به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بوشهر، میگو از جانوران سخت پوست ساکن دریا‌هاست که اسکلت خارجی دارد و به همین دلیل سخت پوست به شمار می‌رود.

میگو‌ها بیشتر دریازی هستند و در اعماق کم دریا‌ها زندگی می‌کنند. میگوهای خانواده پنائیده، بزرگترین خانواده سخت پوستان هستند و بیش از ۳۰۰ گونه را در جهان شامل می‌شوند.

میگو مصرفی مردم ایران از دو گونه است گونه اول که در دریای عمان و خلیج‌فارس زندگی می‎کنند را میگوی دریایی می‎نامند نوع دیگر میگو، میگوی پرورشی است که در سواحل جنوب و شمال کشور با استفاده از آب دریا که  با کانال به سمت مزارع هدایت می‌شوند، پرورش داده می‎شود.

میگو پرورشی متقاضیان زیادی در تمام قاره های جهان دارد بیشترین تجارت را در میان غذاهای دریایی دنیا دارد.

بوشهر رتبه نخست تولید میگوی پرورشی را دارد

استان بوشهر، بیش از ۲۰ سال پیش پرورش میگو را آغاز کرده و رتبه نخست تولید این آبزی را در کشور دارد.

میگوی پرورشی این استان، به علت داشتن کیفیت بالا، متقاضیان زیادی در بازار‌های داخلی و خارجی دارد به‌گونه‌ای که بیش از ۸۰ درصد میگوی آن هر ساله به کشور‌های مختلف صادر می‌شود.

مدیرکل شیلات استان بوشهر در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بوشهر، گفت: امسال پرورش میگو از فروردین در ۳۰۰ مزرعه و ۱۰ مرکز آغاز شد و در پنج هزار و ۱۲۸ هکتار اراضی ساحلی استان، یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون قطعه بچه میگو ذخیره‌سازی شد.

عباسعلی زنده بودی افزود: برداشت میگو هم از میانه شهریور آغاز شده است.

او بیان کرد: پارسال ۲۳ هزار تن میگو از مزارع پرورشی استان برداشت شد و امسال هم انتظار داشتیم بیش از ۲۵ هزار تن برداشت شود.

ظهور بیماری لکه سفید در مزارع پرورش میگو

همزمان با آغاز برداشت میگوی پرورشی، سر و کله لکه‌های سفید بر روی پوست میگو پیدا شد و پرورش دهندگان را دچار اضطراب کرد.

این لکه‌ها پیش از این بارها، کسب و کار پرورش دهندگان را از رونق انداخته‌اند.

لکه سفید سال ۸۴ ، سایه سیاه خود را بر سر مزارع پرورش میگوی استان بوشهر افکند و می‌توان گفت نزدیک به همه میگو‌ها را از بین برد.

سال ۹۴ هم میزان تولید را به کمتر از نصف رساند.

اگر چه در سال‌های دیگر هم رد پایی از این بیماری وجود داشت اما خسارت‌ها کمتر بود.

امسال هم بیماری لکه سفید ابتدا در شمال استان بوشهر دیده شد.

مدیرکل دامپزشکی استان بوشهر در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بوشهر، بیان کرد: نیمه شهریور در دو استخر پرورش میگو در بویرات شهرستان دیلم تلفات داشتیم که نمونه گیری شد و ویروس لکه سفید از آن جداسازی شد.

مرتضی بحرانی افزود: پس از بویرات (دیلم)، در حله (گناوه)، بندرریگ (گناوه) و شیف (بوشهر) هم مواردی از بیماری دیده شد که برای جلوگیری از گسترش آن، پرورش دهندگان به سرعت برداشت را آغاز کردند.

او کاهش دما را در گسترش ویروس لکه سفید موثر عنوان کرد و افزود: دمای کمتر از ۲۸ درجه باعث شیوع این ویروس می‌شود و با توجه به اینکه دما رو به کاهش است، از پرورش دهندگان خواستیم زود برداشت را شروع کنند تا بیماری فراگیر نشود.

مدیرکل دامپزشکی استان بوشهر، پایین بودن دما نسبت به دیگر نقاط استان را علت گسترش این ویروس در منطقه بویرات دیلم عنوان کرد و گفت: این بیماری بیشتر در بویرات و بندرریگ در شمال استان وجود داشت، اما در مراکز حله و شیف هم دیده شد.

بیماری لکه سفید میگو چیست؟

بیماری لکه سفید اکنون جدی‌ترین و سخت‌ترین بیماری ویروسی تاثیرگذار در انواع گونه‌های میگوست و عامل این بیماری باکولوویروس است.

این ویروس به شکل تخم مرغی تا میله‌ای متغیر است و  یک زائده دم مانند دارد و از طریق افقی و عمودی قابل انتقال است.

لکه سفید باعث از بین رفتن میگو می‌شود اما برای انسان خطری ندارد.

رئیس پژوهشکده میگوی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بوشهر، با اشاره به وجود ویروس بیماری لکه سفید در استان بوشهر، گفت:در صورت وجود عامل بیماری و برخی عوامل مستعد کننده (عوامل خطر) در استخر پرورشی، میگو‌ها دچار بیماری می‌شوند.

عقیل دشتیان نسب افزود: مهمترین علائم این بیماری کاهش مصرف غذای روزانه، سستی و بی حالی میگوها، قرمز شدن بدن آن‌ها، تجمع در کناره استخر، ایجاد پلاک‌های سفید رنگ در قسمت کاراپاس و در مراحل پیشرفته در همه بدن است، و بر  اثر این بیماری پوسته به خصوص در ناحیه کاراپاس به راحتی از پوست جدا می­ شود.

او تاکید کرد: این بیماری میزبان‌های فراوانی دارد و به شدت گسترش پیدا می‌کند.

رئیس پژوهشکده میگوی کشور گفت: زیان بارترین علامت بیماری وجود تلفات تا ۱۰۰ درصد میگو‌های آلوده به ویروس در سه تا ۱۰ روز پس از مشاهده­­ اولین نشانه‌های بالینی در مبتلایان است.

تاریخچه بیماری لکه سفید در جهان

دشتیان نسب بیان کرد: این بیماری نخستین بار در سال ۱۹۹۲ میلادی در تایوان تشخیص داده شد و خیلی سریع به چین، ژاپن، کره، تایلند و سایر کشور‌های شرق آسیا رسید و خسارات هنگفت و جبران ناپذیری به صنعت میگوی آن کشور‌ها وارد کرد.

او ادامه داد: در سال ۱۹۹۶ میلادی این بیماری به ایالات متحده آمریکا رسید و تا اواخر دهه ۹۰ میلادی سایر کشور‌های نیمکره غربی شامل مکزیک، اکوادور، پاناما و ... را نیز درنوردید.

رئیس پژوهشکده میگوی کشور عنوان کرد: نخستین بار این بیماری در ایران، سال ۱۳۸۱ مرکز پرورش میگوی چوئبده آبادان واقع در استان خوزستان را درگیر کرد.

نخستین حضور بیماری لکه سفید در بوشهر

دشتیان نسب گفت: سال ۱۳۸۴ نخستین بار این بیماری به استان بوشهر رسید و پرورش دهندگان فقط توانستند معادل ۱۰ درصد برداشت سال پیش خود، میگو برداشت کنند.

او افزود: پس سال ۸۴ که صنعت پرورش میگوی استان بوشهر زیان فراوانی دید، در سال‎های ۹۴، ۹۵ و ۹۶ هم لکه سفید در مزارع پرورش میگو دیده شد.

رئیس پژوهشکده میگوی کشور ادامه داد: سال ۹۷ بیماری در استان بوشهر دیده نشد.

دشتیان نسب گفت: امسال هم افزون بر بوشهر، تمام مزارع پرورش میگوی کشور به نوعی درگیر این بیماری شدند و خساراتی به صنعت میگوی پرورشی کشور وارد آمد.

 بیماری از کجا آمد؟

انتقال لارو میگو از دیگر استان‌ها به مراکز پرورشی استان بوشهر بدون بررسی آزمایشگاهی می‌تواند از جمله عوامل بروز بیماری لکه سفید باشد.

مدیرکل دامپزشکی استان بوشهر گفت: اگر چه گزارش‌هایی از ورود لارو‌های بی هویت که مراحل کنترل بهداشتی را طی نکرده‌اند به دستمان رسیده است، اما نتیجه قطعی علت شیوع این بیماری در استان، پس از تحقیقات مشخص می‌شود.

بحرانی بیان کرد: ویروس لکه سفید می‌تواند از منابع وحشی، لارو (بچه) میگو، تردد انسانی و وسایل نقلیه منتقل شود، اما برای مشخص شدن علت دقیق آن باید تحقیقی جامع داشت که دو تا سه ماه وقت می‌خواهد.

چند روزی است از لکه سفید خبری نیست

گرم شدن هوا در روزهای ابتدای پاییز به داد پرورش دهندگان رسیده و آن طور که مدیرکل شیلات استان بوشهر می‌گوید، باعث شده گزارشی از تلفات میگو در روزهای گذشته نداشته باشیم.

به گفته زنده بودی، پرورش دهندگانی که میگوی آن‌ها به اندازه تجاری رسیده میگوها را برداشت کرده‌اند و می‌توان گفت ۸۰ درصد میگوها برداشت شده‌اند.

او  گفت: لکه سفید خسارت زیادی به پرورش میگوی بوشهر نزده است اما میزان تاثیر آن در برداشت و خسارت‌ها بعد اعلام خواهد شد.

مدیرکل شیلات استان بوشهر بیان کرد: برای تسریع در برداشت با شرکت‌های فرآوری و یخسازی جلساتی برگزار شد تا کمک کنند امکانات مورد نیاز برای برداشت بهتر و سریع‌تر میگو در اختیار پرورش دهندگان قرار گیرد.

زنده بودی تاکید کرد: کمبودی در زمینه یخ و مشکلی برای برداشت و فرآوری‌ میگو وجود ندارد.

او همچنین گفت: اگر چه اکنون از لکه سفید خبری نیست اما پرورش دهندگان همچنان باید مراقب باشند تا ویروس این بیماری دوباره فعال نشود.

مقابله با بیماری لکه سفید

این بیماری درمان موفقی ندارد و فقط مزرعه داران باید راهکارهای پیشگیرانه را مد نظر داشته باشند تا میگو‌های پرورشی دچار این ویروس نشوند.

به تازگی افزودن عصاره گیاهان دارویی، ویتامین‌ها مشوق‌های ایمنی زا به غذا و اصلاح باکتریایی باعث موفقیت‌هایی در مزارع شده است.

تغذیه پست لارو‌ها از ترکیبات ویروس‌های کشته شده بیماری Yellow head و لکه سفید آزمایش شده و موفقیت هایی هم داشته است، ولی تا به حال گزارش جامعی ارائه نشده  است.

رئیس پژوهشکده میگوی کشور بیان کرد: راه‌های مقابله با بیماری متعدد است که مهمترین آن‌ها به اختصار عبارتند از: ذخیره سازی پست لارو عاری از بیماری، آماده سازی اصولی استخر‌ها قبل از دوره پرورش و رعایت اصول ایمنی زیستی برای پیشگیری از ورود ویروس به مزرعه از طریق آب ورودی به وسیله فیلتراسیون، استفاده از استخر ذخیره و بررسی آب ورودی، دخیره سازی بچه میگو با تراکم معقول، پرورش در ماه‌های گرم سال و در کل رعایت اصول ایمنی زیستی.

دشتیان نسب ادامه داد: استفاده نکردن از کارگر و وسایل مشترک، ضدعفونی مناسب در ورودی استخر و استفاده از وسیله مناسب برای پیشگیری از انتقال ویروس از طریق پرندگان و سایر موجودات به استخر‌های دیگر می‌تواند مانع گسترش بیماری به سایر استخرها شود.

او گفت: از سال پیدایش این بیماری در سال ۱۹۹۲ تاکنون صد‌ها میلیارد دلار به صنعت میگو خسارت وارد کرده است و هنوز نیز ایجاد خسارت می‌کند، ولی با تحقیقات گسترده و هزینه‌های زیادی که به پژوهش در این خصوص تخصیص داده شده، با شناسایی دقیق بیماری و راه‌های کنترل آن و تغییرات اساسی در زیرساخت‌های پرورش هم اکنون این خسارات نسبت به اولین سال‌های بروز بسیار کمتر شده است.

رئیس پژوهشکده میگو ابراز امیدوار کرد: به کارگیری تجربه‌های صنعت جهانی میگوی پرورشی و استفاده از تخصص داخلی برای بومی سازی این تجربه‌ها خسارات این بیماری در کشور را به حداقل برساند.

گزارش: مژده پاینده

انتهای پیام/م