به گزارش خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یاسوج،   درختان بلوط معمولاً در ارتفاع ۶۵۰ تا دو هزار و ۴۰۰ متر از سطح دریا بر پهنه زاگرس رخ نموده‌اند و زاگرس جنوبی رویشگاه خاص گونه بلوط ایرانی بوده که شامل استان‌های ایلام، خوزستان، کهگیلویه و بویر احمد، فارس، اصفهان و چهار محال بختیاری است و دارای اقلیم گرم و خشک است.

هفته‌های اخیر هفته‌هایی سوزناک برای جنگل‌های ایران است که از خطای انسانی گرفته تا گرمای کم سابقه این روزهای کشور، دست به دست هم داده تا سیاهی بر تن سبزی جنگل‌ها نشیند. سوختن جنگل‌های کشور در آتش با آنکه سابقه‌هایی کم و بیش در کشور داشته، اما هرگز حجم آن‌ها به آنچه در هفته‌های اخیر رخ داده نرسیده است و در این میان و در عین کم توجهی رسانه‌ها، مسئولان سخن از کمبود امکانات اطفای حریق و آماده نبودن برای مهار آتش می‌گویند.

سالانه حدود ۱۰ هزار هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی طعمه حریق می‌شوند

به گفته فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری به‌طور میانگین سالانه حدود ۱۰ هزار هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی طعمه حریق می‌شوند که بیشترین آتش‌سوزی‌ها در عرصه‌های منابع طبیعی در زاگرس رخ داده است.

قاسم سبزعلی خسارت آتش سوزی در هر هکتار از مناطق جنگلی را ۵۶ میلیون تومان و در هر هکتار از اراضی ۱۷ میلیون تومان عنوان می‌کند.

وی افزود: در سال جاری نیز با توجه به وضعیت مناسب بارش‌ها و افزایش پوشش علفی کف جنگل، احتمال وقوع حریق در عرصه‌های طبیعی شدت یافته و در این خصوص کانون‌های بحران به‌خصوص در زاگرس شناسایی‌شده است تا با همراهی جوامع محلی، دهداری‌ها از طریق ارائه آموزش‌های لازم، حریق را کنترل کنیم.

وی استان‌های واقع در نقاط گرمسیر نظیر خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، لرستان و چهارمحال و بختیاری را استان‌هایی عنوان می‌کند که در سال جاری شاهد وقوع حریق بوده‌اند و بیشتر آتش‌سوزی‌ها در مناطق مرتعی زاگرس در استان‌های فارس، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، چهار محال و بختیاری رخ داده است.

جنگل‌های زاگرس حدود ۴۰ درصد از کل جنگل‌های کشور را تشکیل می‌دهد که در این میان سهم استان کهگیلویه و بویراحمد از جنگل‌های زاگرس ۲۰ درصد است.

استان کهگیلویه و بویراحمد دارای یک میلیون و ۴۲۶ هزار و ۳۰۰ هکتار منابع ملی است که از این سطح ۸۷۳۶۰۰ هکتار که شامل ۵۳ درصد مساحت کل استان می‌شود را جنگل و ۵۵۲۷۰۰ را که شامل ۳۴ درصد مساحت کل استان می‌شود را مرتع تشکیل می‌دهد که سالانه چندین هکتار از این مراتع و جنگل‌ها در آتش می‌سوزد.

بر طبق آمار‌های منابع طبیعی استان، ۷۵ فقره آتش سوزی در جنگل‌های استان در سال ۹۵ رخ داد که در این آتش سوزی‌ها ۹۵۰ هکتار از جنگل‌های کهگیلویه وبویراحمد در آتش سوخت.

در سال ۹۶ نیز تا پایان آذرماه، ۱۱۰ آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع استان رخ داد که در آنها، ۷۰۰ هکتار ازجنگل‌های استان در آتش سوخت.

برای مهار آتش کمبود امکانات و نیروی انسانی داریم

مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد در این خصوص گفت: در سال گذشته ۳۶۴ هکتار از جنگل‌ها و مراتع استان دچار آتش سوزی شده است.

غلام حسین حکمتیان افزود: از ابتدای سال جاری تاکنون نیز ۷۰ هکتار از مراتع و جنگل‌های استان دچار حریق شده است که عمده علت آن نیز صاعقه بوده است.

وی عامل اغلب آتش سوزی‌ها را در سال گذشته عامل انسانی عنوان کرد و گفت: متأسفانه ما هنوز هم برای مهار آتش کمبود امکانات و نیروی انسانی داریم و اگر امکانات به روز‌تر و بیشتری برای مهار آتش داشتیم، آتش در زمان کمتری مهار می‌شد.

مدیرکل منابع طبیعی استان تاکید کرد: با توجه به بارش‌های بی سابقه امسال و تقویت پوشش گیاهی خطر آتش سوزی جنگل‌ها و مراتع استان را تهدید می‌کند و کوچک‌ترین سهل انگاری و خطای انسانی می‌تواند منجر به وقوع آتش سوزی‌های پرخطر گردد.

حکمتیان افزود: مردم از آتش زدن کاه و کلش مزارع کشاورزی پرهیز کنند و اگر در جنگل آتش روشن می‌کنند قبل از بازگشت به طور حتم از خاموش بودن آن اطمینان یابند.

وی یادآورشد که رها کردن شیشه، پلاستیک و نایلون نیز در جنگل می‌تواند با افزایش دما سبب آتش سوزی شود.

حکمتیان با بحرانی ارزیابی کردن شرایط امسال در جنگل‌ها و مراتع استان بر لزوم اختصاص بالگرد برای اطفای حریق به ویژه در مناطق سخت گذر استان تاکید کرد.

مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد در این خصوص گفت: هم اکنون برای اطفای حریق جنگل و مراتع این استان در مواقع بحرانی و سخت از بالگرد استان خوزستان یا شرکت بهره برداری نفت و گاز گچساران استفاده می‌شود.

وی گفت: در صورت وجود بالگرد اعزام نیرو و تجهیزات از طریق بالگرد انجام می‌شود و خسارت آتش سوزی‌ها به حداقل خواهد رسید.

حکمتیان با اشاره به اینکه وزن هر یک از دستگاه‌های دمنده خاموش کننده آتش ۱۰ کیلوگرم است گفت: حمل این دستگاه‌ها در شرایطی که گاهی نیاز به پنج ساعت پیاده روی در هوای گرم دارد انرژی برای اطفای حریق باقی نمی‌گذارد.

وی افزود: در زمان حاضر ۷۴ قرق بان در استان از یک میلیون و ۴۵۰ هزار هکتار جنگل و مرتع صیانت می‌کند که با توجه به وضعیت آتش سوزی‌ها در سال جاری نیاز به نیرو‌های آموزش دیده بیشتری برای کاهش خسارت‌های آتش سوزی‌ها مشهود است.

حکمتیان ادامه داد: زمان آتش سوزی تمام پرسنل به کمک قرقبانان می‌آیند و امسال نیز ۲۹ دستگاه دمنده برای اطفای حریق استان خریداری شده است.

وی با اشاره به اینکه امسال یک میلیارد ریال برای انجام تغذیه امدادگران مهار آتش در این استان اختصاص یافته بر پیش بینی اعتبارات بیشتر برای تغذیه و خدمات پشتیبانی امدادگران در زمان وقوع آتش سوزی در منابع طبیعی تاکید کرد.

حکمتیان بیان کرد: در تعطیلات عید فطر امسال آتش سوزی در چندین نقطه از جنگل‌ها و مراتع شهرستان‌های گچساران، باشت، بهمئی و کهگیلویه مهار شد، اما برآورد میزان خسارت‌ها در حال انجام است.

وی با یادآوری اهمیت جنگل‌ها و مراتع در اقتصاد، رفاه و سلامت گفت: خطر بیابانی شدن عرصه این گنجینه‌های ارزشمند جدی است و برای نجات جنگل‌ها و مراتع باید همت مضاعف داشت.

آتش‌به‌جان زاگرس

هرسال با گرم شدن هوا شعله‌های بی‌رحم آتش به جنگل‌های زاگرس و درختان بلوط هجوم می‌برند، هجومی که بخش عمده‌ای از دلایل آن به عوامل انسانی برمی‌گردد که گاهی نیز عمدی است.

بارندگی‌های زیاد در بهار امسال منجر به رشد پوشش علفی و سطح مراتع کشور شد و افزایش نامتعارف دما در تابستان روز به روز بر وقوع بیشتر آتش سوزی‌ها دامن می‌زند.

رشد علفزارها، زنگ خطر آغاز آتش سوزی‌ها در جنگل‌های کهگیلویه و بویراحمد

مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: بارش‌های بهاری سال جاری سبب رشد بالای علفزار‌ها در استان شده که این امر زمینه ایجاد بسیاری از آتش سوزی‌ها را در جنگل‌ها و مراتع فراهم کرده است.

محسن جعفری نژاد افزود: کوهستانی بودن مناطق آتش سوزی، صعب العبور بودن، وسعت زیاد، وزش باد، رها کردن خرده شیشه‌هایی در طبیعت که مشابه ذره بین عمل می‌کند، دست به دست هم داده تا دامنه آتش سوزی‌ها در کهگیلویه و بویراحمد بیشتر شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: همچنین تغییر اقلیم و خشکسالی‌ها بر وقوع آتش سوزی‌ها تأثیر گذار بوده است.

وی بر آمادگی تمام دستگاه‌ها برای مقابله با آتش سوزی‌ها در مناطق مختلف استان تاکید کرد.

جعفری نژاد بیان کرد: برای پیشگیری و مقابله با بحران‌هایی همچون آتش سوزی نیاز به تجهیزات روز دنیاست تا آسیب‌های ناشی از این مشکلات محدود شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه وبویراحمد تصریح کرد: عامل بیشتر آتش سوزی‌ها در استان انسانی بوده و مردم هنگام ورود به طبیعت تا حد امکان از روشن کردن آتش خودداری کنند.

وی عنوان کرد: سال ۹۶ با وقوع ۱۶ مورد آتش سوزی در مناطق حفاظت شده بیش از ۵۶ هکتار از این مناطق در آتش سوخت.

جعفری نژاد با اشاره به کمبود امکانات لجستیکی محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد در مواجه با آتش سوزی ها، افزود: نگاه مدیریت کلان استان در بسیج نیروی انسانی، تامین و تجهیز لجستیکی این اداره کل بیش از پیش نیاز است.

خسارت آتش سوزی به حیات موجودات زنده

کارشناسان می‌گویند: با توجه به نقش مهمی که جنگل‌ها و مراتع در کاهش آلودگی هوا و جذب گاز‌های سمی و آلاینده دارند با نابودی و تخریب آن‌ها موجودات زنده زمین در معرض نابودی قرار می‌گیرند.

صاحب نظران بر این باورند که جنگل‌ها و مراتع دارای ارزش‌های اقتصادی و زیست محیطی در حیات انسان‌ها و کارکرد‌های چند جانبه در زمینه حفاظت منابع پایه آب و خاک، افزایش سطح آب‌های زیرزمینی، کنترل آلودگی هوا، تعدیل آب و هوا، تولید محصولات دارویی، خوراکی، تولید علوفه برای تغذیه دام  هستند که این موضوع صیانت از طلای سبز را دوچندان کرده است.

ازبین رفتن حاصلخیزی خاک و ایجاد زمینه‌های فرسایش در آن، خسارت به گردشگاه‌های طبیعی و از بین رفتن آنها، آسیب رسیدن به محیط زیست و از بین رفتن حیات وحش، تشدید آلودگی هوا، صرف هزینه‌های زیاد و هنگفت برای اطفای حریق و احیای این مناطق و از بین رفتن علوفه دام از پیامد‌های آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع است.

وجود جنگل‌های سرسبز و خرم یک منبع اقتصادی و حیاتی زیست محیطی غنی عام المنفعه است و صیانت از آن نیز یک وظیفه همگانی است.

هر ساله در کهگیلویه و بویراحمد به علت فقدان امکانات خسارت‌های هنگفتی به عرصه‌های جنگلی و مرتعی و مهم‌تر از آن حیات وحش این مناطق گسترده وارد می‌شود.

شایسته است از هم اینک فرهنگ سازی، آموزش و اطلاع رسانی نحوه ورود افراد به طبیعت گوشزد شود تا این خطر مهیب آتش سوزی کاهش یابد.

گزارش از مرضیه سادات غلامی

انتهای پیام/س