به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، بیشتر ما از آثار مضر سیگار کشیدن بر بدن آگاه هستیم. از حملات قلبی تا سرطان ریه، تردیدی نیست که استنشاق دود سیگار پیامد‌های ناخوشایندی دارد.

دود در نتیجه سوختن شکل می‌گیرد. طی فرآیند سوختن، موادی که آتش گرفته اند دچار تغییرات فیزیکی شده و دود که حاوی ذرات ریز است، منتشر می‌شود. همانند آلودگی هوا، ذرات موجود در دود سیگار می‌توانند خطراتی را برای سلامت فردی که آن را استنشاق می‌کند، ایجاد کند.

نه تنها ذراتی که استنشاق می‌کنید می‌توانند خطرناک باشند، بلکه مواد مختلفی در دود سیگار وجود دارد که می‌توانند تاثیر منفی بر سلامت بدن داشته باشند. به عنوان مثال، دود سیگار حاوی فرمالدئید است که می‌تواند موجب سرطان شود. در واقع، فرمالدئید یکی از بیش از ۴,۰۰۰ ترکیب مختلفی است که در سیگار وجود دارند.

سوختن این ترکیبات موجب بروز تغییر در آن‌ها می‌شود. زمانی که دانشمندان آثار سیگار کشیدن را ارزیابی می‌کنند، نه تنها بر آنچه در سیگار وجود دارد متمرکز می‌شوند، بلکه آنچه را در دود سیگار پس از سوختن وجود دارد نیز بررسی می‌کنند. دودی که فرد سیگاری فرو می‌برد به نام دود دست اول سیگار شناخته می‌شود.

به منظور کاهش آثار مضر سیگار، افراد بسیاری به ویژه نوجوانان و جوانان، از سیگار‌های الکترونیکی استفاده می‌کنند. اما مطالعات صورت گرفته نشان داده اند که سیگار‌های الکترونیکی نیز می‌توانند به اندازه همتایان سنتی خود مضر باشند. در سیگار‌های الکترونیکی نیز از نیکوتین استفاده می‌شود که می‌تواند اعتیادآور باشد. همچنین، برخی پژوهش‌ها نشان داده اند که استفاده از سیگار‌های الکترونیکی تاثیری در کاهش استفاده از سیگار عادی ندارد، بلکه ممکن است با مصرف میزان مشابه یا حتی بیشتر از سیگار‌های عادی نیز همراه باشد.

دود دست دوم سیگار

سیگار کشیدن تنها سلامت افراد سیگاری را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد، بلکه می‌تواند بر اعضای خانواده، دوستان، همکاران، همسایگان و حتی افراد غریبه که هوای حاوی دود سیگار را تنفس می‌کنند، تاثیرگذار باشد.

دود دست دوم سیگار ترکیبی از دود ناشی از سوختن سیگار و دود بازدم یک فرد سیگاری است. دو نوع دود دست دوم وجود دارد

۱- دود جریان جانبی که مستقیما از محصول تنباکوی در حال سوختن سرچشمه می‌گیرد

۲-دود جریان اصلی که دود بازدمی فرد سیگاری است.

دودی که از سیگار یا بازدم فرد سیگاری سرچشمه می‌گیرد نیز حاوی مواد مضر، مانند نیکوتین است و می‌تواند افراد غیرسیگاری را تحت تاثیر قرار دهد.

قرار گرفتن کودکان در معرض دود دست دوم سیگار می‌تواند سلامت آن‌ها را به خطر اندازد. به طور خاص، کودکان آسیب پذیری بیشتری نسبت به آثار دود محیطی تنباکو دارند. استنشاق مواد شیمیایی موجود در دود سیگار توسط مادرانی که به فرزند خود شیر می‌دهند نیز می‌تواند موجب انتقال این مواد به شیر آن‌ها شود.

خطرات سلامت دود دست دوم سیگار

دود دست دوم سیگار حامل خطرات بسیاری برای سلامت است. حداقل ۲۵۰ ماده شیمیایی مضر در دود دست دوم سیگار تشخیص داده شده که دست کم ۵۰ مورد آن‌ها سرطان‌زا هستند. از جمله مواد شیمیایی مضر در دود دست دوم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- وینیل کلرید

- کادمیوم

- بنزن

- آرسنیک

- اتیلن اکسید

- سرب

- آمونیاک

- فرمالدئید

- مونوکسید کربن

- بنزوپیرین

نقش دود دست دوم سیگار در ابتلا به سرطان تایید شده است. همچنین، این نوع دود با بیماری‌های قلبی‌عروقی، بیماری‌های تنفسی و دیگر شرایط به خطر افتادن جدی سلامت مرتبط است که در ادامه بیشتر به آن‌ها می‌پردازیم.

سرطان ریه

دود دست دوم سیگار به عنوان یک عامل خطرآفرین برای ابتلا به سرطان ریه شناخته می‌شود. پژوهش‌ها نشان داده اند که افراد غیرسیگاری که در کنار افراد سیگاری زندگی می‌کنند، در مقایسه با افراد غیرسیگاری که با یک فرد سیگاری زندگی نمی‌کنند، با افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه مواجه هستند.

بیماری قلبی‌عروقی

همانند سیگار کشیدن و دود دست اول، دود دست دوم سیگار نیز یک عامل خطرآفرین مهم برای ابتلا به بیماری قلبی‌عروقی و حمله قلبی محسوب می‌شود.

دیگر بیماری‌های ریه

سرفه، احتقان سینه و افت عملکرد ریه می‌توانند به واسطه استشاق دود دست دوم سیگار رخ دهد. نوزادانی که در معرض دود دست دوم سیگار قرار می‌گیرند نیز می‌توانند به عفونت‌های تنفسی جدی مبتلا شوند. دود دست دوم می‌تواند موجب عفونت‌های ریوی، مانند سینه پهلو و برونشیت شود.

سکته مغزی

نتایج یک پژوهش نشان داد که قرار گرفتن در معرض دود دست دوم سیگار می‌تواند خطر ناتوانی و مرگ ناشی از سکته مغزی را ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش دهد.

حملات آسم

آسم یک بیماری جدی است و قرار گرفتن در معرض دود دست دوم سیگار می‌تواند آن را تشدید کند.

دیگر آثار دود دست دوم سیگار بر کودکان

افزون بر خطر سینه پهلو و عفونت‌های تنفسی در نوزادانی که در معرض دود دست دوم سیگار قرار می‌گیرند، این نوع دود می‌تواند شدت آسم را در کودکان افزایش دهد. عفونت‌های گوش میانی یکی دیگر از نتایج قرار گرفتن در معرض دود دست دوم سیگار هستند. همچنین، نوزادانی که در معرض دود دست دوم سیگار قرار می‌گیرند با افزایش خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) مواجه هستند.

آثار دود دست دوم سیگار بر زنان باردار

همانند زنانی که سیگار می‌کشند، زنان بارداری که در معرض دود دست دوم سیگار قرار می‌گیرند نیز با افزایش خطر تولد نوزادان کم وزن مواجه هستند.

سرطان پستان

ارتباط بین دود دست دوم سیگار و سرطان پستان همچنان بحث برانگیز بوده و مطالعات در این زمینه ادامه دارند. با این وجود، برخی مطالعات پیوند احتمالی بین سرطان پستان و قرار گرفتن در معرض دود دست دوم سیگار را نشان داده اند.
آیا سطوح ایمن از دود دست دوم سیگار وجود دارد؟

از نظر منطقی، هرچه میزان مواجهه با دود دست دوم سیگار بیشتر و طولانی‌تر باشد، خطر بروز مشکلات پزشکی در نتیجه آن افزایش می‌یابد، اما هیچ سطح بی خطر و ایمنی برای قرار گرفتن در معرض دود دست دوم سیگار تعریف نشده است. قرار گرفتن در معرض سطوح کم دود دست دوم نیز می‌تواند مضر باشد. بر همین اساس، باید تا حد امکان از مواجهه با آن پرهیز کرد.

پیشگیری از قرار گرفتن در معرض دود دست دوم سیگار

ترک سیگار بهترین گزینه برای محافظت از خانواده خود در برابر دود دست دوم سیگار است. اگر نمی‌توانید این عادت مضر را ترک کنید، از سیگار کشیدن در خانه و خودرو پرهیز کنید.

اعضای خانواده و دوستان خود را به ایجاد محیط‌های بدون دود و ممنوع برای سیگار کشیدن تشویق کنید.

سیستم‌های تصفیه هوا و تهویه مطبوع نمی‌توانند تمام سموم، مواد شیمیایی مضر، گاز‌ها و ذرات موجود در دود دست دوم سیگار را تصفیه کنند. این به معنای آن است که همچنان می‌توانید در معرض دود دست دوم سیگار قرار داشته باشید. اگر فردی غیرسیگاری هستید، اجازه ندهید افراد دیگر در خانه شما سیگار بکشند. اگر دارای فرزند هستید، این مساله اهمیت ویژه‌ای دارد.

دود دست سوم سیگار
اگر فردی غیرسیگاری هستید، با افراد سیگاری زندگی نمی‌کنید و هنگام پیاده‌روی در پشت فردی سیگاری گرفتار می‌شوید، ممکن است فکر کنید که مواجهه حداقلی با دود سیگار دارید.

اما پژوهش‌های جدید نشان داده اند که پرهیز از دود دست اول و دود دست دوم سیگار ممکن است برای از بین بردن کامل خطر کافی نباشد.

حتی افرادی که از دود مرئی سیگار پرهیز می‌کنند می‌توانند در معرض ذرات ریز، اما بالقوه مضر که به نام دود دست سوم شناخته می‌شوند، قرار بگیرند.

پژوهشی در دانشگاه درکسل، دود دست سوم را در یک کلاس درس غیرسیگاری شناسایی کرد. زمانی که پژوهشگران ترکیب ذرات معلق در هوای این کلاس را ارزیابی کردند، متوجه شدند که ۲۹ درصد ذرات با بقایای دود دست سوم مرتبط بوده اند.

دود دست سوم چیست؟

دود دست سوم به دود باقیمانده بر سطوح مختلف پس از دود اولیه و ثانویه گفته می‌شود. در واقع دود دست سوم با سطوح حاوی بقایای نیکوتین که می‌توانید با آن‌ها در تماس باشید سر و کار دارد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- پوشاک

- کفپوش‌ها

- مبلمان

- اسباب بازی‌ها

- وسایل نقلیه

- دیوار‌ها

مواجهه می‌تواند هنگام تنفس برخی گاز‌های باقیمانده روی سطوح نیز رخ دهد. دود دست سوم به ویژه زمانی که با آلاینده‌های داخلی دیگر ترکیب شود می‌تواند سمی باشد.

در شرایطی که دود دست دوم به اندازه خود سیگار کشیدن و دود دست اول خطرناک است، دود دست سوم نیز به واسطه خطراتی که برای سلامت دارد توجه‌ها را جلب کرده است.

آثار سلامت دود دست سوم چه چیز‌هایی هستند؟

سیگار کشیدن یکی از خطرناک‌ترین و در عین حال قابل پیشگیری‌ترین خطرات برای سلامت انسان است. به گفته انجمن قلب آمریکا، سیگار‌ها دارای بیش از ۴,۰۰۰ ماده شیمیایی هستند که بسیاری از آن‌ها سمی هستند. با گذشت زمان، سیگار کشیدن خطر سرطان، بیماری قلبی، و مرگ زودرس را افزایش می‌دهد.

اما پرهیز از مواجهه با دود دست سوم به عنوان یک غیرسیگاری می‌تواند اندکی چالش برانگیزتر باشد، به ویژه اگر یکی از اعضای خانواده شما سیگاری باشد. دود دست سوم باقیمانده از هر فردی که سیگار می‌کشد می‌تواند بر اعضای دیگر خانواده در هر سنی تاثیرگذار است.
آثار آن بر کودکان

بنابر گزارش کلینیک مایو، کودکان آسیب پذیرترین افراد نسبت به دود دست سوم سیگار هستند. این به دلیل آن است که آن‌ها احتمال بیشتری دارد سطوح مختلف را لمس کنند یا اشیا را در نزدیکی بینی یا دهان خود قرار دهند.

قرار گرفتن در معرض دود دست سوم سیگار می‌تواند احتمال ابتلا به شرایط زیر را در کودکان افزایش دهد:

- آسم

- عفونت‌های گوش

- بیماری‌های مکرر

- سینه پهلو

افرون بر این، کودکانی که والدین آن‌ها سیگار می‌کشند در معرض خطر بیشتری برای سیگاری شدن در آینده قرار دارند.
آثار آن بر نوزادان

نوزادان نیز می‌توانند تحت تاثیر دود دست سوم سیگار قرار بگیرند. نتایج یک مطالعه نشان داد که قرار گرفتن در معرض دود یکی از بزرگترین عوامل خطر آفرین برای سندرم مرگ ناگهانی نوزاد است. وضعیت خواب نامناسب یکی دیگر از عوامل خطرآفرین بزرگ در این زمینه است.

جدا از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد، مواجهه با دود دست سوم سیگار می‌تواند نوزادان را با خطرات سلامت مشابه با کودکان بزرگتر، مانند بیماری‌های مکرر و مشکلات تنفسی مواجه سازد.

آثار آن بر بزرگسالان

در شرایطی که بزرگسالان نسبت به نوزادان و کودکان آسیب پذیری کمتری دارند، اما نسبت به آثار دود دست سوم سیگار مصون نیستند. مواجهه مکرر با سموم سیگار می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد.

در شرایطی که سرطان ریه بزرگترین خطر محسوب می‌شود، قرار گرفتن در معرض دود سیگار می‌تواند خطر سرطان‌های زیر را نیز افزایش دهد:

- مثانه

- دهانه رحم

- کلیه

- دهان

- پانکراس

- گلو

در کوتاه مدت، دود دست سوم سیگار می‌تواند ابتلا به بیماری‌ها و عفونت‌های بیشتر را در پی داشته باشد. همچنین، فرد ممکن است بیش از حد عادی سرفه کند.

آثار آن بر زنان باردار

اگر باردار هستید، مواجهه با دود دست سوم می‌تواند بر نوزاد متولد نشده نیز تاثیرگذار باشد. چه آن را تنفس کنید یا با سطوح حاوی بقایای مواد شیمیایی در تماس باشید، خطر ورود سموم به جریان خون و انتقال آن‌ها به جنین وجود دارد.

طی مطالعه‌ای کوچک، پژوهشگران به بررسی آثار دود دست سوم بر بافت ریه جنین موش‌ها پرداختند. آن‌ها دریافتند برخی سموم در دود سیگار تاثیر منفی بر رشد ریه داشته است.

قرار گرفتن نوزاد در معرض دود دست سوم می‌تواند به بیماری‌های تنفسی پس از تولد نیز منجر شود. به گفته آکادمی بیماری‌های کودکان آمریکا، سیگار کشیدن طی دوران بارداری خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد را افزایش می‌دهد.

پیشگیری از آثار سلامت دود دست سوم

موثرترین روش برای پیشگیری از دود دست سوم سیگار پرهیز از قرار گرفتن در معرض آن است. اگر فردی غیرسیگاری هستید، این می‌تواند به معنای پرهیز از حضور در خانه‌ها و مکان‌های عمومی باشد که افراد در آن‌ها سیگار می‌کشند. اگر سیگار می‌کشید، دود دست سوم یکی از بیشمار دلایلی است که باید این عادت را ترک کنید.

متاسفانه دود دست سوم به راحتی از خودرو یا خانه شما پاک نمی‌شود. باز گذاشتن پنجره‌ها یا استفاده از پنکه بقایای مواد شیمیایی روی سطوح را از بین نمی‌برد. همچنین، شما نمی‌توانید در یک قسمت خانه سیگار کشیده و انتظار داشته باشید که دود و بقایای آن در همان مکان باقی بمانند. بقایای مواد شیمیایی می‌توانند روی لباس و سطوح دیگر قرار گرفته و به بخش‌های دیگر خانه منتقل شوند.

اگر شما یا خانه شما در معرض دود سیگار قرار گرفته است، برای از بین بردن بقایای مواد شیمیایی می‌توانید اقدامات زیر را مد نظر قرار دهید:

- شستشوی کامل لباس‌ها

- شستشوی ملحفه و روبالشی‌ها

- پاکسازی سطوح سخت

- پاکسازی پیشخوان ها، دیوار‌ها و سقف

- شستشوی کامل فرش و قالیچه

- پاکسازی تمام اسباب بازی‌ها

- شستشوی پارچه‌های موجود در خانه مانند پارچه مبلمان

روش دیگر برای پرهیز از گسترش دود دست سوم به دیگران این است که افراد سیگاری به طور مرتب لباس خود را عوض کرده و دست‌های خود را بشویند. این مساله به ویژه پیش از تماس با کودکان و نوزادان اهمیت دارد.

منبع:عصر ایران

انتهای پیام/