فناوری ساخت پهپادها به قدری گسترش یافتهاند که به طور گسترده در زمینههای مخابرات، ناوبری جهانی، تحقیقات هواشناسی، جغرافیایی و جاسوسی به کار گرفته میشوند.
به گزارش خبرنگار دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، پرنده هدایتپذیر از دور (پَهپاد) که به آن هواپیمای بدون سرنشین نیز میگویند؛ امروزه به قدری گسترش یافتهاند که به طور گسترده در زمینههای مخابرات، ناوبری جهانی، تحقیقات هواشناسی، جغرافیایی و جاسوسی به کار گرفته میشوند.
در حال حاضر ۳۲ کشور در حال ساخت و گسترش ۲۵۰ مدل پهپادهای اکتشافی هستند.
پهپادها انواع مختلفی دارند که عبارتند از پهپادهای بسیار کوچک که حتی در حد چند گرم وزن دارند، MAV، پهپادهای مینیاتوری که کمتر از ۲۵ کیلوگرم وزن دارند و پهپادهای سنگین، البته این سه نوع در دو دسته کلی بال متحرک و بال ثابت تقسیمبندی میشوند.
کاربردهای گوناگون هم از دیگر شاخصههای تقسیم بندی پهپادها هستند که پهپادهای نظامی با امکان حمله به اهداف زمینی یا هوایی، پهپادهای تجسسی و جاسوسی، پهپادهای پشتیبانی و لجستیکی، پهپادهای غیرنظامی و تجاری چهار شاخه اصلی در این تقسیم بندی به شمار میرود.
نخستین بار که از این محصول استراتژیک در جهان استفاده شد به سال ۱۸۴۹ میلادی در اتریش باز میگردد که به مرور و با گذشت زمان به تدریج پیشرفت کرده و به نقطه کنونی رسیده است.
ایده ساخت پهپاد در کشورمان به سالهای پیش از انقلاب بازمیگردد، این ایده با وقوع انقلاب اسلامی به اجرا نزدیک و نزدیکتر شد، نیروهای مسلح در سالهای اول انقلاب قصد داشتند پهپاد شناسایی صدف را تولید کنند، اما به نتیجه نرسید تا این که خبر رسید جوانان انقلابی در جهاد دانشگاهی اصفهان کار را برای ساخت یک پهپاد شناسایی را آغاز کردند.
این موضوع موجب شد تا در سال ۱۳۶۴ فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هم وارد کار شوند و با همکاری این جوانان اولین پهپاد ایرانی با نام تلاش ساخته شد و در نتیجه آن گردان رعد سپاه در جبههها برای عملیاتهای شناسایی کار خود را آغاز کرد. تلاش، پهپادی ساده با سرعت ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت بود که با رادیو کنترل هدایت میشد و با کار مداوم بعد از مدتی، تلاش ۲ هم با سرعت ۱۴۰ کیلومتر بر ساعت، شعاع عملیاتی ۵ کیلومتر، سقف پروازی ۲۷۰۰ متر و مداومت پروازی ۴۵ دقیقه ساخته شد.
ایده طراحی و ساخت تلاش منجر شد تا در بازه زمانی بسیار کوتاه پهپاد مهاجر ساخته شود و این عامل به تشکیل صنایع هوایی قدس در سپاه پاسداران منجر شد که بعدها مرکزی برای ساخت پهپادهای پیشرفته در کشورمان شد. البته صنایع هواپیماسازی ایران (هسا) هم بعدها به سوی ساخت پهپادها رفت و روند توسعهای را در پیش گرفت.
رزمایش اخیر پهپادی سپاه هم سال گذشته با نام «الی بیت المقدس ۱» با حضور پهپادهای تهاجمی - رزمی در منطقه عمومی هرمزگان و خلیج فارس با حضور جمعی از فرماندهان عالی رتبه سپاه اجرا و مجموعه متنوعی از پهپادهای نیروی هوافضای سپاه در این رزمایش شرکت داشتند.
این رزمایش تنها گوشهای از توان و قدرت پهپادی سپاه بود که همه رسانههای جهان از آن با عنوان قدرت پهپادی سپاه پاسداران یاد کردند. در جریان برگزاری این رزمایش شرکت همزمان ۵۰ فروند پهپاد تهاجمی ۱۷۰ RQ ایرانی همراه با تعدادی دیگر از پهپادهای تهاجمی و رزمی برای نخستین بار در منطقه بود که به طور همزمان عملیات تهاجمی انجام دادند.
این رزمایش و همچنین نمایشگاه شکار کرکسها که در هفته دفاع مقدس سال جاری برگزارشد نیز بر اهمیت این موضوع تاکید کرد.
باشگاه خبرنگاران جوان هم قصد دارد تا مجموعه گزارشهایی دستاوردهای حوزه پهپادی کشور را که به صورت بومی طراحی و ساخته شدهاند را بررسی و تحلیل کند.
ما در گزارشهای قبلی از این مجموعه، پهپادهای شاهد ۱۲۹، مهاجر ۱، سیمرغ، مهاجر ۲، صاعقه، مهاجر ۳ و ۴ ، صادق، مهاجر ۶، کرار، فطرس، یسیر، حماسه، ابابیل و سریر را بررسی کردیم. در گزارش پانزدهم پهپاد ابابیل ۲ را بررسی میکنیم که متن آن را در ادامه مطالعه میکنید.
پس از ساخت پهپاد ابابیل ۱ و انجام ماموریت ها با درصد موفقیت بالا، متخصصان ایرانی به فکر توسعه و ارتقای این پهپاد افتادند و این گونه بود که پهپاد ابابیل ۲ متولد و پا به میدان رزم گذاشت.
پهپاد ابابیل ۱ در مهر ماه سال ۱۳۶۵ پس از گذراندن مراحل تحقیقاتی در صنایع مکانیک ساصد به منظور تولید انبوه به صنایع هواپیماسازی ایران (هسا) منتقل شد و در آن زمان بخاطر شرایط و ضرورتهای زمان جنگ تا سال ۱۳۶۸ به صورت غیراستاندارد و یکبار مصرف با قابلیت حمل ۴۰ کیلوگرم مواد منفجره تولید شد، اما بعد از آن تغییرات اساسی را به خود دید.
نمونه بازطراحی شده ابابیل ۱ در ابتدا برای مأموریتهایی، چون عکس برداری، جمع آوری اطلاعات و هدفی برای تمرین نیروی پدافند و نیروی هوایی بود، اما با قابیلتهای بالا ثابت کرد که میتواند ماموریتهای بیشتری را انجام دهد و این چنین بود که از آن در فعالیتهای الکترونیکی و جنگ الکترونیک، ارسال داده به ایستگاه زمینی در مسافت طولانی و انهدام اهداف در بردهای مختلف استفاده شد و انجام موفق این ماموریتها موجب شد تا پهپاد ابابیل ۲ با توان بالاتر ساخته شود.
ابابیل ۲ هم مانند نمونه اولیه خود میتواند از سکوهای پرتاب زمینی که روی خودور قرار دارند پرواز کند و مانند آن هم از طریق چتر بازیابی میشود، همین موضوع باعث شده تا ابابیل ۲ بدون نیاز به باند پرواز برای نشست و برخاست از قابلیت تحرک و جابهجایی بالایی برخوردار باشد.
این پهپاد نیز مانند ابابیل ۱ برای جمع آوری اطلاعات، هدف تمرینی نیروی پدافند و نیروی هوایی، فعالیتهای الکترونیکی و جنگ الکترونیک، ارسال داده به ایستگاه زمینی در مسافت طولانی و انهدام اهداف در بردهای مختلف به کار گرفته شود؛ البته ابابیل ۲ یک تفاوت هم با ابابیل ۱ دارد و آن هم ارسال آنلاین تصاویر به مرکز زمینی است.
نمونه دوم خانواده ابابیل علاوه بر توانایی انجام ماموریتهای بالا میتواند به عنوان پرنده شناسایی هوایی و نظارت بر میدان جنگ، گشت مرزی عکاسی هوایی، تنظیم تیراندازی توپخانه و اجرای عملیاتهای انهدامی هم مورد استفاده قرار گیرد.
با این که اطلاعاتی زیادی از پهپاد ابابیل ۲ در دسترس نیست، اما تا حدودی میتوان حدس زد که در زمینه هدایت این پرنده مانند ابابیل ۱ از سیستم خلبان خودکار شهید نوروزی که تا ۳۰ کیلومتر و در صورت افزایش توان خروجی سامانه مخابراتی تا ۱۲۰ کیلومتر برد دارد و با استفاده از سامانه پایدار کننده ۱۲۳ و جی پی اس تا ۱۵۰ کیلومتر برد عملیاتی خواهد داشت و مانند نمونه اولیه اگر ارتباط پهپاد با مرکز کنترل قطع شود، پرنده میتواند با اتکا به سیستم خلبان خودکار به پرواز بر فراز منطقه ادامه میدهد و برای هدایت آن نیز توسط مرکز هدایت زمینی انجام میشود.
برد عملیاتی و سقف پروازی ابابیلهای ۱ و ۲ با هم برابر و برد آنها در حدود ۱۲۰ کیلومتر و سقف پروازی هم ۱۴ هزار پا است، اما در بحث مداومت پروازی ابابیل ۲ گوی سبقت را از نمونه اولیه ربود و بیش از ۳ ساعت مداومت پروازی دارد؛ همچنین پهپاد ابابیل ۲ قادر است با سرعت حدود ۳۵۰ کیلومتر بر ساعت پرواز کند که در بیش از ۵۰ کیلومتر بالاتر از ابابیل ۱ است.
چنین دستاوردهایی آن هم در زمانی که دشمنان هر لحظه میخواهند از آب گلآلود منطقه به نفع خود استفاده کنند باعث میشود تا ترس از پاسخ قاطع جمهوری اسلامی ایران را در دل و ذهن داشته باشند و خوب میدانند که اگر یکی بزنند ده تا خواهند خورد.
انتهای پیام/