به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، هر ساله گردهمایی عظیم سالیانه مسلمانان دنیا برای انجام فرایض حج، بزرگ‌ترین مراسم مذهبی دنیا را رقم می‌زند؛ از این رو یکی از مهم ترین چالش‌های پیش روی زائران مراقبت بهداشت عمومی و فردی خواهد بود.

حجاج باید در مدت زمان محدود، تمام اعمال حج تمتع را در یک فضای فیزیکی محدود انجام دهند از این رو تراکم جمعیت در طول سفر ۳۰ تا ۳۵ روزه باعث ایجاد تماس‌های نزدیک غیرقابل اجتناب می‌شود که خود می‌تواند باعث شیوع بیماری‌های مختلف عفونی و مسری شود.

بیشتر بخوانید: خطراتی که سلامتی زائران خانه خدا را تهدید می‌کند!

انتظار‌ می‌رود جمعیتی در این تعداد زمینه انتقال ارگانیسم‌های بیماری زایی مثل مننژیت، آنفولانزا، سیاه‌سرفه، هپاتیت و فلج اطفال را تسهیل کند؛ به عنوان مثال مننژیت مننگوکوکی به علت اندمیک بودن این بیماری در عربستان سعودی و تراکم جمعیت در مراسم حج،  تراشیدن موی سر با تیغ در صورت استفاده از وسایل مشترک، بیماری‌های منتقله به وسیله حشرات به علت آب و هوای گرم عربستان و زندگی چند روزه حجاج در چادر، تب‌های خونریزی دهنده به علت ذبح قربانی از نمونه‌ها‌ی قابل ذکر است اما شایع‌ترین شکایت حجاج در این سفر معنوی علائم تنفسی شبه آنفلوانزاست که باعث اختلال در انجام اعمال حج می‌شود و حتی آنان را به بستر کشانده و گرفتار تخت بیمارستان می‌کند.

از آنجا که به‌طورمعمول زائران در یک مکان محدود و به صورت دسته جمعی زندگی می‌کنند تغییر قابل ملاحظه‌ای از نظر روش زندگی و فعالیت‌های روزمره زندگی پیدا می‌کنند که باعث می‌شود بیماری‌های قبلی آنان به دلیل عوامل خاص ایام حج وخیم‌تر شوند.

با توجه به اهمیت مراسم حج و شیوع بیماری‌های عفونی مختلف مانند عفونت‌های مننگوکوکی، آنفولانزا و بیماری‌های اسهالی انجام اقدامات پیشگیرانه مانند واکسیناسیون و رعایت نکات بهداشتی فردی پیش از مناسک حج و طی آن بسیار ضروری به نظر می‌رسد.

با رعایت نکات ساده و در عین حال مهم پیش و پس از عزیمت حجاج می‌توان تا حدود زیادی شرایط بهتری برای سلامت حجاج در طول سفر ایجاد کرد؛ بیماری‌های واگیردار، مسمومیت غذایی، توجه نکردن زائران به توصیه‌های بهداشتی، آشنا نبودن به برنامه رژیم غذایی مناسب، بی توجه‌‌ای زائران به توصیه‌های پزشکان و مدیران کاروان، دفع ناصحیح زباله در کاروان‌ها، نامناسب بودن وضعیت دستشویی‌ها و نقص در آموزش‌ها مهم‌ترین چالش‌های سلامت پیش روی حجاج است.

برای سلامت در حج چه نکاتی را باید بدانیم؟

محمد حسین فرقانی متخصص عمومی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: زائران باید سعی کنند در طول اعمال کارهای حج کارهای خود را در اوایل صبح، پیش از ظهر و یا هنگام شب انجام دهند تا زمان طولانی زیر تابش مستقیم آفتاب نباشند؛ افراد مسن باید داروهای خود را همراه داشته باشند و مقدار زیادی مایعات مانند آب خنک با خود ببرند تا گرما زده نشوند.

وی ادامه داد: سالمندان هر لحظه ممکن است به علت درجه حرارت بالا تعریق کنند و آب بدشان را از دست بدهند از این رو توصیه می‌شود مقداری آب همراه خود داشته باشند؛ چنانچه حجاج در طول مدت حج به دلایلی مجبور به دریافت خون در عربستان شدند، برای اطمینان از وضعیت خود بهتر است پس از بازگشت آزمایش خون بدهند.

این متخصص عمومی با تاکید بر اینکه زائران باید کفش مناسب در طول سفر پا کنند، اظهار کرد: اگر بر اثر پیاده‌روی‌های طولانی و استفاده از دمپایی، پا‌های زائران دچار زخم شده است حتما باید به پزشک مراجعه کنند تا از بروز مشکلات دیگر جلوگیری شود.

بیشتر بخوانید: از آخرین آمار بیماری کشنده تب کنگو تا توصیه‌های حیاتی برای زائران خانه خدا

فرقانی بیان کرد: به دلیل آلوده بودن هوای عربستان توصیه می‌شود ماسک بزنند و تنها در صورت اجبار بیرون بروند؛ واکسینه شدن یکی از کارهای مهمی است که حجاج باید انجام دهند و همچنین تا جای ممکن از روبوسی، دست دادن و در آغوش گرفتن افراد  خودداری کنند.

وی با اشاره به اینکه زائران در طول سفر ممکن است به بیماری مبتلا شوند، گفت: علائم آنفلوآنزا و سرماخوردگی ممکن است در زمان ورود حج پنهان باشد و فرد متوجه بیماری نباشد، از این رو توصیه می‌شود افراد در صورت مشاهده علائم بیماری به پزشک مراجعه کنند تا این ویروس در بدنشان جا خوش نکند.

این متخصص عمومی یادآوری کرد: زائران باید سعی کنند از غذاهای مانده پرهیز کنند و به هیچ عنوان غذاهای سرخ کرده نخورند؛ همچنین برخی از زائرین به طور خودسر اگر دچار بیماری شوند اقدام به خوددرمانی می‌کنند که این کار اصلا به آنها توصیه نمی‌شود و به شدت باید از این کار پرهیز کنند، زائران اگر احساس ضعف عمومی، بی‌حالی، تهوع و اسهال کردند، هرگز نباید با دارو‌های خانگی خوددرمانی کنند.

انتهای پیام/