به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان، شاید هنگامی که وزیر ارتباطات لبنان تصمیم گرفت مالیاتی جدید را بر مکالمات پیامرسان «واتس آپ» وضع و آن را به مردم اعلام کند، تصور نمیکرد که این تصمیم مانند جرفهای، آتش اعتراضات علیه تمام سیاستهای اقتصادی دولت و اوضاع بد معیشتی را شعلهور و آینده سیاسی سعد حریری، نخستوزیر لبنان را بیش از هر زمانی در ابهام قرار دهد و دولت او را مجبور به عذرخواهی و شاید در مراحل بعدی مجبور به استعفا کند.
در لبنان چه میگذرد؟
از روز پنجشنبه تظاهرات مردمی گستردهای در اعتراض به شرایط بد اقتصادی و تصمیم دولت برای وضع مالیات های جدید، در خیابانهای بیروت و دیگر مناطق اغلب سنینشین لبنان به راه افتاده است. طی ساعات گذشته بیروت به میدان بزرگ اعتراضات تبدیل شده و معترضان در سراسر پایتخت از میدان «ریاض الصلح» در نزدیکی ساختمان دولت تا ساختمان پارلمان در میدان «النجمه» و میدان شهدا تجمع میکنند.
معترضان طی دو روز گذشته راههای اصلی شهر را مسدود کرده و با آتشزدن لاستیک شدت خشم خود را از سیاستهای دولت به نمایش گذاشتند. نیروهای امنیتی برای پراکندهکردن معترضان مجبور به استفاده از گاز اشکآور شدند که در پی آن شماری از معترضان دچار مسمومیت و بیهوشی شدند.معترضان خواستار محاکمه مفسدان اقتصادی هستند و شعار اصلی آنها استعفای هیئت وزیران و دولت سعد حریری است.
براساس گزارش سازمان امنیت داخلی لبنان تاکنون در این اعتراضات بیش از ۷۰ نفر که بیشتر نیروهای امنیتی هستند زخمی شدند. مقامات امنیتی هشدار داده اند که تعرض به نیروهای امنیتی و اموال عمومی هیچ توجیهی ندارد و هرکس درصدد اخلال در امنیت و ایجاد اغتشاش، آسیب زدن به اموال عمومی و تعرض به نیروهای امنیتی باشد به شدت با آن برخورد خواهد شد. صلیب سرخ لبنان نیز گزارش داده که دهها نفر که در اعتراضات زخمی شده بودند به بیمارستان منتقل و مداوا شدند.
با تشدید اعتراضها در روز جمعه سفارتخانههای کشورهای مختلف از جمله کانادا، استرالیا، امارات، عربستان و ... اعلام کردهاند که فعالیت آنها تا اطلاع ثانوی تعطیل است و به شهروندان خود هشدار دادهاند تا از تجمعات و اماکن اعتراضی به دور باشند.
لغو تصمیم وزارت ارتباطات
هرچند وزیر ارتباطات لبنان از تصمیم خود برای وضع مالیات بر مکالمههای واتسآپ منصرف شد و به مردم اعلام کرد که گویی این موضوع اصلا مطرح نشده است، اما آتش اعتراضات فروکش نکرده و همچنان به تعداد معترضان افزوده می شود و گویی آنها بر خواسته های خود برای مبارزه با فساد و استعفای دولت مُصر هستند.
مهلت ۷۲ ساعته حریری به دولت
سعد حریری، نخست وزیر لبنان که مورد حمایت عربستان و کشورهای غربی است در نخستین واکنش به اعتراضات مردمی در مناطق مختلف این کشور به احزاب و جریانهای سیاسی مشارکت کننده در کابینه دولت ۷۲ ساعت مهلت داد تا برای تأمین خواستههای مردم راهحل ارائه دهند.
ولید جنبلاط، رئیس «حزب سوسیالیست ترقی خواه لبنان» اما در تماس تلفنی با سعد حریری خواستار استعفای دولت او شده است.
جبران باسیل: مراقب نفوذیهای موجسوار باشید
جبران باسیل، وزیر امور خارجه لبنان نیز با حمایت از خواستههای اقتصادی معترضان خطاب به مردم این کشور درباره «موج سواری ستون پنجم ناشناخته و بهره برداری برخی طرفها از تظاهرات خیابانی و بروز هرج و مرج و فتنه در لبنان» هشدار داد.
حمایت حزبالله و میشل عون از خواستههای اقتصادی مردم
شیخ علی دعموش، معاون رئیس شورای اجرایی حزبالله لبنان با حمایت از خواستههای به حق معترضان گفت: تظاهرات خودجوش مردم ناشی از بحران اقتصادی و معیشتی است که با آن روبرو هستند. وی با تأکید بر اینکه اعتراضها باید مسالمتآمیز باشد و ثبات کنونی لبنان نباید آسیب ببیند افزود: مواضع حزبالله روشن بوده و ما همیشه مخالفت شدید خود را با اعمال مالیتهای جدید بر قشر فقیر و متوسط جامعه در قالب بودجه یا شیوههای دیگر، اعلام کردهایم.
بیشتر بخوانید: موضعگیری مسئولانه سید حسن نصرالله در قبال اعتراضات اخیر
این مقام ارشد حزبالله همچنین تأکید کرد: حزبالله پیش از این نسبت به سیاستهای نادرست اقتصادی و اعمال مالیات و سختکردن شرایط برای مردم هشدار داده بود که این وضعیت موجب انفجار مردمی خواهد شد.
میشل عون، رئیسجمهور لبنان نیز با دیدار حضوری با شماری از نمایندگان معترضان وعده داد: «با تمام توان خواهم کوشید که رنج شما را کاهش داده و برای آن راه حل بیابم». (اینجا)
تحلیل استاد روابط بینالملل دانشگاه لبنان از چرایی اعتراضات مردمی
«جمال واکیم»، استاد روابط بینالملل دانشگاه لبنان و تحلیلگر مسائل خاورمیانه در گفتگو با خبرنگار گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران در ارتباط با دلایل اصلی آغاز این اعتراضات گفت: تظاهراتهای اخیر در لبنان نتیجه سوء مدیریت اقتصادی کابینه دولت و وجود پدیده فساد در سیستم مدیریتی است که اعلام وضع مالیات های جدید و برخی اصلاحات در سیاست های اقتصادی آتش آن را شعله ور کرد.
وی درباره خواسته ها و مطالبات مردم تصریح کرد: موضوع فقط وضع مالیات بر مکالمات واتسآپ نیست؛ مردم اکنون خواستههای متعددی دارند که در صدر آن خواستار مقابله با فساد و استعفای دولت اعم از نخست وزیر و سایر اعضای کابینه هستند تا آنچه شرایط را به اینجا کشانده حل شود.
استاد روابط بین الملل دانشگاه بیروت در ارتباط با مهلت هفتاد و ساعتهای که سعد حریری به اعضای کابینه برای حل این بحران داده گفت: به نظر من سعد حریری دچار اشتباه محاسباتی شده است؛ او فکر میکند این تظاهرات و مشکل به وجود آمده، مانعتراشی همکاران برای عدم موفقیت اوست و می خواهد از این طریق این افراد را عزل کند. حریری حتی اینگونه فکر می کند که از خارج نیز علیه او توطئه شده است؛ اما من معتقدم نخست وزیر دچار اشتباه شده و دلیل واقعی تظاهرات سوء مدیریت و اوضاع بد معیشتی مردم است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا امکان حل بحران طی مهلت تعیین شده امکان پذیر است تاکید کرد: خیر، من معتقدم بحران امروز لبنان بحران عمیقی است که از اشکالات ساختاری در اقتصاد لبنان طی چند سال اخیر ناشی شده و نیازمند اصلاحات برنامه ریزی شده و دقیق است.
جمال واکیم در پایان در ارتباط با آینده و نتیجه اعتراضات شکل گرفته در بیروت و دیگر مناطق لبنان گفت: به نظر من این بحران نتیجه سیاست های غلط اقتصادی و اختلافات سیاسی طی سال های گذشته و همچنین بحران های منطقهای و فشارهای مالی غربی بر لبنان بوده و در نتیجه حل قطعی این بحران، منوط به حل مشکلات مذکور است و باید منتظر بود تا روزهای آتی چه تحولاتی رقم خواهد خورد.
انتهای پیام/