نیروی دریایی ارتش همواره جهت حفظ منافع دریایی کشور نیاز به ساخت تجهیزات پیشرفته دارد و در سال‌های گذشته با بومی سازی ادوات لازم تمامی نیاز‌های خود را بومی کرده است.

به گزارش خبرنگار دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، نیروی دریایی در تمام دنیا به عنوان بازوی محوری هر کشور برای حفظ منافع در آب‌های سرزمینی و فرا سرزمینی محسوب می‌شود و از این رو همواره نیرویی تجهیزات محور است که به سلاح‌های به‌روز نیاز دارد.

نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران یکی از حساس‌ترین نیرو‌های مسلح کشور است. این نیرو در زمان آغاز دفاع مقدس و تنها پس از گذشت ۶۷ روز پس از شروع جنگ، سه عملیات بزرگ دریایی انجام داد و توانست نیروی دریایی عراق را منهدم و دو سکوی نفتی البکر و الامیه را نابود کند. عملیات مروارید که در ۷ آذر سال ۵۹ صورت گرفت نقطه عطفی در تاریخ عملیات‌های دریایی بود که این نیرو تنها با در اختیار داشتن ۱۲ فروند از موشک‌های هارپون توانست کمر نیروی دریای عراق را با انهدام پنج فروند ناوشکن و یک فروند هواپیمای میگ ۲۳به طور کامل بشکند.

در سال‌های اخیر، نیروی دریایی ماموریت‌های بسیار مهمی را علاوه بر آب‌های دریایی کشورمان در آب‌های آزاد و بین المللی به انجام رسانیده که یکی از این ماموریت‌ها مبارزه با دزدان دریایی در آب‌های بین المللی است. وظیفه حفاظت از آب‌های بین المللی به ناوگروه ۴۴ نیروی دریایی واگذار شده که این ناوگروه متشکل از ناوشکن الوند و ناو پشتیبانی رزمی بوشهر بوده که از اواسط مهرماه ۹۵ به منظور برقراری امنیت خطوط مواصلاتی و به اهتزاز درآمدن پرچم کشورمان ماموریت خود را در آب‌های آزاد و بین المللی آغاز کرد.

نیروی دریایی ارتش برای تحقق این ماموریت‌ها و تامین امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز نیاز به تجهیزات و تسلیحات بومی دارد که در هنگام نیاز به صورت خودکفا و بومی از آن‌ها استفاده کند.

به همین دلیل باشگاه خبرنگاران جوان قصد دارد طی مجموعه گزارش‌هایی، دستاورد‌های بومی ایران در عرصه دریا را بررسی و معرفی کند.

در قسمت اول این مجموعه گزارش‌ها ناوشکن جماران، در دومین گزارش ناوشکن دماوند و سومین گزارش به ناوشکن سهند و در چهارمین گزارش زیردریایی فاتح مورد بررسی قرار گرفت و در گزارش پنجم زیردریایی غدیر را بررسی می‌کنیم.

غدیر اولین گام ایران برای تولید زیردریایی

جمهوری اسلامی ایران بخاطر موقیعت حساس به تشکیل یگان زیرسطحی نیاز فراوان داشت و در همین راستا اقدام به طراحی زیردریایی در کلاس‌های مختلف کرد، دانشمندان و متخصصان ایران خوب می‌دانستند که علاوه بر زیردریایی‌های نیمه سنگین و سنگین باید براساس اقلیم و عمق خلیج فارس زیردریایی متناسب را تولید کنند که نتیجه آن تولد غدیر بود.

زیردریایی کلاس غدیر با طول حدود ۲۹ متر و حدود ۲متر و ۷۵ سانتیمتر در دسته زیرسطحی‌های میدجت یا همان زیردریایی‌های کوچک با وزن زیر ۱۵۰ تن قرار می‌گیرد که می‌تواند در کمتر از ۳۰ ثانیه از اسکله جدا و با سرعت فراوان به عمق برود.

نکته مهم در طراحی غدیر این است که این زیردریایی براساس شرایط خاص آب خلیج فارس و دریای عمان طراحی شده است؛ شرایط خاص آب خلیج فارس و پدیده‌های فیزیکی به خصوص آن از جمله چگالی بالای آب که در ابتدای ورود زیردریایی‌های روسی (کلاس کیلو) به ایران مشکلاتی را در فصول گرم سال برای آن‌ها ایجاد می‌کرد، در غدیر رفع شده است.

پدیده جزر و مد آب در خلیج فارس ۲ بار در روز اتفاق می‌افتد و تفاوت ارتفاعی معادل سه تا چهار متر را ایجاد می‌کند، این تغییرات ارتفاع، چگالی لایه‌های آب دریا را تغییر داده و در نتیجه آن هم وضعیت لایه‌های صوتی و هم وضعیت تعادل زیردریایی تحت تأثیر قرار می‌گیرد؛ با آگاهی از این شرایط زیردریایی غدیر نشان داده که از کارایی بسیار بالایی برای اجرای عملیات در آب‌های جنوبی ایران برخوردار است.

خط تولید این زیردریایی در شهریور ماه ۱۳۸۵ افتتاح شد و هزینه تولید هر یک از آن‌ها حدود ۱۷ تا ۱۸ میلیون دلار است، در تولید غدیر دانشگاه‌های کشور در زمینه‌های مکانیک، الکترونیک، فیزیک، ناوبری، مخابرات، رایانه، تسلیحات، شیمی، اقیانوس شناسی، هیدرولیک و نیوماتیک همکاری داشتند.

شکارچی که می‌تواند شناور‌های غول پیکر را غرق کند

همان طور که گفته شد، غدیر براساس شرایط خلیج فارس و دریای عمان طراحی شده، همه می‌دانند خلیج فارس عمقی متغیر بین ۱۰ تا ۹۰ متر دارد و قسمت عمیق آن در سمت ایران است؛ از طرف دیگر غدیر توانایی حرکت در عمق ۲۵۰ متری را دارد و به راحتی می‌تواند با غوطه‌ور شدن در کف خلیج فارس بدون شناسایی شدن آماده حمله به دشمن شود.

از طرف دیگر قدرت جابجایی سریع نیرو، رهگیری شناور‌های سطحی و زیر سطحی دشمن، قابلیت شناسایی اهداف نظامی و حمل نیرو‌های تکاور و مدت زمان ماندگاری مناسب در زیر آب که با ابتکارات خاص ایرانی در غدیر ایجاد شده فراتر از حد و اندازه‌های این رده از زیرسطحی‌ها در دنیا است.

غدیر علاوه بر این خصوصیات، به سامانه نوین پرتاب اژدر مجهز شده که گواه این موضوع شلیک جدیدترین اژدر ایرانی با نام والفجر است و می‌تواند با دقت بالا اهداف حتی شناور‌های چندین تن را شناسایی و به سمت آن‌ها شلیک کند، غدیر قادر است از میدان شناسایی دستگاه‌های سونار و رادار‌ها بگریزد.

غدیر از حسگر‌های مختلف استفاده می‌کند که اطلاعات مهمی از موقعیت صحنه نبرد را برای خدمه ارسال می‌کند و سامانه کنترل آتش این زیردریایی که داده‌های ورودی خود را از این حسگر‌های پیشرفته و متنوع دریافت می‌کند، اطلاعات پردازش شده را روی نمایشگر‌های چندمنظوره رنگی برای خدمه نمایش داده و کار تصمیم گیری در شرایط نبرد توأم با برتری عددی دشمن را آسانتر نموده و غدیر را در درگیری با واحد‌های سطحی و زیرسطحی دشمن توانمند می‌سازد.

سامانه‌های مخابراتی بسیار پیشرفته غدیر که همگی ساخت صنایع داخلی هستند، برقراری ارتباط با سایر واحد‌های شناور، واحد‌های هوادریا و مراکز فرماندهی و تبادل اطلاعات را به صورت امن و در یک شبکه هماهنگ و یکپارچه فراهم نموده اند که موجب ارتقاء کارایی و هم افزایی توان عملیاتی نیرو‌های عمل کننده در فضای نبرد نامتقارن شده است.

زیردریایی غدیر در طی این سال‌ها تحت بازبینی و بهسازی سامانه‌ها هم قرار گرفته و از سامانه‌های تمام دیجیتال در آن استفاده شده است. این کار ضمن افزایش اطمینان پذیری، کاهش احتمال خرابی و افزایش زمان بین تعمیرات باعث کاهش وزن و حجم سامانه‌ها نیز شده است. البته در مورد سامانه‌های پردازشگر و نمایشگر‌ها باید گفت عمر این تجهیزات از عمر خود زیردریایی نیز بیشتر است.

غدیر در رسانه‌های خارجی

پایگاه خبری گلوبال سکیوریتی طی مطلبی به بررسی این زیردریایی پرداخته است.

پایگاه خبری تحلیلی بیزینس اینسایدر هم در گزارش خود خبر از رونمایی این زیردریایی داده و مشخصات آن را بررسی کرد.

انتهای پیام/