به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، دونالد ترامپ هفته گذشته عذر سومین مشاور امنیت ملی خود را هم از کاخ‌سفید خواست. اگر چه این دست اتفاقات مانند اخراج ، تنش و یا استعفا در دوران ریاست جمهوری او دیگر تعجب کسی را برنمی انگیزد، ولی جدایی جان بولتون از بدنه دولت آمریکا به عنوان سیاستمدار کهنه کار این کشور مورد توجه قرار گرفت؛ چراکه او دیپلماتی است که سه دهه در فضای سیاسی ایالات متحده فعالیت داشته، همچنین از خط مشی سیاسی یکسانی با دونالد ترامپ به خصوص در رابطه با ایران تبعیت می‌کرده و چنین برخوردی با او قدری غیرمتعارف به نظر می‌رسد.
پس از اخراج مشاور امنیت ملی آمریکا ترامپ معاون پیشین بولتون یعنی چارلی کوپرمن را جایگزین او کرد. فردی که بیش از چهار دهه در سیاستگذاری امنیت ملی و برنامه ریزی این کشور نقش آفرینی کرده است. او همچون مشاور اسبق کاخ سفید مواضع تندی علیه ایران دارد و از طرفداران سیاست فشار حداکثری علیه تهران است. کوپرمن ۶۸ ساله در دوره ریاست‌جمهوری رونالد ریگان نیز در دولت آمریکا حضور داشت، بر اساس برخی تحلیل ها این احتمال وجود دارد که چارلی کوپرمن بتواند سمت مشاور امنیت ملی کاخ سفید را از آن خود کند.
براساس اظهارات کارمندان کاخ سفید، دونالد ترامپ با بسیاری از پیشنهاد‌های بولتون به شدت مخالف بوده، موضوعی که او در توییت خود هم به آن اشاره کرده و گفته است که به همین دلیل خواهان استعفای مشاور امنیت ملی شده است. نکته قابل توجه این است که نه بولتون اولین فردی است که به دلیل اختلاف نظر با رئیس جمهور آمریکا از کاخ سفید اخراج شده و نه آخرین نفر خواهد بود و سایه این تهدید بر سر جانشین جدید او هم احساس می شود و بعید نیست که اختلافات آنها هم به مرحله غیرقابل سازش برسد.
بازِجنگ طلب از کاخ سفید پرزد
جان بولتون، مشاور امنیت ملی اسبق کاخ سفید طی سخنانی در کنفرانس گروه "متحد علیه ایران هسته ای" درسال ۲۰۱۸ طی اظهاراتی ایران را حامی تروریست خوانده و مدعی شده بود که کشورمان عامل تنش در منطقه است. او در این کنفرانس فعالیت های صلح آمیز هسته ای کشورمان را محکوم و جمهوری اسلامی ایران را به داشتن سلاح هسته ای متهم کرده بود.
بولتون همچنین در اظهاراتی واهی بدون در نظر گرفتن قدرت و دانش هسته ای ایران این طور گفته بود که معامله هسته‌ای با تهران در واقع یک اشتباه وحشتناک دیپلماتیک در تاریخ آمریکا به شمار می آید. ناراحتی مشاور امنیت ملی سابق آمریکا در قبال برجام این بود که این توافق هیچ گونه ابزار مبارزه ای برای آنچه او فعالیت‌های بی ثبات کننده ایران می خواند به دست آمریکا نداده است.
بولتون انتظار داشت که توافق هسته ای بحث های موشکی را هم دربر بگیرد ولی با پافشاری ایران برای حفظ مسائل دفاعی و امنیت ملی کشورمان، برجام را توافقی ناموفق خواند که به عقیده او نتوانسته وظیفه اصلی خود را برآورده کند، چرا که تمام راه‌های دستیابی ایران به سلاح‌های هسته‌ای را نبسته است.
به دلیل گرایشات جنگ طلبانه ای که جان بولتون همواره درطول حضور خود در فضای سیاسی ایالات متحده در پیش گرفته بود به او لقب «باز جنگ‌طلب» را داده اند . بازِجنگ‌طلب را در عالم سیاست به کسی می گویند که گرایش زیادی به آغاز جنگ و درگیری داشته باشد و از قضا در اطراف ترامپ هم کم چنین باز هایی دیده نمی شوند.
حتی دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا که به واسطه تنش آفرینی هایش شناخته می شود، پیش‌تر در مصاحبه‌ای با شبکه تلویزیونی ان‌بی‌سی جان بولتون را یک جنگ‌طلب معرفی کرده بود که با تمام دنیا سر نزاع دارد . به عقیده خود رییس جمهور آمریکا هم مشاور سابق او با کل دنیا سر جنگ داشته و این اظهارات را در مورد کسی به کار می برد که در زمان پیوستنش به کابینه آمریکا او را فردی جدی و مقتدر خطاب کرده بود.
نویسنده خوش ذوقی در وب سایت انتقادی کامن دریمز، انتصاب بولتون در یکی از سمت‌های گذشته‌اش را به مثابه ورود "یک گاو وحشی به مغازه چینی فروشی" تشبیه کرده است.
مواضع بولتون درمذاکرات با طالبان
اختلاف بر سر مسائل مربوط به سوریه، کره شمالی ، ایران و مذاکره با طالبان از جمله موضوعاتی است که رسانه های آمریکا به نقل از منابع خود در کاخ سفید به عنوان عامل ایجاد اختلاف بین مشاور امنیت ملی سابق آمریکا با رئیس خود عنوان کرده اند. روزنامه واشنگتن پست در همین مورد گزارش داد که بولتون خواستار گسترش حضور نظامی آمریکا در افغانستان شده است. اما این روزنامه به نقل از مقام‌های ارشد آمریکا از به حاشیه رانده شدن جان بولتون در روند صلح افغانستان خبر دادند چراکه رویکرد جنگ طلبانه او با مذاکرات صلح همخوانی نداشت .
ترامپ، بولتون را از مذاکرات با کره شمالی کنار گذاشت
از دیگر مواردی که جان بولتون را در عرصه دیپلماسی به چهره ای دیپلماتیک و مدافع مذاکره دور می کرد این بود که او به صورت علنی اظهار می کرد که خواهان تغییر رژیم در کره شمالی، ایران و هر کشوری دیگری هستیم و اینکه جهان یک جهان صلح آمیزی خواهد شد اگر ما همه رهبران کشور‌هایی که دوستشان نداریم را خودمان انتخاب کنیم! این موضع بولتون است. بولتون نه در نشست اخیر ترامپ با کیم جونگ اون و نه در نشست ترامپ با یک مقام ارشد کره شمالی حضور نداشت. او پیش از آنکه مشاور امنیت ملی آمریکا شود نیز از اقدامات نظامی پیشگیرانه علیه کره شمالی دفاع کرده بود و از آغاز روند دیپلماتیک با این کشور هراس زده شده بود. نظرات بولتون موجب خشم کره شمالی شده و باعث شده بود ترامپ او را کم کم از مذاکرات با کره شمالی کنار بگذارد. بولتون توسط دونالد ترامپ از مذاکرات حساس افغانستان کنار گذاشته شد و علت آن ترس و نگرانی از افشای برخی اطلاعات از سوی بولتون و درگیر شدن او با رئیس‌جمهور بوده است.
اختلاف نظرات میان ترامپ و بولتون در موضوع سوریه هم مشهود بود. در حالی که بولتون موافق ماندن نیرو‌های نظامی آمریکا در سوریه بود ترامپ از برنامه اش برای خروج نیرو‌ها از این کشور خبر داده بود. هر چند این برنامه تاکنون اجرا نشده است. این اختلافات در مسئله افغانستان و گفتگو با طالبان نیز وجود دارد. از منظر خارجی نشانه‌های حاکی از کنار گذاشتن بولتون از جلسات مهم، به همتایان جهانی او این موضوع را القا کرده بود که ارتباط برقرار کردن با او ارزشی ندارد و همین می‌تواند که آنها را به سوی ارتباط مستقیم با ترامپ سوق دهد.
نظرات دیپلمات‌های ایرانی
سخنگوی وزارت امورخارجه کشورمان در توئیتی نوشت: دکتر ظریف در پاسخ به درخواست یک خبرنگار آمریکایی که خواستار اظهار نظر درباره اخراج جان بولتون شده بود، گفت: ما درباره امور داخلی ایالات متحده اظهارنظری نمی‌کنیم.
علی ربیعی سخنگوی دولت نیز در واکنش به این اتفاق در حساب توتیتری خود نوشت که بولتون ماه ها پیش وعده داده بود که ایران تا سه ماه دیگر نخواهد بود. ما هنوز ایستاده ایم و او رفته است. ربیعی در ادامه توییت خود نوشت: همانطور که همه ایران ستیزان، یکا یک صحنه را ترک کردند، با اخراج بزرگترین حامی جنگ و تروریسم اقتصادی ، کاخ سفید با مانع کمتری برای درک واقعیت های ایران روبه رو خواهد بود.
ظريف افشا كننده گروه فشار در مذاكرات برجام
ظریف چندی پیش در صفحه توئیتر خود، بولتون، بن‌سلمان، بن‌زائد و بی‌بی (نتانیاهو) را در گروهی به نام «تیم ب» دسته بندی کرد و نوشت، اعضای این گروه، برای هر جنایتی از مصونیت [آمریکا] برخوردار هستند. محمد جواد ظریف با اشاره به تلاش‌های برخی چهره های نزدیک به ترامپ برای تغییر نظام ایران گفت که کارزار فشار حداکثری رئیس‌جمهور آمریکا علیه ایران محکوم به شکست است. اصطلاحی که از سوی ظریف مطرح شد، به خوبی در رسانه های جهان جا افتاد و خود آنها هم با آن همراهی کردند.
تیمی تندرو که همواره به اتخاذ مواضع جنگ طلبانه شهرت داشته اند. در این که اعضای این تیم چهار نفره شامل جان بولتون، بنیامین نتانیاهو، بن سلمان و بن زاید، همواره بر طبل جنگ و بی ثباتی می‌کوبند شکی نیست، اما در روز‌های اخیر، نظریه‌هایی مطرح شده مبنی بر وجود اختلاف میان این تیم چهار نفره با رئیس جمهور آمریکا با این جزئیات که دونالد ترامپ علاقه‌ای به ایجاد درگیری نظامی ندارد، اما این تیم تلاش دارد این موضوع را به او تحمیل کند.
بیشتر بخوانید:واکنش ظریف به اخراج بولتون
بولتون از ۲۰ سال پیش به این سو، هیچ فرصتی را برای دشمنی با جمهوری اسلامی از دست نداد، از درخواست برای حمله نظامی به ایران تا شرکت در نشست‌های سالانه منافقین خلق و نهایتاً تشویق ترامپ برای خروج از توافق هسته‌ای با ایران.
با این حال اخراج «جنگ سالار ضد ایرانی» از کاخ سفید، لزوماً به منزله تغییررویکرد دولت آمریکا در قبال ایران قلمداد نمی‌شود. البته همین که فردی همچون بولتون در کنار ترامپ قرار نداشته باشد تا بر آتش دشمنی‌های رئیس جمهوری این کشور در قبال تهران بیافزاید، گامی مثبت به شمار می‌آید. اما خصومت دو کشور به مراتب عمیق‌تر از بودن یا نبودن فردی همچون جان بولتون در کاخ سفید است.
حتی در زمان اوج قدرت و نفوذ او در واشنگتن، ترامپ بار‌ها دیدار و گفت وگو با آقای روحانی را مطرح کرده بود. البته گفته می‌شود هر بار نیز این بولتون بود که انتقاداتی به این رویکرد مطرح می‌کرده که از سوی رئیس وی نادیده گرفته می‌شد. از این‌رو، حذف مشاور امنیت ملی سابق آمریکا از چرخه تصمیم‌گیری‌های کاخ سفید لزوماً به تحقق خواسته ترامپ برای دیدار با رئیس جمهور کشورمان منجر نخواهد شد. بویژه اینکه ترامپ مذاکره با آقای روحانی را به خاطر «دیدار» می‌خواهد و روحانی هرگونه ملاقات احتمالی با رئیس جمهور آمریکا را به لغو تحریم‌های اقتصادی واشنگتن مشروط کرده است و همچنان کم نیستند، باز های جنگ طلبی که بر فراز آسمان کاخ سفید پرواز کرده و مخالف بازگشت واشنگتن پشت میز توافق هسته ای هستند.
انتهای پیام/
بولتون قربانی شکست‌های راهبردی ترامپ شد
