کمال شفیعی، شاعر کودک و نوجوان در گفت و گو با خبرنگار حوزه ادبیات  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان،در خصوص کتاب های ترجمه ای که مناسب رده سنی کودک و نوجوان نیستند اما برای آن ها ترجمه می شوند, گفت: بازنویسی و بازآفرینی آثار بخشی از ادبیات کودک و نوجوان ما را تشکیل می دهد.در این بخش،قسمتی از منابع قدیمی انتخاب و به وسیله نویسندگان دوباره بازآفرینی می شود.نمونه های آن ها حکایت های ساده ای است که از کلیله و دمنه، بوستان سعدی، گلستان سعدی و بخشی از داستان های مثنوی مولانا در قالب داستان های خوب و شیرین برای کودک و نوجوان نوشته می شود.

او افزود: حماسه سهراب یا سوگ سیاوش از جمله آثار  دیگری است که معمولا برای نوجوانان نوشته می شود.در داستان های خارجی هم به همینگونه است.بخشی از متون کهن را به عنوان سرمایه ملی به کودک و نوجوان آموزش می دهیم.داستان هایی که درباره پیامبران نوشته می شود هم در واقع به همین منظور برایشان بازآفرینی می شود.اما بخشی از ادبیات کودک و نوجوان از جمله آثار بازآفرینی نیستند.احتمالا بخشی از آثار, داستان های مبتنی بر بازنویسی هستند که ترجمه می شوند.اما در یک جا کلاهبرداری رخ می دهد به دلیل اینکه بخش کودک و نوجوان بخش خودگردانی است و چرخش مالی خوبی در آن وجود دارد.وقتی از این حیث به موضوع نگاه می کنیم می بینیم سوء استفاده هایی در حوزه کودک و نوجوان رخ می دهد و پل ارتباطی ناشرانی که سوء استفاده می کنند, مترجمان هستند.

این شاعر کودک و نوجوان با اشاره به اینکه ممکن است برخی از مترجمان قانون کپی رایت را رعایت نکنند, اظهار داشت: این دسته از مترجمان به شکلی ناشر ادبیات کودک و نوجوان ما و کشور مبدا را به دلیل سود و منفعت خود دور می زنند.برخی از ناشران خودشان این کار را می کنند یک نعل وارونه می زنند و برای دست یابی به پول و منفعت بیشتر به مترجم سفارش می دهند.باید یک نگاه اساسی به مقوله ادبیات کودک و نوجوان شود. بسیاری از ترجمه های سخیف، ضعیف و بدون کارایی از افرادی ترجمه می شود که مترجم نیستند.مگر چند مترجم در کشور داریم; در غرفه های کودک و نوجوان نمایشگاه کتاب امسال 100 تا 200 کتاب ترجمه مشاهده کردم.چقدر مترجم داریم که این همه رمان ترجمه می شود.یک نفر این ترجمه ها را راستی آزمایی کند و درنظر بگیرد شاید این ها ساخته و پرداخته ذهن افرادی باشد که خود را مترجم می نامند.

شفیعی ادامه داد:محتواهایی برای آثار کودک و نوجوان درنظرمی گیرند که اصلا مناسب آن ها نیست.قطعا در ادبیات بیرون از مرزهای ایران هم برای ادبیات کودک و نوجوانشان محتواهایی را درنظر می گیرند.فکر می کنیم چون خارج از مرزهای ایران هستند نسبت به ادبیات کودک ونوجوانشان بی اهمیت هستند ما باید روی محتوایی که در اختیار کودک و نوجوانمان قرار می دهیم نظارت کنیم.باید نظارتی باشد که از کدام منبع ترجمه می کنند و منبع ترجمه شان را معرفی کنند.الان در دنیای ارتباطات هستیم امکان جستجو برایمان وجود دارد.همه این ها اصولی دارد,چون این مسائل را رعایت نمی کنیم دچار خسران خواهیم شد.شیوه نظارتمان غلط است و مفهوم نطارت را نفهمیدیم.هرچه درباره این دو حیطه خاص باشد باید ممیزی شود چرا که مسائل دیگری وجود دارد که بهداشت روانی کودکان، سلامت روانی خانواده و سلامت ادبیات و فرهنگمان را به خطر می اندازد.چرا جایی نباشد که استانداردی برای ادبیات کودک و نوجوان تعریف کند.

او با بیان اینکه نظارت به معنای ممیزی نیست, اشاره و بیان کرد: اگر قرار است کالایی را عرضه کنند استانداردی برای آن درنظرمی گیرند در حوزه هنر و ادبیات کودک و نوجوان این استاندارد وجود ندارد.مترجمی متن اصلی را نفهمیده است و متن را کلمه به کلمه ترجمه می کند.افراد زیادی با استفاده از اپلیکیشن های خودشان متنی را ترجمه می کنند و خودشان را مترجم می دانند.درحالی که ممکن است ترجمه اش درست نباشد.این مسئله قطعا ادبیات کودک و نوجوان را با چالش رو به رو می کند.

انتهای پیام/