای چین هم صادق است. بدون‌شک ترامپ می‌تواند برخی امتیازات را از شی جین پینگ بگیرد؛ امتیازاتی از قبیل گسترش دسترسی شرکت‌های آمریکایی به بازار چین، مدیریت پولی و ارزی، خرید بیشتر سویای آمریکا از سوی پکن و وعده‌های در مورد تحقق دیگر خواسته‌های ایالات متحده. اما موضوع مهم و اساسی این است که ترامپ نمی‌تواند ساختار و شاکله بازی با چین را تنها بر اساس یک قرارداد تغییر دهد.
متقاعد کردن رئیس‌جمهور چین برای بازنگری و بازسازی مجدد الگوی وسیع اقتصادی این کشور، کاری نیست که ترامپ به هیچ وجه قادر به انجام آن باشد. دولت چین به دادن سوبسید به شرکت‌های بزرگ دولتی و خصوصی ادامه خواهد داد. این شرکت‌ها به هر وسیله‌ای که ممکن است به جلو هل داده می‌شوند، آن هم در مسیر نوآوری‌های جدید تکنولوژی و در رقابت با شرکت‌های اروپایی و آمریکایی که در حوزه‌های اقتصادی مهم قرن بیست و یکم همچون هوش مصنوعی، الکترونیک و انرژی‌های تجدیدپذیر مشغول فعالیت هستند. در این موضوعات و حوزه‌ها هر قدر هم که شی جینگ پینگ به ترامپ وعده دهد یا مقامات چینی به‌طور علنی اظهارنظر کنند، بازهم آنها در اساس زیر بار مصالحه نخواهند رفت.
روابط آمریکا و چین به شرایط اول باز می‌گردد؟
تحلیلگر حوزه ریسک سیاسی نشریه «تایم» پیش‌بینی خود را با این بحث اساسی خاتمه می‌دهد که چه توافق میان دو کشور انجام شود و چه توافقی صورت نگیرد، در هر دو حالت صدمه و چالش‌هایی که در روابط دو کشور به وجود آمده، همچنان پابرجا و غیرقابل جبران خواهد ماند. اکنون صداقت میان دو طرف در پایین‌ترین سطح خود طی 30 سال گذشته قرار دارد و هر یک از طرفین برای کاهش آسیب‌پذیری در برابر فشارهای طرف مقابل برنامه‌های بلندمدتی را در نظر گرفته‌اند. خلاصه اینکه روابط پکن و واشنگتن اکنون به‌طور بنیادی دچار گسست شده و نه خلاقیت و ابتکار سیاسی و نه عبارات مبهم مصالحه و توافق نمی‌توانند آن را تغییر دهند. در واقع این تحلیل برمر را شاید بتوان با این تعبیر زیبای فارسی توضیح داد که چینی شکسته را هر قدر هم که ماهرانه بند بزنند، بازهم مثل روز اول نخواهد شد.
ضرر ماهیانه یک میلیارد و 400 میلیونی آمریکا از جنگ تجاری
اعتمادبه‌نفس ترامپ در آغاز جنگ تجاری با چین، بسیاری را در این اندیشه فرو برده بود که در پشت این اقدام، طراحی پیچیده‌ای صورت گرفته و چین خیلی توانایی مقابله با آن را ندارد و درنهایت سر تسلیم در برابر آمریکا فرو خواهد آورد. اما همه‌چیز برخلاف تصور شد و کارشناسان اقتصادی آن را به ضرر آمریکا می‌دانند. کارشناسان اقتصادی تداوم جنگ تجاری میان واشنگتن و پکن را نه‌تنها به نفع اقتصاد جهانی نمی‌دانند، بلکه معتقدند آمریکا در حال ضربه خوردن از این نبرد است. به گزارش «آنا» به نقل از «سی‌ان‌ان»، برخی اقتصاددانان مطرح جهانی معتقدند که اگر آمریکا و چین به یک توافق تجاری دست پیدا نکنند، احتمال بازگشت رکود به اقتصاد بین‌الملل زیاد است. «سی‌ان‌ان» در گزارشی مدعی شد که جنگ تجاری میان واشنگتن و پکن، هرماه یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار به اقتصاد آمریکا ضرر می‌زند. شرکت خودروسازی فورد نیز در دسامبر (آذر) ۲۰۱۸ اعلام کرده بود که به دلیل وضع تعرفه تجاری از سوی آمریکا و چین، این شرکت نزدیک به یک میلیارد دلار متضرر شده است. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که شرکت‌های آمریکایی از اینکه روابط تجاری آنها با چین رو به کاهش است احساس نگرانی می‌کنند.
منبع روزنامه فرهیختگان
انتهای پیام/
