به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، هر سال در شب ولادت با سعادت کریم اهل بیت امام حسن مجتبی (ع) جمعی از استادان شعر و ادب فارسی و شاعران جوان با رهبر معظم انقلاب اسلامی دیدار میکنند.
دیدار شاعران با رهبر انقلاب به سنتی دیرینه تبدیل شده است، زیرا این دیدارها در زمان ریاست جمهوری مقام معظم رهبری نیز وجود داشت و مشغلههای کاری مانع از برگزاری این دیدارها نمیشد. هر سال شاعران و استادان ادب از نقاط مختلف ایران خود را برای دیدار با رهبر آماده و اشعاری را که سروده اند، قرائت و رهبر معظم انقلاب نیز با توجه به اهتمام ویژه خود به حوزه شعر بیاناتی ایراد میکنند.
باشگاه خبرنگاران جوان، در این گزارش به مروری بر بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با شاعران در سالهای اخیر میپردازد.
۹ خرداد ۱۳۹۷ بود که حضرت آیت الله خامنهای در این دیدار با تحسین پیشرفت شاعران جوان در آراستن لفظی و معنایی اشعار، شعر فارسی را در طول تاریخ شعری «عفیف و محجوب» دانستند و تأکید کردند: بکوشید این عفت و پاکی همچنان در شعر فارسی محفوظ و پایدار بماند.
ایشان گفتمانسازی و جریانسازی در خصوص مسائلی همچون «عدالت، مقاومت و ترویج فضائل اخلاقی» را از دیگر رسالتهای شاعران برشمردند و افزودند: شعر فارسی همواره مملو از حکمت، اخلاق و در تولید و تعمیق اندیشه و امید نقشآفرین بوده است که باید این روحیه و حالت در شعر امروز نیز برجسته و درخشان باشد.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به تلاشها و سرمایهگذاریهای مخالفان انقلاب برای منحرف کردن شعر و سوق دادن آن به مسائلی همچون «سطحینگری در اندیشه، لاابالیگری در عمل، وادادگی در سیاست و بیتفاوتی در مواجهه با دشمن» تأکید کردند: در مقابل این تلاشها، باید «حکمت، جدیت و کوشش و انضباط در عمل، ژرفنگری در اندیشه، استحکام هویت و مجاهدت در مقابل دشمن» در اشعار برجسته شود.
ایشان همچنین سرود و ترانه خوب را در ایجاد نشاط و حرکتهای اجتماعیِ مفید بسیار اثرگذار دانستند و خاطرنشان کردند: باید از فرصت علاقهمندی مردم به شعر در جهت انتقال مفاهیم مورد نیاز جامعه به بهترین شکل استفاده کرد.
۲۰ خرداد ۱۳۹۶ بود که در شب میلاد امام حسن مجتبی (ع) علاوه بر جمعی از شاعران پیشکسوت و جوان، شاعرانی از هندوستان، افغانستان و ترکیه با حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی دیدار کردند.
حضرت آیت الله خامنهای در این دیدار با ابراز خرسندی از حرکت رو به رشد و پیشرونده شعر کشور، شعر را یک «ثروت ملی» خواندند و افزودند: از اول انقلاب، تلاشهایی برای جهت دادن به شعر در مسیر اهدافی غیر از اهداف انقلاب وجود داشت و این تلاشها همچنان وجود دارد.
رهبر انقلاب اسلامی، جریان غالب شعر در دوره پیش از انقلاب اسلامی را در خدمت مفاهیمی غیر از «آگاهی و بیداری ملی» دانستند و فرمودند: در محیط ادبی آنروز، اغلب افرادی که مدعی نوگرایی و نواندیشی بودند، هیچ خدمتی به پیشرفت کشور و تجدد واقعی و صحیح نمیکردند.
ایشان، پیروزی انقلاب اسلامی را آغاز دوران جدیدِ شعری، و ورود جوانان و شاعران با انگیزه به سرودن «شعر بصیرتافزا و در خدمت اهداف کشور» دانستند و افزودند: دایره این نوع شاعران روز به روز گستردهتر شد و امروز خوشبختانه، غلبه با اشعار منطبق با اهداف مذهبی و انقلابی، رو به رشد و پیشرفت است.
حضرت آیت الله خامنهای، «توقف و تصور رسیدن به ایستگاه آخر» را همچون سمّی مهلک برای شاعران خواندند و خاطرنشان کردند: درخت شعر کشور، استعداد و ظرفیت بسیار بیشتری برای شکوفایی و بالندگی دارد و باید در «مضمونیابی، پیشرفت الفاظ و انتقال مفاهیم روز»، تلاش و دقت بیشتری شود.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به ضعف موجود در گزارش حوادث کشور و احوال شخصیتهای ملی، ایرانیها را در این خصوص دچار تنبلی و کوتاهی دانستند و بیان کردند: امام بزرگوار ما شخصیتی درجه یک است که دوست و دشمن به عظمت او اعتراف دارند، اما تاکنون چند کتاب درباره این شخصیت عظیم نوشته شده است؟
ایشان، حوادث سوریه و مدافعان حرم و قضایای مهم عراق را درخور سرودن صدها و هزاران شعر دانستند و افزودند: بسیاری از مردم از اینکه آمریکاییها در عراق چه هدفی داشتند و چگونه سرشان به سنگ خورد اطلاع ندارند، اما این قضیه، بسیار مهم و نیازمند تبیین است که چگونه «عراقِ صدّام» به «عراقِ شهید حکیم» تبدیل شد؟
حضرت آیت الله خامنهای، شاعران را به «منظومهسازی» از موضوعات و همچنین سرودن در رشته «هجو» از برخی مسائل عجیب دنیای امروز توصیه کردند و اظهار داشتند: پیامبر اکرم (ص) به یکی از شاعران از صحابه خود دستور دادند که مشرکان را هجو کند و امروز نیز مواردی همچون رقص شمشیر «جاهلیت مدرن» در کنار «جاهلیت قبیلگی» یا قرار گرفتن دولتی همچون عربستان سعودی در کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل، مسائلی است که بهجدّ، جای هجو دارند.
۳۱ خرداد ۱۳۹۵ شاعران و استادان ادب فارسی به همراه جمعی از شاعران کشورهای پاکستان، هندوستان و افغانستان با رهبر انقلاب دیدار کردند.
حضرت آیت الله خامنهای در این دیدار، شاعران را سرمایهها و ذخایر ارزشمند کشور خواندند و با تأکید بر لزوم «زنده، بهنگام و موضعدار بودن شعر در خصوص مسائل اصلی و نیازهای کشور»، خاطرنشان کردند: امروز جنگ دیگری از نوع جنگ نرم و مبارزهای سیاسی و فرهنگی در جریان است و در این مصاف، شعر باید بهعنوان ابزاری مؤثر به مسئولیت خود عمل کند.
رهبر انقلاب اسلامی با تکریم و گرامیداشت یاد مرحوم حمید سبزواری، قریحه سرشار و تسلط بر انواع شعر و دایره وسیع واژگان را از امتیازات آن شاعر ارجمند برشمردند و افزودند: ویژگی بینظیر مرحوم سبزواری سرودهای تأثیرگذار، با کیفیت و بهروز او بود.
ایشان از همین زاویه سرود را مؤثرترین نوع شعر خواندند و گفتند: سرعت و فراگیری عمومی سرود از همه انواع شعری بیشتر است و سرود مانند هوای تازه و بهاری در جامعه نفوذ میکند، بنابراین باید با تولید سرودهای خوب و ترویج مناسب آنها، کمبود و خلأ موجود در این عرصه را برطرف کرد.
حضرت آیت الله خامنهای سپس در تبیین جایگاه و مسئولیت شعر، شاعران را جزو عزیزترین و فاخرترین سرمایههای کشور دانستند و افزودند: این سرمایه باید در بزنگاهها و در مقاطعی که کشور در مسائلی همچون مسائل سیاسی، فرهنگی، ارتباطات مردمی و پیوندهای اجتماعی و مواجهه با دشمنان خارجی نیاز به کمک دارد، به میدان بیاید و نیازهای کشور را پاسخ دهد.
رهبر انقلاب تأکید کردند: شعر باید زنده باشد و نسبت به مسائل جاری و نیازهای کشور موضع داشته باشد.
ایشان با تأکید بر لزوم ترویج اشعار و سرودهای زنده و موضعدار در سطح وسیع و مسئولیت صداوسیما و سایر دستگاههای مسئول در این زمینه، خاطرنشان کردند: امروز نسبت به گذشته اشعار زنده و برجستهای همچون شعر درباره فلسطین، یمن، بحرین، دفاع مقدس، شهدای غواص، شهدای مدافع حرم یا مظلومیت مجاهدانی همچون شیخ زکزاکی شیخ مظلوم، شجاع و مصمم نیجریه گفته میشود، اما متأسفانه این شعرهای مؤثر و روحیهبخش، به خوبی ترویج و منعکس نمیشوند و در این خصوص کوتاهی و کمکاری وجود دارد.
حضرت آیت الله خامنهای، «بیان خیانتهای آمریکاییها در قضیه برجام» را یکی دیگر از عرصههای ممکن برای سرودن شعر زنده خواندند و گفتند: علاوه بر سیاسیون، هنرمندان و بهویژه شاعران باید این واقعیتها را به افکار عمومی منتقل کنند.
رهبر انقلاب با انتقاد از برخی اقدامات غلط در ترویج و تجلیل هنرمندانِ بدون اعتقاد و ولنگار افزودند: متأسفانه گاهی از فردی که ذرهای گرایش به مفاهیم اسلام و انقلاب اسلامی نشان نداده است، تجلیل میشود، اما به هنرمندی که همه عمر و سرمایه هنری خود را در راه اسلام و انقلاب گذرانده است، او توجه نمیشود.
توصیه بعدی رهبر انقلاب اسلامی، استفاده از فرصت اقبال و توجه مردم و جوانان به اشعار پرکاربرد نظیر نوحهها و اشعار مرثیه بود.
ایشان با اشاره به نمونههایی از نوحههای پر مضمون و شورانگیز در دوران مبارزه علیه رژیم طاغوت و همچنین در دوران دفاع مقدس، گفتند: البته میدان و نوع جنگ امروز با دوران مبارزه و سالهای اول انقلاب، متفاوت است و ما اکنون در میدان جنگ نرم، جنگ سیاسی، فرهنگی، امنیتی و مقابله با نفوذ قرار داریم که در این میدان، فکرها و ارادهها در حال مبارزه هستند و یکی از ابزارهای اصلی و مؤثر در این مبارزه نیز، ابزار شعر است.
تأکید بر «تدوین، ترجمه و انتشار موضوعی اشعار برجسته در مسائلی همچون فلسطین، دفاع مقدس، منطقه، یمن»، «تبدیل کردن مضامین و الفاظ عالی ادعیه و متون دینی به شعر» و «سرودن اشعار آئینی مضموندار و قوی با هدف انتقال معارف ائمه معصومین علیهم السلام»، توصیههای بعدی رهبر انقلاب اسلامی در این دیدار صمیمی به شاعران بود.
حضرت آیت الله خامنهای همچنین بر ضرورت ارتقاء و تعالی بخشیدن به شعر و متوقف نشدن شاعران در مسیر پیشرفت تأکید کردند و افزودند: لازم است برای ارتقاء شعر و تربیت شاعران، مجموعههای مردمی و فنی تقویت و حمایت شوند.
۱۰ تیر ۱۳۹۴ جمعی از شاعران و اساتید ادب فارسی به همراه جمعی از شاعران کشورهای هند، پاکستان، افغانستان، تاجیکستان و آذربایجان، با حضرت آیت الله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی دیدار کردند.
حضرت آیت الله خامنهای در این دیدار با تبریک ولادت با سعادت امام حسن مجتبی (ع)، اثرگذاری کم نظیر شعر را زمینه ساز ایجاد مسئولیتهای سنگین برای شاعر خواندند و با تأکید بر ضرورت دفاع صریح شعر شرافتمندانه از جبهه حق در مقابل جبهه باطل و سلطه دستگاههای تبلیغاتی آن در دنیا خاطرنشان کردند: شعر انقلاب، شعری است که در همین جهت و در خدمت اهداف انقلاب یعنی عدالت، انسانیت، وحدت، رفعت ملی، پیشرفت همه جانبه کشور و انسان سازی باشد.
حضرت آیت الله خامنهای با اشاره به امکان استفاده دو سویه از ابزار مؤثر شعر در جهت «هدایت مخاطب» یا در مسیر «ساقط کردن او به سمت کج راهه» افزودند: امروز با گسترش ابزارهای رسانهای جدید، برخی دستها در صدد هستند که با انحراف شعرِ جوانان از فضای لطیف و با احساس حماسی و انقلابی، شعر را در خدمت فرهنگ لجام گسیخته و به دور از هنجارهای انسانی و تحت تأثیر غرایز جنسی، نفع طلبی شخصی و ستایش ظلم قرار دهند.
رهبر انقلاب با تمجید از ایستادگی برخی شاعران جوان در برابر این فضای مسموم تأکید کردند: این ایستادگی نشانه همان مسئولیت شناسی است و امروز هر شعری که بر ضد ظلم و در راستای اهداف امت اسلامی از جمله درباره یمن، بحرین، لبنان، غزه و فلسطین، و سوریه گفته شود، مصداق شعر حکمت آمیز است.
ایشان در همین زمینه، دعوت به «بی طرفی شاعر در دعوای حق و باطل» را بی معنی خواندند و تأکید کردند: اگر شاعر و هنرمند نسبت به جنگ حق و باطل بی طرف باشد، در عمل استعداد و نعمت خدادادی خود را ضایع کرده و چنانچه در خدمت جبهه باطل قرار بگیرد، کار او خیانت و جنایت است.
حضرت آیت الله خامنهای با اشاره به سالروز بمباران شیمیایی سردشت، مظلومیتهای فراوان ملت ایران را نمونههایی مهم و تکان دهنده برای انعکاس به دنیا با زبان شعر برشمردند و گفتند: رسانههای دنیا که تحت سلطه آمریکا، انگلیس و صهیونیستها هستند و گاهی برای جان یک حیوان، جنجال تبلیغاتی به راه میاندازند، در مقابل این جنایات و نظایر آن مانند بمباران این روزهای یمن و تهاجم سالهای گذشته علیه غزه و لبنان سکوت وقیحانه میکنند.
رهبر انقلاب خطاب به شاعران این سوال را مطرح کردند: یک انسان با شرف در مقابل چنین جبهه گیری و خباثتی چه باید بکند؟
ایشان، واکنش سریع شاعران جوان به حوادث و تحولات را اتفاقی بسیار خوب و با ارزش دانستند و گفتند: امیدواریم شعر انقلاب که در واقع در خدمت اهداف و آرمانهای انقلاب یعنی عدالت، انسانیت، وحدت، رفعت ملی، پیشرفت همه جانبه کشور و انسان سازی است روز به روز رتبه و رفعت بیشتری پیدا کند.
حضرت آیت الله خامنهای با اظهار رضایت از پیشرفتهای آشکار شعر کشور در دوره بعد از انقلاب اسلامی، ظرفیت شعر ایران را با توجه به سابقه درخشان و نقاط برجسته تاریخی آن فراتر از وضعیت کنونی خواندند و افزودند: دستگاههای مسئول از جمله دستگاههای دولتی، حوزه هنری و صدا وسیما باید در این زمینه به وظایف خود عمل کنند.
گفتنی است، امسال نیز همزمان با ولادت با سعادت کریم اهل بیت امام حسن مجتبی (ع) (دوشنبه ۳۰ اردیبهشت) دیدار حضرت آیت الله خامنهای با جمعی از شاعران و استادان فارسی از نقاط مختلف ایران و برخی کشورهای فارسی زبان برگزار میشود.
با توجه به اینکه هرساله رهبر انقلاب نکات مهمی را به شاعران توصیه میکنند باید دید امسال نیز به چه موضوعاتی اشاره خواهند کرد.
انتهای پیام/