به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان،حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان امروز (دوشنبه) عازم عراق شد، این اولین سفر روحانی پس از شش  سال ریاست جمهوری به بغداد است. بعد از پادشاه اردن او دومین مقام رسمی است که  پس انتخابات سال جاری عراق با برهم صالح رئیس جمهور این کشور دیدار می‌کند. پیش از انجام این سفر  ایرج مسجدی سفیر جمهوری اسلامی ایران  در بغداد در تشریح جزییات آن به خبرنگاران گفته بود که رئیس جمهور در صدر یک هیات بزرگ سیاسی و اقتصادی به بغداد سفر می‌کند، این سفر سه روزه خواهد بود و هدف اصلی آن تقویت روابط در ابعاد اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی میان دو کشور است. مسجدی راه آهن خرمشهر به بصره، گسترش شهرک‌های صنعتی، روادید، قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر و مسائل گمرکی، بهداشت ودرمان را محور رایزنی‌های سه روز روحانی در بغداد معرفی و خبر داد که  رئیس جمهور کشورمان قرار است با مقامات سیاسی عالی رتبه عراق از جمله برهم صالح رئیس جمهور، عادل عبدالمهدی نخست وزیر و محمد حلبوسی رئیس مجلس عراق دیدار خواهد کرد و یکی از مهم‌ترین ملاقات او هم در نجف با آیت الله سیستانی خواهد بود. روحانی اولین رئیس جمهور ایران است که  با این مرجع دینی  در عراق دیدار می‌کند.

 افزایش سطح تعاملات  تجاری تهران -بغداد به مرز 20 میلیارد دلار٬ چشم انداز  سفر روحانی به عراق

افزایش سطح تعاملات  تجاری تهران -بغداد به مرز 20 میلیارد دلار از  چشم اندازهای آتی دو کشور است که پیش از این در رابطه با آن تفاهم شده بود و در این سفر تحقق آن مورد بررسی قرار خواهد گرفت . محمد جواد ظریف دو روز پیش از سفر روحانی به عراق  با شرکت در همایش "حکیم،محور مقاومت" سفر رئیس جمهور کشورمان به بغداد  را تاریخی دانست و گفت یک روز جلوتر از رئیس جمهور  به سمت  بغداد پرواز خواهد کرد  تا مقدمات  حضور روحانی در کاخ قصر السلام بغداد را مهیا کند. البته پیش از این وزیر امور خارجه کشورمان در سفری پنج روز زمینه لازم برای سفر روحانی را فراهم کرده بود. علاوه بر این  برهم صالح رئیس جمهور عراق هم روز گذشته و پیش از سفر روحانی به بغداد  در جمع خبرنگاران گفته بود که سفر رئیس جمهور  به عراق  بسیار مهم است و  قبل از هرچیز این سفر برای تعمیق روابط میان  دو ملت انجام می‌شود. او تاکید کرده بود که امیدوار است  این مذاکرات بتواند اقدام مهمی برای تعمیق روابط بویژه در حوزه های اقتصادی٬ امنیتی و سیاسی باشد.

قرائن وشواهد نشان می دهد که تهران و بغداد به این سفر با امیدواری و خوشبیی نگاه می کنند٬ به خصوص اینکه بعد از پایان کابوس داعش در خیابان‌های  بغداد،  تعاملات امنیتی دو کشور  درسطح بالایی قرار گرفته است و هر دو به دنبال یک رابطه استراتژیک و راهبردی در سطح منطقه هستند. این در حالی است که بسیاری از کشور نظیر عربستان نسبت به چگالی رابطه ایران و عراق احساس نگرانی می کنند و  تمایلی برای بهبود رابطه دو کشور ندارند؛  اما علی رغم خواسته آنها پس از  هر دو بحران مهم عراق یعنی حمله آمریکا و داعش این تهران  بوده است که در کنار بغداد  مانند یک دوست وفادار ایستاد و از هیچ کمکی در این راستا دریغ نکرده است.در شرایط کنونی سطح همکاری دو کشور شرایط نسبتا مطلوبی قرار دارد.  به طوری که  در سال گذشته قریب ۲.۵ میلیاد دلار افزایش تجارت با عراق داشته ایم ، همچنین در کنار برگزاری همایش ها و نمایشگاه‌های تجاری،  رفت و آمد هیات‌های دولتی به عراق، سال گذشته عراق را به  اولین مقصد صادراتی ایران  تبدیل کرده است  چنانچه طبق اظهار نظر برخی مقامات کشورمان چین و ترکیه در تجارت با عراق پشت سر تهران قرار دارند. در عین حال  رایزنی‌هایی درباره برگزاری نمایشگاه‌های مشترک بین ایران و عراق  در سال جاری انجام شده است و کشورمان تا امروز چندین نمایشگاه دائمی را در بغداد برپا کرده است و  هر ده روز شاهد معرفی یک از صنعت  ایران  در این کشور بوده ایم که از آن جمله می توان به برگزاری نمایشگاههایی در زمینه چرم، کفش و مبلمان اداری اشاره کرد. همچنین قرار است سال آینده  حدود ۴۰ نمایشگاه دیگر هم در عراق برگزار شود.

اروند رود و رواید مهم ترین محور مذاکرات روحانی در قصر السلام

از میان  محورهای  مذاکرات روحانی در عراق   مسئله مربوط به لغو روادید و قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر (قرار دادی که خط مرزی ایران و عراق در آب‌های اروندرود را تعیین کرده‌است)،  بیش از سایر موارد مورد توجه هستند. در خصوص این دو موضوع برهم صالح  رییس جمهور عراق به خبرنگاران گفته است که در حال حاضر اقدامات ما بیش از تسهیل روادید  برای شهروندان ایرانی است و امیدوار هستیم به زودی روادید بین دوکشور به طور کامل لغو شود٬ او تاکید کرده است که   برخی مسائل قانونی در این زمینه وجود دارد که باید بررسی شده  و موانع موجود رفع شوند تا تسهیلات ویژه‌ای برای ایرانی‌ها در این زمینه شکل بگیرد. علاوه بر این برهم صالح در مورد  قرارداد  ۱۹۷۵ الجزایر هم اظهار کرد که مهم‌ترین اتفاق در این خصوص مربوط به راه اندازی کشتیرانی در اروند رود  است، او با اشاره به برگزاری مذاکرات فنی میان دو طرف گفت که ان شالله موفقیت‌های بزرگی در رابطه دو کشور حاصل خواهد شد. در همین رابطه  ایرج مسجدی سفیر کشورمان  در عراق  به خبرنگاران اینطور گفت که چون موضوع اجرایی شدن قرارداد است لذا  این قرارداد نیازی به اقدامات جدید ندارد و در حال حاضر لازم است، لایروبی اروند رود آغاز شود و کشتی‌های غرق شده خارج  و بنادر خرمشهر، آبادان و بصره احیا شوند؛ اما  باید بگویم نهایی شدن این قرارداد نیاز به مذاکره دارد.در عین حال سفیرمان در بغداد در خصوص امکان لغو روادید اظهار کرده که  سندی  جهت تسهیلات  برای تجار، بازرگانان و صاحبان صنایع و بخش اقتصادی کشورمان در دست بررسی است.  او تاکید کرده بود که  ما خواستار لغو روادید با عراق هستیم  اما مسئولان عراقی معتقدند برای لغو روادید بین دو کشور نیاز به فراهم شدن زیرساخت‌های لازم است، همچنین به گفته آنها مسائل امنیتی هم مهم است؛ هرچند موضوع مد نظر ایران لغو روادید بین دو کشور است، اما مبنای  سفر روحانی به عراق حصول توافق در این زمینه نیست.

با وجود این اظهار نظر امیدواری هایی وجود دارد که در  سفر رییس جمهور به عراق زمینه برای لغو روادید بین دو کشور اجرایی شود تا شاهد تحقق حداقل امتیاز همسایگی بین دو کشور باشیم. در واقع هر دو موضوع یعنی مسئله لایروبی  اروند رود و لغو روادید می تواند مهم ترین دستاور رئیس جمهور کشورمان  در برگشت از بغداد باشد٬ چرا که  پس از گذشت تقریبا سی سال  از جنگ تحمیلی  این حق طبیعی برای هر دو کشور است  تا از  مزایای اروند رود بهره برداری کنند  زیرا  این موضوع در اقتصاد استان‌های مرزی دو کشور نیز می تواند تاثیر مطلوب و مثبتی داشته باشد. همچنین به دلیل حجم بالایی از زائران ایرانی  که  با هدف زیارت  عتبات  عالیات عازم کشور عراق می شوند لغو روادید می تواند هزینه پرداخت نشده برای ویزا را با پول های چمدانی مسافران و زائران ایرانی تامین شود.

تبدیل همکاری راهبردی به رابطه راهبردی

حسن کاظمی قمی سفیر پیشین کشورمان در بغداد با شاره به سفر روحانی به بغداد به باشگاه خبرنگاران جوان گفت،سفر  رئیس جمهور در صدر هیات مهم سیاسی و اقتصادی به عراق  می تواند  نقطه عطفی باشد  تا همکاری‌های  راهبردی به سمت یک رابطه راهبردی حرکت کند. قمی تاکید کرد که طی چند سال گذشته توافقات خوبی بین دو کشور به امضا رسیده و این سفر می تواند در اجرایی کردن آن توافقات موثر باشد و  همکاری‌ها در زمینه اقتصادی و فرهنگی  گسترش یابد  در نتیجه می توان که  از دستاوردهایی قابل توجه این سفر عملیاتی شدن توافقات قبلی و شکل گیری افق های جدید همکاری برای دو کشور باشد. این دیپلمات پیشین کشورمان که همزمان با حمله آمریکا به عراق راهی بغداد شد و کارنامه قابل قبولی را در  زمینه انجام مذاکرات داشته است تصریح کرد که  با توجه به فضای حاکم و وجود منافع و تهدیدات مشترک  بین ایران و عراق،  سفر روحانی به بغداد می تواند ظرفیت  همکاری‌ها در بخش های مختلف را  تقویت و حتی تا مرحله اجرا پیش رفته و تا  سطح منطقه ای نیز گسترش یابد.

انتهای پیام/