محمدرضا سلمانی عبیات پژوهشگر تاریخ اسلام در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، با بیان اینکه عصر امام سجّاد (علیه السلام) یکى از پیچیده‌ترین و پراختناق‌ترین دوران هاى تاریخ اسلام به شمار مى آید، گفت: شیعه در این برهه، هم از بُعد اعتقادى و هم از بُعد سیاسى در شرایط بسیار سختى به سر برده است و تشکیلات و انسجام آن از بین رفته و در آستانه تزلزل جدی قرار گرفته بود.

او با بیان اینکه امام سجّاد (علیه السلام) با بهره گیرى از اصل تقیّه، دوام شیعه را تضمین کردند، افزود: امام سجاد (ع) در پوشش، جامعه شیعى را رهبرى نمودند و توانستند فرهنگ شیعه را تثبیت و به تربیت شاگردان متعدد بپردازند.

سلمانی عبیات قیام‌های متعدد را از جمله ویژگی‌های عصر اموی و به ویژه پس از شهادت مظلومانه امام حسین (ع) دانست و بیان داشت: از جمله کارهاى بسیار مهمى که آن حضرت در راستاى حفظ ورهبرى جامعه شیعى انجام دادند، موضع گیرى هاى بجا و به موقع ایشان در برابر قیام‌ها و شورش‌ها و نیز مواضع ایشان در قبال عملکرد حکّام اموى عصر خویش بود.

واقعه حره، فاجعه آمیز‌ترین وقایع پس از شهادت سید الشهدا (ع)

این نویسنده تاریخ اسلام و تشیع، واقعه حره را یکی از مهم‌ترین و در عین حال فاجعه آمیز‌ترین وقایع پس از شهادت سید الشهدا (ع) بیان کرد و ادامه داد: واقعه حره بدون شک یکی از نتایج قیام اثر بخش و بیدارگر امام حسین (ع) بود چرا که شهادت آن امام حجت را بر همه‌ آزادی خواهان مسلمان تمام کرد.

او با اشاره به اینکه واقعه حره در سال ۶۳ هجری و تنها پس از ۲ سال از شهادت امام حسین (ع) به وقوع پیوست افزود: در این واقعه، اهل مدینه به رهبرى عبداللّه بن حنظله غسیل الملائکه، امویان و یاران و موالیان آنان را که قریب یک هزار نفر بودند، در خانه مروان بن حکم محاصره کردند و سپس با خفت و خوارى و در حالى که توسط بچه‌ها سنگسار مى شدند، از شهر راندند.

محمدرضا سلمانی عبیات با اشاره به جایگاه عبدالله بن حنظله تصریح کرد: عبدالله بن حنظله به ۲ دلیل برای مردم مدینه جایگاه ویژه‌ای داشت، نخست آنکه پدرش از شهدای احد بوده و به "غسیل الملائکه" مشهور بود و دوما خود نیز از صحابه صغار به شمار می‌آمد و روایات متعددی نیز از پیامبر (ص) نقل کرده بود.

این پژوهشگر تاریخ اسلام با اشاره به اینکه بیعت گیری عبدالله بن زبیر در مکه موجب شد تا اینکه مردم مدینه به پشتوانه حکومتی جدید دست به قیام بزنند، اذعان داشت: زمانی که خبر قیام مردم مدینه و اخراج امویان به یزید رسید، او مسلم بن عقبه مُرّى را که مردى سال خورده و از سرسپردگان دربار بنى امیّه بود با پنج هزار تن براى سرکوبى نهضت به مدینه فرستاد.

عبیات با اشاره به اینکه یزید بن معاویه به مسلم بن عقبه گفته بود که مردم را ۳ روز به بیعت دعوت کن و اگر پذیرفتند قبول کن و از آنان در‌گذر و اگر نپذیرفتند از خدا کمک بگیر و با آنان مبارزه و جنگ کن، پس از پیروزی سربازانت را ۳ روز در شهر آزاد بگذار؛ تصریح کرد: سپاه شام به مدینه یورش برد و پس از وقوع جنگى خونین بین ۲ گروه و کشته شدن رهبران نهضت، قیام شکست خورد مسلم به مدت ۳ روز دست سپاهیان خویش را در کشتن مردم و غارت شهر بازگذاشت و شامیان جنایاتى مرتکب شدند که تاریخ نویسان از نوشتن آن‌ها شرم کرده اند آن شرم دارد تا آن جا که مسلم را به خاطر این جنایات، «مُسرِف» نامیدند.

این پژوهشگر با بیان انکه ابن قتیبه دینوری نوشته است که در حادثه خونین حرّه هشتاد تن از اصحاب پیامبر اعظم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و ۷۰۰ نفر از قریش و انصار کشته شدند؛ افزود ابن کثیر دمشقی در کتاب البدایة والنهایة، جلد ۸، صفحه ۲۴۱ خود آورده است که هزار زن از اهالی شهر مدینه بعد از واقعة حرّه بدون این‌که شوهر داشته باشند وضع حمل کردند!

او افزود: یاقوت حموی نیر در کتابش معجم البلدان، جلد۲ صفحه ۲۴۹ در این باره نوشته است که سربازان یزید وارد مدینه شدند و اموال را غارت کردند و فرزندانشان را اسیر کردند و زنان برای آنان آزاد شد که در این جسارت هشتصد زن باردار شده و فرزندان نامشروع به دنیا آوردند که به آنان فرزندان حَرّه می‌گفتند؟!

پژوهشگر تاریخ اسلام با اشاره به اینکه به دلیل اینکه این قیام در زمینه اهداف شیعی نبوده و موجب تقویت زبیریان می‌شد امام سجاد (ع) با آن همراه نشد؛ اظهار کرد: بنابر آنچه طبری در جلد چهارم تاریخش نوشته است منزل امام سجاد (ع) بنابر دستور مسلم بن عقبه از گزند این قیام در امان بود و مروان حکم نیز با خواهش از آن حضرت خانواده اش را در منزل امام واقع در منطقه ینبع قرار داد.

عبیات تاکید کرد: طى ۳ روز، که مدینه دست خوش قتل و غارت بود، امام على بن الحسین (علیه السلام) ۴۰۰ خانواده از عبد مناف را در کفالت خود گرفتند و تا وقتى لشکر مسلم در مدینه بودند، از آنان پذیرایى کردند.

انتهای پیام/گ