به گزارش خبرنگار بورس،بانک و بیمه  گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، مدت هاست که خبر تشکیل بازار متشکل ارزی از زبان رئیس کل بانک مرکزی با اجرای مراحل مختلف آن شنیده می شود. بازاری که قرار است دیگر دست سودجویان را قطع کند و به افراد برای معاملات قانونی اجازه چانه زنی را بدهد اما نه به عنوان دلال یا سودجوی بازار رسمی ارز بلکه به عنوان فعال کارگزار و صراف مجاز در کشور.

هفته گذشته این بازار به طور رسمی با معرفی اعضای هیئت مدیره، فعالیت خود را آغاز و روند کدگذاری برای صرافی ها را اعلام کرد.

طبق مکانیزم این بازار از طریق مدیریت بانک مرکزی، فرابورس ایران، صرافی های مجاز و بانک های عامل گرداننده و بانک های عامل هم برای خرید و فروش ارز مورد نیاز خود وارد این اتاق شیشه ای می شوند. بازار متشکل ارزی عمدتا برای مبادلات اسکناس ارز در حجم بالا  بین صرافی‌ها و بانک‌ها است.

حال سوال اینجاست که مگر بانک مرکزی به دنبال حذف واسطه ها یا همان خرده فروشی ها در بازار ارز نیست؟ بررسی ها نشان می دهد  که این بازار هدفگذاری را اول به سمت خروج رانت تهیه ارز و باند تخصیص ارزها قرار داده است.

یکی از مهم‌ترین اهداف راه‌اندازی بازار متشکل ارزی تبدیل شدن آن به مرجعی برای کشف نرخ و نرخ‌گذاری است به گونه ای که  بانک مرکزی  مرجع تعیین نرخ ارز در کشور شود. بدین صورت که اولین معامله‌ای که هر روز صبح در بازار متشکل ارزی انجام می‌شود، نرخ ارز را تعیین کند. به این ترتیب نرخ ارز براساس عرضه و تقاضا تعیین  و امکان مداخله در نرخ‌گذاری از جانب کشورهایی نظیر دبی، سلیمانیه و عراق  وجود نخواهد داشت.

نرخ‌گذاری در این بازار به این صورت است که سیستم، پیشنهادهای عرضه از سوی فروشندگان را از پایین‌ترین قیمت به بالاترین و پیشنهادهای خرید را از بالاترین قیمت به پایین‌ترین  می چیند سپس  مظنه ها توسط سیستم به یکدیگر مرتبط و با اولین معامله، قیمت  ابتدای  روز کشف خواهد شد. این روند معاملاتی دقیقا مشابه سایر معاملات بورسی انجام خواهد شد.

 طبق اعلام بانک مرکزی  صرافی‌ها و بازیگران این بازار موظف هستند یک حساب ریالی و یک حساب ارزی مبتنی بر اسکناس معرفی کنند که شرکت بازار متشکل ارزی به این حساب‌ها دسترسی داشته باشد. به محض ارائه پیشنهاد، مبلغ عنوان شده در حساب آنها مسدود می شود. این امر در این نوع معاملات نوعی تضمین برای حضور واقعی افراد برای خریدو فروش به شمار می رود که به نوعی دست کلاهبرداران نرخ امروز و یا فردایی را کوتاه کرده است.

در نهایت فرایند عملیاتی این  بازار هم مانند سایربازار ها  از طرف بانک مرکزی مکلف می‌شود که  تابلویی داشته باشد تا نرخ را به صورت لحظه به لحظه و آنلاین نمایش دهد. در مورد تعیین نرخ نیز بازار موظف است آیین‌نامه معاملاتی مورد تایید بانک مرکزی را تدوین کند که بر اساس آن نرخ کلوزینگ هر روز با نوسان ۵ تا ۱۰ درصد تعیین‌کننده نرخ روز آینده خواهد بود، البته در شرایط خاصی که اتفاق ویژه‌ای رخ دهد مدیر بازار با کسب مجوز از هیئت مدیره و با اطلاع بانک مرکزی دامنه نوسان را تغییر می‌دهد. کف و سقف تقاضا نیز تعیین خواهد شد که به مرور زمان سقف تقاضا در این بازار افزایش خواهد یافت.

بازار متشکل ارزی اکنون در مرحله دریافت مدارک از صرافان متقاضی ورود به بازار است و همزمان با آن معاملاتی به صورت پایلوت و آزمایشی در سامانه این بازار در حال انجام است تا طبق وعده بانک مرکزی در اردیبهشت ماه اجرایی شود.

بازار متشکل ارزی موفقیت خود را با نرخ واقعی بدست خواهد آورد

باید منتظر عملیاتی شدن بازار ارز بود

حذف دخالت کشور‌های همسایه برای نرخ گذاری در ایران با افتتاح بازار متشکل ارزی